Inleiding

SSC-ICT is partner van en voor het Rijk. Samen met zeven ministeries werkt SSC-ICT aan een eigentijdse en compacte Rijksdienst. Naast de werkplekautomatisering wordt gewerkt aan de ontwikkeling en het beheer van applicaties, housing en hosting, en ICT-infrastructuren voor rijksgebouwen en tijdens evenementen. 58.000 ambtenaren van 9 Ministeries werken via de ICT-omgeving. SSC-ICT beheert verder ruim 325 klantapplicaties (met back-office) en ondersteunt internationale missies.

In 2024 is SSC-ICT verder gegaan met het faciliteren van het hybride werken in de vorm van het verstevigen van netwerkverbindingen en het uitrollen van vergadervoorzieningen over de vergaderzalen in het verzorgingsgebied. Hiermee is het tijd-, plaats- en apparaat onafhankelijk kunnen werken verder verbeterd. Daarbij heeft SSC-ICT last van krapte op de arbeidsmarkt in het algemeen en die op het gebied van ICT in het bijzonder.

Na beëindiging van het transitieprogramma is gestart met de transformatie in relatie tot de I-strategie-nota Rijk 2021-2025. Het doel is te werken aan het verhogen van de klantgerichtheid, het optimaliseren en moderniseren van de dienstverlening, het versterken van de digitale weerbaarheid en het verder ontwikkelen van talent en organisatie. In 2024 is meer aandacht gekomen voor de gehele transformatie, dus niet alleen de projecten die onder de transformatie vallen. De governance van de transformatie is hiervoor gewijzigd: er is naast het Transformatieboard een Transformatieprojectenboard gekomen. Hierdoor kunnen zowel de projecten als de verandering/transformatie voldoende worden besproken. Daarnaast hebben we diverse verbetermaatregelen doorgevoerd, zo worden de afnemers veel meer betrokken bij de projecten van SSC-ICT. Eén van de voorbeelden is dat bij het bepalen van de Microsoft tenantstrategie (gedeeld of eigen tenant), een klantentaskforce is opgezet voor input en voortgangsmelding.

Staat van baten en lasten

Toelichting

In de jaarrekening worden, naast de reguliere activiteiten ook de kosten voor het Programma transformatie verantwoord terwijl de dekking hiervan via het eigen vermogen verloopt. Deze kosten zijn meegenomen in de begroting en realisatie van 2024. Het bestemmingsfonds is per 1-1-2024 komen te vervallen. Het financiële resultaat, inclusief de realisatie van de kosten voor de transformatie komt uit op € 20,9 mln. negatief. Na verrekening van de transformatiekosten á € 16,8 mln. komt het resultaat van de reguliere activiteiten over 2024 uit op € 4,1 mln. negatief.

Baten

Omzet

De realisatie van de totale baten voor 2024 komt uit op € 389,6 mln. De baten bestaan uit de omzet (€ 384,0 mln.) die voortkomt uit de met de departementen overeengekomen ICT-dienstverlening, vrijval voorzieningen (€ 5,5 mln.) en bijzondere baten (€ 0,05 mln.).

Het verschil van € 11,8 mln. ten opzichte van de begroting, wordt verklaard door meer dienstverlening dan begroot (€ 13,6 mln.) en nagekomen baten uit voorgaande boekjaren (€ -1,8 mln.). Dit betreffen DFA disputen zie zijn afgeboekt in verband met oninbaarheid. Deze vallen onder de klantspecifieke baten van SSC-ICT.

Generiek betreft de bijdragen van de departementen voor de dekking van de exploitatiekosten van de rijksbrede ICT-voorzieningen: Rijksportaal, Samenwerkingsfunctionaliteit (SWF), Single Sign On Rijk (SSOn), DWR Infra (Rijksdirectory), Alert en Rijksportaal. Deze bijdragen zijn vastgesteld door de ICBR op basis van de notitie Kostenverdeling (KVN) rijksbrede ICT-voorzieningen van CIO Rijk. Gemeenschappelijk betreft de omzet uit de dienstverleningsafspraken (DVA’s). Klant specifiek betreft hoofdzakelijk de omzet van maatwerk en overige klant specifieke dienstverlening.

