A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET BEGROTINGSWETSVOORSTEL

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om de begrotingsstaat van de Staten-Generaal (IIA) voor het jaar 2008 vast te stellen.

Alle voor dit jaar vastgestelde begrotingswetten tezamen vormen de Rijksbegroting voor het jaar 2008. Een toelichting bij de Rijksbegroting als geheel is opgenomen in de Miljoenennota 2008.

Met de vaststelling van dit wetsartikel worden de uitgaven, verplichtingen en de ontvangsten voor het jaar 2008 vastgesteld. De in de begroting opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting (de zgn. begrotingstoelichting).

B. BEGROTINGSTOELICHTING

Inhoudsopgave blz.

B. DE BEGROTINGSTOELICHTING

1. LEESWIJZER

Indeling van de begroting

Deze begroting is opgebouwd uit 4 beleidsartikelen en 1 niet-beleidsartikel. In beleidsartikel 1 komt de Eerste Kamer aan bod. De beleidsartikelen 2, 3 en 4 betreffen de Tweede Kamer.

De beleidsartikelen 1 en 3 zijn ingedeeld in de volgende paragrafen:

1. Algemene doelstelling

2. Speerpunten 2008

3. Context

4. Succesfactoren

5. Tabel budgettaire gevolgen van beleid en begrotingsvoorstellen College/kabinetsstandpunt

6. Operationele doelstellingen

7. Bedrijfsvoeringsparagraaf

Bovengenoemde indeling wijkt in verband met de bijzondere staatsrechtelijke positie van de Staten-Generaal op enkele punten af van het (voorgeschreven) sjabloon/richtlijnen. Hieronder wordt dit toegelicht.

Speerpunten

De Staten-Generaal kennen geen gezamenlijke beleidsagenda. In navolging van de ontwerpbegroting 2007 is bij de beleidsartikelen 1 en 3 een paragraaf Speerpunten 2008 opgenomen. Deze dient als tegenhanger van de (departementale) beleidsagenda.

Context

Vanwege de staatsrechtelijke positie van de Staten-Generaal als Hoge Colleges van Staat is ervoor gekozen om de paragraaf «verantwoordelijkheid van de minister» te vervangen door de paragraaf met de ruimere omschrijving «context».

Budgettaire gevolgen van beleid

Begrotingsvoorstellen/kabinetsstandpunt

Ingevolge de beheersafspraken die gelden tussen de Staten-Generaal en de minister van BZK wordt in deze subparagraaf zowel de begrotingsvoorstellen van het College als het daarbijbehorende kabinetsstandpunt inzichtelijk gemaakt.

Juridisch verplicht

In de tabel budgettaire gevolgen van beleid is voor de Staten-Generaal geen regel met juridisch verplicht opgenomen. Met juridisch verplicht wordt bedoeld om inzichtelijk te maken welk deel van programmagelden juridisch verplicht is. Bij de Staten-Generaal zijn echter de verschillende budgetten te duiden als apparaatskosten.

Bedrijfsvoeringparagraaf

De Staten-Generaal geven in deze paragraaf de ontwikkelingen ten aanzien van de bedrijfsvoering. Voor de goede orde wordt vermeld dat tussen de Eerste en Tweede Kamer en het kabinet afspraken zijn gemaakt over het financieel beheer. Uitgangspunt daarbij is dat de Eerste- en Tweede Kamer in eerste instantie zelf verantwoordelijk zijn voor het beheer en dat de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zich strikt beperkt tot de verantwoordelijkheden waarop hij aanspreekbaar is op basis van de Comptabiliteitswet.

Controle achteraf is daarbij het vangnet om te beoordelen of de Colleges en Kabinetten bij hun beheer binnen de grenzen blijven die de Comptabiliteitswet stelt. Daartoe worden de administraties van de jaarlijks gecontroleerd door de Auditdienst van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Deze controle strekt zich ook uit tot de administratieve organisatie.

Afwijkende indeling artikel 2 en 4

Voor de artikelen 2 en 4 van de Tweede Kamer is gekozen van een afwijkende opbouw om herhaling van speerpunten en algemene/operationele doelstellingen (zie artikel 3) te voorkomen.

Niet numerieke volgorde artikelen Tweede Kamer

Omdat artikel 3 het centrale artikel van de Tweede Kamer betreft is artikel 3 in deze ontwerpbegroting voor artikel 2 geplaatst.

