Baten-lastenagentschap
Inleiding
De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) is de uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid voor het onderwijs. DUO levert producten en diensten op het terrein van bekostiging van instellingen, financiering van studenten, informatievoorziening alsmede diensten gericht op de verbetering van de verbinding tussen beleid en uitvoering. Daarnaast verricht DUO werkzaamheden voor overige departementen en derden.
Financieel resultaat
| Omschrijving | Oorspronkelijk vastgestelde begroting | Realisatie | Verschil realisatie en oorspronkelijk vastgestelde begroting | Realisatie 2011 |
|---|---|---|---|---|
| Totale baten | 229.534 | 282.526 | 52.992 | 264.339 |
| Totale lasten | 229.534 | 280.269 | 50.735 | 264.729 |
| Saldo van baten en lasten | – | 2.257 | 2.257 | – 390 |
| Totale kapitaalsontvangsten | – | – | – | – |
| Totale kapitaalsuitgaven | 8.857 | 6.484 | – 2.373 | 10.988 |
Toelichting:
DUO heeft, mede als gevolg van incidentele baten en een hogere invulling van de generieke inkooptaakstelling in de tweede helft van het jaar, een positief resultaat van € 2,3 miljoen gerealiseerd. Het voorstel is om dit resultaat toe te voegen aan het eigen vermogen. DUO streeft voor 2013 naar een sluitende begroting.
DUO heeft voor 2012 geen aanvullend beroep gedaan op de leenfaciliteit. De kapitaalsuitgaven zijn gelijk aan de investeringen (€ 6,2 miljoen) plus de aflossing op de leningen (€ 0,3 miljoen).
| Omschrijving | Oorspronkelijk vastgestelde begroting | Realisatie | Verschil realisatie en oorspronkelijk vastgestelde begroting | Realisatie 2011 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Baten | |||||
| Omzet moederdepartement | 207.791 | 253.726 | 45.935 | 239.490 | |
| Omzet overige departementen | 10.537 | 16.277 | 5.740 | 12.760 | |
| Omzet derden | 11.106 | 11.502 | 396 | 11.982 | |
| Rentebaten | 100 | 15 | – 85 | 107 | |
| Vrijval voorzieningen | – | 2 | 2 | – | |
| Bijzondere baten | – | 1.004 | 1.004 | – | |
| Totaal baten | 229.534 | 282.526 | 52.992 | 264.339 | |
| Lasten | |||||
| Apparaatskosten | 221.704 | 273.847 | 52.143 | 257.806 | |
| - | personele kosten | 119.080 | 122.831 | 3.751 | 120.178 |
| - | materiële kosten | 102.624 | 151.016 | 48.392 | 137.628 |
| Afschrijvingskosten | 7.730 | 5.980 | – 1.750 | 6.656 | |
| – | materieel | 7.730 | 5.980 | – 1.750 | 6.656 |
| – | immaterieel | – | – | – | – |
| Overige lasten | 100 | 442 | 342 | 267 | |
| – | dotaties voorzieningen | – | 381 | 381 | 194 |
| – | rentelasten | 100 | 61 | – 39 | 73 |
| – | bijzondere lasten | – | – | – | – |
| Totaal lasten | 229.534 | 280.269 | 50.735 | 264.729 | |
| Saldo van baten en lasten | – | 2.257 | 2.257 | – 390 | |
Toelichting:
De baten en lasten 2012 wijken substantieel af van de oorspronkelijk vastgestelde begroting 2012 (€ 229,5 miljoen). Oorzaak hiervan is incidentele financiering van werkzaamheden op projectenbasis welke geen onderdeel vormden van de begroting. Het betreft ondermeer de werkzaamheden voor het programma Vernieuwing Studiefinanciering (€ 17,0 miljoen), grotere omvang beleidsagenda OCW (€ 6,5 miljoen), incassowerkzaamheden onterecht OV-kaart bezit (€ 4,0 miljoen), ontvangen loon en prijsbijstelling en overige aanvullende werkzaamheden ten behoeve van OCW. Voor Overige departementen betreft het met name het project Landelijk Register Kinderopvang (€ 6,0 miljoen).