Omzet generiek en gemeenschappelijk

De generieke dienstverlening is € 1,6 mln. lager dan begroot. Dit komt omdat de notitie Kostenverdeling lager uitviel dan begroot. Dit komt met name omdat een onderdeel van de notitie Kostenverdeling niet is uitgevoerd (€ 0,5 mln.). De gemeenschappelijke omzet is € 15,8 mln. hoger dan begroot. Dat komt met name omdat SSC-ICT beperkt input heeft ontvangen van onze afnemers en daarom de stijgende vraag naar product- en dienstverlening niet heeft voorzien.

Omzet klant specifiek

De klantspecifieke omzet is € 2,3 mln. lager dan begroot. Dit komt met name door de nagekomen baten uit voorgaande boekjaren (€ -1,8 mln.).

Vrijval voorziening

De vrijval voorziening dubieuze debiteuren voor 2024 is € 2,8 mln. gestegen t.o.v. 2023. Hiervan is € 0,6 mln. niet inbaar en om die reden gecrediteerd aan de klant. De creditering heeft voor € 0,1 mln. betrekking op 2022 en € 0,5 mln. betrekking op 2024. Van de dubieuze debiteuren is € 3,1 mln. reeds geïnd of wordt nog betaald. Daarvan komt € 0,7 mln. uit 2023 en € 2,4 mln. uit 2024. 

Lasten

Personele kosten

De realisatie van de personele lasten komt uit op € 187,1 mln. Dit is totaal € 18,1 mln. hoger dan de begroting.

Eigen personeel

Het verschil wordt met name verklaard door meer kosten voor ambtelijk personeel (€ 9,0 mln.). De gemiddelde kosten per fte zijn hoger dan begroot met een effect van € 8,8 mln., met name als gevolg van de nieuwe CAO welke maar deels was voorzien. Het ambtelijk personeel is € 0,2 mln. hoger als gevolg van meer ambtelijk personeel dan begroot. €3,4 mln. van de kosten voor ambtelijk personeel betreffen kosten voor het Transformatieprogramma welke zijn gedekt door het Eigen vermogen.

Inhuur externen

De realisatie van de kosten voor externe inhuur zijn € 8,0 mln. hoger dan begroot. Dit komt deels als gevolg van de hogere kosten per fte (€ 3,0 mln.) en deels als gevolg van meer fte’s dan begroot (€ 4,9 mln.). € 12,1 mln. van de kosten voor externe inhuur betreffen kosten voor het Transformatieprogramma welke zijn gedekt door het Eigen vermogen.

Overige personeelskosten

De overige personeelskosten betreft voornamelijk reiskosten woon-werkverkeer en opleidingskosten.

Materiële kosten

Apparaat ICT en overige materiele kosten

De materiële kosten waarvan apparaat ICT en overige materiele kosten zijn € 144,9 mln. Dit is € 11,3 mln. hoger dan begroot. Dit komt met name door meer materiële kosten voor apparaat ICT (€ 16,9 mln.). Dat komt met name omdat SSC-ICT beperkt input heeft ontvangen van onze afnemers en daarom de stijgende vraag naar product- en dienstverlening niet heeft voorzien. De overige materiële kosten zijn € 5,6 mln. lager dan begroot. Dat komt omdat de kosten voor uitbesteed werk en andere externe kosten waren begroot onder overige materiële kosten. De overige materiële kosten en de kosten voor uitbesteed werk en andere externe kosten zijn samen € 1,2 mln. hoger dan begroot.

Bijdrage aan SSO's

De kosten voor bijdrage’s aan SSO’s is lager dan begroot (€ 1,5 mln.). Dit komt met name omdat de dienstverlening vanuit andere SSO’s van BZK aan SSC-ICT lager is dan begroot.

