In miljoenen euro | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 |
|---|---|---|---|---|---|---|
Stand Voorjaarsnota | 36.781 | 40.042 | 41.690 | 43.080 | 45.554 | 48.298 |
Meevallers | ‒ 29 | |||||
Covid middelen | ‒ 11 | |||||
Overige meevallers | ‒ 19 | |||||
Tegenvallers | 18 | 8 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Regeling FLO/VUT | 13 | 8 | ||||
Overige tegenvallers | 4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Intensiveringen | 17 | 234 | 537 | 705 | 770 | 732 |
AZWA: Aanpak zorgfraude | 10 | 20 | 25 | 50 | ||
AZWA: Gordelroosvaccinatie | 2 | 47 | 47 | 47 | 53 | |
AZWA: Opleiden | 53 | 83 | 129 | 185 | 185 | |
AZWA: Overige intensiveringen | 20 | 51 | 62 | 24 | 39 | |
AZWA: Sociaal domein basisfunctionaliteiten | 20 | 133 | 204 | 263 | 168 | |
AZWA: Sociaal domein basisinfrastructuur | 30 | 103 | 128 | 154 | 173 | |
HLO: Bijdrage envelop ouderenzorg | 39 | |||||
HLO: investeren in beweging naar de voorkant | 34 | 50 | 50 | 50 | 50 | |
HLO: uitvoeringskosten | 5 | 10 | 10 | 10 | 10 | |
Overhevelingen Aanvullende Post | 6 | 24 | 1 | |||
Weerbare zorg | 2 | 33 | ||||
Overige intensiveringen | 17 | 25 | 24 | 20 | 12 | 4 |
Ombuigingen | ‒ 2 | ‒ 52 | ‒ 143 | ‒ 233 | ‒ 224 | ‒ 221 |
AZWA: SPUK IZA | ‒ 135 | ‒ 135 | ‒ 135 | ‒ 135 | ||
AZWA: Stagefonds | ‒ 60 | ‒ 78 | ‒ 78 | |||
HLO: Bijdrage envelop ouderenzorg | ‒ 39 | |||||
Intergenerationeel wonen | ‒ 5 | ‒ 6 | ‒ 12 | ‒ 11 | ‒ 8 | |
Weerbare zorg | ‒ 25 | |||||
Overige ombuigingen | ‒ 2 | ‒ 8 | ‒ 2 | ‒ 1 | ||
Kasschuiven | ‒ 246 | ‒ 123 | 253 | 141 | ‒ 14 | ‒ 11 |
Pallas | 65 | ‒ 65 | ||||
LPO tranche 2025 | ‒ 49 | 47 | 23 | ‒ 12 | ‒ 2 | ‒ 7 |
Groninger zorgakkoord | ‒ 50 | 31 | 19 | |||
Zorggeschikte woningen | ‒ 50 | 25 | 25 | |||
Gegevensuitwisseling | ‒ 96 | 2 | 24 | 70 | ||
AZWA: Stagefonds | ‒ 53 | 53 | ||||
AZWA: Zorggeschikte woningen | ‒ 50 | 25 | 25 | |||
Overige kasschuiven | ‒ 65 | ‒ 3 | 71 | 13 | ‒ 12 | ‒ 3 |
Overboekingen met andere begrotingen | 11 | 92 | 36 | 18 | 17 | 17 |
Correctieboeking kinderopvang pleegouders | 11 | 11 | 11 | 1 | 1 | 1 |
Correctieboeking hervormingsagenda | 23 | 24 | 22 | 22 | 22 | |
NGF project DUTCH | 33 | 1 | ||||
Wet integrale suïcidepreventie | ‒ 10 | ‒ 10 | ‒ 10 | ‒ 10 | ‒ 10 | |
Overige overboekingen met andere begrotingen | 1 | 36 | 10 | 6 | 5 | 4 |
Technisch | ‒ 16 | 58 | 8 | 8 | 8 | 8 |
Behoud middelen Backpay regeling | ‒ 50 | 50 | ||||
Overig technisch | 34 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 |
Niet-kaderrelevant | ‒ 1.296 | ‒ 506 | ‒ 693 | ‒ 452 | ‒ 870 | ‒ 1.627 |
