BIJLAGE 4. FINANCIËLE GEGEVENS UIT DE JAARREKENINGEN PER ONDERWIJSSECTOR

Uitvoering

Voorjaarsnota
1e suppletoire
Prinsjesdag suppletoire

BIJLAGE 4. FINANCIËLE GEGEVENS UIT DE JAARREKENINGEN PER ONDERWIJSSECTOR

Uitgaven, JV, 2017

Deze bijlage geeft een overzicht van de financiële gegevens uit de jaarrekeningen per onderwijssector over de periode 2012 t/m 2016. De bron van deze gegevens is de Financiële Staat van het Onderwijs 2016 van de Inspectie van het Onderwijs. Deze is eind november beschikbaar gekomen en op

Ministerie van Financiën

De onderwijsinstellingen stellen hun jaarverslagen op nadat het desbetreffende kalenderjaar is afgerond en dienen deze conform de Regeling jaarverslaggeving onderwijs voor 1 juli van het opvolgende jaar in bij het Ministerie van OCW/DUO. Dat betekent dat in 2017 de gegevens over 2016 zijn ontvangen. Deze zijn in de overzichten opgenomen. De jaarverslagen over 2017 worden voor 1 juli 2018 ingediend.

Gehanteerde definities voor de kengetallen:

Rentabiliteit (resultaat/totale baten)

Solvabiliteit II ((eigen vermogen + voorzieningen)/totale passiva)

Liquiditeit (current ratio), (vlottende activa/ kort vreemd vermogen)

Balans, staat van baten en lasten en kengetallen landelijk totaal (Bedragen x € 1.000.000)
Balans			2012	2013	2014	2015	2016
1	Activa
1.1	Immateriële vaste activa		59	67	76	78	82
1.2	Materiële vaste activa		13.264	13.425	13.720	14.039	14.280
	–	Gebouwen, terreinen	9.763	9.830	10.142	10.336	10.683
	–	Inventaris en overige	3.501	3.595	3.578	3.703	3.597
1.3	Financiële vaste activa		861	843	810	754	700
Totaal vaste activa			14.184	14.335	14.605	14.871	15.063
1.4	Voorraden		36	31	27	21	19
1.5	Vorderingen		2.477	2.445	2.382	2.305	2.441
1.6	Effecten		166	112	115	108	96
1.7	Liquide middelen		5.750	6.672	6.771	7.519	7.841
Totaal vlottende activa			8.430	9.261	9.295	9.952	10.397
Totaal Activa			22.613	23.596	23.900	24.823	25.460
2	Passiva
2.1	Eigen vermogen		10.892	11.820	12.222	12.803	13.095
2.2	Voorzieningen		1.734	1.802	1.834	2.034	2.195
2.3	Langlopende schulden		3.088	3.059	3.061	3.009	3.097
2.4	Kortlopende schulden		6.899	6.915	6.784	6.977	7.073
Totaal Passiva			22.613	23.596	23.900	24.823	25.460

Staat van baten en lasten
Baten
3.1	Rijksbijdragen		25.022	26.173	26.239	27.591	28.422
3.2	Overige overheidsb.		681	616	535	581	575
3.3	College, cursus etc. geld.		1.309	1.367	1.401	1.474	1.535
3.4	Baten werk in opdracht		2.066	2.028	2.056	2.184	2.195
3.5	Overige Baten		1.800	1.800	1.799	1.693	1.725
Totaal baten			30.878	31.983	32.030	33.523	34.452
Lasten
4.1	Personeelslasten		23.112	23.476	23.928	24.868	25.819
4.2	Afschrijvingen		1.382	1.401	1.472	1.441	1.501
4.3	Huisvestingslasten		2.048	2.111	2.142	2.291	2.310
4.4	Overige lasten		4.009	4.031	4.110	4.341	4.468
Totaal lasten			30.551	31.018	31.651	32.941	34.099
Saldo baten en lasten			326	965	381	582	353
HR Gerealiseerde herwaard.			1	4	2	1	1
5	Financiële baten en lasten		–23	–45	–50	–49	0
	–	Financiële baten	0	0	0	72	53
	–	Financiële lasten	0	0	0	121	130
Resultaat			305	924	331	534	277
6	Belastingen		1	1	1	2	3
7	Resultaat deelnemingen		3	3	–2	3	3
Resultaat na belastingen			307	926	329	535	277
8	Aandeel derden in resultaat		14	3	5	16	15
Netto resultaat			293	923	324	519	262
9	Buitengewoon resultaat		–3	1	1	0	0
	–	Buitengewone baten	0	0	0	0	1
	–	Buitengewone lasten	0	0	0	0	0
Totaal resultaat			290	923	325	519	262