Kosten uitbesteed werk en andere externe kostenDe kosten voor uitbesteed werk en andere externe kosten is € 6,8 mln. hoger dan begroot. Dat komt omdat de kosten onder overige materiële kosten waren begroot.

Rentelasten

Het ministerie van Financiën berekent per september 2022 rekening-courantrente. Ondanks voortdurende inzet om de liquiditeitspositie te verbeteren zijn de rentelasten over 2024 € 2,0 mln.

Afschrijvingskosten

De realisatie van de afschrijvingslasten, materieel en immaterieel, komt uit op € 42,5 mln. In de begroting was hiervoor € 47,1 mln. begroot. Er is € 5,6 mln. minder afgeschreven op materiële vaste activa dan voorgaand jaar. Dit is met name te verklaren omdat vanaf 2024 afschrijvingsperioden verlengd zijn voor de activa de categorieën Hardware datacenter (4 > 6-10 jaar), Hardware hosting (4 > 6 jaar) en Connectiviteit (4 > 6 jaar). Verlenging van de afschrijvingsperiode leidt ertoe dat het periodieke afschrijvingsbedrag over de resterende, langere periode zal dalen, waardoor de jaarlijkse afschrijvingskosten lager worden. Impact hiervan is € 5,9 mln., € 2,3 mln. en € 2,5 mln. minder afschrijvingen dan de oude afschrijvingsperioden op Datacenters, Hosting en Connectiviteit respectievelijk (totaal € 10,7 mln.). Daarnaast zijn de afschrijvingen voor immateriële afschrijvingen € 1,9 mln. lager dan voorgaand jaar.

Dotaties voorzieningen

Totaal is € 4,9 mln. gedoteerd aan de voorzieningen. Onderhoud licenties à € 0,9 mln. heeft betrekking op de licenties die per 31 december niet in eigen gebruik zijn genomen of in bruikleen zijn uitgegeven aan afnemers. Daarvan betreft € 0,2 mln. dubieuze debiteuren uit 2022, € 0,7 mln. dubieuze debiteuren 2023 en € 3,0 mln. betreft dubieuze debiteuren uit 2024. Dit is gefactureerde omzet waar disputen over zijn ontstaan. Bij vrijval voorziening dubieuze debiteuren wordt weergeven welke dubieuze debiteuren reeds zijn gecrediteerd of betaald.

Bijzondere lasten

Hiervoor was in de begroting geen bedrag opgenomen. De realisatie van de bijzondere lasten komt uit op € 1,9 mln. Dit betreffen materiële desinvesteringen van voornamelijk laptops (€1,1 mln.), werkplek (€ 0,3 mln.), mobiele telefonie (€ 0,2 mln.) en hosting en connectiviteit (elk € 0,1 mln.).

Saldo van baten en lasten

In de jaarrekening worden, naast de reguliere activiteiten ook de kosten voor het Programma transformatie verantwoord terwijl de dekking hiervan via het eigen vermogen verloopt. Deze kosten zijn meegenomen in de begroting en realisatie van 2024. Het bestemmingsfonds is per 1-1-2024 komen te vervallen. Het financiële resultaat, inclusief de realisatie van de kosten voor de transformatie komt uit op € 20,9 mln. negatief. Na verrekening van de transformatiekosten á € 16,8 mln. komt het resultaat van de reguliere activiteiten over 2024 uit op € 4,1 mln. negatief.

De realisatie van de totale baten voor 2024 komt uit op € 389,6 mln. tegen een begroting van € 372,2 mln. Het verschil van € 17,4 mln. wordt met name veroorzaakt door een gestegen afname van product- en dienstverlening (gemeenschappelijke omzet) à € 15,8 mln. In de begroting was beperkt rekening gehouden met de stijgende vraag naar de producten- en dienstverlening.

De gerealiseerde totale lasten, inclusief transformatie, komen uit op € 410,5 mln. ten opzichte van de geraamde € 372,3 mln. in de begroting. Dit is een verschil van € 38,2 mln. In de realisatie is € 16,8 mln. meegerekend voor de uitvoering van het transformatieprogramma. Deze worden gedekt middels het eigen vermogen. De totale kosten voor de reguliere activiteiten komen uit op € 393,7 mln. Dit is € 21,4 mln. hoger dan begroot. Dat komt met name door de materiële lasten voor apparaat ICT welke € 16,9 mln. hoger zijn dan begroot als gevolg van de gestegen afname van product- en dienstverlening.