BIKK Wlz | 25 | ‒ 67 | ‒ 114 | ‒ 102 | ‒ 101 | ‒ 108 |
Zorgtoeslag | ‒ 321 | ‒ 304 | ‒ 281 | ‒ 254 | ‒ 350 | ‒ 572 |
Rijksbijdrage Wlz | ‒ 1.000 | ‒ 50 | ‒ 250 | ‒ 50 | ‒ 350 | ‒ 850 |
Oplossing keteneffecten bij nabetalingen | ‒ 1 | ‒ 6 | ‒ 5 | ‒ 4 | ‒ 4 | |
Rijksbijdrage 18- | ‒ 83 | ‒ 42 | ‒ 40 | ‒ 66 | ‒ 94 | |
Overig niet-kaderrelevant | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Stand Miljoenennota | 35.238 | 39.753 | 41.687 | 43.268 | 45.241 | 47.196 |
In miljoenen euro | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 |
|---|---|---|---|---|---|---|
Stand Voorjaarsnota | 1.053 | 900 | 868 | 892 | 932 | 971 |
Technisch | 34 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 |
Technisch | 34 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 |
Niet-kaderrelevant | ‒ 42 | ‒ 54 | ‒ 42 | ‒ 34 | ‒ 32 | ‒ 38 |
Zorgtoeslag | ‒ 42 | ‒ 54 | ‒ 42 | ‒ 34 | ‒ 32 | ‒ 38 |
Stand Miljoenennota | 1.045 | 853 | 833 | 866 | 909 | 941 |
Uitgaven
Meevallers
Covid middelen
Bij de middelen voor de aanschaf van covidvaccins en de landelijke coördinatie van covidvaccinaties door GGD GHOR doet zich onderbesteding voor. Er valt 11,0 miljoen euro vrij.
Overige meevallers
De overige meevallers tellen op tot 18,5 miljoen euro. Dit betreft onder andere 3,5 miljoen euro door uitstel van de ingangsdatum van de Wet integrale suïcidepreventie, 3,1 miljoen euro op de subsidieregeling bonus zorgprofessionals covid-19 door lagere uitvoeringskosten en minder aanvragen dan verwacht en 3,0 miljoen euro op de bijdragen aan gemeenten in het kader van de Wet versterking regie volkshuisvesting.
Tegenvallers
Regeling FLO/VUT
De nabetalingen voor de regeling Functioneel leeftijdsontslag/Vervroegde uittreding (FLO/VUT) vallen hoger uit door de onverwachte uittreding van ambulancepersoneel. Om aan de nabetalingsverplichtingen te kunnen voldoen wordt het budget incidenteel opgehoogd met 13,4 miljoen euro in 2025 en 7,8 miljoen euro in 2026.
Overige tegenvallers
De overige tegenvallers tellen op tot 4,3 miljoen euro, waarvan onder andere 2,0 miljoen euro op uitgaven voor inzet van de Landsadvocaat en 1,2 miljoen euro door een vertraging van het digitaliseringsproject VITA waardoor reeds ingeboekte besparingen niet worden behaald.
Intensiveringen
AZWA: Aanpak zorgfraude
Er wordt extra budget beschikbaar gesteld voor afspraken in het AZWA gericht op het voorkomen, stoppen en bestraffen van zorgfraude (50,0 miljoen euro structureel). Hiermee wordt onder andere geïnvesteerd in substantiële capaciteit voor extern toezicht, uitvoering en opsporing.
