Base description which applies to whole site

16: Onderzoek en wetenschapsbeleid

Artikel

Algemene doelstelling

Het scheppen van een internationaal concurrerende onderzoeksomgeving die onderzoekers uitdaagt tot optimale wetenschappelijke prestaties en die goed aansluit op maatschappelijke behoeften.

Deze doelstellingen zijn behaald en worden deels beschreven in de beleidsconclusies en de tabel budgettaire gevolgen van beleid hierna.

Rol en verantwoordelijkheid

De minister is verantwoordelijk voor:

  • het scheppen van voorwaarden voor het doelmatig functioneren van een aantal wetenschappelijke instellingen, waaronder onderzoeksorganisaties en wetenschappelijke bibliotheekinstellingen. Deze instellingen nemen binnen het onderzoeksbestel zowel zelfstandig als in relatie tot de universiteiten en bedrijven een belangrijke plaats in;

  • borging van het vernieuwend vermogen en de kwaliteit van het Nederlandse onderzoek en de Nederlandse onderzoeksfaciliteiten;

  • de coördinatie van het wetenschapsbeleid op nationaal en internationaal niveau;

  • het toezicht op een efficiënte besteding van publieke middelen en op voldoende verspreiding van kennis naar de maatschappij.

Beleidsconclusies

Het Nederlandse wetenschappelijke onderzoek kan zich meten met het beste onderzoek in de wereld. Nieuwe cijfers over de mondiale positie op basis van citatiescores verschijnen medio 2013. Voor de periode 2007–2010 staat de Nederlandse wetenschap op een 3e positie mondiaal, met een citatiescore van 44% boven het wereldgemiddelde van 1. Dit heeft ertoe geleid dat Nederland gastland is van de eerste twee European Research Infrastructure Consortiums (ERIC’s) in Europa.

De Strategische Agenda Hoger Onderwijs, Onderzoek en Wetenschap moet onder andere leiden tot meer zwaartepuntvorming en profilering in het wetenschappelijk onderzoek. In vervolg op de hoofdlijnenakkoorden hebben de instellingen en OCW prestatieafspraken gemaakt in november 2012. Om zwaartepuntvorming en profilering te versterken zijn middelen ingezet voor grootschalige onderzoeksfaciliteiten (80 miljoen) zoals de hoge FLUX-magneet faciliteit voor onderzoek naar materialen (zoals grafeen) en voor toponderzoekscholen (162 miljoen) zoals is de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA).

In het topsectorenbeleid zijn innovatiecontracten ontwikkeld met als doel de samenwerking in de Gouden Driehoek van bedrijven, kennisinstellingen en overheid te verbeteren en zo de innovativiteit van ons land te versterken.

Het versterken van privaat-publieke samenwerking is telkens het doel geweest, de ontdekking van het marjoranadeeltje aan de TU Delft biedt kansen om zo een brug te slaan.

NWO levert een actieve bijdrage aan het topsectorenbeleid. NWO heeft een aantal thematische calls in topsectorenverband ontwikkeld. De eerste subsidies hiervoor zijn inmiddels toegekend.

Het streven valorisatie te versterken door in 2016 2,5% van de publieke onderzoeksmiddelen aan valorisatie te besteden heeft in de loop van 2012 een nadere nuancering gekregen. De valorisatiedoeleinden, met name die gericht op de versterking van de nationale en regionale infrastructuur, worden ingebed in het topsectorenbeleid en de prestatieafspraken hoger onderwijs en wetenschap.

In elke sector van het topsectorenbeleid zijn afspraken neergelegd over valorisatie in de innovatiecontracten. Met alle ho-instellingen zijn prestatieafspraken gemaakt over onderwijs in ondernemerschap en valorisatie. Met de VSNU en de HBO-raad wordt gewerkt aan een brede set valorisatieindicatoren.

Nederlandse onderzoekers blijven goed presteren in Europese programma’s en hebben in 2012 een nog groter aandeel van de subsidies uit het Zevende Kaderprogramma ontvangen dan vorig jaar: 7,0%. Sinds het begin van dit Kaderprogramma is al € 2,1 miljard aan Europese subsidies voor onderzoek naar Nederland gegaan. Ook in 2012 zijn de prestaties van individuele onderzoekers binnen de ERC daarbij opmerkelijk. Tien procent van de € 1,4 miljard die dat jaar binnen de ERC beschikbaar was is toegewezen aan in Nederland werkzame onderzoekers. Van de pilot call voor de zogenaamde ERC Synergy Grant zijn 3 van de 11 beurzen toegekend aan Nederlandse instituten.

Door onze bijdrage aan internationale wetenschappelijke organisaties (CERN, ESA, ESO, EMBL/EMBC, GBIF) en samenwerking in internationale netwerken en (Europese) programma’s, hebben onze onderzoekers toegang tot de meest geavanceerde Internationale onderzoeksfaciliteiten. Zoals in ALMA (Atacama Large Millimeter Array), een stelsel van 66 radiotelescopen.