Balans

Toelichting

Debiteuren

De stand van de debiteuren kan als volgt worden gespecificeerd:

Per vordering wordt bezien of er dispuut bestaat over de betaling van de vordering en wat de kans is dat de vordering niet betaald wordt. Het bedrag wat hieruit volgt eind 2023 is € 0,8 mln. Voor 2024 betreft dat € 1,1 mln.

Overige vorderingen en overlopende activa

Eigen vermogen

Ontwikkeling van het eigen vermogen 2024

Het eigen vermogen is ten opzichte van 2023 gedaald met € 18,1 mln. Dat komt met name door het saldo van baten en lasten over 2024 (€ 20,9 mln. negatief). Dit is inclusief de kosten voor het transformatieprogramma. Het eigen vermogen bestaat uit de exploitatiereserve en het onverdeeld resultaat uit het verslagjaar. Op grond van 5% van de gemiddelde omzet over de jaren 2022 tot en met 2024, bedraagt de maximaal toegestane stand van het eigen vermogen € 18,0 mln. Daarmee blijft SSC-ICT binnen de maximaal toegestane stand.

Voorzieningen

De dotatie van € 0,9 mln. betreft de jaarnota over de periode 1 januari 2025 tot en met 23 november voor het onderhoud van niet in gebruik zijnde licenties. De ontvangen jaarnota van de leverancier is € 2,6 mln. Van dit bedrag is € 0,9 mln. als dotatie opgenomen in de voorziening onderhoud licenties als gevolg van een voorraad licenties die wachten op uitgifte.

Kortlopende schulden

Crediteuren

De post crediteuren betreft de gefactureerde bedragen die SSC-ICT nog moet betalen aan haar leveranciers. Het saldo van deze post heeft betrekking op de (per balansdatum) nog te betalen facturen.

De specificatie naar afnemersgroep is als volgt:

Het totaalbedrag aan crediteuren is, t.o.v. 2023 gestegen met € 1,2 mln. Dit wordt met name veroorzaakt door een stijging van de crediteuren bij overige departementen. De stijging wordt met name veroorzaakt door een creditnota van de omzet van € 1,2 mln.

Overige schulden en overlopende passiva

De specificatie is als volgt:

Nog te ontvangen facturen betreft kosten waarvan de activiteiten in 2024 zijn gerealiseerd maar de factuur nog niet is ontvangen. Daarvan betreft € 11,7 mln. te ontvangen facturen van het moederdepartement, € 10,0 mln. van derden en € 1,4 mln. van overige departementen.

Kasstroomoverzicht

Toelichting

Operationele kasstroom

De operationele kasstroom in 2024 bedroeg € 27,9 mln. Dat is € 19,8 mln. lager dan begroot. Dit komt met name als gevolg van het Transformatieprogramma welke in de operationele kasstroom is opgenomen (€ 16,8 mln.). De overige € 3 mln. is met name te verklaren door het resultaat op de reguliere bedrijfsvoering.

Investeringskasstroom

Het totaal van de investeringen en desinvesteringen in ICT-goederen (hard- en software) in 2024 bedroeg € 45,5 mln. De investeringen zijn per saldo lager dan begroot. Dit komt enerzijds omdat de begroting te hoog was ingeschat, anderzijds omdat veel investeringen pas in 2025 zullen worden gerealiseerd. Immateriële investeringen betrof licenties en software € 2,7 mln. Materiele investeringen betrof € 44,7 mln. hardware voor connectiviteit, laptops, hardware voor hosting, hardware voor datacenters, mobiele devices en hardware voor werkplekken.

Financieringskasstroom

De eenmalige uitkering aan moederdepartement betreft de afdracht van ons surplus van het eigen vermogen per 31 december 2023, conform de regeling Agentschappen.