AZWA: Gordelroosvaccinatie
Op grond van het AZWA wordt er 2,0 miljoen euro in 2026, 47,0 miljoen euro in 2027 t/m 2029, 53,0 miljoen euro in 2030 t/m 2039 en vanaf 2040 structureel 39,0 miljoen euro per jaar gereserveerd voor het vaccinatieprogramma tegen Gordelroos.
AZWA: Opleiden
Op grond van het AZWA wordt structureel 185,0 miljoen euro gereserveerd voor opleiden zorg en welzijnsbreed, waarvan het merendeel wordt besteed buiten het ziekenhuis.
AZWA: Overige intensiveringen
In het AZWA zijn diverse overige intensiveringen afgesproken, dit betreft onder andere:
– Binnen het al bestaande bevolkingsonderzoek borstkanker wordt additionele MRI-screening mogelijk gemaakt voor de ongeveer 160.000 vrouwen met zeer dicht borstweefsel (16,6 miljoen euro structureel).
– Daarnaast gaat binnen het al bestaande bevolkingsonderzoek borstkanker gebruik worden gemaakt van kunstmatige intelligentie om de beoordeling van mammografiebeelden te verbeteren en efficiënter te maken (5,0 miljoen euro structureel).
– Richtlijnen voor zorgprofessionals worden geactualiseerd zodat ze bijdragen aan de transitiedoelen van het AZWA, waaronder het leveren van toegankelijke en passende zorg (10,0 miljoen euro structureel).
– De bestaande aanvullende seksuele gezondheidszorg wordt geïntensiveerd, zodat soa-transmissieketens worden doorbroken en soa’s (waaronder hiv) zoveel mogelijk worden voorkomen (7,0 miljoen euro structureel).
AZWA: Sociaal domein basisfunctionaliteiten
Op grond van het AZWA worden middelen beschikbaar gesteld aan gemeenten voor basisfunctionaliteiten ter versterking van de samenwerking tussen partijen op het snijvlak van (eerstelijns)zorgdomein en het sociaal domein. Voor een aantal basisfunctionaliteiten is afgesproken deze structureel beschikbaar te stellen (133,0 miljoen euro in 2030 oplopend naar 173,0 miljoen euro structureel vanaf 2031). Voor een ander deel zijn deze incidenteel beschikbaar gesteld, gekoppeld aan een ontwikkelagenda (cumulatief 394,0 miljoen euro binnen de meerjarenperiode). Bij voldoende bewijslast voor een besparing in het (eerstelijns)zorgdomein en een kabinetsbesluit kunnen per maatregel middelen ook structureel beschikbaar worden gesteld.
AZWA: Sociaal domein basisinfrastructuur
Op grond van het AZWA worden middelen aan gemeenten beschikbaar gesteld voor een basisinfrastructuur in de regio, ter inbedding van de afgesproken basisfunctionaliteiten op het snijvlak van (eerstelijns)zorg en het sociaal domein (173,0 miljoen euro in 2030 oplopend naar 198,0 miljoen euro structureel vanaf 2031).
HLO: Bijdrage envelop ouderenzorg
Ter dekking van intensiveringen in de Wlz afgesproken in het HLO worden er middelen overgeheveld vanuit de envelop investeren in betere ouderenzorg op de Aanvullende Post (39,0 miljoen euro in 2026). Dit betreft de overheveling vanaf de Aanvullende Post naar de VWS begroting.
HLO: investeren in beweging naar de voorkant
Als onderdeel van het HLO, komt een financiële impuls beschikbaar voor het structureel versterken van de ‘beweging naar de voorkant’ (34,0 miljoen euro in 2026 en 50,0 miljoen euro structureel vanaf 2027). Het gaat dan bijvoorbeeld om een gelijkgericht ondersteuningsaanbod voor mantelzorgers, respijtzorg en reablement.
HLO: uitvoeringskosten
Voor de uitvoeringskosten van het HLO is een bedrag gereserveerd van 5,0 miljoen euro in 2026 en 10,0 miljoen euro structureel vanaf 2027.
