Algemeen

Bij het Hoofdlijnenakkoord (HLA) is de Defensiebegroting in lijn gebracht met de NAVO-norm (2% van het bbp). Deze middelen zijn bij Miljoenennota 2025 toegevoegd aan de Defensiebegroting. Op basis van de Defensienota 2024 is bepaald hoe deze middelen worden verdeeld. Het totale Defensiebudget in 2026 is 2,2% van het bbp (inclusief militaire Oekraïnesteun). Exclusief Oekraïnesteun is het percentage 2,0% bbp. Tussen 2031-2040 is het totale Defensiebudget stabiel, omdat de volume- en prijsontwikkelingen niet budgettair verwerkt worden buiten de meerjarenperiode. Daarbij geldt dat de afspraken van de NAVO-top in Den Haag nog niet budgettair verwerkt zijn, omdat het demissionair kabinet de beslissingen over het ingroeipad, dekking en de invulling van de middelen aan het volgende kabinet laat.

Toelichting per artikel

Artikel 1. Inzet

Een groot deel van de uitgaven in 2025, 2026 en 2027 betreft militaire steun aan Oekraïne. In 2025 is vanuit de Defensiebegroting 4 miljard euro aan steun voorzien, in 2026 2 miljard en in 2027 0,5 miljard. De niet-Oekraïne uitgaven, waaronder bijdragen aan internationale organisaties, blijven binnen Artikel 1 in de jaren 2025-2030 op een constant niveau. De begrote ontvangsten komen voornamelijk voort uit samenwerkingen rondom Oekraïnesteun.

Artikel 2. Koninklijke Marine

Op dit artikel wordt de begroting van de Koninklijke Marine verantwoord, met als meest omvangrijke uitgave de kosten voor het personeel. De personele uitgaven voor de Marine stijgen geleidelijk vanwege de beoogde uitbreiding van het personeelsbestand. De overige uitgaven op dit artikel betreffen middelen voor de kustwacht, gereedstelling en materiële exploitatie.

Artikel 3. Koninklijke Landmacht

Op dit artikel wordt de begroting van de Koninklijke Landmacht verantwoord, met als omvangrijkste uitgave de kosten voor het personeel. De personele uitgaven voor de Landmacht stijgen geleidelijk vanwege de beoogde uitbreiding van het personeelsbestand.

Artikel 4. Koninklijke Luchtmacht

Op dit artikel wordt de begroting van de Koninklijke Luchtmacht verantwoord, met als omvangrijkste uitgave de kosten voor het personeel. De personele uitgaven voor de Luchtmacht stijgen geleidelijk vanwege de beoogde uitbreiding van het personeelsbestand.

Artikel 5. Koninklijke Marechaussee

Op dit artikel wordt de begroting van de Koninklijke Marechaussee verantwoord, met als omvangrijkste uitgave de kosten voor het personeel. De personele uitgaven voor de Marechaussee stijgen geleidelijk vanwege de beoogde uitbreiding van het personeelsbestand en ten behoeve van grensbewaking. De overige uitgaven op dit artikel betreffen middelen voor gereedstelling en materiële exploitatie.

Artikel 7. Commando Materieel en IT

Het Commando Materieel en IT (COMMIT) zorgt voor de verwerving van materieel en de beschikbaarstelling van IT-middelen, brandstof, munitie, kleding en uitrusting aan de Defensieonderdelen. De hogere incidentele inhuurbehoefte binnen het IT-domein, onder andere als gevolg van vertragingen bij IT-programma’s, is gefinancierd tot en met 2025. Vanaf 2026 daalt het budget voor externe inhuur en ligt het weer op het normale structurele niveau.

Artikel 8. Defensie Ondersteuningscommando

Het Defensie Ondersteuningscommando (DOSCO) ondersteunt de krijgsmacht door te zorgen voor personele diensten, zoals werving en opleidingen, maar ook vastgoed, catering, beveiliging, bewaking, facilitaire zaken, gezondheidszorg, logistiek en transport. Het budget voor schadevergoedingen is in 2025 hoger, omdat er nog dossiers uit het verleden worden afgehandeld.

Artikel 9. Algemeen

Op dit artikel wordt de begroting van algemene Defensietaken verantwoord, zoals subsidies, schadevergoedingen en kennisopbouw. In de komende jaren loopt de contributie aan de NAVO op. De overige uitgaven op dit artikel zijn stabiel.

Artikel 10. Apparaat kerndepartement

Op dit artikel worden de apparaatsuitgaven van het kerndepartement verantwoord, met als omvangrijkste uitgave de kosten voor het personeel. In 2026 is een incidentele verhoging van de uitgaven ter hoogte van 8,15 miljard euro zichtbaar vanwege het beschikbaar stellen van budget ter behoeve van de affinanciering van de begrotingsgefinancierde militaire pensioenen die zijn opgebouwd vóór 1 juni 2001. In de jaren daarna is de stand lager omdat het budget voor uitkeringen (pensioenen en wachtgelden) is verlaagd met 375 miljoen euro. De langjarige reeks die beschikbaar is voor pensioenuitkeringen vanaf de begroting is komen te vervallen.

Artikel 11. Geheim

De inhoud van dit artikel is geheim en wordt via daarvoor geschikte kanalen met de Kamer gedeeld, volgens provisies van de CW.

Artikel 12. Nog onverdeeld

Op dit artikel staat onder andere het restsaldo van de nog niet uitgekeerde middelen van de meerjarige loon- en prijsbijstellingen. Daarnaast staat op dit artikel nog een deel van de middelen die bij het HLA zijn toegevoegd aan de Defensiebegrotingen, maar op een later moment een bestemming krijgen.