In zijn algemeenheid geldt dat in geval een paragraaf niet is ingevuld deze geheel is weggelaten.

2. HET BELEID

2.1. Overzicht tabel budgettaire gevolgen van beleid

2.2. De artikelen

ARTIKEL 1: WETGEVING EN CONTROLE EERSTE KAMER

1. Algemene doelstelling

De Eerste Kamer vormt samen met de Tweede Kamer de Staten-Generaal. De voorzitter van de Eerste Kamer is tevens voorzitter van de Verenigde Vergadering van de Staten-Generaal.

De Eerste Kamer heeft door haar samenstelling en bevoegdheden een eigen plaats en taak in het politieke bestel. De taken zijn het toetsen van wet- en regelgeving op kwaliteit en controle van het regeringsbeleid. De Eerste Kamer toetst de regeringsinzet bij de totstandkoming van Europese regelgeving, die bepalend is voor veel nationale wetgeving.

De algemene doelstellingen van de Eerste Kamer liggen op het terrein van een adequate wetgeving en controle, hetgeen verder is te operationaliseren naar een adequate toetsing van de kwaliteit van wet- en regelgeving, een adequate controle van het regeringsbeleid, transparantie over de taken en de uitvoering daarvan en toereikende voorzieningen in een effectieve en efficiënte organisatie.

2. Speerpunten voor 2008

De strategische ambities van de Huishoudelijke Commissie, het College van Senioren en de Griffier over de werkwijze en organisatie van de Eerste Kamer voor de periode 2003–2008, zijn weergegeven in de notitie De Kanteling, die in november 2003 formeel is vastgesteld.

Hierin zijn de volgende doelstellingen geformuleerd:

1. versterking van de inhoudelijke ondersteuning aan leden en commissies ten behoeve van de pro-activiteit in de toetsing van wetgeving en de controle van het regeringsbeleid,

2. actief zichtbaar maken van de wijze waarop de Kamer haar taken vervult – mede in het licht van verantwoordingrichting burgers, maatschappelijke organisaties en andere instellingen, bestuur en media,

3. samenwerking met de Tweede Kamer op het terrein van de ondersteunende activiteiten.

De speerpunten voor 2008 liggen in het verlengde van deze strategische doelstellingen.

Voor de versterking van de inhoudelijke ondersteuning is de ambtelijke organisatie uitgebreid met enkele beleidsmedewerkers en informatiespecialisten.

Voor de begroting 2008 betekent dit een stijging van de materieelkosten (uitvoerings- en onderzoekskosten) en in de aanschaf en vervanging van investeringsgoederen.

Het maatschappelijk effect hiervan ligt in de borging van de kwaliteit in de toetsing van wetgeving en controle op het regeringsbeleid, bij een toename van de werkzaamheden.

In het kader van de actieve zichtbaarheid en verantwoording over de taken en de uitvoering daarvan, wordt verder geïnvesteerd in de informatievoorziening, de voorlichting en in publiciteitsactiviteiten. Dit zijn met name investeringen in de website.

De samenwerking met de Tweede Kamer krijgt gestalte in het bundelen van een aantal ondersteunende diensten, waarbij de dienstverlening in een dienstverleningsovereenkomst zijn vastgelegd. Dit brengt overigens geen directe consequenties voor de begroting met zich mee. Het maatschappelijk effect is een grotere efficiency en doelmatigheid van de ondersteuning aan de Eerste Kamer.

3. Context

De Eerste Kamer vormt de laatste schakel in de keten van het wetgevingsproces.

De mede-actoren zijn respectievelijk de Ministerraad, Raad van State en de Tweede Kamer.

In de controle op het regeringsbeleid is de regering de belangrijkste mede-actor. Omdat steeds meer regelgeving in Europees verband tot stand komt, is de Eerste Kamer in toenemende mate vroegtijdig betrokken bij het overleg met de regering over nieuwe Europese regelgeving.

4. Succesfactoren

Omdat de Eerste Kamer in het wetgevingproces de laatste schakel in de keten vormt, is haar taakuitvoering afhankelijk van het aanbod van wetsvoorstellen en van de kwaliteit van het werk dat door de voorafgaande actoren is verricht.