Baten
Omzet moederdepartement
De omzet moederdepartement is € 45,9 miljoen hoger dan begroot. De hogere baten worden voornamelijk verklaard door uitvoering van opdrachten en werkzaamheden die lopende het uitvoeringsjaar zijn verstrekt door het bestuursdepartement, en niet in de oorspronkelijke begroting waren voorzien.
Omzet overige departementen
Onder de omzet overige departementen vallen ondermeer de werkzaamheden in het kader van de inburgeringstaak (€ 7,9 miljoen), de invoering van het Landelijk Register Kinderopvang (€ 6,0 miljoen, welke niet was opgenomen in de oorspronkelijk vastgestelde begroting) beide voor het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, print en couverteerwerkzaamheden die DUO uitvoert voor het Centraal Justitieel Incasso Bureau (€ 1,2 miljoen) ten behoeve van het ministerie van Veiligheid en Justitie en een aantal overige taken voor andere ministeries dan OCW (€ 1,2 miljoen).
Omzet derden
De omzet derden betreffen de ontvangen examengelden inburgeringkandidaten (€ 4,8 miljoen), NT2 kandidaten (€ 2,7 miljoen), invoering OV-chipkaart (€ 1,5 miljoen), werkzaamheden van het Participatiefonds (€ 1,1 miljoen) en overige werkzaamheden voor derden binnen het domein onderwijs voortkomend uit OCW beleidsmaatregelen (€ 1,4 miljoen).
Rentebaten
De rentevergoeding op de rekening-courant is vrijwel nihil.
Bijzondere baten
De bijzondere baten (€ 1,0 miljoen) betreft inkoopkortingen aangaande oude boekjaren die in 2012 zijn gerealiseerd.
Lasten
Apparaatskosten
De realisatie personeelskosten is € 3,8 miljoen hoger, omdat er is begroot op prijspeil 2011 en als gevolg van de omzetting van extern personeel naar vast personeel in het kader van het realiseren van de inkooptaakstelling welke leidt tot een besparing op materiële kosten. Daarnaast maakt een deel van de projectbezetting geen deel uit van de begrote reguliere personeelslasten, omdat deze kosten door middel van projectfinanciering (incidenteel) worden gedekt.
De realisatie van materiële kosten is € 48,4 miljoen hoger door de kosten van inhuur en uitbesteed werk samenhangend met de eerder genoemde additionele werkzaamheden op projectenbasis en opdrachten OCW.
Afschrijvingskosten
De totale netto afschrijvingskosten (€ 6,9 miljoen minus € 0,9 miljoen vrijval investeringsbijdragen) zijn € 1,8 miljoen lager dan begroot als gevolg van het later doen van vervangingsinvesteringen op het vlak van ICT en dus lagere jaarlasten op de huidige activa.
Dotaties voorzieningen
De dotatie van € 0,4 miljoen zorgt dat de voorziening overeenkomt met de actuele waarde van de onderliggende verplichting.
Rentelasten
De rentelasten zijn € 0,1 miljoen.
Balans
| Omschrijving | Balans 2012 | Balans 2011 | |
|---|---|---|---|
| Activa | |||
| Immateriële vaste activa | – | – | |
| Materiële vaste activa | 20.966 | 21.696 | |
| – | grond en gebouwen | – | – |
| – | installaties en inventarissen | 20.966 | 21.696 |
| – | overige materiële vaste activa | – | – |
| Voorraden | – | – | |
| Debiteuren | 3.046 | 1.957 | |
| Nog te ontvangen | 6.032 | 9.606 | |
| Liquide middelen | 45.002 | 51.592 | |
| Totaal activa | 75.046 | 84.851 | |
| Passiva | |||
| Eigen Vermogen | 2.701 | 444 | |
| – | exploitatiereserve | 444 | 834 |
| – | onverdeeld resultaat | 2.257 | – 390 |
| Voorzieningen | 2.378 | 3.760 | |
| Leningen bij het MvF | 1.257 | 1.572 | |
| Crediteuren | 17.266 | 18.790 | |
| Nog te betalen | 51.444 | 60.285 | |
| Totaal passiva | 75.046 | 84.851 | |
Toelichting:
Activa
Materiële vaste activa
De boekwaarde van het materieel vast actief is in 2012 met € 0,7 miljoen afgenomen als gevolg van het achterblijven van vervangingsinvesteringen op het vlak van ICT.
