Toelichting op de saldibalans per 31 december 2010

1) Uitgaven ten laste van de begroting (€ 2 809,9 mln)

Deze post bevat de nog niet met het Ministerie van Financiën verrekende begrotingsuitgaven. Verrekening van de begrotingsuitgaven 2010 zal plaatsvinden nadat de Slotwet door de Staten-Generaal is vastgesteld.

2) Ontvangsten ten gunste van de begroting (€ 6 158,0 mln)

Deze post betreft de nog niet met het Ministerie van Financiën verrekende begrotingsontvangsten. Verrekening van de begrotingsontvangsten 2010 zal plaatsvinden nadat de Slotwet door de Staten-Generaal is vastgesteld.

3) Liquide middelen (€ 5,7 mln)

De post liquide middelen is als volgt opgebouwd:

4) Rekening-courant RHB (€ 3 501,2 mln)

• – De rekening-courant met de Rijkshoofdboekhouding geeft de financiële verhouding met het Ministerie van Financiën weer. Het bedrag op de saldibalans is overeenkomstig de saldo-opgave per 31 december 2010 van genoemd Ministerie en is opgebouwd uit het saldo van de reguliere rekening-courant (€ 3 377,4 mln en het saldo van de rekening-courant betreffende de Interne begrotingsreserve (€ 123,9 mln). Bij de vaststelling van dit saldo is rekening gehouden met de posten die door de Rijkshoofdboekhouding in 2011 zijn verwerkt, maar gevaluteerd zijn op 2010.

4a) Interne begrotingsreserve (€ 123,9 mln)

• – Onder deze post vallen vier interne begrotingsreserves, namelijk reserve SENO/GOM, Garantieregeling Scheepsnieuwbouw, Garantie Ondernemingsfinanciering (GO) en Garantieregeling Geothermie.

• – De SENO/GOM reserve en de scheepsbouwreserve zijn in 2010 niet gemuteerd.

• – De tweede reserve is bedoeld ter afdekking van de risico’s van toekomstige schadebetalingen op verstrekte scheepsbouwkredieten, die het bedrag van de jaarlijkse premie-ontvangst te boven gaan. In 2010 is in de reserve GO € 7,2 mln bijgestort, waardoor de stand per ultimo 2010 € 53,6 mln is.

• – Dit is ter afdekking van de risico’s, daar de ontvangsten (premies) en uitgaven (uit te keren schades) naar verwachting op jaarbasis niet gelijk gaan lopen.

• – In 2010 is de nieuwe reserve garantieregeling Geothermie gecreëerd waar € 5,3 mln in is gestort. Dit is ter afdekking van het geologisch risico dat het boren van de twee putten voor de toepassing van aardwarmte niet succesvol is.

5) Uitgaven buiten begrotingsverband (= intra-comptabele vorderingen) (€ 12,1 mln)

Onder de uitgaven buiten begrotingsverband zijn posten opgenomen, die met derden moeten worden verrekend. De nadere specificatie van deze post is als volgt:

• – Het bedrag van € 9,8 mln onder vorderingen op andere ministeries is met name afkomstig van het Agentschap NL (€ 9,4 mln) vanwege voor andere departementen uitgevoerde regelingen. De overige € 0,4 mln betreft intracomptabele vorderingen kerndepartement.

• – Het bedrag van € 0,6 mln is voornamelijk het saldo van met opdrachtgevers van agentschappen te verrekenen posten.

• – Het bedrag van € 1,6 mln betreft voornamelijk de openstaande vordering van EZ/EL&I op Agentschap NL (€ 0,9 mln), Bouwinvest (€ 0,2 mln) en overige salarisdebiteuren (€ 0,1 mln).

6) Ontvangsten buiten begrotingsverband (= intra-comptabele schulden) (€ 47,1 mln)

Onder de ontvangsten buiten begrotingsverband zijn de posten opgenomen, die aan derden moetenworden betaald. De specificatie van de onder deze posten opgenomen bedragen is als volgt:

Het bedrag van € 29,1 mln betreft met name vooruit ontvangen bedragen van andere ministeries door Agentschap NL in verband met regelingen die voor die andere ministeries worden uitgevoerd. Het bedrag van € 17,7 mln bestaat uit de per 31 december 2010 af te dragen loonbelasting (€ 7,1 mln), af te dragen premies € 4,0 mln en een schuld van Agentschap NL aan derden (o.a. depothouders) van € 5,9 mln wegens vooruit ontvangen octrooitaxen.