5. Budgettaire gevolgen van beleid

5a. Begrotingsvoorstellen/Kabinetsstandpunt

Van de begrotingsvoorstellen die de Eerste Kamer heeft ingediend voor de ontwerpbegroting 2008, heeft het kabinet reeds een aantal toegekend bij de eerste suppletore begroting 2007 (Tweede Kamer, vergaderjaar 2006–2007, 31 061 IIA, nrs. 1 en 2). Met de andere begrotingsvoorstellen stemt het kabinet in bij deze ontwerpbegroting 2008; deze begrotingsvoorstellen worden nader gespecificeerd in het verdiepingshoofdstuk bij artikel 2.

Het kabinet heeft op zijn beurt de Hoge Colleges van Staat, waaronder de Eerste Kamer, benaderd in het kader van de rijksbrede taakstellingen. Na overleg met de politieke ambtsdragers van alle Hoge Colleges van Staat heeft het kabinet vanwege de bijzondere staatsrechtelijke positie van de Hoge Colleges van Staat en de beperkte mate van beleidsvrijheid die de Hoge Colleges van Staat kennen in de uitvoering van hun grondwettelijke taken – besloten het aandeel van de Hoge Colleges van Staat op een efficiencytaakstelling van 5% te stellen. In lijn met de geldende beheersafspraken met de Hoge Colleges van Staat zal de uitvoering van deze taakstelling worden gemonitord.

Bovenstaande is verwerkt in deze ontwerpbegroting 2008. Tussen de Eerste Kamer en het kabinet bestaan geen verschillen van inzicht over de ontwerpbegroting 2008.

5b. Budgettaire gevolgen van beleid

Bovenstaande leidt tot de volgende begroting:

6. Operationele doelstellingen

Operationele doelstelling

De kwaliteit van de toetsing en de controle op het regeringsbeleid borgen door middel van de verdere ontwikkeling van wetgevingsdossiers

Motivering

Deze doelstelling draagt bij aan de borging van de kwaliteit in de toetsing van wetgeving en de controle op het regeringsbeleid. Dit wordt met name vorm gegeven door de verdere ontwikkeling van de wetgevingsdossiers.

Activiteiten 2008

Scholing van beleidsmedewerkers en informatiespecialisten.

Operationele doelstelling

Versterking van de informatievoorziening

Motivering

Deze doelstelling draagt bij aan het kunnen leveren van snelle en volledige informatie aan de diverse doelgroepen.

Activiteiten 2008

– Verdere verbetering van de Eerste Kamer-website.

– Doorontwikkelen pro-actief mailsysteem voor doelgroepen.

– Doorontwikkeling educatieve website «Derde Kamer» (in samenwerking en co-financiering met de Tweede Kamer).

Operationele doelstelling

Intensivering van publiciteit en representatie.

Motivering

Deze doelstelling draagt bij aan de zichtbaarheid van de Eerste Kamer en aan een actieve verantwoording over de taakuitoefening.

Activiteiten 2008

– Uitbrengen jaarbericht over de periode 2006–2007 en andere publicaties met betrekking tot het werkterrein van de Eerste Kamer.

– Gericht inviteren van relevante actoren en doelgroepen.

Operationele doelstelling

Vergroten van de toegankelijkheid van het Eerste Kamer-gebouw

Motivering

Deze doelstelling draagt bij aan de bekendheid en zichtbaarheid van de Eerste Kamer als instituut en doet recht aan het openbare karakter daarvan.

Activiteiten 2008

– Verdere uitbreiding van de openstelling voor publiek.

– Aanpassen van het beveiligingsniveau aan de huidige normen.

Operationele doelstelling

Versterking van de ICT-voorzieningen

Motivering

Deze doelstelling draagt bij aan een hedendaagse informatie- en communicatie infrastructuur, waarmee leden en ambtenaren effectief hun werk kunnen doen.

Activiteiten 2008

Upgraden ICT-infrastructuur.

7. Bedrijfsvoeringparagraaf

In het licht van de strategische ambities zoals weergegeven in De Kanteling, is de structuur van de ambtelijke organisatie van de Eerste Kamer ingrijpend gewijzigd. De nieuwe organisatiestructuur is formeel per 1 november 2005 in werking getreden, en de reorganisatie is lopende het jaar 2006 verder afgerond.

Voor 2008 zijn voor de organisatieontwikkeling en de bedrijfsvoering de volgende doelstellingen en meetbare gegevens relevant:

a. Doorontwikkeling van de ondersteuning aan (nieuwe) leden en commissies

  Het betreft hier de doorontwikkeling van de kerntaak van de ambtelijke organisatie: het leveren van een effectieve en optimale ondersteuning aan haar leden en commissies op velerlei gebied: inhoudelijk, organisatorisch en publicitair.

