37.4 Toegang, toelating en opvang vreemdelingen

• – De asielinstroom is op basis van het mediaan scenario Meerjaren Productie Prognose (MPP) 2025 lager dan geraamd, waardoor er minder asielzoekers opgevangen hoeven te worden en de kosten voor het COA dalen. Vanwege deze lagere instroom daalt de verwachte gemiddelde bezetting bij het COA naar 74.362 personen. Dit leidt tot een meevaller van € 224 mln.

• – Vanuit het COA wordt € 6,6 mln. overgeboekt naar het instrument overige bijdrage aan medeoverheden voor de uitbetaling van de SPUKS in 2025 voor de kosten van de opvang in een voorlopige voorzieningen bij gemeenten die voorheen deelnemer waren aan de LVV.  Deze kosten volgen uit een gerechtelijke uitspraak. Dit betreft een technische mutatie.

• – Een interne overboeking van € 43 mln. voor de uitvoeringskosten van doorstroomlocaties, ter ondersteuning van implementatie en operationele activiteiten en de uitbetaling van SPUKS. Dit betreft een technische mutatie.

• – In het voormalig faciliteitenbesluit is geregeld dat de gemeenten die een opvangcentrum voor asielzoekers hebben, uitkeringen krijgen vanuit het COA. Hiervoor wordt € 9,9 mln. naar BZK overgeboekt middels de decembercirculaire van het gemeentefonds.

• – Een deel van de eerstejaarsopvang van asielzoekers uit ontwikkelingslanden wordt betaald vanuit het ODA-budget. Door een lagere asielinstroom op basis van het mediaan scenario MPP 2025 dan eerder geraamd, hoeven minder asielzoekers te worden opgevangen, waardoor ook de eerstejaarstoerekening van de opvang aan het ODA budget wordt verlaagd met € 116,1 mln. Deze middelen worden nu teruggeboekt naar de begroting van het ministerie van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp.

• – Bij de IND is per saldo sprake van een meevaller van 86,5 miljoen euro, veroorzaakt door een mee- en tegenvaller. Door de lagere asielinstroom worden er minder kosten gemaakt voor het behandelen van asielaanvragen en ontstaat een meevaller van 107,5 miljoen euro. De werkelijke kosten per asielaanvraag zijn hoger dan verwacht, wat leidt tot een tegenvaller bij de IND van 21 miljoen euro.

• – Door de oplopende voorraden bij de IND lopen ook de wachttermijnen van asielaanvragen op, wat leidt tot het uitkeren van meer en hogere dwangsommen door de IND. Hiervoor wordt € 160 mln. toegevoegd aan de voorziening dwangsommen bij de IND.

• – Een meevaller van € 81,9 mln. op Nidos door de lagere asielinstroom op basis van het mediaan scenario MPP 2025 dan eerder geraamd. De kosten liggen lager omdat er enerzijds minder jongeren begeleid hoeven worden en anderzijds het aantal gerealiseerde kleinschalige opvangplekken achterblijft bij de raming.

• – Een meevaller van € 30 mln. op de samenwerkingsverbanden. De meevaller wordt veroorzaakt doordat de verwachte uitbetaling van de middelen van de spreidingswet niet overeenkomt met de beschikbare middelen in de begroting. De spreidingswetbonussen worden deels in 2025 en deels in 2026 uitgekeerd.

• – Op basis van een gerechtelijke uitspraak is de subsidie aan VWN opgehoogd. Dit leidt tot een tegenvaller van € 8 mln op de AenM-begroting.

• – Binnen het budget Versterking Vreemdelingenketen zijn op diverse onderdelen, zoals het Migratiepact en Procesbeschikbaarheidslocatie (PBL), middelen niet volledig tot besteding gekomen. Dit komt doordat in 2025 minder kosten dan verwacht zijn gemaakt voor de pilot PBL die in juni van start is gegaan en een deel van de middelen die in 2025 zijn toegekend voor o.a. het migratiepact die dit jaar niet meer tot besteding komen doordat in 2025 de werkzaamheden minder zijn dan eerder verwacht. Dit leidt tot een meevaller van € 15 mln.

• – Een interne herschikking van € 23,3 mln. naar apparaatsuitgaven voor de uitvoering van werkzaamheden door Dienst Identificatie en Screening Asielzoekers (DISA). Het betreft een technische mutatie.

37.7 Nationaal Programma Oekraïense Ontheemden

• – Op het gebied van de Gemeentelijke Opvang Oekraïners (GOO) en Particuliere Opvang Oekraïners (POO) is er een meevaller van € 358 mln. op de bekostiging van gemeenten voor het realiseren van opvangplekken voor ontheemden. Dit komt enerzijds doordat er minder gemeentelijke opvangplekken zijn gerealiseerd dan de opvangopgave vereiste, en anderzijds omdat minder gemeenten dan verwacht hun werkelijke kosten declareren, voor zover die boven het normbedrag uitkomen.

• – De veiligheidsregio’s en regionale openbare lichamen maken minder kosten voor de eerste opvang van ontheemden dan geraamd. Dit levert een meevaller op van € 19 mln.

• – De kosten die medeoverheden maken, zijn lager dan begroot, waardoor ook de benodigde afdracht aan het btw-compensatiefonds daalt. Dit resulteert in een meevaller van € 6 mln.

• – Uit de afrekening van subsidies aan niet-gouvernementele organisatie (ngo’s) Oekraïne opvang volgt dat er minder nabetalingen nodig zijn dan geraamd. Dit leidt tot een meevaller van € 4 mln.

• – Voor de Regeling Medische zorg Ontheemden (RMO) is minder budget, ad € 8,4 mln., nodig dan geraamd. Hoewel de gemiddelde zorgkosten per ontheemde iets gestegen zijn, hebben minder ontheemden gebruik gemaakt van zorg dan verwacht.

• – Een aantal van de taken van gemeenten voor de opvang van Oekraïense ontheemden zijn compensabel uit het btw-compensatiefonds. Als beleidsverantwoordelijk departement heeft Asiel en Migratie dat bedrag ter dekking te storten in het fonds. Hiervoor wordt € 53 mln. overgeboekt naar het ministerie van Financiën.