Debiteuren
De stand debiteuren is met € 1,0 miljoen toegenomen ondermeer als gevolg van projectwerkzaamheden voor tweeden. Het gaat hier om Overheids Data Centrum Noord (ODC), Landelijk Register Kinderopvang en beëindigen OV Chipkaart.
Nog te ontvangen
Bij de post nog te ontvangen gaat het om werkzaamheden verricht in 2012 waarvoor nog geen middelen zijn verstrekt door OCW (€ 3,0 miljoen) en om vooruitbetaalde bedragen, voor het merendeel ten behoeve van softwarelicenties en onderhoudscontracten, die in 2012 voor een geheel jaar vooruit zijn betaald (€ 3,0 miljoen).
Liquide middelen
De stand liquide middelen is in 2012 met € 6,6 miljoen afgenomen. Dit als gevolg van de gepleegde investeringen van € 6,2 miljoen, aflossing op lening van € 0,3 miljoen, de positieve operationele kasstroom van € 0,1 miljoen en de afname van de overige liquide middelen € 0,2 miljoen. Zie ook verklaring bij het kasstroomoverzicht.
Passiva
Eigen vermogen
Het eigen vermogen DUO bedraagt na toevoeging van het positieve exploitatieresultaat 2012 € 2,7 miljoen. Het eigen vermogen bedraagt 1% van de gemiddelde omzet in de laatste drie jaar. Dit is onder het plafond van 5% van de gemiddelde omzet in de afgelopen drie jaar (€ 13,5 miljoen).
Leningen bij het MvF
DUO heeft in 2012 geen nieuwe leenaanvraag ingediend bij het ministerie van Financiën. Er is € 0,3 miljoen afgelost op bestaande leningen.
Voorzieningen
De voorzieningen bestaan uit voorzieningen in het kader van personeel (FPU en wachtgelden, € 2,4 miljoen). Uit de voorzieningen FPU en wachtgelden is € 1,8 miljoen onttrokken ten behoeve van de uitkeringen in 2012. Aan de voorziening is € 0,4 miljoen gedoteerd.
Crediteuren
De crediteuren betreffen voornamelijk gefactureerde bedragen door externe dienstverleners.
Nog te betalen
De balanspost Nog te betalen bevat voor € 25,1 miljoen aan vooruit ontvangen middelen van OCW. Het betreft middelen die DUO in het boekjaar 2012 en voorgaande jaren al heeft ontvangen, maar waarvoor in het boekjaar nog geen prestatie is verricht. Op het moment dat de prestatie is verricht, worden de ontvangsten geboekt als baten. Het betreft hier doorlopende werkzaamheden welke in 2013 zullen worden verricht.
Daarnaast gaat het om de opgebouwde rechten aan vakantiegeld, eindejaarsuitkering en verlofrechten ultimo 2012 van het personeel in loondienst (€ 7,4 miljoen) en schulden met afdrachtverplichtingen (€ 14,1 miljoen). Hiervan heeft € 14,0 miljoen betrekking op geïnde bedragen voor de OV-studentenkaart. Deze zijn af te dragen aan het Ministerie van OCW.