  Meetbare gegevens: Tevredenheid van de leden over het geheel van de dienstverlening.

  Streefniveau 2008: kwalificatie «goed». Dit zal gemeten worden door middel van interviews en andere signalen uit het college van Senioren.

b. Versterken van het financieel en materieel beheer

  In de accountantsverklaring over de jaarrekening 2006 is kritisch geoordeeld over een aantal aspecten in het financiële en materiele beheer van de Eerste Kamer, in het bijzonder het Europees aanbesteden. Hiervoor is in 2007 een verbeteringstraject ingezet dat in 2008 doorloopt.

  Meetbare gegevens: Ordentelijk financieel en materieel beheer.

  Streefniveau 2008: een positief oordeel van de accountant in diens goedkeurende verklaring.

c. Uitbouwen van de samenwerking met de Tweede Kamer

  In het kader van een effectieve en doelmatige uitvoering van de ondersteunende activiteiten is in De Kanteling expliciet gekozen voor samenwerking binnen de Staten-Generaal op dit gebied. Dit heeft vorm gekregen in de gezamenlijke uitvoering van diensten als beveiliging, verslag en redactie, IT en de salarisadministratie. Voorts is er op velerlei andere terreinen van de bedrijfsvoering sprake van goed collegiaal contact en samenwerking.

  Meetbare gegevens: Dienstverleningovereenkomsten met afspraken voor inhuur en/of gezamenlijke uitvoering van ondersteunende activiteiten.

  Streefniveau: tenminste vier wederzijdse overeenkomsten (beveiliging, verslag & redactie, IT, salarisadministratie).

ARTIKEL 3: WETGEVING EN CONTROLE TWEEDE KAMER

1. Algemene doelstelling

Taak van de Tweede Kamer

De hoofdtaken van de Tweede Kamer omvatten enerzijds het controleren van de regering en anderzijds (mede)wetgeving. Deze taken vloeien voort uit de Grondwetsartikelen 50 (vertegenwoordiging van het gehele Nederlandse volk), 65 tot en met 72 (werkwijze), 81 tot en met 87 (wetgeving), 105 (begrotingen), 137 en 138 (Grondwetsgeving) en enkele andere Grondwets- en wetsartikelen. De Tweede Kamer streeft als algemene doelstelling naar goede wetgeving en controle.

De ambtelijke diensten

De ambtelijke organisatie van de Tweede Kamer heeft als missie het ondersteunen van het constitutioneel proces en dit verder te versterken door middel van het bieden van een politiek-neutrale, adequate en innovatieve ondersteuning van de Kamerleden in alle facetten van hun werk als volksvertegenwoordiger. De politieke prioriteit is daarbij leidend voor de ambtelijke organisatie.

Het constitutioneel proces in de Tweede Kamer kenmerkt zich door een van jaar tot jaar toenemende complexiteit. Het aantal te behandelen onderwerpen neemt toe, de diepgang en omvang van de te beoordelen informatie wordt groter en de belangstelling vanuit de media en van de kant van belanghebbenden zorgen voor een toegenomen tijdsklem. Daarmee stijgt eveneens de druk op de Kamerleden en de ondersteunende functies. Gevoegd daarbij de grotere en steeds indringender gestelde vraag vanuit de maatschappij om openheid en inzichtelijkheid enerzijds en de toenemende vervlechting met Europa anderzijds en de uitdagingen voor de Tweede Kamer als organisatie tekenen zich helder af.

2. Speerpunten 2008

1. Ondersteuning bij de indiening van initiatief wetsvoorstellen en- nota’s.

2. Versterken van de samenwerking met de Eerste Kamer op facilitair gebied, maar ook op het terrein van informatie-uitwisseling (onder andere in het kader van de EU).

3. Uitbreiden en verbeteren ondersteuning op EU-gebied.

4. Verbetering informatievoorziening voor zowel leden als derden.

3. Budgettaire gevolgen van beleid

3a. Begrotingsvoorstellen/kabinetsstandpunt

Van de begrotingsvoorstellen die de Tweede Kamer heeft ingediend voor de ontwerpbegroting 2008, heeft het kabinet reeds een aantal toegekend bij de eerste suppletore begroting 2007 (Tweede Kamer, vergaderjaar 2006–2007, 31 061 IIA, nrs. 1 en 2). Met de andere begrotingsvoorstellen stemt het kabinet in bij deze ontwerpbegroting 2008; deze begrotingsvoorstellen worden nader gespecificeerd in het verdiepingshoofdstuk bij artikel 2.