Overhevelingen Aanvullende Post
Er vinden enkele overhevelingen plaats vanaf de Aanvullende Post naar de VWS-begroting. Dit betreft onder andere cumulatief 14,3 miljoen euro in 2026 en 2027 vanuit de middelen voor gegevensuitwisseling voor Nictiz en 1,3 miljoen euro in 2028 vanuit de middelen voor passende zorg voor commissies ter beoordeling van geneesmiddelen.
Weerbare zorg
Resterende niet-juridisch verplichte middelen van het voormalige programma Pandemische Paraatheid worden eerst kasgeschoven naar 2028 en daarna ingezet voor enkele programma’s gerelateerd aan Weerbare zorg. Dit betreft de intensivering van 2,4 miljoen euro in 2027 en 33,3 miljoen euro in 2028.
Overige intensiveringen
Er zijn diverse overige intensiveringen. Dit betreft onder andere intensiveringen van structureel 8,3 miljoen euro voor de implementatie van twee Europese richtlijnen (Invoering van de Europese gehandicaptenkaart en de richtlijn Geweld tegen vrouwen), een intensivering van 1,6 miljoen euro in 2025 en 3,7 miljoen in euro in 2027 voor de aanschaf en distributie van jodiumtabletten en een intensivering van incidenteel 3,0 miljoen euro in 2026 op de aanvullende seksuele gezondheidszorgregeling van de GGD-en.
Ombuigingen
AZWA: SPUK IZA
De middelen die op grond van het Integraal Zorgakkoord (IZA) tot en met 2026 via de Specifieke uitkering IZA-doelen (SPUK IZA) aan gemeenten beschikbaar worden gesteld, worden met ingang van 2027 ingezet voor de bekostiging van afspraken in het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA), zoals basisinfrastructuur en basisfunctionaliteiten in het sociaal domein (-135,0 miljoen euro structureel).
AZWA: Stagefonds
Het Stagefonds wordt stopgezet na het collegejaar 2026-2027. Het resterend budget wordt ingezet voor de AZWA-afspraken, zoals bekostiging van opleiden buiten het ziekenhuis (-78,0 miljoen euro structureel).
HLO: Bijdrage envelop ouderenzorg
Ter dekking van intensiveringen in de Wlz afgesproken in het Hoofdlijnenakkoord Ouderenzorg (HLO) worden er middelen overgeheveld vanuit de envelop investeren in betere ouderenzorg op de Aanvullende Post (-39,0 miljoen euro in 2026). Dit betreft de extensivering van de overgehevelde middelen ter dekking van de intensiveringen in het HLO.
Intergenerationeel wonen
De subsidieregeling intergenerationeel wonen wordt gedeeltelijk afgebouwd (-8,0 miljoen euro structureel).
Weerbare zorg
Resterende niet-juridisch verplichte middelen van het voormalige programma Pandemische Paraatheid worden eerst kasgeschoven naar 2028 en daar ingezet voor enkele programma’s gerelateerd aan weerbare zorg. Dit betreft de extensivering van ‒ 25,3 miljoen euro in 2028.
Overige ombuigingen
Er zijn diverse overige incidentele ombuigingen. Dit betreft onder andere de boeking van vier amendementen op de 1e suppletoire begroting van VWS, waaronder het amendement Van Kent en Lahlah waarmee ‒ 2,5 miljoen euro in 2026 wordt gekort op het budget voor externe inhuur. Ook wordt er ‒ 2,0 miljoen euro geëxtensiveerd in 2026 op de opleidingsplaatsen voor forensisch artsen en ‒ 1,0 miljoen euro in 2026 op de campagne voor condoomgebruik.
Kasschuiven
Pallas
De uitgaven voor Pallas worden in een ander kasritme geplaatst om aan te sluiten bij de kapitaalbehoefte van het project.
LPO tranche 2025
Middels deze kasschuif wordt de resterende LPO van tranche 2025 uit het voorjaar in het juiste ritme gezet.
