In januari 2018 heeft de Europese Commissie de effecten van de nacalculatie uit 2017 gepresenteerd. Voor Nederland leidt deze nacalculatie tot een teruggave van EUR 64 miljoen, te ontvangen onder Artikel 3.10 «overige ontvangsten», die dit jaar zal worden ontvangen. Deze nacalculatie over 2017 is nader toegelicht in de kamerbrief van 13 februari 20182

Beleidsartikel 4

Verplichtingen:

Het verplichtingenbudget voor het artikel «Consulaire belangenbehartiging en het internationaal uitdragen van Nederlandse waarden en belangen» neemt toe op het gebied van consulaire informatiesystemen en extra verplichtingen die gerelateerd zijn aan de toename van het aantal af te geven visa. Dit moderniseringstraject is gestart in 2017 en zal conform planning in 2020 worden afgerond. De nieuwe ramingen komen overeen met de geplande uitgaven. Daarnaast neemt het verplichtingenbudget toe omdat het Speciaal Tribunaal Libanon (STL) Nederland formeel heeft verzocht om ook na 2017 te mogen blijven zitten in het pand waar ze nu zitten. Onderdeel van deze overeenkomst is dat Nederland, als gastland, de huur voor haar rekening neemt. De verlenging van het mandaat is voor een periode van 3 jaar voor de periode 2018–2020.

Uitgaven:

Artikel 4.1:

Het budget voor consulaire informatiesystemen neemt toe als gevolg van de inzet in het streven naar een optimale consulaire dienstverlening. De modernisering van de consulaire diplomatie (back-office, digitalisering, vernieuwing) zal vanaf 2019 geleidelijk effect hebben. Dit traject loopt van 2017–2020. Een deel van deze extra uitgaven betreft middelen die in 2017 zijn doorgeschoven naar 2018. Dit geldt ook voor de extra inzet op de bijdrage aan de Forced Mariage Unit (in lijn met de uitvoering van het amendement Ten Broeke3). Ten slotte is vanuit de HGIS het budget gecompenseerd voor prijsontwikkelingen.

Artikel 4.2:

De toename van het uitgavenbudget bestaat uit een aantal mutaties: Een deel van de geraamde uitgaven voor consulaire informatiesystemen uit 2017 is doorgeschoven naar 2018. Daarnaast is budget gecompenseerd voor prijsontwikkelingen. Ten slotte nemen de uitgaven toe omdat meer visa worden vertrekt dan eerder geraamd. Dit is ook zichtbaar bij de bijstelling van de ontvangsten. Hierdoor moeten ook meer kosten gemaakt worden zoals voor de te verstrekken documenten en inzet van personeel. Om de groei de visumaanvragen van de afgelopen en de aankomende periode op te vangen is extra capaciteit nodig, met name om alle beslissingen tijdig, kwalitatief goed en binnen de Europese termijnen te laten plaatsvinden. Kwalitatief juiste en tijdige beslissingen dragen direct bij aan het Nederlandse belang, zowel op het gebied van economie als veiligheid. Een deel van de extra kosten wordt ook binnen het apparaatsbudget opgenomen.

Artikel 4.5:

Het budget voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor internationale organisaties in Nederland neemt toe. Dit wordt onder meer veroorzaakt doordat het Speciaal Tribunaal Libanon (STL) Nederland formeel heeft verzocht om ook na 2017 te mogen blijven zitten in het huidige pand. Onderdeel van deze overeenkomst is dat Nederland, als gastland, de huur voor haar rekening neemt. De verlenging van het mandaat is voor een periode van 3 jaar (2018–2020). De middelen zijn via de HGIS aan de BZ-begroting toegevoegd. Daarnaast worden extra kosten gemaakt voor de huisvesting van de Kosovo rechtbank. Ten aanzien van de huisvesting van deze rechtbank is afgesproken dat de ministeries van BZ en JenV garant staan voor een aantal financiële uitvoeringsrisico’s in de eerste 5 jaar. Hiervoor wordt een reservering opgenomen en deze middelen zijn vanuit de HGIS toegevoegd aan de BZ-begroting.