Kengetallen
			2012	2013	2014	2015	2016
Rentabiliteit %			1	2,9	1	1,6	0,8
Solvabiliteit II			0,56	0,58	0,59	0,6	0,6
Liquiditeit			1,22	1,34	1,37	1,43	1,47

Kengetallen Landelijk Totaal

Balans, staat van baten en lasten en kengetallen primair onderwijs1 (Bedragen x € 1.000.000)
Balans			2012	2013	2014	2015	2016
1	Activa
1.1	Immateriële vaste activa		0	0	0	0	0
1.2	Materiële vaste activa		1.416	1.431	1.457	1.526	1.602
	–	Gebouwen, terreinen	341	360	371	422	433
	–	Inventaris en overige	1.075	1.071	1.186	1.104	1.169
1.3	Financiële vaste activa		407	361	346	325	316
Totaal vaste activa			1.823	1.792	1.803	1.850	1.918
1.4	Voorraden		0	0	0	0	0
1.5	Vorderingen		782	792	861	814	818
1.6	Effecten		58	32	36	30	27
1.7	Liquide middelen		1.850	2.298	2.183	2.526	2.714
Totaal vlottende activa			2.691	3.122	3.082	3.369	3.558
Totaal Activa			4.514	4.914	4.885	5.220	5.476
2	Passiva
2.1	Eigen vermogen		2.612	2.968	2.981	3.147	3.294
2.2	Voorzieningen		485	506	520	623	711
2.3	Langlopende schulden		85	93	90	108	107
2.4	Kortlopende schulden		1.332	1.347	1.294	1.342	1.364
Totaal Passiva			4.514	4.914	4.885	5.220	5.476

Staat van baten en lasten
Baten
3.1	Rijksbijdragen		9.186	9.527	9.410	9.955	10.283
3.2	Overige overheidsb.		332	326	268	330	324
3.3	College, cursus etc. geld.		3	4	5	5	6
3.4	Baten werk in opdracht		9	11	9	10	14
3.5	Overige Baten		518	534	516	430	422
Totaal baten			10.048	10.402	10.208	10.730	11.049
Lasten
4.1	Personeelslasten		8.267	8.270	8.392	8.625	8.850
4.2	Afschrijvingen		232	237	242	258	268
4.3	Huisvestingslasten		660	684	690	794	806
4.4	Overige lasten		903	906	933	989	1.038
Totaal lasten			10.061	10.098	10.257	10.665	10.961
Saldo baten en lasten			– 13	340	– 48	65	88
HR Gerealiseerde herwaard.			0	0	0	0	0
5	Financiële baten en lasten		60	39	38	22	13
	–	Financiële baten	0	0	0	29	20
	–	Financiële lasten	0	0	0	7	7
Resultaat			47	343	–11	87	101
6	Belastingen		0	0	0	0	0
7	Resultaat deelnemingen		0	0	0	0	0
Resultaat na belastingen			47	343	–11	87	101
8	Aandeel derden in resultaat		0	0	0	0	0
Netto resultaat			47	343	–11	87	101
9	Buitengewoon resultaat		0	0	0	0	0
	–	Buitengewone baten	0	0	0	0	0
	–	Buitengewone lasten	0	0	0	0	0
Totaal resultaat			47	344	– 10	87	101

Kengetallen
			2012	2013	2014	2015	2016
Rentabiliteit %			0,5	3,3	–0,1	0,8	0,9
Solvabiliteit II			0,69	0,71	0,72	0,72	0,73
Liquiditeit			2,02	2,32	2,38	2,51	2,61

De cijfers in deze overzichten (ook bij de overige sectoren) kunnen voor overeenkomstige jaren verschillen ten opzichte van vorig jaar. Dat is een gevolg van het feit dat de vijfjarenreeksen telkens worden herrekend naar veranderingen in de samenstelling van de populatie. Bovendien is er bij po sprake van een andere aggregatie, waar nu ook het speciaal onderwijs bij is opgenomen. Dat was over 2015 niet het geval.