Groninger zorgakkoord
De middelen voor zorgvastgoed in Groningen worden in een kasritme geplaatst op basis van actuele verwachtingen over de aanvragen en uitvoering van activiteiten. Dit leidt tot een kasschuif van 50,0 miljoen euro vanuit 2025 naar 2027 en 2028.
Zorggeschikte woningen
De bevoorschotting van de subsidieregeling zorggeschikte woningen vindt pas plaats nadat de omgevingsvergunning definitief is geworden. Dit maakt dat er een grote tijdsspanne kan zitten tussen de aanvraag van de subsidie en de uitbetaling daarvan. Middels deze kasschuif wordt het beschikbare budget voor zorggeschikte woningen in het verwachte uitgavenritme gezet. De kasschuif wordt in twee delen verwerkt. Dit deel van de kasschuif is aanvullend verwerkt, bovenop de kasschuif van dit budget die meeloopt in het financieel beeld van het AZWA.
Gegevensuitwisseling
De aanpak voor verbetering van gegevensuitwisseling in de zorg loopt op enkele onderdelen vertraging op. Het gaat met name om programma's voor generieke functies, de Persoonlijke Gezondheidsomgeving (PGO), en het landelijk dekkend netwerk. Om deze programma's in latere jaren uit te voeren wordt 96,3 miljoen euro uit 2025 verplaatst naar een nieuw kasritme.
AZWA: Stagefonds
Middels deze kasschuif wordt het beschikbaar budget uit de afbouw van het Stagefonds in het verwachte uitgavenritme gezet voor de inzet voor afspraken in het AZWA.
AZWA: Zorggeschikte woningen
De bevoorschotting van de subsidieregeling zorggeschikte woningen vindt pas plaats nadat de omgevingsvergunning definitief is geworden. Dit maakt dat er een grote tijdsspanne kan zitten tussen de aanvraag van de subsidie en de uitbetaling daarvan. Middels deze kasschuif wordt het beschikbare budget voor zorggeschikte woningen in het verwachte uitgavenritme gezet. De kasschuif wordt in twee delen verwerkt. Dit deel van de kasschuif Zorggeschikte woningen loopt mee in het financieel beeld van het AZWA.
Overige kasschuiven
Er zijn diverse overige kasschuiven op de VWS begroting. Dit betreft onder andere een kasschuif van 27,1 miljoen euro uit latere jaren naar 2026 en 2027 om in deze jaren opbouw van een noodvoorraad kritieke geneesmiddelen te financieren uit structureel budget voor beschikbaarheid van geneesmiddelen, een kasschuif om de beschikbare middelen voor de transformatie open residentiële jeugdzorg in het verwachte uitgavenritme te zetten (-16,4 miljoen euro uit 2025 naar 2026 en 2027) en een kasschuif van niet-juridisch verplichte middelen van het voormalige programma Pandemische Paraatheid (16,0 miljoen euro uit 2026 naar 2028).
Overboekingen met andere begrotingen
Correctieboeking kinderopvang pleegouders
Bij Voorjaarsnota 2025 zijn er middelen overgeheveld naar het gemeentefonds ten behoeve van de kosten die pleegouders maken voor de kinderopvang van pleegkinderen. Inmiddels is besloten deze middelen niet via het gemeentefonds, maar via de VWS-begroting beschikbaar te stellen. Dit betreft een correctieboeking naar de VWS-begroting voor de jaren 2025 tot en met 2027 van 10,7 miljoen euro per jaar en 0,6 miljoen euro per jaar structureel vanaf 2028.
Correctieboeking hervormingsagenda
Bij het overboeken van de resterende middelen voor de Hervormingsagenda Jeugd naar het Gemeentefonds zijn per abuis de investeringsmiddelen en het uitvoeringsbudget Hervormingsagenda ook overgeboekt. Middels deze correctieboeking worden de middelen, conform bestuurlijke afspraken, overgeheveld naar de VWS-begroting. Het bedrag varieert van € 23,0 miljoen euro in 2026 tot € 22,0 miljoen euro structureel.
