Introductie

Het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) adviseert en waarschuwt de samenleving om risico’s met een atmosferische of seismische oorsprong terug te dringen. Het KNMI ontwikkelt daartoe hoogwaardige kennis, verricht waarnemingen, en zet die om in producten en diensten die de veiligheidsrisico’s verminderen, bij­dragen aan een duurzame samenleving en economische mogelijkheden bevorderen.

Per 1 januari 2016 is de Wet taken meteorologie en seismologie (wtms) in werking getreden. De hieruit afgeleide regeling taken meteorologie en seismologie (rtms) is per 1 oktober 2021 in werking getreden.

Producten en diensten

De samenleving wordt steeds gevoeliger voor extreem weer, klimaatverandering, luchtkwaliteit, vulkaanuitbarstingen en aardbevingen. Om deze toegenomen risico’s zoveel mogelijk te helpen beperken past het KNMI het concept van de risico-reductie-cyclus toe.

We bewaken en waarschuwen, maar we geven ook adviezen en handelingsperspectieven voor zowel acute als toekomstige gevaren. Daarbij trekken we actief lessen uit gebeurtenissen om toekomstige adviezen nog beter te maken en zo tot risicoreductie te komen. Dit doen we samen met onze omgeving: het algemene publiek, overheden en (weer)bedrijven. We innoveren permanent onze dienstverlening en creëren daarbij (duurzame) economische kansen voor het bedrijfsleven terwijl we bijdragen aan een veilig, bereikbaar en leefbaar Nederland.

Het KNMI heeft zijn producten en diensten ingedeeld in de productgroepen Meteorologie en Seismologie. Daarnaast wordt EUTMETSAT/Aardobservatie als product onderscheiden. Meetbare gegevens voor deze productgroepen zijn opgenomen in beleidsartikel 23.

Staat van Baten en Lasten

Toelichting

Baten

Omzet moederdepartement

De omzet moederdepartement betreft een vergoeding voor de producten op het gebied van meteorologie, seismologie en aardobservatie. Het betreft zowel een vergoeding voor wettelijke taken als maatwerkopdrachten. De fluctuatie in de opbrengsten moederdepartement wordt met name veroorzaakt door fluctuatie in de bijdrage in het kader van EUMETSAT (aardobservatie).

Daarnaast is sprake van een stijging door de toekenning van extra middelen in het kader van het ontwikkelen naar een Early Warning Centre (EWC) en Masterplan de Bilt. Medio 2025 is de ontwikkeling EWC afgerond en neemt de omzet weer af (circa € 5 miljoen).

Toelichting

De nog uit te voeren werkzaamheden in 2022 bestonden uit gelden van met name Aardobservatie, Masterplan de Bilt en Hybride werken. Deze zijn niet uitgegeven en daardoor ook niet in de omzet van 2022 verantwoord. Deze uitgaven zijn (deels) verschoven naar 2023 en 2024 in de OB2023. Vervolgens is een eenmalige bijstelling (€ 2,3 mln afname) in de omzet en kosten van 2023 gemaakt vanwege de krapte op de arbeidsmarkt voor specifieke skills. Vanaf 2024 en verder wordt er vanuit gegaan dat de bezetting op niveau is om al het werk te kunnen doen en vervalt de bijstelling. Vanaf 2026 nemen de nog uit te voeren werkzaamheden af doordat voor het Masterplan de Bilt de meeste werkzaamheden zijn verricht.

Omzet overige departementen

De opbrengst overige departementen heeft betrekking op van andere ministeries ontvangen vergoedingen voor de inzet van KNMI-capaciteit voor het door hen verzochte maatwerk.

Omzet derden

De opbrengsten luchtvaart zullen vanaf 2025 toenemen wegens een nieuw contract. In 2023 zijn de opbrengsten luchtvaart eenmalig hoger doordat in 2022 deze al wel zijn gefactureerd, maar nog niet volledig uitgevoerd.