Bovenstaande is verwerkt in deze ontwerpbegroting 2008. Tussen de Tweede Kamer en het kabinet bestaan geen verschillen van inzicht over de ontwerpbegroting 2008.

3b. Budgettaire gevolgen van beleid

Bovenstaande leidt tot de volgende begroting:

4. Operationele doelstellingen

Operationele doelstelling

Ondersteuning bij de indiening van initiatief wetsvoorstellen en -nota’s.

Motivering

In 2007–2008 beginnen experimenten met deze vorm van ondersteuning.

Activiteiten

Inzet en begeleiding door bureau wetgeving aan de hand van een hiertoe in 2007 opgesteld draaiboek.

Evaluatie onderzoek

Jaarverslag Diensten Commissieondersteuning 2008.

Relevante beleidsnota’s/Kamerstukken/wetsartikelen

Besluitvorming in het Presidium, het Reglement van Orde en de aanwijzingen voor de wetgeving.

Operationele doelstelling

Versterken van de samenwerking Eerste Kamer op facilitair gebied, maar ook op het terrein van informatie-uitwisseling (onder andere in het kader van de EU).

Motivering

Dienstverlening met betrekking tot, onder meer, automatisering, beveiliging en verslaglegging.

Activiteiten

Het verder uitwerken van de website van de Eerste Kamer.

Evaluatie onderzoek

Niet van toepassing.

Relevante beleidsnota’s/ Kamerstukken/wetsartikelen

Niet van toepassing. 

Operationele doelstelling

Uitbreiding en verbetering ondersteuning op EU-gebied.

Motivering

De opbouw van deze ondersteuning loopt tot in 2008 door.

Activiteiten

Uitvoering geven aan de besluitvorming in de Kamer naar aanleiding van het rapport «Parlement aan zet».

Evaluatie onderzoek

Jaarverslag Diensten Commissieondersteuning 2008.

Relevante beleidsnota’s/ Kamerstukken/wetsartikelen

Tweede Kamer, 2005–2006, 30 389. 

Operationele doelstelling

Verbetering informatievoorziening voor zowel leden als derden

Motivering

Het is belangrijk om de parlementarie processen en daaraan gerelateerde informatie (digitaal) goed te ontsluiten. Zowel Kamerleden als burgers hebben hier baat bij. Voor de Kamerleden wordt het werk vergemakkelijkt en de burgers krijgen meer inzicht in de parlementaire processen en kunnen informatie gemakkelijker benaderen.

Activiteiten

– Uitwerken en starten van het e-parlementprogramma 2008 – 2010, waardonder de uitbreiding van de beschikbaarstelling van informatie aan derden.

– De opvolger van de huidige «Kamer Thuis Dienst» is permanent verbonden via het internet en biedt alle informatiediensten die de Kamer elektronisch beschikbaar stelt. Daarnaast zullen ook andere communicatievormen worden ondersteund.

– Ten einde in technologische zin aansluiting te houden bij de actualiteit, moet in 2007 een nieuwe basiswerkplek worden ingericht.

– Beheer, onderhoud en vernieuwing van e-parlementsystemen en e-infrastructuur.

– Het implementeren van ICT-voorzieningen en (waar relevant) cameravoorzieningen in de plenaire zaal en de grote commissiezalen.

– Implementatie informatiebeveiligingsbeleid.

– Het voornaamste doel van het project Staten-Generaal digitaal is de Handelingen, Kamerstukken, Kamervragen/aanhangsels en (meerjaren)registers uit de periode 1814–1995 via microverfilming te behouden voor het nageslacht en via digitalisering en ontsluiting rechtstreeks toegankelijk te maken op internet.

– Met de website voor jongeren (15–18 jaar) en game Tweede Kamer wordt beoogd het (virtueel) bezoek door jongeren aan de Kamer te stimuleren. Via een aantrekkelijke, interactieve, game wordt de werkwijze van de Kamer uitgelegd. De game kan ook op internet worden gespeeld.

– Digitale beschikbaarstelling van kranten- en tijdschriftartikelen alsmede knipselkranten.