8) Extra-comptabele vorderingen (€ 1 330,3 mln)

8a) Tegenrekening extra-comptabele vorderingen (€ 1 330,3 mln)

De extra-comptabele vorderingen worden bij ontvangst ten gunste van de ontvangstenbegroting geboekt. Het verloop van de extra-comptabele vorderingen in 2010 binnen EZ/EL&I was als volgt:

• – Uit het bovengenoemde verloop van de extra-comptabele vorderingen blijkt dat het saldo van de in 2010 ontstane vorderingen € 230,2 mln is.

• – De ontvangsten (incl. ontvangen dividend en rente) zijn voor € 28,8 mln door de NMa gegenereerd. Op kredieten is door Agentschap NL € 20,0 mln ontvangen alsmede € 4,4 mln op BMKB. Een bedrag van € 26,1 mln komt uit GSMvergunningen.

• – De bijgeschreven rente van Agentschap NL is € -/- 13,8 mln doordat die wordt tegen geboekt bij geëxpireerde kredieten.

• – De buiteninvorderingstellingen c.q. kwijtscheldingen betreffen voor € 22,2 mln de BMKB en voor € 5,7 mln de TOK/TOP/MPO/KRE (incl. kwijtschelding van voorwaardelijke rente). De overige € 0,9 mln betreft de overige regelingen.

De extra-comptabele vorderingen zijn per begrotingsartikel, het Agentschap NL, NMa en overige apparaat onderverdeeld naar de mate van liquiditeit (opeisbaarheid) van de vorderingen.

De kolom direct opeisbare vorderingen van het voorgaand overzicht is op artikelniveau gerubriceerd naar ouderdom.

Onderstaand worden per categorie, vorderingen die in verhouding tot het totaal van de vorderingen een grote omvang hebben, nader toegelicht. Per post is aangegeven aan welk artikel de vordering is gekoppeld.

Direct opeisbare vorderingen (in € 1 000)

Artikel 1 Goed functionerende economie en markten in Nederland en Europa (180,7)

• – 163,5 Betreft vordering interim functievervulling bij Ministerie van Justitie.

Artikel 2 Een sterk innovatievermogen (5 534,6)

• – 5 534,6 Betreft vordering op het NIVR na het invaren in het Agentschap NL.

• – De rekening-courantverhouding EZ/NIVR die voortvloeit uit de geboekte verrekeningen op projecten waarvoor EZ tot en met 2009 gelden aan het NIVR heeft verstrekt ten behoeve van die projecten maar die door het NIVR nog niet volledig waren doorbetaald.

Artikel 3 Concurrerend ondernemingsklimaat (22 496,0)

• – 554 Betreft terugvordering Scheepsbouwsubsidies, die in 2010 is aangepast.

• – 18 426 Betreft afrekening subsidie decentrale IPR 1992/1999.

• – 3 413 Betreft afrekening subsidie ISP V 1999.

• – 420 Betreft afrekening subsidie TOPPER bedrijventerrein Beatrixhaven.

Op termijn opeisbare vorderingen (leningen) (in € 1 000)

Het in de leningenadministratie opgenomen bedrag is 100 948,7

Artikel 2 Een sterk innovatievermogen (35 935,7)

• – Een bedrag van 6 806,7 is als een renteloze lening aan Marin verstrekt. Zolang de deelnemersovereenkomsten die met het maritieme bedrijfsleven zijn afgesloten in stand blijven is er geen aflossingsverplichting. Een bedrag van 13 459,5 betreft de deelname van de Staat in de Commanditaire Vennootschap Biopartner.

• – Een bedrag van 12 569,0 betreft de kredietfaciliteit CVO aan het NIVR. Dit bedrag is te hoog en dient aangepast te worden in 7 000,0 Het verschil is een dubbeltelling die voortvloeit uit de conversie NIVR/EZ. De verevening met het NIVR zal in 2011 plaatsvinden.

• – De stand van de lening aan Biomedbooster is 2 100,0.

Artikel 3 Concurrerend ondernemingsklimaat (54 231,5)

• – Op dit artikel staan met name leningen aan EIM 769,7 en NESEC 2 240,5 waarop in 2010 is afgelost.

• – Van een renteloze lening aan het LIOF ad 15 088,2 is de termijn verlengd tot 2012. Over vordering op de NOM ad 496,5 wordt momenteel overleg gevoerd.