De extern gefinancierde projecten bestaan met name uit projecten die het KNMI uitvoert in EU- en internationaal verband. De bijdragen die het KNMI hiervoor ontvangt, zijn lager dan de daadwerkelijke kosten. De cofinanciering die dat vergt is stabiel begroot.

In de overige opbrengsten (en kosten) van 2023 is een eenmalige bijstelling (€ 2,3 miljoen afname) gedaan vanwege de krapte op de arbeidsmarkt voor specifieke skills. Vanaf 2024 en verder wordt er vanuit gegaan dat de bezetting op niveau is om al het werk te kunnen doen en vervalt de bijstelling.

Lasten

Personele kosten

Zowel de stijging van het aantal fte’s als de stijging van de inhuur wordt veroorzaakt door extra kosten in het kader van het verder uitvoeren van de projecten EWC, Informatiehuishouding (IHH), Modernisering Waarneem Infrastructuur (MWI) en Masterplan de Bilt. Na afloop van het EWC project (2025) verwachten we dat het aantal fte’s gelijk blijft door een inzet van dezelfde fte’s op andere projecten (o.a. IV -en klimaatontwikkeling gerelateerde onderwerpen). Hiervoor is al dekking gealloceerd vanuit de toegewezen middelen (WAU, IV, IHH en OCW) voor de komende jaren. Vanwege de krappe arbeidsmarkt voor specifieke skills (o.a. IT, data-analyse, AI etc.) zijn we genoodzaakt om het hoge niveau van externe inhuur voor de komende jaren vast te houden. Hetgeen inhoudt dat de externe inhuur boven de norm van 10% blijft.

Materiële kosten

Apparaat ICT

De kosten apparaat ICT hebben vooral betrekking op uitbestede ICT-dienstverlening, onderhoud en exploitatie van software en datacommunicatie. De kosten rondom apparaat ICT stijgen met € 3,0 miljoen in 2023 als gevolg van nieuwe contracten op Luchtvaart en HPC UWC West.

Bijdrage aan SSO’s

Voor het KNMI gaat het om kosten voor de huur RVB en inhuur van de Uitvoeringsorganisatie Bedrijfsvoering Rijk (UBR) . Als gevolg van de overgang van kantorenstelsel naar specialty stelsel per 1 januari 2024 is een verlaging van de huurkosten opgenomen.

Overige materiële kosten

Deze kosten zijn in de jaren 2024-2026 hoger door uitgaven aan bijzondere programma’s zoals Masterplan de Bilt en MWI.

Afschrijvingskosten

De afschrijvingskosten betreffen voornamelijk de afschrijvingskosten voor ICT-apparatuur (Rekenserver en Massa-opslagsysteem) en waarneemapparatuur (regenradars, wolkenradars en een veelheid aan sensoren). De afschrijvingskosten in 2025 bevatten een eenmalige afwaardering van de ruimte van de high performance computer (circa € 1 miljoen).

Toelichting

Operationele kasstroom

De operationele kasstroom bestaat uit het geraamde saldo van baten en lasten gecorrigeerd voor afschrijvingen, mutaties in de voorzieningen en vooruit ontvangen bedragen. De toename van de uitgaven operationele kasstroom in 2024 en 2025 wordt vooral veroorzaakt door nog uit te voeren werkzaamheden. Dit betreft nog te maken kosten voor EWC en Masterplan de Bilt. Vanaf 2026 nemen de nog uit te voeren werkzaamheden af doordat voor het Masterplan de Bilt de meeste werkzaamheden zijn verricht.

Investeringskasstroom

Investeringen vinden vooral plaats in waarneemapparatuur (MWI).

Financieringskasstroom

Het beroep op de leenfaciliteit van het Ministerie van Financiën betreft investeringen met een afschrijvingstermijn van 3 jaar of langer. Voor 2024 en latere jaren betreft het vooral investeringen in waarneemapparatuur. De aflossingen betreffen de reguliere aflossingen op de reeds afgesloten leningen en de aflossingen op nog af te sluiten leningen.