– Themasites commissies/vernieuwing intranetsites.

– Beheer, onderhoud en vernieuwing van e-parlementsystemen en e-infrastructuur.

– Het bepalen van de functionaliteit van de nieuwe dienstverlening, applicatie- en systeemontwikkeling, tests, aanschaf hard- en software alsmede implementatie.

– De activiteiten in 2007 betreffen de voorstudie en het samenstellen van de basiswerkplek. De uitrol start in 2008.

– De activiteiten in 2008 betreffen de inhuur van de projectleiding, de aanschaf van de apparatuur en de implementatie.

– Het inhuren van projectleiders, het opstellen van een project-informatiedocument en het inhuren van begeleiders voor de functioneel en applicatiebeheerders. Het vaststellen per bedrijfsapplicatie (circa 15) van de beveiligingseisen, het opstellen van een technisch ontwerp voor de aanpassingen alsmede het zodanig aanpassen van de applicaties dat deze voldoen aan de vastgestelde veiligheidseisen.

– Na het afsluiten van de eerste fase (1990–1995) en de beschikbaarstelling hiervan op een website in april van dit jaar, wordt nu gewerkt aan de tweede fase (1978–1990).

– De website biedt een interactief platform voor informatie-uitwisseling en discussie. Dit in combinatie met activiteiten in de Kamer zoals rondleidingen en tentoonstellingen.

Kosten

In 2008 € 5,9 mln., in 2009 € 6,0 mln., in 2010 € 6,4 mln.

Evaluatie onderzoek

Dit vindt periodiek plaats.

Relevante beleidsnota’s/ Kamerstukken/wetsartikelen

Tweede Kamer, vergaderjaar 2006–2007, 30 800 hoofdstuk IIA, nr. 2, blz. 14–16.

5. Kengetallen

In onderstaand overzicht zijn in meerjarig perspectief (2002 2006) de apparaatsuitgaven binnen dit artikel als totaal en als gemiddelde per kamerzetel opgenomen.

¹ Het uitgavenverschil ten opzichte van 2003 vindt met name verklaring in de omstandigheid dat met ingang van 2004 de Dienst Verslag en Redactie onder dit artikel is opgenomen. Voorts spelen de toegenomen beveiligingskosten een rol.De daling ten opzichte van 2005 is een saldoresultaat waarbij met name een aantal stelselwijzigingen een rol speelt.Het artikelonderdeel «garanties» is met ingang van 2003 komen te vervallen.

De volgende cijfers dienen in hun context te worden bezien. Wetsvoorstellen die met blanco verslag en als hamerstuk zijn behandeld, tellen bijvoorbeeld in dit overzicht even zwaar als wetsvoorstellen die voorwerp zijn (geweest) van uitvoerig voorbereidend onderzoek en dagenlange plenaire vergaderingen.

* waaronder ook in voorgaande jaren ingediende wetsvoorstellen, moties en vragen.

6. Bedrijfsvoeringparagraaf

De bedrijfsvoering van de Tweede Kamer zal in 2008 worden beïnvloed door de wijze waarop de efficiencytaakstelling wordt ingevuld. Voorts zal in 2007 de herbezinning van de financiële functie leiden tot een aanpassing in de organisatie en taken van de Stafdienst FEZ. In 2008 zal de implementatie hiervan verder ter hand worden genomen en de versterking van de financiële functie binnen de Tweede Kamer verder vorm worden gegeven.

Ter verdere uitwerking van het HRM-beleid zal gevolg worden gegeven aan de conclusies uit het onderzoek naar leeftijdsbewust personeelsbeleid. Afhankelijk van de conclusies wordt dit verbreed tot diversiteitsbeleid waarin leeftijd één van de factoren is voor de Kamer. Dit conform het huidige Rijksbeleid. Dit leidt tot de volgende activiteiten:

• opstellen van een Plan van Aanpak voor de hele organisatie en eventueel per dienst voor leeftijdsbewust personeelsbeleid (en zo nodig diversiteitsbeleid);

• het trainen van huidige en nieuwe leidinggevenden in vaardigheden en technieken gericht op integraal management en coaching;

• het uitvoeren van een tevredenheidsonderzoek onder medewerkers ten einde de eerste ervaringen en resultaten met de implementatie van het beleid te inventariseren. Dit dient tevens om een indicatie te krijgen voor de wijze waarop de Kamer invulling geeft aan «goed werkgeverschap».