Om een kwalitatief hoogwaardig en op vernieuwing gericht onderzoeksstelsel in stand te houden en verder te ontwikkelen, is het aantrekken en vasthouden van goede onderzoekers essentieel. Om wetenschappelijk (top)talent de ruimte te geven is een samenhangende instrumentarium ontwikkeld en ingezet, met als doel de in- en doorstroom van jong wetenschappelijk talent te vergroten, een meer evenwichtige samenstelling van het wetenschappelijk personeel qua leeftijdsopbouw te bereiken en om betere loopbaanmogelijkheden voor het wetenschappelijk personeel te creëren.

Uit de evaluatie van de Vernieuwingsimpuls (Kamerstuk 29 338, nr. 65) en uit de beleidsdoorlichting talentvolle onderzoekers (Kamerstuk 31 511, nrs. 1 en 2) blijkt dat deze instrumenten succesvol zijn en dat de Vernieuwingsimpuls (VI) een belangrijke positie heeft ingenomen in de onderzoekswereld. Zij geeft een positieve impuls aan de wetenschappelijke loopbaan van talentvolle onderzoekers.

In 2012 is ook op het beleidsterrein van onderzoek en wetenschapsbeleid een bijdrage geleverd aan de band met Caribisch Nederland (de BES-eilanden) en de overige landen van het Koninkrijk (de CASt-eilanden). NWO heeft de opdracht aanvaard om, als onderdeel van een Caribisch kennisnetwerk, in de komende jaren een multifunctioneel kenniscentrum op St Eustatius te ontwikkelen en bovendien een onderzoekprogramma in te richten voor onderzoeksprojecten op of over de Cariben.

Voor het Poolonderzoek is infrastructuur gebouwd voor het Dirck Gerritszlaboratorium in Antarctica en in januari 2013 officieel geopend.

Voor nadere informatie wordt verwezen naar:

  • Kwaliteit in verscheidenheid, Strategische Agenda Hoger Onderwijs, Onderzoek en Wetenschapsbeleid, Kamerstuk 31 288, nr. 194.

  • Hoofdlijnenakkoord VSNU-OCW, Kamerstuk 31 288, nr. 246.

  • Brief van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over de voortgang van de prestatieafspraken, Kamerstuk 31 288, nr. 322.

  • «Naar de top, het bedrijfslevenbeleid in actie(s), Kamerstuk 32 637, nr. 15.

  • Voortgang bedrijfslevenbeleid, brief van 16 januari 2012, Kamerstuk 32 637, nr. 21.

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 16.1 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 16 (Bedragen x € 1.000)
           

Realisatie

Vastgestelde begroting

Verschil

   

2008

2009

2010

2011

2012

2012

2012

Verplichtingen

1.159.387

1.152.585

927.239

830.254

904.499

829.971

74.528

Waarvan garantieverplichtingen

           

Totale uitgaven

1.018.295

1.167.402

1.235.025

909.781

934.143

894.029

40.114

                 

Programma-uitgaven

1.014.828

1.163.883

1.231.688

906.831

934.143

894.029

40.114

NWO

317.610

327.711

319.563

325.458

326.975

312.706

14.269

KNAW

94.470

96.898

93.517

93.779

94.316

93.439

877

Koninklijke Bibliotheek (KB)

45.314

46.429

46.429

46.537

53.591

46.336

7.255

LF TUD bibliotheek

7.375

7.626

7.626

7.654

7.734

7.654

80

SURF

7.270

7.517

7.517

7.545

7.622

7.545

77

CPG

493

515

515

518

520

518

2

Montesquieu Instituut

1.032

1.067

1.067

1.071

1.082

1.071

11

Max Plack Instituut

0

0

0

0

1.622

1.606

16

NCB

5.000

5.270

5.270

5.289

5.343

5.289

54

TNO

198.668

199.773

192.814

0

0

0

0

BPRC/ Stichting AAP

9.544

9.597

9.597

9.653

10.410

9.653

757

Nationaal Herbarium

1.184

1.125

1.125

1.129

1.141

1.129

12

NLR

865

893

893

0

0

0

0

Deltares

2.160

2.208

2.855

0

0

0

0

MARIN

888

891

957

0

0

0

0

STT

227

233

233

234

236

234

2

EMBC

658

707

724

740

751

740

11

EMBL

3.734

3.988

4.135

4.377

4.476

4.380

96

ESA

33.775

34.672

36.516

35.027

29.393

30.153

– 760

CERN

29.844

35.322

34.527

38.017

41.303

36.254

5.049

ESO

6.252

6.821

6.582

6.205

15.405

7.100

8.305

NEMO

3.284

3.368

3.368

3.488

3.626

3.388

238

Nationaal Contactpunt Kaderprogramma

325

383

413

440

434

459

– 25

NTU/INL

2.963

3.077

3.132

3.228

3.071

3.190

– 119

EIB

1.254

1.297

1.297

1.302

1.316

1.302

14

Nationale coördinatie

12.504

9.193

7.816

8.435

6.285

6.389

– 104

Bilaterale samenwerking

5.854

3.611

2.474

4.070

4.505

4.383

122

Weerstandsverhoging onderzoeksinstellingen (CBRN)