Kengetallen PO

Balans, staat van baten en lasten en kengetallen voortgezet onderwijs (Bedragen x € 1.000.000)
Balans			2012	2013	2014	2015	2016
1	Activa
1.1	Immateriële vaste activa		1	1	1	1	1
1.2	Materiële vaste activa		1.840	1.881	1.922	1.956	1.974
	–	Gebouwen, terreinen	1.127	1.111	1.190	1.202	1.241
	–	Inventaris en overige	713	770	732	754	733
1.3	Financiële vaste activa		152	155	153	156	166
Totaal vaste activa			1.994	2.037	2.076	2.113	2.141
1.4	Voorraden		17	12	9	3	3
1.5	Vorderingen		254	282	258	252	247
1.6	Effecten		50	25	20	20	14
1.7	Liquide middelen		1.046	1.286	1.347	1.501	1.542
Totaal vlottende activa			1.367	1.605	1.635	1.777	1.807
Totaal Activa			3.361	3.642	3.711	3.890	3.947
2	Passiva
2.1	Eigen vermogen		1.537	1.756	1.790	1.878	1.936
2.2	Voorzieningen		391	414	449	507	552
2.3	Langlopende schulden		319	356	350	399	398
2.4	Kortlopende schulden		1.114	1.117	1.121	1.105	1.060
Totaal Passiva			3.361	3.642	3.711	3.890	3.947

Staat van baten en lasten
Baten
3.1	Rijksbijdragen		5.971	6.308	6.288	6.631	6.893
3.2	Overige overheidsb.		119	125	121	118	117
3.3	College, cursus etc. geld.		3	2	3	2	2
3.4	Baten werk in opdracht		1	1	2	4	4
3.5	Overige Baten		346	339	367	377	373
Totaal baten			6.440	6.776	6.781	7.133	7.390
Lasten
4.1	Personeelslasten		5.011	5.147	5.325	5.526	5.758
4.2	Afschrijvingen		236	244	244	247	252
4.3	Huisvestingslasten		394	424	418	420	441
4.4	Overige lasten		740	753	799	849	884
Totaal lasten			6.382	6.569	6.786	7.041	7.336
Saldo baten en lasten			58	207	– 5	91	54
HR Gerealiseerde herwaard.			0	0	0	0	0
5	Financiële baten en lasten		17	9	7	1	0
	–	Financiële baten	0	0	0	15	9
	–	Financiële lasten	0	0	0	14	15
Resultaat			75	215	2	92	48
6	Belastingen		0	0	0	0	0
7	Resultaat deelnemingen		0	0	0	0	0
Resultaat na belastingen			75	215	2	92	48
8	Aandeel derden in resultaat		0	0	0	0	0
Netto resultaat			75	215	2	92	48
9	Buitengewoon resultaat		–2	1	0	0	0
		Buitengewone baten	0	0	0	0	0
		Buitengewone lasten	0	0	0	0	0
Totaal resultaat			72	216	2	91	48

Kengetallen
			2012	2013	2014	2015	2016
Rentabiliteit %			1,2	3,2	0	1,3	0,7
Solvabiliteit II			0,57	0,6	0,6	0,61	0,63
Liquiditeit			1,23	1,44	1,46	1,61	1,7

Kengetallen VO

Balans, staat van baten en lasten en kengetallen samenwerkingsverbanden1 (Bedragen x € 1.000.000)
Balans			2012	2013	2014	2015	2016
1	Activa
1.1	Immateriële vaste activa		0	0	0	0	0
1.2	Materiële vaste activa		0	0	4	4	5
1.3	Financiële vaste activa		0	0	1	1	1
Totaal vaste activa			0	0	5	6	6
1.4	Voorraden		0	0	0	0	0
1.5	Vorderingen		0	0	16	20	17
1.6	Effecten		0	0	0	0	0
1.7	Liquide middelen		0	0	99	206	251
Totaal vlottende activa			0	0	115	225	268
Totaal Activa			0	0	121	231	274
2	Passiva
2.1	Eigen vermogen		0	0	69	157	206
2.2	Voorzieningen		0	0	1	2	3
2.3	Langlopende schulden		0	0	0	0	0
2.4	Kortlopende schulden		0	0	50	71	65
Totaal Passiva			0	0	121	231	274