N.B.: Nederland heeft een internationaal toonaangevende positie als gastland van veel internationale organisaties en internationale hoven en tribunalen. Als gastland is Nederland verantwoordelijk voor het ondersteunen van de in Nederland gevestigde instellingen opdat deze onafhankelijk, veilig en efficiënt kunnen functioneren. Beleidsmatig past dit onderdeel beter binnen het artikel «Versterkte internationale rechtsorde» (artikel 1). Subartikel 4.5 zal met ingang van begroting 2019 worden verplaatst naar subartikel 1.3. Dit zal in de Ontwerpbegroting 2019 tot uiting komen.

Ontvangsten:

Artikel 4.10:

De inkomsten op de afgifte van Nederlandse reisdocumenten zullen ten gevolge van de 10-jaars geldigheid van het paspoort in de periode 2019–2023 teruglopen tot ongeveer 1/3 van de aanvragen ten opzichte van het jaar 2017. De overige consulaire opbrengsten, zoals legalisaties, inburgeringsexamens en verklaringen, zullen op hetzelfde niveau blijven.

Artikel 4.20:

De consulaire dienstverlening aan vreemdelingen (met name afgifte voor visa) is sinds 2014 toegenomen, met name in grote visumlanden als China en India. De raming wordt daarom opwaarts bijgesteld. De inkomsten uit visumopbrengsten zullen ongeveer gelijke tred houden met de groei van het aantal aanvragen.

Beleidsartikel 5

Verplichtingen en uitgaven:

Geen toelichting

Beleidsartikel 6

Uitgaven en verplichtingen:

Artikel 6.1:

Het budget voor Nominaal en onvoorzien heeft betrekking op de HGIS en neemt structureel af. De reeks is met name bedoeld om jaarlijks de loon- en prijsbijstelling te kunnen uitkeren en incidentele initiatieven of tegenvallers mee te dekken. De mutatie betreft het saldo van bijstellingen op grond van aanpassing van BNI- en bbp-ramingen door het CPB, verwerking van de HGIS-eindejaarsmarge 2017, het verwerken van de loon- en prijs- en koersbijstellingen binnen de HGIS en overboekingen naar diverse begrotingen conform de HGIS-besluitvorming. Binnen de HGIS is budget vrijgemaakt voor een aantal uitvoeringsknelpunten en nieuwe initiatieven die met name liggen op het terrein van het gastlandbeleid, water en circulaire economie en de Expo 2020 in Dubai. In de eerste suppletoire begroting van VWS (EMA), Defensie (NCIA), Buitenlandse Zaken (Vredespaleis en Libanon Tribunaal) wordt de extra inzet op gastlandbeleid toegelicht, op de begroting van IenW wordt extra inzet voor water en circulaire economie toegelicht en in de BHOS-begroting de extra uitgaven voor de Dubai Expo in 2020.

Niet-Beleidsartikel 7

Verplichtingen:

Het verplichtingenbudget wordt in lijn gebracht met het uitgavenkader als gevolg van de hieronder geschetste mutaties.

Uitgaven:

Het apparaatsbudget bestaan uit personele en materiële uitgaven en beiden laten een stijging zien. De stijging kent een aantal oorzaken:

Algemeen:

• • Als onderdeel van de afspraken uit het regeerakkoord zal het postennet worden versterkt en uitgebreid. Voor het diplomatieke netwerk is extra geld beschikbaar, oplopend tot EUR 40 miljoen structureel. De versterking en uitbreiding zal op verschillende manieren vorm krijgen. Er zullen mogelijk nieuwe posten worden geopend en bestaande posten worden versterkt, met name in de ring van instabiliteit. Een deel wordt besteed aan de versterking van het wereldwijde ICT-netwerk. Tevens zal met de middelen de realisatie van de one stop shop worden gefinancierd. Uw Kamer wordt medio 2018 in de Postennetbrief geïnformeerd over de concrete invulling.

