In de onderliggende tabellen zijn de belangrijkste beleidsmatige uitgaven- en ontvangstenmutaties opgenomen ten opzichte van de vastgestelde begroting 2025. Hieronder worden de belangrijkste mutaties toegelicht die plaatsvinden bij de ontwerpbegroting 2026.

Deze tabellen bevatten ook de belangrijkste mutaties die bij de eerste suppletoire begroting 2025 hebben plaatsgevonden. Toelichtingen op die mutaties zijn opgenomen in de eerste suppletoire begroting 2025 (Kamerstukken II 2024/25, 36725 VII, nr. 2).

Toelichting

37. Nationaal Programma Vitale Regio's

Er is een overboeking van € 3,3 mln. naar het gemeentefonds voor de bekostiging van de decentrale uitkering voor het Nationaal Programma Vitale Regio's (NPVR). 11 regio's krijgen de komende 3 jaar middelen voor de uitvoering van het NPVR. Er is er een overboeking van € 0,3 mln. naar het provinciefonds voor de NPVR. Verder is er een overboeking van € 0,3 mln. naar het ministerie van Financiën voor het BTW-compensatiefonds voor de compensatie van de betaalde btw.

38. Tweede Kamer verkiezingen

Voor het organiseren van de vervroegde Tweede Kamerverkiezingen wordt eenmalig € 63,8 mln. beschikbaar gesteld, waarvan € 60,0 mln. aan het gemeentefonds wordt toegevoegd voor compensatie voor gemeenten, € 1,1 mln. wordt aan het gemeentefonds toegevoegd voor de gemeente Den Haag om de verkiezingen voor kiezers in het buitenland te organiseren en € 0,1 mln. is toegevoegd aan het BES-fonds voor het organiseren van de verkiezingen. Daarnaast wordt € 2,6 mln. gerealloceerd binnen de begroting van BZK voor het organiseren van de verkiezingen. Van het totaalbedrag van € 63,8 mln. wordt € 33,8 mln. gedekt binnen de begroting van BZK en wordt € 30 mln. generaal gedekt.

Hierover ontvangt de Tweede Kamer in een aparte Kamerbrief een separate onderbouwing conform de rijksbrede werkwijze Beleidskeuzes uitgelegd (CW 3.1.).  

39. Desaldering reisdocumenten Rijksdienst voor Identiteits Gegevens (RvIG)

Binnen het reisdocumentenstelsel dat in beheer is bij RvIG is er een positief saldo van circa € 37 mln. ontstaan vanuit de leges-inkomsten. Dit saldo is ontstaan omdat er meer paspoorten en identiteitskaarten zijn uitgegeven dan verwacht gedurende de coronapandemie, tegelijkertijd waren de uitgaven lager door vertragingen. Dit saldo wordt teruggestort in een nog op te richten bestemmingsfonds bij RvIG. Het saldo wordt binnen het reisdocumentenstel ingezet voor ondere andere het inzetten van live enrollment, dat is het vervangen van de papieren pasfoto door een digitale gezichtsopname. Zie ook bij de ontvangsten.

40. Informatiepunten Digitale Overheid

Dit betreft een overboeking naar het gemeentefonds van € 15,4 mln. jaarlijks vanaf 2026. Het gaat om een bijdrage voor gemeenten voor het inrichten van laagdrempelige Informatiepunten Digitale Overheid (IDO) dienstverlening. Deze overboeking is het gevolg van de omzetting van een specifieke uitkering naar een decentralisatie-uitkering.

41. Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed

Via een structurele overboeking vanaf 2026 naar het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap wordt de bijdrage van BZK voor het Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed (I-OE) geregeld. Het budget is bestemd voor versterking van de inspectie.

42. Programma Open Overheid

Er vindt een overboeking van € 5,0 mln. naar het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap plaats, naar het Nationaal Archief (NA), voor de uitvoering van de verschillende projecten uit het generieke projectenportfolio van het programma Open Overheid.

43. Desaldering tariefgefinancierde dienstverlening

Er zijn desalderingen op apparaat van in totaal € 69,1 mln. voor de tariefgefinancierde dienstverlening van de uitvoeringsorganisaties Rijksinkoopsamenwerking (RIS), Organisatie Bedrijfsvoering en Financiën (OBF) en Rijksorganisatie voor Informatiehuishouding (RvIHH). Jaarlijks worden op basis van de jaarplanraming de uitgaven- en ontvangstenbudgetten ingevoerd. Hier staat voor eenzelfde bedrag aan ontvangsten tegenover. De uitgaven hebben betrekking op de te leveren dienstverlening in 2025 die aan de afnemers van RIS, OBF en RvIHH zullen worden doorbelast. Zie ook bij de ontvangsten.