Staat van baten en lasten
Baten
3.1	Rijksbijdragen		0	0	110	283	293
3.2	Overige overheidsb.		0	0	13	19	18
3.3	College, cursus etc. geld.		0	0	0	0	0
3.4	Baten werk in opdracht		0	0	1	3	3
3.5	Overige Baten		0	0	31	40	26
Totaal baten			0	0	155	344	339
Lasten
4.1	Personeelslasten		0	0	73	145	160
4.2	Afschrijvingen		0	0	1	1	1
4.3	Huisvestingslasten		0	0	4	6	7
4.4	Overige lasten		0	0	47	110	122
Totaal lasten			0	0	125	262	290
Saldo baten en lasten			0	0	30	82	48
HR Gerealiseerde herwaard.			0	0	0	0	0
5	Financiële baten en lasten		0	0	0	1	0
	–	Financiële baten	0	0	0	1	0
	–	Financiële lasten	0	0	0	0	0
Resultaat			0	0	30	83	49
6	Belastingen		0	0	0	0	0
7	Resultaat deelnemingen		0	0	0	0	0
Resultaat na belastingen			0	0	30	83	49
8	Aandeel derden in resultaat		0	0	0	0	0
Netto resultaat			0	0	30	83	49
9	Buitengewoon resultaat		0	0	0	0	0
	–	Buitengewone baten	0	0	0	0	0
	–	Buitengewone lasten	0	0	0	0	0
Totaal resultaat			0	0	30	83	49

Kengetallen
						2015	2016
Solvabiliteit II						0,69	0,8
Liquiditeit						3,15	4,14

Deze cijfers zijn ook onderdeel van respectievelijk po en vo.

Kengetallen samenwerkingsverbanden

Balans, staat van baten en lasten en kengetallen middelbaar beroepsonderwijs (Bedragen x € 1.000.000)
Balans			2012	2013	2014	2015	2016
1	Activa
1.1	Immateriële vaste activa		6	7	5	6	13
1.2	Materiële vaste activa		3.689	3.668	3.630	3.608	3.619
	–	Gebouwen, terreinen	3.090	3.093	3.096	3.040	3.022
	–	Inventaris en overige	599	575	534	568	597
1.3	Financiële vaste activa		88	79	75	59	61
Totaal vaste activa			3.783	3.753	3.711	3.673	3.693
1.4	Voorraden		4	4	3	4	4
1.5	Vorderingen		274	233	195	177	189
1.6	Effecten		17	12	14	13	13
1.7	Liquide middelen		620	777	837	948	1.016
Totaal vlottende activa			915	1.026	1.050	1.141	1.223
Totaal Activa			4.698	4.779	4.760	4.814	4.916
2	Passiva
2.1	Eigen vermogen		2.207	2.324	2.358	2.539	2.616
2.2	Voorzieningen		267	255	247	256	282
2.3	Langlopende schulden		1.227	1.269	1.201	1.060	1.082
2.4	Kortlopende schulden		996	932	955	959	935
Totaal Passiva			4.698	4.779	4.760	4.814	4.916

Staat van baten en lasten
Baten
3.1	Rijksbijdragen		3.851	4.096	4.143	4.471	4.591
3.2	Overige overheidsb.		177	115	109	100	97
3.3	College, cursus etc. geld.		64	61	48	45	53
3.4	Baten werk in opdracht		211	178	159	158	175
3.5	Overige Baten		235	223	213	203	199
Totaal baten			4.537	4.673	4.672	4.977	5.115
Lasten
4.1	Personeelslasten		3.237	3.258	3.282	3.464	3.688
4.2	Afschrijvingen		316	324	337	307	298
4.3	Huisvestingslasten		314	318	329	338	351
4.4	Overige lasten		618	620	638	638	652
Totaal lasten			4.485	4.520	4.587	4.747	4.988
Saldo baten en lasten			52	153	85	229	127
HR Gerealiseerde herwaard.			1	4	2	1	1
5	Financiële baten en lasten		–52	–51	–49	–46	0
	–	Financiële baten	0	0	0	5	3
	–	Financiële lasten	0	0	0	51	50
Resultaat			1	106	37	184	81
6	Belastingen		0	0	0	1	1
7	Resultaat deelnemingen		2	1	–6	1	1
Resultaat na belastingen			2	107	32	184	81
8	Aandeel derden in resultaat		0	–1	0	0	0
Netto resultaat			3	107	32	184	81
9	Buitengewoon resultaat		0	0	0	0	0
	–	Buitengewone baten	0	0	0	0	0
	–	Buitengewone lasten	0	0	0	0	0
Totaal resultaat			3	107	32	184	81