De storting door het moederdepartement betreft € 13,5 mln. (conform de afspraak met het Ministerie van Financiën, zie 2.6.1).

SSC-ICT roept enkele keren per jaar de leningen af. In 2024 is € 41,5 mln. afgelost op de leenfaciliteiten. Voor 2024 bedraagt het beroep op de leenfaciliteit € 48,0 mln. De stand van de rekening courant RHB per 31 december 2024 ad € 0,2 mln. negatief is de resultante van het behaalde resultaat en het saldo van de in de jaren opgebouwde vorderingen- en schuldenpositie.  De daling van het saldo op de Rekening Courant Rijkshoofdboekhouding t.o.v. voorgaand jaar wordt o.a. maar met name veroorzaakt door de stijging van de debiteurenpositie, rekening gehouden met de netto dotatie van dubieuze debiteuren (€ 3,9 mln.) en meer kosten voor het transformatieprogramma dan begroot (€ 2,4 mln.).

Doelmatigheidsindicatoren

Toelichting

Generiek deel

Fte in- en extern totaal

De gemiddelde bezetting van intern personeel over 2024 is 1.115,7 fte en voor externe inhuur 301,3 fte. Het aantal externen ten opzichte van de totale personele bezetting komt uit op een gemiddelde van 21,3%. Dat is 2,1% lager dan begroot. Dat komt met name omdat de fte’s voor extene inhuur de laatste maanden 2024 sterk zijn afgenomen, deels als gevolg van de wet DBA. Daarnaast is een groot deel van het percentage externe inhuur ten behoeve van het transformatieprogramma.

Saldo van baten en lasten

De realisatie van de baten over 2024 is € 389,6 mln. De lasten over 2024 voor de reguliere activiteiten komen uit op € 393,7 mln. Het saldo baten en lasten uit reguliere activiteiten is € 4,1 mln. negatief. Het saldo van baten en lasten na belastingen (incl. Transformatie) komt uit op € 20,9 mln. negatief.

Klant- en Medewerkerstevredenheid

In het voorjaar van 2024 heeft SSC-ICT besloten de vragen in het klanttevredenheidsonderzoek (KTO) aan te passen op de maatregelen die worden genomen om de klanttevredenheid te verhogen. Hiermee wordt het effect van de maatregelen meetbaar. Ten onrechte is vraag naar het ‘overall-cijfer’ Klanttevredenheid geschrapt. Hierdoor is geen eenduidig cijfer te geven, in het eerstvolgende KTO wordt de betreffende KPI weer opgenomen.

Respondenten waarderen de standaard dienstverlening (diensten uit de Producten en Dienstencatalogus) met 67,65% als goed. Het een na grootste gedeelte van de respondenten geven met 11,76% aan dat zij de standaarddienstverlening neutraal tot zeer goed ervaren. Uit deze gegevens kan geconcludeerd worden dan de klanten die gereageerd hebben over het algemeen tevreden zijn. Er is een klein percentage (5,88%) die slecht als antwoord heeft aangegeven.

Gebruikerstevredenheid

De gebruikerstevredenheid over 2024 is uitgekomen op 7,4. Van de 821 verzonden verzoeken hebben 148 eindgebruikers de enquête volledig ingevuld. Het meest gegeven rapportcijfer (37%) is een 8.

Medewerkerstevredenheid

Medewerkerstevredenheidsonderzoek vindt in 2025 weer plaats.

Kostprijzen

De Rijkswerkplekdiensten en de locatie gebonden services vallen onder de standaard dienstverlening. Deze producten worden geleverd als een nutsvoorziening met een jaarlijkse gebruikersvergoeding. Op basis van een inschatting c.q. planning van het gebruik wordt hier vooraf met de klanten een inschatting gemaakt van de jaarkosten die op basis van het feitelijk gebruik worden afgerekend. In 2024 is de software CostPerform geïmplementeerd. Als gevolg van die software is ons kostprijsmodel transparanter en kan beter inzicht worden verkregen in de kosten van de producten en diensten van SSC-ICT.