44. Overboeking apparaatsbudgetten naar VRO

De apparaatsbudgetten voor loonkosten eigen personeel worden overgeboekt van de begroting van BZK naar de begroting van VRO. Het betreft de directe loonkosten van de beleidsdirecties van het ministerie van VRO, de kosten van externe inhuur, de kosten van de Landsadvocaat en de volledige kosten van de kasdiensten Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw (TloKB) en Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW).

45. Apparaatsbudget Groningen

Bij de start van het kabinet-Schoof is besloten het dossier Groningen bij BZK onder te brengen. Middels deze overboeking van het ministerie van Economische Zaken van € 53,0 mln. cumulatief in 2025 tot en met 2030 worden de apparaatskosten voor staf en beleid ten behoeve van Groningen overgeheveld naar het apparaatsbudget van BZK.

46. Overboeking Risicoreservering schade en versterken

Bij Voorjaarsnota 2025 zijn de ramingen voor schade en versterken Groningen bijgesteld op basis van de laatste inzichten van de uitvoerders Instituut Mijnbouw Groningen en Nationaal Coördinator Groningen (NCG). Omdat bij Miljoenennota nog een beperkte bijstelling voor versterken werd verwacht, zijn hier destijds middelen op de AP voor gereserveerd. Met deze opvraag van € 145 mln. wordt een bijstelling voor de uitvoeringskosten van de NCG gedaan.

47. Dekking amendement van Kent

De dekking voor het amendement van Kent (Kamerstukken II 2024/25, 36725 XV, nr. 6) is gevonden in het incidenteel taakstellend verlagen van de uitgaven aan externe inhuur in 2026. Deze dekking is verspreid over meerdere begrotingen. De begroting van BZK is in 2026 incidenteel verlaagd met 4 miljoen euro ten behoeve van het compenseren van medewerkers bij sociaal-ontwikkelbedrijven in 2025.

48. Dekking amendement Sneller

In het amendement Sneller c.s. (Kamerstukken II 2024/25, 36725 VI, nr. 39) wordt cumulatief € 75,0 mln. in 2026 beschikbaar gesteld voor het gevangeniswezen. Er wordt € 25 mln. per jaar voor de jaren 2028-2030 overgeboekt naar de begroting van JenV ter dekking van het amendement Sneller. De dekking voor dit amendement wordt gevonden in de middelen gereserveerd voor een constitutioneel hof onder artikel 12 op de begroting Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

49. Overboeking naar JenV voor versterking gevangeniswezen

Dit betreft een overboeking van € 25 mln. voor de jaren 2028-2030 en € 50 mln. structureel vanaf 2031 vanuit de enveloppe Goed Bestuur voor wat betreft de middelen die gereserveerd zijn voor constitutionele toetsing door de rechter, het oprichten van een constitutioneel hof en verzelfstandiging Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State naar het ministerie van Justitie en Veiligheid voor het versterken van het gevangeniswezen. Door het ontbreken van structurele financiële dekking voor de constitutionele toetsing door de rechter, de oprichting van het constitutioneel hof en de verzelfstandiging van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State worden op dit moment alleen voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd.

50. Kasschuif NCG

Op basis van uitvoeringsinformatie van de NCG over de eerste maanden van 2025 is van een aantal budgetten duidelijk dat er in 2025 minder gerealiseerd zal worden dan begroot. De uitgaven zullen in 2026 plaatsvinden. Doormiddel van een kasschuif wordt het budget in het juiste kasritme gezet.

51. Overboeking Groninger huis

Met deze overboeking van de Aanvullende Post (AP) voor de uitvoering van de PEGA maatregelen wordt € 45 mln. naar de begroting van BZK overgeheveld voor de sloop- en nieuwbouw van een aantal woningen in Appingedam van de woningcorporatie Groninger Huis. Deze huizen kampen met tal van problemen, zoals vocht en schimmel, onder andere door gebrekkige versterking.

52. Overboeking verduurzaming bij zware versterking

Vanaf de Aanvullende Post zijn vanaf 2027 middelen naar de BZK-begroting overgeboekt voor Maatregel 28 uit Nij Begun voor verduurzaming bij (middel) zware versterking. Het grootste deel van het budget wordt uitgegeven in de categorie verduurzaming bij versterking, een klein deel via versterking in eigen beheer.

Hierover ontvangt de Tweede Kamer in een aparte Kamerbrief een separate onderbouwing conform de rijksbrede werkwijze Beleidskeuzes uitgelegd (CW 3.1.).   

53. Overboeking extra uitvoeringskosten Nij Begun

Vanaf de Aanvullende Post zijn voor 2025 middelen naar de BZK-begroting overgeboekt voor de extra uitvoeringskosten die de gemeenten en provincies maken voor de uitvoering van Nij Begun.

54. Overboeking maatwerk onuitlegbare verschillen

Vanaf de Aanvullende Post zijn vanaf 2026 middelen naar de BZK-begroting overgeboekt voor Maatregel 12 uit Nij Begun voor Maatwerk in het tegengaan van onuitlegbare verschillen. Het grootste deel van het budget wordt uitgegeven in de categorie versterkingsoperatie.