ARTIKEL 2: UITGAVEN TEN BEHOEVE VAN LEDEN EN OUD-LEDEN TWEEDE KAMER, ALSMEDE LEDEN VAN HET EUROPEES PARLEMENT

1. Algemeen

Onder dit artikel worden rechtspositionele uitgaven aan leden en oud-leden van de Tweede Kamer alsmede hun nagelaten betrekkingen en voorts aan de Nederlandse leden van het Europees Parlement geraamd.

2. Activiteiten

2a. Zorgdragen voor uitbetalingen i.v.m. wettelijke regelingen

De Tweede Kamer draagt ingevolge de Wet schadeloosstelling leden Tweede Kamer (Stb. 1997, 250), de Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers (Stb. 1969, 594) en de Wet schadeloosstelling leden Europees Parlement (Stb. 1979, 379) zorg voor de uitgaven uit hoofde van:

– schadeloosstelling leden Tweede Kamer (artikel 2.1)

– reis- en overige kostenvergoedingen leden Tweede Kamer (artikel 2.1)

– wachtgelden oud-leden Tweede Kamer (artikel 2.2)

– pensioenen oud-leden en hun nabestaanden (artikel 2.2)

– schadeloosstelling leden Europees Parlement (artikel 2.3)

Aan deze activiteiten zijn de volgende kengetallen verbonden.

2b. Faciliteren outplacement

Daarnaast is binnen dit artikel een budget ten behoeve van outplacement voor oud-leden van de Tweede kamer opgenomen. Het doel van de outplacementfaciliteit is tweeledig:

1. het bieden van een faciliteit voor oud-leden bij het zoeken van een nieuwe functie;

2. het verminderen van het beroep op de wachtgeldregeling.

Het Presidium heeft in zijn vergadering van 12 december 2001 op grond van een advies van de Commissie Emolumenten en naar aanleiding van opmerkingen bij gelegenheid van de behandeling van de Raming voor 2002, een vrijwillige outplacementregeling voor oud-leden van de Tweede kamer vastgesteld. De outplacementregeling, die voor het eerst in de Raming van de Tweede Kamer voor 2003 (28 336, nr. 4, blz. 2) is op genomen, wordt door de Tweede Kamer beheerd.

In totaal is voor outplacement jaarlijks € 200 000 beschikbaar. De uitgaven in 2006 beliepen € 39 000.

Als onderdeel van de evaluatie van de outplacementregeling zijn zowel deelnemers als niet-deelnemers bevraagd. De sluitingsdatum hiervoor was 1 juni 2007. Het aanbieden van de definitieve rapportage aan de Kamer is voorzien in de maand september, direct na het reces.

3. Budgettaire gevolgen van beleid

3a. Begrotingsvoorstellen/kabinetsstandpunt

De Tweede Kamer heeft voor dit artikel geen begrotingsvoorstellen ingediend.

3b. Tabel budgettaire gevolgen van beleid

Bovenstaande leidt tot de volgende begroting:

4. Ervaringscijfers en prognose

In onderstaand overzicht zijn als achtergrondinformatie de gerealiseerde uitgaven en gemiddelden van de artikelonderdelen 2.1, 2.2 en 2.3 opgenomen voor de jaren 2003–2006 en prognoses voor 2007 en 2008.

ARTIKEL 4: WETGEVING EN CONTROLE EERSTE EN TWEEDE KAMER

1. Algemeen

Het onder dit artikel opgenomen budget ten behoeve van wetgeving en controle Eerste en Tweede Kamer betreft, naast de apparaatskosten van de Griffie interparlementaire betrekkingen, tevens de kosten van interparlementaire activiteiten. De keuze voor een apart artikel gaf vanuit het verleden uitdrukking aan de omstandigheid dat het bevoegde gezag voor de Griffie interparlementaire betrekkingen wordt gevormd door gemengde commissies van toezicht uit beide Kamers.

In de toelichting op de begroting van hoofdstuk IIA voor 2007 (Tweede Kamer 2006–2007, 30 800 hoofdstuk IIA, nr. 2, blz. 24) is melding gemaakt van het feit dat de beide Kamers in de loop van 2006 een besluit zouden nemen aangaande het onderbrengen van het apparaat van en het bevoegd gezag over de Griffie interparlementaire betrekkingen. Gelet op de ten behoeve van deze besluitvorming noodzakelijk procedurele zorgvuldigheid, bleek dit binnen de gestelde termijn echter niet mogelijk. Naar verwachting zullen beide Kamers in de loop van 2007 op dit punt een besluit nemen.