• • Met de structurele OS-intensivering van EUR 400 miljoen per jaar en de aanvullende maatregelen zijn ook extra uitvoeringskosten gemoeid, zowel op het departement als op de posten. Voor een doelmatige besteding van de intensiveringsmiddelen zal daarom centraal (op het ministerie) en decentraal (op de posten) adequate beleids- en beheercapaciteit worden ingezet. De toename van de uitgaven betreft voorziene uitvoeringskosten voor maatregelen uit het Regeerakkoord die binnen de ruimte van de BHOS-begroting worden gefinancierd (zoals voortzetting van IMVO-convenanten) en die toegevoegd worden aan het apparaatsartikel van de begroting van Buitenlandse Zaken. Dit betreft naast directe personeelskosten ook indirecte kosten. Deze indirecte uitvoeringskosten hebben met name betrekking op de staffuncties (o.a. financieel, personeel, bedrijfsvoering, juridisch en strategisch) en ICT.

Personeel:

• • Als gevolg van de loonontwikkeling wereldwijd worden de salarissen en hieraan gerelateerde uitgaven bijgesteld. Hiervoor zijn extra middelen toegevoegd vanuit de HGIS.

Materieel:

• • BZ wordt in haar rol en internationale verantwoordelijkheid binnen de Rijksdienst geconfronteerd met een toegenomen behoefte aan digitale voorzieningen en een steeds onveiliger wordende wereld. Dit uit zich in een toename van digitale producten en (samenwerkings-)diensten in het postennet tezamen met een sterk toegenomen dreigingsprofiel op het vlak van cyberspionage en cybercriminaliteit. Om de positie van Nederland ook in deze internationale context te borgen zijn extra investeringen in de digitale voorzieningen noodzakelijk. Daarnaast zetten ook andere exogene factoren (onder meer rijksbrede achterstanden bij het digitaliseren van de papieren archieven en de verhuizing naar de Rijnstraat 8 en andere locaties) druk op de apparaatsbegroting. Als gevolg hiervan moeten extra investeringen worden gedaan in ICT-voorzieningen in het buitenland, huisvesting buitenland en beveiliging op de posten.

• • Daarnaast neemt het budget toe als gevolg van de inzet van de eindejaarsmarge op reguliere apparaatsuitgaven voor bedrijfsvoering, personeelskosten, huisvesting buitenland, ICT en facilitaire kosten. Deze middelen zijn vanuit 2017 doorgeschoven naar 2018 en 2019. Dit geldt ook voor de inzet van prijscompensatie vanuit de HGIS.

• • Via de eindejaarsmarge wordt een bedrag van EUR 11,4 miljoen toegevoegd aan het apparaatsbudget ten behoeve van investeringen in huisvesting buitenland. Daarnaast is de verwachting dat dit jaar voor ca. EUR 18,5 miljoen aan onroerend goed verkocht zal worden. Deze middelen worden ook ingezet om de huisvestingsportefeuille te rationaliseren. Doel van het huisvestingsbeleid van Buitenlandse Zaken is om ambassadekantoren waar mogelijk functioneel en doelmatig in te richten conform Het Nieuwe Werken (HNW) en ter ondersteuning van de modernisering van diplomatie. Panden worden afgestoten, aangeschaft of verbouwd conform een op functionaliteit gericht rationaliseringsplan in de komende tien jaar en rekening houdend met de duurzaamheidsdoelstellingen die voortvloeien uit het Parijs Akkoord.

Ontvangsten:

• • De raming op de apparaatsontvangsten wordt naar boven bijgesteld. Dit is mede gebaseerd op de realisatie van de afgelopen jaren. Deze ontvangsten zijn echter niet altijd even goed te voorspellen. Het betreft ontvangsten die verband houden met verkoop van roerende zaken (zoals inventaris, dienstauto’s) bijdragen die BZ ontvangt doordat sprake is van verrekening van huur van panden die gedeeld worden met andere landen en doorbelastingen van personeelskosten aan andere ministeries. In het geval er sprake is van verkopen van onroerende zaken wordt dit via de middelenafspraak huisvesting verwerkt.

• • Daarnaast wordt naar verwachting EUR 18,5 miljoen aan inkomsten gegenereerd afkomstig uit de verkoop van vastgoed in het buitenland. In lijn met de middelenafspraak huisvesting worden dit ingezet om de huisvestingsportefeuille te moderniseren en rationaliseren.