0

2.000

2.785

1.968

1.433

2.000

– 567

BSIK

51.452

39.348

19.561

33.405

0

0

0

ITER

0

0

0

0

0

0

0

GATE

2.000

2.000

2.000

1.000

0

0

0

Grootschalige researchfaciliteiten

22.822

10.162

3.902

1.830

1.830

1.830

0

Parelsnoer

7.750

7.750

7.750

0

0

0

0

SURF-net

0

6.800

11.700

6.300

7.200

7.200

0

NCB

0

4.700

10.000

8.400

6.900

6.900

0

ITER-2

0

0

4.000

4.000

0

0

0

Hersenen en Cognitie

0

2.000

4.000

4.000

3.900

3.900

0

Genomics

15.000

36.000

40.000

44.000

44.000

44.000

0

Kenniswerkers

0

33.610

101.811

931

0

0

0

Smart-mix

4.975

0

0

0

0

0

0

EET

988

990

0

0

0

0

0

Valorisatie

0

0

0

0

0

2.500

– 2.500

Talentenkracht

300

400

0

0

0

0

0

Kust- en zeeonderzoek

2.065

2.000

2.035

2.534

2.500

2.500

0

Grootschalige research infrastructuur

10.000

16.000

19.000

20.000

61.950

56.000

5.950

STW

0

0

0

0

10.000

10.000

0

Poolonderzoek

0

0

2.000

2.992

2.992

1.500

1.492

Gezondheidsonderzoek

0

1.500

1.500

1.500

1.500

1.500

0

VI-Talentenontwikkeling

104.613

187.873

208.373

169.460

168.481

168.481

0

Nader te verdelen

37

18

21

21

3

506

– 503

Uitvoeringsorganisatie DUO

279

540

288

294

297

294

3

                 

Apparaatsuitgaven1

3.467

3.519

3.337

2.950

     

Ontvangsten

178.093

186.900

176.117

1.520

0

101

– 101

1

Met ingang van de begroting 2012 zijn de apparaatsuitgaven opgenomen in de tabel budgettaire gevolgen van beleid in artikel 92 Apparaat Kerndepartement.

Verplichtingen

Toelichting op de instrumenten

De verplichtingen voor beleidsterrein OWB zijn in 2012 € 74,5 miljoen hoger dan de vastgestelde begroting. De hogere realisatie van € 74,5 miljoen houdt verband met het aangaan van (meerjarige) verplichtingen als gevolg van de verhoging van het uitgavenbudget.

Uitgaven

De uitgaven voor beleidsterrein OWB zijn in 2012 € 40,1 miljoen hoger dan de vastgestelde begroting. De belangrijkste mutaties zijn:

  • Het budget voor NWO is met € 14,3 miljoen verhoogd voor onder meer het nakomen van een internationale (contributie)verplichtingen aan de internationale onderzoeksfaciliteiten. Daarnaast is in het kader van het «Masterplan Toekomst Wiskunde» een eenmalige bijdrage beschikbaar van € 4,0 miljoen voor het continueren van het nationaal toponderzoek en het academisch onderwijs door de wiskundeclusters.

  • Het budget voor de Koninklijke Bibliotheek (KB) is met € 7,2 verhoogd voor onder meer het verbeteren van de brandveiligheid bij de KB (€ 5,0 miljoen) en voor de samenwerking van de KB en het Nationaal Archief (€ 1,5 miljoen).

  • Het budget van ESO is met € 8,3 miljoen verhoogd in verband met een eenmalige bijdrage aan de Extremely Large Telescope.

  • Een technische mutatie van € 6,2 miljoen in verband met interne- en externe overboekingen waaronder een bijdrage in de kosten van de onderzoekskernreactor «Oyster» te Delft. Deze mutaties zijn toegevoegd aan de «Grootschalige research infrastructuur».

  • Het budget voor CERN is met € 5,0 miljoen verhoogd. De belangrijkste oorzaak voor deze verhoging is het gestegen BNP ten opzichte van de meeste overige lidstaten.

  • Het budget Valorisatie wordt met € 2,5 miljoen verlaagd in verband met een overboeking van dit budget naar het Ministerie van EL&I.

  • Een beleidsmatige mutatie van € 0,7 miljoen in verband met een gewijzigde BTW-positie van het primatenonderzoekscentrum Biomedical Primate Research Centre (BPRC).

Artikel

Licence