Kengetallen
			2012	2013	2014	2015	2016
Rentabiliteit %			0	2,3	0,8	3,7	1,6
Solvabiliteit II			0,53	0,54	0,55	0,58	0,59
Liquiditeit			0,92	1,1	1,1	1,19	1,31

Kengetallen MBO

Balans, staat van baten en lasten en kengetallen hoger beroepsonderwijs (Bedragen x € 1.000.000)
Balans			2012	2013	2014	2015	2016
1	Activa
1.1	Immateriële vaste activa		20	17	13	6	11
1.2	Materiële vaste activa		2.306	2.347	2.374	2.447	2.501
	–	Gebouwen, terreinen	1.906	1.898	1.914	2.059	2.093
	–	Inventaris en overige	400	449	460	388	408
1.3	Financiële vaste activa		29	25	23	26	21
Totaal vaste activa			2.354	2.389	2.411	2.480	2.533
1.4	Voorraden		4	5	3	2	1
1.5	Vorderingen		310	313	327	316	315
1.6	Effecten		3	2	2	3	2
1.7	Liquide middelen		799	851	948	941	886
Totaal vlottende activa			1.114	1.171	1.280	1.262	1.205
Totaal Activa			3.469	3.560	3.691	3.741	3.737
2	Passiva
2.1	Eigen vermogen		1.411	1.529	1.709	1.729	1.639
2.2	Voorzieningen		168	187	182	198	202
2.3	Langlopende schulden		789	712	687	668	732
2.4	Kortlopende schulden		1.101	1.132	1.113	1.147	1.164
Totaal Passiva			3.469	3.560	3.691	3.741	3.737

Staat van baten en lasten
Baten
3.1	Rijksbijdragen		2.550	2.658	2.772	2.837	2.852
3.2	Overige overheidsb.		37	33	34	32	36
3.3	College, cursus etc. geld.		717	759	811	841	861
3.4	Baten werk in opdracht		196	181	174	174	182
3.5	Overige Baten		172	196	206	160	164
Totaal baten			3.672	3.827	3.997	4.046	4.095
Lasten
4.1	Personeelslasten		2.674	2.760	2.850	3.002	3.143
4.2	Afschrijvingen		211	211	248	226	240
4.3	Huisvestingslasten		224	229	237	238	233
4.4	Overige lasten		473	491	481	531	544
Totaal lasten			3.582	3.691	3.815	3.997	4.160
Saldo baten en lasten			90	136	182	49	– 65
HR Gerealiseerde herwaard.			0	0	0	0	0
5	Financiële baten en lasten		–25	–28	–23	–24	0
	–	Financiële baten	0	0	0	4	3
	–	Financiële lasten	0	0	0	29	29
Resultaat			65	108	159	25	–91
6	Belastingen		1	0	1	1	1
7	Resultaat deelnemingen		–1	0	0	0	0
Resultaat na belastingen			64	108	159	24	–92
8	Aandeel derden in resultaat		0	0	0	0	0
Netto resultaat			64	108	159	24	–92
9	Buitengewoon resultaat		0	0	0	0	0
	–	Buitengewone baten	0	0	0	0	0
	–	Buitengewone lasten	0	0	0	0	0
Totaal resultaat			64	108	159	24	– 92

Kengetallen
			2012	2013	2014	2015	2016
Rentabiliteit %			1,8	2,8	4	0,6	–2,2
Solvabiliteit II			0,46	0,48	0,51	0,52	0,49
Liquiditeit			1,01	1,03	1,15	1,1	1,03