Tevens zijn in deze balanspost de kosten opgenomen van prestaties die in de laatste maanden van 2012 zijn verricht, maar waarvoor nog geen factuur van de externe leverancier is ontvangen en vooruit ontvangen middelen voor werken voor tweeden welke in 2013 moeten worden verricht. Tenslotte zijn onder deze post de investeringsspecifieke financiële bijdragen van de ministeries verantwoord. Het betreft bijdragen die de financiering van uitbreidingsinvesteringen mogelijk maken. De onttrekking volgt het afschrijvingspatroon van de betrokken vaste activa en komt ten gunste van de afschrijvingskosten. De ultimo stand bedraagt € 1,7 miljoen waarvan € 1,5 miljoen een looptijd heeft van langer dan één jaar.
De daling van de post nog te betalen ten opzichte van 2011 wordt verklaard door een daling van de overige schulden en het niet meer voorkomen van de post Nog te betalen belastingen en premies sociale verzekeringen als gevolg van de overgang naar P-direkt. Deze worden nu afgedragen door het moederdepartement.
Kasstroom
| Omschrijving | Oorspronkelijk vastgestelde begroting | Realisatie | Verschil realisatie en oorspronkelijk vastgestelde begroting | |
|---|---|---|---|---|
| 1. | Rekening courant RHB 1 januari 2012 + depositorekeningen | 65.375 | 51.154 | – 14.221 |
| 2. | Totaal operationele kasstroom | 5.400 | 179 | – 5.221 |
| 3a | Totaal investeringen (–/–) | – 8.543 | – 6.169 | 2.374 |
| 3b | Totaal boekwaarde desinvesteringen (+) | – | – | – |
| 3. | Totaal investeringskasstroom | – 8.543 | – 6.169 | 2.374 |
| 4a | Eenmalige uitkering aan moederdepartement (–/–) | – | – | – |
| 4b | Eenmalig storting van moederdepartement (+) | – | – | – |
| 4c | Aflossingen op leningen (–/–) | – 314 | – 315 | – 1 |
| 4d | Beroep op leenfaciliteit (+) | – | – | – |
| 4. | Totaal financieringskasstroom | – 314 | – 315 | – 1 |
| 5. | Rekening courant RHB 31 december 2012 (= 1+2+3+4) | 61.918 | 44.849 | – 17.069 |
Toelichting:
Naast de rekening courant RHB heeft DUO ook liquide middelen die buiten de RHB blijven. Het betreft hier een rekeningen ten behoeve van Europass, Regeling Surinaamse Studenten en Examendiensten waarop in totaal een saldo van € 0,2 miljoen staat (31 december 2011 € 0,4 miljoen). Het betreft hier subsidiegelden die door DUO worden beheerd.
De operationele kasstroom (€ 0,2 miljoen) is het saldo van resultaat (€ 2,3 miljoen), afschrijvingskosten (€ 6,9 miljoen, inclusief € 0,9 miljoen vrijval investeringsbijdragen), netto onttrekkingen voorzieningen (– € 1,4 miljoen) en mutaties kortlopende vorderingen en schulden (– € 7,9 miljoen) en overige liquide middelen (€ 0,3 miljoen). De investeringen betreffen voornamelijk investeringen in hardware en software.
Doelmatigheid
Basisindicatoren zijn de kostprijs en kwaliteit per product of dienst. Doelmatigheid kan meerjarig worden bereikt door een lagere kostprijs (bij gelijke kwaliteit) of een hogere kwaliteit (bij gelijke kostprijs). Deze kengetallen geven inzicht in de ontwikkeling van de doelmatigheid uitgedrukt in financiële en kwaliteitskengetallen. Aangezien DUO per 1 januari 2010 is gestart, is er geen sprake van historische benchmarkgegevens die inzicht geven in de meerjarige ontwikkeling van de doelmatigheid uitgedrukt in financiële en kwaliteitskengetallen. In de begroting 2011 zijn voor het eerst afspraken over doelmatigheid gemaakt. Hierover heeft DUO zich in het departementaal jaarverslag 2011 verantwoord. Inmiddels is vanuit Financiën een richtlijn opgesteld aangaande de verantwoording over doelmatigheid. Voor het generieke deel kan DUO zich verantwoorden conform deze richtlijn. Aan het specifieke gedeelte, waarin de uitvoeringskosten per regeling in worden weergegeven, kan DUO niet voldoen. Hiervoor moet de informatievoorziening worden ingericht.