Hierover ontvangt de Tweede Kamer in een aparte Kamerbrief een separate onderbouwing conform de rijksbrede werkwijze Beleidskeuzes uitgelegd (CW 3.1.).   

55. Kasschuif diverse versterkingsprojecten

Om beter aan te sluiten bij het kasritme worden de middelen voor diverse versterkingsprojecten uit de bestuurlijke afspraken van 2025 en 2026 doorgeschoven naar de jaren 2027 tot en met 2029.

56. Kasschuif clustering en gebiedsfonds

Via een kasschuif van 2025 (€ 7,7 mln.) naar de jaren 2026 tot en met 2029 worden de middelen voor clusterwoningen blok B (een gemeentelijke subsidie om onuitlegbare verschillen op te lossen met maatwerk) gelijkmatig over de jaren verdeeld. Via een reallocatie worden deze middelen daarna overgeboekt naar schadevergoedingen om er zo voor te zorgen dat de uitgaven op het juiste instrument worden verantwoord.

57. Kasschuif leefbaarheid en wijkontwikkeling

Met deze kasschuif van € 22,5 mln. van 2025 naar latere jaren wordt het budget voor leefbaarheid en wijkontwikkeling in lijn gebracht met het kasritme zoals afgesproken in de meerjarige regeling Verstrekking specifieke uitkeringen aardbevingsgebied Groningen 2024–2030.

58. Bijdrage AI-faciliteit

Met deze overboeking van € 60 mln. wordt de bijdrage van de regio vanuit de Economische Agenda, onderdeel van de maatregelen uit Nij Begun, overgeheveld naar de begroting van het ministerie van Economische Zaken voor de aanvraag van cofinanciering bij European High Performance Computing (EuroHPC) voor de oprichting van een Artificial Intelligence (AI)-fabriek.

59. Overboeking van SZW Sociale Agenda

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid boekt € 27,5 mln. naar BZK terug van de, via bestuurlijke afspraken geregelde, voorgeschoten middelen van de Sociale Agenda. Deze middelen worden weer benut voor de uitvoering van de Sociale Agenda.

60. Overboeking naar GF Sociale Agenda

In het kader van de Sociale Agenda, aangekondigd in Nij Begun, worden voor 2025 en 2026 respectievelijk € 28 mln. en € 62 mln. voor de uitvoering overgeheveld, aan de gemeente Groningen, van het ministerie van BZK. De Sociale Agenda bestaat uit 16 maatregelen die ten goede komen aan de leefbaarheid, onderwijskwaliteit, armoedebestrijding, gezondheid en arbeidsparticipatie van inwoners. De gemeente Groningen is, zoals afgesproken in een door de regio opgesteld convenant, als budgethouder verantwoordelijk voor de verdeling van de middelen die nu worden overgeheveld.

61. Kasschuif Maatregel 16 vergoeding eigen tijd

Er komt een herstelactie voor huurders die ook recht hebben op de vergoeding voor eigen tijd (maatregel 16 van Nij Begun). Deze vergoeding zou eerst via de woningbouwcoöperaties lopen maar dit is niet mogelijk. Daarom gaat de NCG deze vergoeding rechtstreeks aan de huurders uitkeren. Via een kasschuif van € 13,5 mln. van 2025 naar 2026 wordt het budget in het juiste kasritme gezet.

Toelichting

10. Desaldering reisdocumenten RvIG

Binnen het reisdocumentenstelsel dat in beheer is bij RvIG is er een positief saldo van circa € 37 mln. ontstaan vanuit de leges-inkomsten. Dit saldo is ontstaan omdat er meer paspoorten en identiteitskaarten zijn uitgegeven dan verwacht gedurende de coronapandemie, tegelijkertijd waren de uitgaven lager door vertragingen. Dit saldo wordt teruggestort in een nog op te richten bestemmingsfonds bij RvIG. Het saldo wordt binnen het reisdocumentenstel ingezet voor ondere andere het inzetten van live enrollment, dat is het vervangen van de papieren pasfoto door een digitale gezichtsopname. Zie ook bij de uitgaven.

11. Desaldering tariefgefinancierde dienstverlening

Er zijn desalderingen op apparaat van in totaal € 69,1 mln. voor de tariefgefinancierde dienstverlening van de uitvoeringsorganisaties Rijksinkoopsamenwerking (RIS), Organisatie Bedrijfsvoering en Financiën (OBF) en Rijksorganisatie voor Informatiehuishouding (RvIHH). Jaarlijks worden op basis van de jaarplanraming de uitgaven- en ontvangstenbudgetten ingevoerd. Hier staat voor eenzelfde bedrag aan ontvangsten tegenover. De uitgaven hebben betrekking op de te leveren dienstverlening in 2025 welke aan de afnemers van RIS, OBF en RvIHH zullen worden doorbelast. Zie ook bij de uitgaven.