Kengetallen HBO

Balans, staat van baten en lasten en kengetallen wetenschappelijk onderwijs in € x 1.000.000
Balans			2012	2013	2014	2015	2016
1	Activa
1.1	Immateriële vaste activa		32	42	56	64	58
1.2	Materiële vaste activa		4.013	4.099	4.336	4.502	4.584
	–	Gebouwen, terreinen	3.300	3.368	3.571	3.614	3.894
	–	Inventaris en overige	713	731	765	888	690
1.3	Financiële vaste activa		185	223	212	188	136
Totaal vaste activa			4.229	4.364	4.604	4.755	4.778
1.4	Voorraden		11	10	10	11	11
1.5	Vorderingen		856	826	741	746	872
1.6	Effecten		38	40	42	42	39
1.7	Liquide middelen		1.437	1.462	1.455	1.603	1.683
Totaal vlottende activa			2.342	2.338	2.249	2.403	2.605
Totaal Activa			6.572	6.701	6.853	7.157	7.383
2	Passiva
2.1	Eigen vermogen		3.124	3.243	3.384	3.510	3.609
2.2	Voorzieningen		423	442	436	449	447
2.3	Langlopende schulden		668	630	733	775	778
2.4	Kortlopende schulden		2.356	2.387	2.301	2.423	2.549
Totaal Passiva			6.572	6.701	6.853	7.157	7.383

Staat van baten en lasten
Baten
3.1	Rijksbijdragen		3.465	3.585	3.626	3.697	3.802
3.2	Overige overheidsb.		16	17	3	1	1
3.3	College, cursus etc. geld.		521	541	536	580	614
3.4	Baten werk in opdracht		1.650	1.657	1.712	1.838	1.820
3.5	Overige Baten		529	507	496	523	566
Totaal baten			6.180	6.305	6.373	6.639	6.803
Lasten
4.1	Personeelslasten		3.924	4.040	4.079	4.251	4.381
4.2	Afschrijvingen		387	384	402	404	443
4.3	Huisvestingslasten		454	456	468	500	479
4.4	Overige lasten		1.275	1.261	1.258	1.335	1.351
Totaal lasten			6.041	6.141	6.207	6.491	6.654
Saldo baten en lasten			139	164	167	148	149
HR Gerealiseerde herwaard.			0	0	0	0	0
5	Financiële baten en lasten		-22	-14	-22	-1	0
	–	Financiële baten	0	0	0	18	17
	–	Financiële lasten	0	0	0	19	30
Resultaat			117	151	144	147	137
6	Belastingen		0	0	0	0	1
7	Resultaat deelnemingen		2	2	4	2	2
Resultaat na belastingen			119	153	148	149	138
8	Aandeel derden in resultaat		15	4	5	16	15
Netto resultaat			105	149	143	133	123
9	Buitengewoon resultaat		-1	0	0	0	0
	–	Buitengewone baten	0	0	0	0	0
	–	Buitengewone lasten	0	0	0	0	0
Totaal resultaat			104	149	143	133	123

Kengetallen
			2012	2013	2014	2015	2016
Rentabiliteit %			1,9	2,4	2,3	2,2	2
Solvabiliteit II			0,54	0,55	0,56	0,55	0,55
Liquiditeit			0,99	0,98	0,98	0,99	1,02

Kengetallen WO

B. Toezegging aan Tweede Kamer

Op aangeven van de Algemene Rekenkamer is toegezegd om de informatievoorziening over de rechtmatigheid bij onderwijsclusters in het Departementaal jaarverslag op te nemen.

Overzicht1 bevindingen2 ontleend aan de controleverklaringen van de accountant bij de jaarverslagen 2016 van het bestuur van de bekostigde onderwijsinstellingen
	Sector
	po	vo	mbo	ho
Aantal onrechtmatigheden	12	9	5	2
Bedrag per sector (x € 1.000)	5.738	6.271	6.853	11.731
Totaal lasten per sector (x € 1.000)3	10.961.386	7.335.830	4.987.914	10.813.856
Percentage bedrag per sector t.o.v. totaal van de lasten per sector (x 1%)	0,05	0,09	0,14	0,11
Totaal aantal besturen	1.124	350	66	54

Bron: DUO

Er is sprake van een bevinding als een accountant een opmerking, beperking of afkeuring opneemt bij zijn oordeel rechtmatigheid in de controleverklaring en waarbij deze bevinding gekwantificeerd is.

Betreft het totaal van de lasten zoals opgenomen in de XBRL aanlevering van de bekostigde onderwijsinstellingen.