NGF project DUTCH
Het project DUTCH krijgt 34,0 miljoen euro toegekend van de voorwaardelijk beschikbare middelen uit het Nationaal Groeifonds (NGF). Dit is overgeheveld naar de VWS-begroting.
Wet integrale suïcidepreventie
Er wordt vanaf 2026 structureel 10,0 miljoen euro naar het gemeentefonds overgemaakt voor de uitvoering van de wet integrale suïcidepreventie.
Overige overboekingen met andere begrotingen
Er zijn diverse overige overboekingen met andere begrotingen optellend tot 25,7 miljoen euro van andere begrotingen naar de VWS begroting in 2026 en ‒ 5,8 miljoen euro structureel van de VWS begroting naar andere begrotingen. Dit betreft onder andere een overheveling van 14,4 miljoen euro in 2026 van de EZ begroting naar de VWS begroting voor de ontwikkeling van een nieuwe datafaciliteit door het RIVM, een overheveling van IZA transformatiemiddelen uit het premiegefinancierd kader zorg naar de VWS begroting van cumulatief 18,0 miljoen euro en een overheveling van incidenteel ‒ 13,3 miljoen euro in 2026 naar het gemeentefonds voor de decentrale uitkering voor de regeling heroïnebehandeling.
Technisch
Behoud middelen Backpay regeling
In de Voorjaarsnota 2025 is een eenmalige reservering van 50,0 miljoen euro getroffen ten behoeve van de backpay voor weduwen van voormalig KNIL-militairen en ambtenaren in Nederlands-Indië. Met deze mutatie wordt gewaarborgd dat deze middelen behouden blijven, aangezien het niet haalbaar is om de regeling in 2025 al op te zetten.
Overig technisch
Dit betreft de overige technische mutaties binnen de begroting van VWS. De hogere uitgaven vallen weg tegen de hogere ontvangsten. De overige technische mutaties zijn daarmee per saldo nul.
Niet-kaderrelevant
BIKK Wlz
De Bijdrage in de kosten van kortingen (BIKK) is bijgesteld op basis van de meest recente raming van het CPB.
Rijksbijdrage Wlz
De Rijksbijdrage Wlz is bijgesteld op basis van de meest recente raming van het CPB.
Zorgtoeslag
De Zorgtoeslag is bijgesteld op basis van de meest recente raming van het CPB.
Oplossing keteneffecten bij nabetalingen
Nabetalingen over uitkeringen kunnen leiden tot een piekinkomen in het jaar van de nabetaling. Dit piekinkomen kan zorgen voor lagere inkomensafhankelijke inkomensondersteuning en (hogere) terugvorderingen. Om deze ongewenste keteneffecten te verhelpen, worden nabetalingen vanaf 2028 niet langer meegenomen in het toetsingsinkomen. Dit zorgt voor hogere uitkeringslasten. Deze mutatie betreft de effecten op de Zorgtoeslag.
Rijksbijdrage 18-
De Rijksbijdrage 18- is bijgesteld op basis van de meest recente raming van het CPB.
Overig niet-kaderrelevant
De Rijksbijdragen zijn verplaatst van de artikelen 2 en 3 naar artikel 8 zodat alle niet-kader relevante rijksbijdragen op één begrotingsartikel staan. Daarnaast is er een herschikking geweest van de Oekraïne budgetten. Dit betreft beide budgetneutrale mutaties binnen de VWS-begroting.
Ontvangsten
Technisch
Dit betreft de overige technische mutaties binnen de begroting van VWS. De hogere uitgaven vallen weg tegen de hogere ontvangsten. De overige technische mutaties zijn daarmee per saldo nul.
Niet-kaderrelevant
Zorgtoeslag
De Zorgtoeslag is bijgesteld op basis van de meest recente raming van het CPB.