2. Budgettaire gevolgen van beleid

2a. Begrotingsvoorstellen/kabinetsstandpunt

De Tweede Kamer heeft voor dit artikel geen begrotingsvoorstellen ingediend.

2b. Tabel budgettaire gevolgen van beleid

Bovenstaande leidt tot de volgende begroting:

De raming van artikelonderdeel 3. «interparlementaire betrekkingen» heeft betrekking op de volgende onderdelen: (1) uitzending leden naar internationale organen, (2) aandeel Nederland in de kosten van interparlementaire organen, (3) contacten tussen de parlementen van het koninkrijk, (4)ontvangst van buitenlandse parlementsleden en delegaties van internationale organen en (5) subsidie aan de Nederlandse groep van de Union Interparlementaire.

3. Ervaringscijfers en prognose

In onderstaand overzicht zijn in meerjarig perspectief (2002–2006) de uitgaven met betrekking tot dit artikel opgenomen. Voorts zijn, afgeleid hiervan, gemiddelden per kamerzetel (Eerste en Tweede Kamer) opgenomen. Overigens is de vergelijkbaarheid met ingang van 2004 in zoverre beperkt dat in aanmerking moet worden genomen dat met ingang van dat jaar de dienst Verslag en Redactie (voorheen Stenografische dienst) is opgenomen onder artikel 3. De apparaatsuitgaven betreffen sindsdien uitsluitend de Griffie interparlementaire betrekkingen.

ARTIKEL 10: NOMINAAL EN ONVOORZIEN

Tabel budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

De reeks die is opgenomen op onder punt 10.5 betreft uitsluitend de reeks voor de 5% efficiencytaakstelling voor de Tweede Kamer; deze reeks omvat 5% van het personeelsbudget van de ambtelijke organisatie van de Tweede Kamer. De reeks is als volgt tot stand gekomen.

Het kabinet heeft de Hoge Colleges van Staat, waaronder de Tweede Kamer, benaderd in het kader van de rijksbrede taakstellingen. Na overleg met de politieke ambtsdragers van alle Hoge Colleges van Staat heeft het kabinet besloten het aandeel van de Hoge Colleges van Staat op een efficiencytaakstelling van 5% te stellen. Het Presidium van de Tweede Kamer heeft bij het indienen van de Raming 2008 ter behandeling in de Tweede Kamer besloten dat deze reeks een reëel taakstellend bedrag is. Bij behandeling van de Raming 2008 (waar deze reeks onderdeel van uitmaakte) tijdens het notaoverleg van 2 juli jl. is door Schinkelshoek c.s. de motie30 996 nr. 10 ingediend. Deze motie strekt ertoe de organisatie van de Tweede Kamer door te lichten en spreekt het oordeel uit dat de begroting van de Tweede Kamer voor de jaren 2008 en daarna mede gebaseerd dient te zijn op de uitkomsten van het beoogde doelmatigheidsonderzoek. De motie verzoekt het Presidium dan ook om een dergelijk onderzoek en de begroting van de Tweede Kamer voor 2008 en de jaren daarna op die uiteindelijke besluitvorming toe te snijden. Uitgangspunt is om de uiteindelijke besluitvorming naar aanleiding van de eerdergenoemde motie Schinkelshoek c.s. begrotingstechnisch te verwerken bij Voorjaarsnota 2008. De taakstellingsbedragen onder punt 10.5 worden dan ingevuld op basis van de nadere keuzes door het Presidium naar aanleiding van het doelmatigheidsonderzoek en overgeboekt naar het (de) betreffende artikel(en) van de Tweede Kamer van dit begrotingshoofdstuk.

In lijn met de geldende beheersafspraken met de Hoge Colleges van Staat zal de uitvoering van deze taakstelling worden gemonitord.

3. Het verdiepingshoofdstuk

Totaal begroting IIA

Artikel 1. Wetgeving en controle Eerste Kamer

Artikel 2. Uitgaven ten behoeve van leden en oud-leden Tweede Kamer, alsmede leden van het Europees Parlement

Artikel 3. Wetgeving en controle Tweede Kamer

Artikel 4. Wetgeving en controle Eerste en Tweede Kamer

Artikel 10. Nominaal en onvoorzien