• – De BOM heeft een renteloze lening van 2 880,0 waarop de eerste aflossing is ontvangen. De stichting Microkredieten heeft een renteloze lening van 17 130,0

• – Er is een lening van 8 542,0 verstrekt aan Nedermaas Hightech, respectievelijk een lening van 7 000,0 aan de Gemeente Eindhoven.

Artikel 5 Internationale economische betrekkingen (10 781,6)

• – Dit betreft leningen aan Indonesië en Egypte. De leningen worden geadministreerd en beheerd door het NIO. Hierop wordt periodiek afgelost en rente betaald.

Artikel 10 Elektronische communicatie en post (50 914,6)

• – Betreft te vergoeden termijnen van GSM-vergunningen.

Geconditioneerde vorderingen (in € 1 000)

Artikel 2 Een sterk innovatievermogen (10 880,7)

• – Betreft voornamelijk het revolving fund van het NIVR, waarin aflossing op kredieten en royalties werden gestort. Het revolving fund mocht door het NIVR worden aangewend voor activiteiten. Door de overgang van het NIVR naar AgNL valt het fonds toe aan EZ/EL&I. Naar verwachting zal in 2011 het fonds worden afgerekend met EZ/EL&I. Deze stand is te hoog omdat enkele posten niet zijn geboekt. De vordering zou moeten luiden 4 404,0.

Artikel 3 Concurrerend ondernemingsklimaat ( 298 759,5)

• – Op dit artikel is onder meer een geconditioneerde vordering vastgelegd op het consortium dat de Nederlandse bijdrage aan de JSF levert ad 279 376,0. Deze vordering is een inschatting van de toekomstige opbrengsten op grond van de herziene omzetprognose. De vordering is berekend op basis van het prijspeil 2010.

• – Daarnaast bestaat dit uit geconditioneerde vorderingen inzake de United Nations University, Investors in People en een vordering betreffende de vuurwerkramp.

• – Als vorderingen in faillissementen staat een bedrag van 5 802,9 open.

Artikel 10 Elektronische Communicatie en Post (539,2)

• – Betreft een juridische kwestie met Arrow.

Artikel 23 Afwikkeling oude verplichtingen (741,1)

• – Betreft de lening aan Volvo die wordt afgelost via de opbrengst van reserve onderdelen.

Vorderingen van Agentschap NL (in € 1 000)

Vorderingen Agentschap NL (618 827,5)

• – Het merendeel van de vorderingen van Agentschap NL (183 261,0) heeft betrekking op de Regeling Technische ontwikkelingskredieten en de Regeling Technische Ontwikkelingsprojecten. Deze regelingen worden uitgevoerd door dit agentschap. Het betreft leningen verstrekt met het doel een «nieuw» product te ontwikkelen. De terugbetaling van de lening is afhankelijk van de met het ontwikkelde product verkregen omzet. Er is rente verschuldigd die jaarlijks wordt bijgeschreven. De regelingen zijn inmiddels ingetrokken.

• – Een bedrag van 99 144,2 betreft de storting op een rekening-courant bij de Rijkshoofdboekhouding ten behoeve van de uitvoering van de investeringsfaciliteit Opkomende Markten door de FMO. Dit is opgenomen als geconditioneerde vordering. In deze categorie valt ook een bedrag van 156 067,4 i.v.m. de BMKB-regeling.

• – Ook zijn in deze vorderingen m.i.v. september 2009 de kredieten opgenomen die het NIVR had verstrekt en waarvan de aflossingen in het revolving fund NIVR werden gestort, omdat NIVR naar Agentschap NL is gegaan. Het gaat om ca 58 000.

• – De bedragen voor TOP, UK, SEED en Innovatieve Kredieten zijn 10 200, 16 700, 34 000 en 40 000.

Vorderingen van NMa (in € 1 000)

Vorderingen NMa (219 816,5)

• – Dit betreft onder andere de door het NMa opgelegde boetes (met name telefonie en bouw) en lasten onder dwangsom.

10) Voorschotten (€ 6 722,1 mln)

10a) Tegenrekening voorschotten (€ 6 722,1 mln)

• – Op deze rekening staat het saldo van de vooruitbetalingen (voorschotten). Deze voorschotten zijn gebaseerd op EZ-subsidieregelingen danwel op door EZ/EL&I gesloten contracten. Voor wat betreft subsidies wordt in principe betaald op basis van gemaakte en betaalde kosten. De definitieve vaststelling van de subsidie danwel de afwikkeling van het contract geschiedt na indiening van de einddeclaratie. In 2010 is voor € 2 109,3 mln aan voorschotten afgerekend.