Omzet

De realisatie van de totale omzet voor 2024 komt uit op € 384,0 mln. tegen een begroting van € 372,2 mln. Het verschil van € 11,6 mln. ten opzichte van de begroting, wordt met name verklaard door meer dienstverlening dan begroot (€ 13,6 mln.) en nagekomen baten uit voorgaande boekjaren (€ -1,8 mln.). Dit betreffen DFA disputen zie zijn afgeboekt in verband met oninbaarheid. Deze vallen onder de klantspecifieke baten van SSC-ICT. De hogere omzet komt met name omdat SSC-ICT beperkt input heeft ontvangen van onze afnemers en daarom de stijgende vraag naar product- en dienstverlening niet heeft voorzien.

Specifiek deel

Beschikbaarheid kernsystemen

De beschikbaarheid van de basisinfra wordt gemeten over een vaste set aan kernsystemen, diensten en -platforms. Dit betreft de beschikbaarheid van de Rijks Werkomgeving (RWO) 100%%, Kritische panden 100,0%, Applicatieomgeving 100% en Datacenter Netwerk Diensten 100%. Het niet beschikbaar zijn van een kernsysteem leidt altijd tot een Major Incident waarbij wordt vastgelegd hoe lang een systeem niet beschikbaar is. Gemiddeld kwam de beschikbaarheid uit op 100%.

Grote incidenten

Afgelopen jaar zitten we ruim onder de norm van 75. Met een verdeling van 36 Major incidenten op de shared omgeving en 11 voor buitenlandse zaken. We hebben meerdere Crisis momenten gehad in het jaar, waaronder het Crowdstrike incident in juli en de schijven die niet bereikt konden worden van JenV in september. Het rijksportaal heeft ook een aantal momenten gehad. Dit wordt met de leverancier besproken.

Geleverd binnen gestelde termijn

Het JIT (just in time) van bestellen tot uitleveren devices etc. is operationeel. Een uitgebreide rapportage wordt separaat verstuurd vanuit Logistiek. De uitleveringen van bestelling tot aan de klant ligt binnen de norm. Dit is echter niet uit deze KPI te zien doordat de KPI-berekening niet stopt op het moment van uitleveren aan de klant. De administratieve handelingen nemen meer tijd in beslag waardoor de KPI onder de norm uit komt, namelijk 93,5%.

LCM hardware

De norm is dat 80% van de gedefinieerde en geregistreerde hardware in support is bij de leverancier. Meting vindt plaats voor netwerkcomponenten, servers en storage. De realisatie komt uit op 94,5%. De server hardware in support blijft hiermee boven de afgesproken norm. Om deze KPI te verbeteren wordt gefocust op het versneld verwerken van de LCM achterstand, waarbij de afhankelijkheid van de te migreren applicaties de beperkte factor is.

LCM software

Dit betreft het percentage softwarecomponenten waarvoor de leverancier beveiliging updates (support) levert. De software-componenten worden hier bepaald als operating-systems (Windows, Linux), runtimes (Java, .net) en applicatie-componenten (incl. databases). Per applicatielandschap is gedefinieerd welke servers daaraan gekoppeld zijn. Per server is inzichtelijk welke softwarecomponenten daarop draaien en tot wanneer zij in support zijn. De norm is 80%. Over 2024 is de realisatie 46,2%. De scope van dit KPI is aanzienlijk breder is dan voorheen; ook alle kantoorapplicaties zijn in deze KPI opgenomen. Deze berekening vindt een betere aansluiting op de cijfers die ook aan de overlegtafel ‘modernisering en rationalisatie’ o.l.v. CIO Rijk worden besproken. De groei van de scope en het feit dat nu ook applicaties waarvan de supportstatus onbekend is als out-of-support worden aangemerkt, leiden tot een aanmerkelijk lager cijfer dan de handmatige berekeningen die voor 2023 werden gebruikt. Het DAM project worden als één van de belangrijkste maatregelen gezien om het percentage software in support te verhogen.