Het SCP is in de afgelopen jaren geconfronteerd met een toenemend aantal beleidsvragen, voor een deel op terreinen, waarop het bureau nog geen expertise had opgebouwd. Ter voorbereiding van het werkprogramma 2000–2001 heeft het SCP daarom zijn activiteiten doorgelicht en een prioriteitendiscussie gevoerd. De directie is tot de conclusie gekomen, dat een fundamentele koerswijziging niet aan de orde is. Dit betekent, dat voor nieuwe vragen extra middelen beschikbaar moeten worden gesteld. Het kabinet deelt deze conclusie en heeft daarom extra middelen ter beschikking gesteld voor nieuwe activiteiten op de terreinen van ruimtelijke ordening, milieu en technologie. Daarnaast zal het zorgprogramma worden geïntensiveerd en wordt extra geïnvesteerd in de kwaliteit van het enquête-onderzoek.
Het beleid op het terrein van ruimtelijke ordening en milieu vergt een integrale belangenafweging, waarbij sociale overwegingen volwaardig moeten worden meegenomen. Het kabinet zal daartoe vaker een beroep doen op het SCP om, veelal in samenwerking met de andere planbureaus, hieraan een substantiële bijdrage te leveren. Er zijn verschillende opties voor gericht onderzoek. Belangrijk is het verwerven van inzicht in de effecten van sociale gedragingen voor de fysieke en ecologische omge- ving, het verkennen van de mogelijkheden voor gedragsbeïnvloeding en kennis over de betekenis van de fysieke omgeving voor de sociale kwaliteit van de leefomgeving. Mobiliteit zal binnen dit cluster een specifiek thema zijn.
Het SCP heeft enige onderzoeken verricht naar de spreiding en het gebruik van een reeks ict-producten in huishoudens. In de komende jaren zal het bureau zich richten op de sociale gevolgen van ict, met name waar het gaat om de maatschappelijke participatie van verschillende achter- standsgroepen. Het bureau sluit aan bij het programma Technologie en samenleving.
De derde prioriteit is het zorgonderzoek. Het SCP is op basis van ad hoc financiering gestart met de ontwikkeling van een reeks micromodellen ter verklaring van het gebruik van de verschillende AWBZ-voorzieningen. De resultaten van deze analyses dienen weer als input voor het ramingsmodel zorg. Dit model ontwikkelt het bureau samen met het CPB in opdracht van VWS. Op basis hiervan moeten meer betrouwbare prognoses kunnen worden gemaakt van de vraag naar zorg, het gebruik van de verschillende soorten voorzieningen en de kosten die hiermee zijn gemoeid. Naar verwachting zullen begin 2001 de resultaten beschikbaar komen. Voorts wordt op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in samenwerking met het CPB onderzoek gedaan naar de belangstelling van (nog niet) werkenden voor de verschillende vormen van langer durend zorgverlof en de gevolgen hiervan voor het gebruik van voorzieningen en het functioneren van de arbeidsmarkt.
De vierde prioriteit is het enquête-onderzoek. De kostenstijgingen van de informatievoorziening moeten worden opgevangen en de kwaliteit van het enquête-onderzoek, dat in opdracht van het SCP wordt uitgevoerd. Een belangrijk aandachtspunt is de aanpassing van het onderzoeksdesign aan nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen zonder een breuk in de datareeksen te veroorzaken. Hiervoor ontvangt het bureau ook een stimuleringsubsidie van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek. Voorts is de non-respons een probleem. Het SCP probeert de gevolgen hiervan zo goed mogelijk in kaart te brengen en investeert extra in de benadering van respondenten.
Het Sociaal en Cultureel Rapport is inhoudelijk vernieuwd. De essentie van de vernieuwing is een reductie van informatie door op hoofdlijnen en selectief te rapporteren. Het Sociaal en cultureel rapport 2000, dat in de tweede week van september is verschenen, bevat een overzicht van belangrijke maatschappelijke trends, geeft in de sectorhoofdstukken een summiere kwantitatieve beschrijving van de ontwikkelingen en behandelt in aansluiting hierop een representatief sectoraal beleidsthema. Het hoofdthema was dit keer Nederland in Europa. Dit jaar zal een vernieuwde Sociale en culturele verkenningen verschijnen. De kern hiervan is een systematische leefsituatiebeschrijving van de Nederlandse bevolking en van de ontwikkelingen in de quartaire sector. Voor een deel zal hierin informatie worden opgenomen, die voorheen te vinden was in het SCR.
Deze vernieuwingen van de belangrijkste publicaties van het SCP passen in het streven van het planbureau om zijn informatie zo toegankelijk mogelijk te presenteren aan beleidsvoerders en het algemene publiek. Het SCP vernieuwt daartoe ook de vormgeving van de overige publicaties en zal in het vervolg al zijn publicaties via de web-site ter beschikking stellen (www.scp.nl).