• – Hiervan betreft € 233,5 mln ruimtevaart en € 72 mln CVO.

Het saldo openstaande voorschotten is als volgt opgebouwd:

Onderstaand wordt een aantal voorschotten toegelicht die in verhouding tot het totaal een grote omvang hebben. Tevens wordt een aantal voorschotten toegelicht die meer dan vier jaar open staan.

Artikel 2.45 060 BSIK (€ 144,8 mln)

• – Vanaf 2004 zijn € 185,5 mln voorschotten verstrekt. In 2010 zijn er € 20,5 mln voorschotten verstrekt en is er niet afgerekend.

Artikel 2.45 100 Bijdrage instituten lucht- en ruimtevaart (€ 4,0 mln)

• – In 2009 is hierop € 16,2 mln afgerekend. In 2010 is er € 23,8 mln afgerekend.

Artikel 2.45 600 Ruimtevaart (€ 1,0 mln)

• – In 2010 is de administratie opgeschoond i.v.m. de overgang van het NIVR naar Agentschap NL. Er is in 2010 een bedrag van € 8,2 mln verstrekt en € 233,5 mln afgerekend.

Artikel 2.45 705 Innovatieve subsidies: TOK, KREDO, MPO (€ 56,9 mln)

• – Hierop is in 2009 € 77,2 mln afgerekend. In 2010 is er € 10 mln verstrekt en € 43,8 mln afgerekend.

Artikelonderdeel 3.10 200 REONN Kompas voor het Noorden (€ 9,0 mln)

• – De subsidies op dit artikelonderdeel worden als voorschot uitbetaald op basis van jaarplannen en op programmatische wijze ingezet. De regeling loopt door tot 2011, zodat definitieve afrekeningen de komende jaren zullen gaan plaatsvinden. In 2009 is € 342,5 mln afgerekend en in 2010 € 45,6 mln.

Artikelonderdeel 3.40 300 Centraal deel IPR (€ 43,6 mln)

• – Dit betreft voorschotbetalingen in het kader van het centraal deel van de Investeringspremie-regeling. Dit betreft langlopende verplichtingen ter bevordering van bedrijfsinvesteringen in sociaal-economisch zwakkere gebieden. In 2010 is er € 8,8 mln bevoorschot en € 9,3 mln afgerekend. Per ultimo 2010 stonden alleen nog voorschotten open uit 2005 en latere jaren.

Artikelonderdeel 3.10 230 Cofinanciering EFRO (€ 105,0 mln)

• – Op dit artikel zijn de voorschotten geboekt welke door EZ/EL&I zijn verleend in het kader van de cofinanciering EFRO. Het betreft het programma 1994–1999 en de programma’s 2000–2006 en 2007–2013.

• – In 2009 is er € 21,7 mln afgerekend. In 2010 € 3 mln.

Artikelonderdeel 3.10 510 Stadseconomie (€ 0,0 mln)

• – Omdat in 2005 binnen het Grote Stedenbeleid voor het onderdeel stadseconomie één budget beschikbaar is gesteld zijn de instrumentsubs Fysieke Stadseconomie (3.10 500) en Niet Fysieke stadseconomie (3.10 510) samengevoegd als Stadseconomie. De voorschotten i.v.m. stadseconomie zijn in 2010 voor € 153,4 mln afgerekend.

Artikelonderdeel 4.01 500 Diverse programma uitgaven Energie (€ 4,0 mln)

• – De openstaande voorschotten op dit artikelonderdeel maken voornamelijk deel uit van het EG programma GCO(Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek). Dit wordt eens in de vier jaar vastgesteld. In 2010 is er € 16,4 mln mln afgerekend.

Artikelonderdeel 4.05 010 Tegemoetkoming Demkolec en stadsverwarmingsprojecten (€ 77,6 mln)

• – Dit onderdeel verloopt via Agentschap NL. In 2009 is € 33 mln bevoorschot en € 82 mln afgerekend.

• – De openstaande voorschotten stammen uit de jaren 2005/2009 In 2010 is er € 7 mln verstrekt en € 9,5 mln afgerekend.

Artikelonderdeel 4.20 420 Bijdrage aan ECN (€ 96,7 mln)

• – In 2010 is € 55 mln verstrekt en € 9 mln afgerekend.

Artikelonderdeel 4.20 504 Bijdrage MEP SN (€ 3 100,9 mln)

• – Per ult 2010 zijn de van Enerq overgenomen voorschotten buiten SAP om gecorrigeerd naar jaarlaag 2008 en gesteld op € 1 835,9 mln.

