Base description which applies to whole site

Artikel 2. Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD)

A Algemene doelstelling

De AIVD staat voor de nationale veiligheid door tijdig dreigingen, internationale politieke ontwikkelingen en risico’s te onderkennen die niet direct zichtbaar zijn en doet daartoe onderzoek in binnen- en buitenland. De AIVD signaleert, adviseert en deelt gericht informatie met zijn samenwerkingspartners zodat deze de dreiging en risico’s kunnen reduceren. Waar nodig reduceert de AIVD bovendien zelfstandig risico’s.

B Rol en verantwoordelijkheid

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) is verantwoordelijk voor de taakuitvoering van de AIVD. De AIVD verricht onderzoek in binnen- en buitenland met behulp van algemene inlichtingenmiddelen (open bronnen) en bijzondere inlichtingenmiddelen. Op basis van de bevindingen informeert en adviseert de AIVD zijn afnemers met onder andere ambtsberichten en analyses (waaronder openbare publicaties) en door gericht relatiemanagement.

De Minister van BZK legt zo veel als mogelijk in het openbaar verantwoording af aan de Tweede Kamer. Waar dat niet kan, vanwege geheimhoudingsnoodzaak, gebeurt dit via de Commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CIVD) van de Tweede Kamer.

Tabel kengetallen1
 

Waarde 2015

Waarde 2016

Aantal openbare publicaties

5

2

Aantal ambtsberichten2 aan het OM

45

74

Aantal ambtsberichten aan Buitenlandse Zaken3

36

37

Aantal dreigingsinformatie-producten ten behoeve van stelsel bewaken en beveiligen (art 6.2.e Wiv 2002)4

90

93

Aantal dreigingsinformatie-producten ten behoeve van beveiligingsbevorderende taak (art 6.2.c Wiv 2002)

24

25

Aantal door AIVD in behandeling genomen veiligheidsonderzoeken

8.650

8.269

Aantal herhaalonderzoeken5

X

1.358

Aantal geweigerde Verklaringen van Geen Bezwaar (VGB)

900

784

1

Bron: AIVD

2

De AIVD brengt ambtsberichten uit aan o.a. het Openbaar Ministerie, het Ministerie van Buitenlandse Zaken en overige afnemers.

3

De ambtsberichten werden voorheen verstuurd aan het Ministerie van Economische Zaken.

4

De gerapporteerde stelselproducten bewaken en beveiligen zijn: dreigingsinschatting, dreigingsanalyse, risicoanalyse en mededelingen.

5

Het betreft een nieuw kengetal met ingang van de Rijksbegroting 2016 en betreft het aantal afgeronde herhaalonderzoeken naar alle vertrouwensfunctionarissen in Nederland, exclusief de gemandateerde onderzoeken aan de KMar, Politie en DBB.

C Beleidsconclusies

Ontwikkeling budget

Het budget van de AIVD is meerjarig opgehoogd in verband met de versterking van de veiligheidsketen (Kamerstukken II 2014–2015 29 754, nr. 302). Dit is in 2016 ingezet voor de versterking van de operationele onderzoeken en investeringen in materiële uitgaven, waaronder ICT. In 2016 zijn er daarmee 224 fte ingestroomd, voor het overgrote deel inlichtingenofficieren (bewerkers en analisten), vertalers en ICT-specialisten.

Opvolging aanbevelingen Algemene Rekenkamer

In 2015 is door de Algemene Rekenkamer op verzoek van de Tweede Kamer onderzoek gedaan naar de effecten van opeenvolgende taakstellingen op de organisatie en het werk van de AIVD (Kamerstukken 2014Z14886 van 27 augustus 2014). De aanbeveling om een organisatorisch meerjarenperspectief te borgen, waarin opleiding, informatisering en permanente innovatie een plek moeten krijgen, heeft vorm gekregen in een meerjarig visiedocument van de AIVD. In het document zijn ook de activiteiten bepaald voor een verdere wisselwerking tussen beleid en uitvoering en de doorontwikkeling van operationele en financiële managementinformatie.

Gezamenlijke unit Veiligheidsonderzoeken

In 2016 is een voorlopig besluit genomen over de formatie en structuur van een gezamenlijke unit Veiligheidsonderzoeken van de AIVD en Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD). Voorzien is om deze gezamenlijke unit eind 2017 te realiseren. Voor die tijd wordt het personeel van de MIVD ingehuisd bij de AIVD. Aanleiding voor de nieuwe unit zijn eerdere aanbevelingen van de Commissie evaluatie Wiv 2002 (Kamerstukken II 2013–2014 33 820, nr. 1).

D Tabel Budgettaire gevolgen van beleid

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)
 

2012

2013

2014

2015

Realisatie

2016

Vastgestelde begroting

2016

Verschil

2016

Verplichtingen:

200.112

197.486

188.833

242.487

206.751

213.713

– 6.962

 

Uitgaven:

198.945

195.142

193.364

207.693

229.289

213.713

15.576

 

2.1

Apparaat

188.302

185.758

183.638

196.794

217.938

204.613

13.325

 

2.2

Geheim

10.643

9.384

9.726

10.899

11.351

9.100

2.251

 

Ontvangsten:

3.170

7.440

8.692

6.199

12.862

12.714

148

E Toelichting op de financiële instrumenten

Vanwege het bijzondere karakter van dit begrotingsartikel en de gedeeltelijke geheime uitgaven zijn de uitgaven niet nader uitgesplitst en zijn de apparaatsuitgaven niet opgenomen in het centraal apparaatsartikel.

Uitgaven

De realisatie in 2016 is hoger uitgekomen dan de oorspronkelijk vastgestelde begroting. Dit is veroorzaakt door een eenmalige technische kasschuif. Daarmee kon in 2016 de resterende egalisatieschuld van het AIVD-gebouw worden afgelost, verband houdende met veranderingen in het Rijkshuisvestingsstelsel.

Ontvangsten

De ontvangsten van de AIVD hadden bijna volledig betrekking op de tarifering van de veiligheidsonderzoeken. De significante stijging ten opzichte van 2015 wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door het besluit de tarifering van de veiligheidsonderzoeken per september 2015 door te berekenen aan de private sector.

Licence