| Omschrijving | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 |
|---|---|---|---|---|
| Generiek Deel | ||||
| Omzet per produktgroep (pxq) (x € miljoen) | ||||
| Omzet Bekostiging Instellingen | n.v.t | n.v.t | 37,4 | 33,5 |
| Omzet Studiefinanciering | n.v.t | n.v.t | 98,1 | 98,8 |
| Omzet Examendiensten | n.v.t | n.v.t | 17,8 | 21,2 |
| Omzet Basisregister | n.v.t | n.v.t | 21,4 | 19,4 |
| Omzet Informatiediensten | n.v.t | n.v.t | 3,6 | 3,5 |
| Totaal omzet basiscontract OCW | n.v.t | 165,8 | 178,3 | 176,4 |
| FTE-totaal (excl. externe inhuur) | n.v.t | 1 788 | 1 727 | 1 732 |
| Tarieven/uur | ||||
| ICT gerelateerd | n.v.t | 99 | 99 | 100 |
| Overige uren | n.v.t | 70 | 70 | 72 |
| Saldo van baten en lasten (%) | n.v.t | 99,4 | 99,9 | 100,8 |
| Klanttevredenheid e-mail | n.v.t | n.b. | n.b. | 6,6 |
| Klanttevredenheid balie | n.v.t | n.b. | n.b. | 8,0 |
| Klanttevredenheid telefonie | n.v.t | n.b. | n.b. | 7,0 |
Toelichting:
Kostprijs per product (groep): Binnen het basiscontract met OCW wordt niet over kostprijzen gerapporteerd.
Omzet per product: DUO aggregeert haar werkzaamheden in de going concern (basiscontract) naar 5 producten. De realisatie 2012 ligt € 1,9 miljoen lager dan 2011 als gevolg van taakstellingen, overgang van personeel DUO met taken naar ADR, daarnaast is er ook sprake van uitbreiding van taken als gevolg van bundeling bestel en betaalfunctie OCW, volumeontwikkelingen basiscontract en ontvangen loon en prijscompensatie 2012.
De daling van de omzet Bekostiging Instellingen wordt met name veroorzaakt door relatief hoge ICT kosten in 2011 als gevolg van het inrichten van de componenten in 2011 en een meer zuivere toedeling van kosten over de vijf producten. De stijging van de omzet Examendiensten hangt samen met toename van examens Nederlands als Tweede taal (NT2). Over 2010 was de verdeling van de omzet per product nog niet stabiel. Totale omzet basiscontract is wel beschikbaar en opgenomen.
FTE totaal: De bezetting van ARAR laat een lichte stijging zien ten opzichte van 2011. DUO heeft in 2012 een aantal externe fte’s met specifieke kennis, omgezet naar interne fte’s. Dit vanuit kostenoverwegingen.
Projecttarief per uur: Het projecttarief is € 100 per uur. Een stijging van € 1 ten opzichte van 2011.
Meerwerktarief per uur: Het meerwerktarief is € 72 per uur. Een stijging van € 2 ten opzichte van 2011.
Saldo baten en lasten: DUO begroot met een exploitatiesaldo van nul. Het positieve saldo van baten en lasten 2012 van € 2,3 miljoen wijkt 0,8% van de baten af.
Indicatoren: voor 2012 is een nieuwe set van indicatoren afgesproken met het ministerie van OCW. Voor deze indicatoren zijn nog geen historische gegevens beschikbaar.
Klanttevredenheid e-mail: Over 2012 heeft deze indicator een score van 6,6.
Klanttevredenheid balie: Over 2012 heeft deze indicator een score van 8,0.
Klanttevredenheid telefonie: Over 2012 heeft deze indicator een score van 7,0.