Artikelonderdeel 9.10 010 Bijdrage aan het CBS (€ 572,2 mln)

• – Dit voorschot betreft de bijdrage 2008, 2009 én 2010 aan het CBS, alsmede enkele kleinere bedragen uit eerdere jaren. De bijdrage over 2008 en 2009 zijn nog niet afgerekend.

• – In beginsel wordt per meerjarenpogramma afgerekend. Het meerjarenprogramma 2004–2008 zal in 2011 worden afgerekend. De jaren 2009 en 2010 behoren tot het nieuwe programma 2009–2013.

De voorschotten aan Loyalis over de jaren 2006 en 207 zijn afgerekend voor een bedrag van € 4,5 mln.

11) Garantieverplichtingen (€ 4 591,1 mln)

11a) Tegenrekening garantieverplichtingen (€ 4 591,1 mln)

Dit betreft de garantieverplichtingen die door EZ zijn aangegaan. Het verloop van degarantieverplichtingen in 2010 was als volgt:

Circa de helft van dit bedrag (€ 2 230,7 mln) betreft de garanties van de borgstellingsregeling BMKB (art. 3). Het uitstaande garantiebedrag voor deze regeling is verhoogd in verband met afgegeven garanties van ongeveer € 742,5 mln en verlaagd in verband met negatieve bijstellingen van ongeveer € 404,5 mln. Aan verliesafdekking is € 64,5 mln betaald.

12) Openstaande verplichtingen (€ 17 162,9 mln)

12a) Tegenrekening openstaande verplichtingen (€ 17 162,9mln)

Het verloop van de verplichtingen in 2010 was als volgt:

• – In 2010 is de administratie opgeschoond voor de overgang van het NIVR naar Agentschap NL.

• – Er is € 101,9 mln ingetrokken, inclusief buiten begrotingsverband.

• – Van de in 2010 aangegane verplichtingen vloeit een bedrag van € 7,7 mld voort uit «verduurzaming van de energiehuishouding».

Omvangrijke negatieve bijstellingen.

In onderstaande tabel zijn de bijstellingen per artikel opgenomen.

De negatieve bijstellingen (intrekkingen) hebben met name betrekking op vrijgevallen verplichtingruimte in verband met definitief vastgestelde subsidies en bijdragen. Bij de begrotingsvoorbereiding van de afgelopen jaren is het kaseffect van deze vrijval al verwerkt in de kasramingen.

• – Op artikel 1 is € 6,3 mln overgeboekt van art 21 inzake Piano/Tenderned.

• – Een belangrijk deel van de intrekkingen van artikel 2 heeft betrekking op de regelingen die door Agentschap NL worden uitgevoerd. Op innovatievouchers is € 17,6 mln ingetrokken.

• – De opschoning van het NIVRbestand leverde intrekkingen voor een bedrag van € 96,4 mln (excl buiten begrotingsverband van € 5,5 mln) op.

• – De negatieve bijstellingen van artikel 3 hebben voor € 18,4 mln betrekking op aan BZK overgedragen TOPPER-dossiers en voor € 21,5 mln op BSRI. Op de BMKB en de groeifaciliteit is € 404,5 mln respectievelijk € 65,4 mln ingetrokken.

• – De intrekkingen op artikel 4 hebben met name betrekking op CO₂ reductie € 6,5 mln, € 1 418,7 mln MEP, «wind op land» € 10,5 mln, zonnenergie 18,5 mln, vergisting € 74,0 mln, afvalverwerking € 25,9 mln.

• – De intrekkingen van artikel 5 betreffen voor € 4,1 mln Buitenlandse Markten PSB. Een bedrag van € 6,1 mln viel vrij op Economische Samenwerking PSO.

• – De intrekkingen op artikel 10 bedroegen € 6,7 mln. Het betreft voornamelijk beleidsvoorbereiding en evaluaties ad € 4,1 mln.

• – De intrekkingen op «verplichtingen buiten begrotingsverband» hadden voornamelijk betrekking op een positieve mutatie ten gevolge van de ESAconversie (€ 13,8 mln) en door Agentschap NL voor BUZA, V&W en OCW uitgevoerde regelingen. (€ 45,3 mln)

13) Deelnemingen (€ 1 420,6 mln)

13a) Tegenrekening deelnemingen (€ 1 420,6 mln)

De toelichting op de deelnemingen is als volgt ( in € 1 000):

In 2010 waren er geen mutaties op deelnemingen.