Base description which applies to whole site

4.1 Inkomstenbronnen van gemeenten

De uitgaven van gemeenten worden uit verschillende inkomstenbronnen bekostigd. Onderstaande tabel bevat een overzicht van de verschillende inkomstenbronnen van de gemeenten voor de periode 2020-2025. De cijfers tot en met 2023 zijn op basis van de jaarrekeningen. De cijfers 2024 en 2025 zijn op basis van de begrotingen.

Tabel 4 Inkomsten gemeenten (bedragen x € 1 mln.)
 

Realisatie 2020

Realisatie 2021

Realisatie 2022

Realisatie 2023

Begroting 2024

Begroting 2025

Inkomsten vanuit het Rijk

      

Gemeentefonds1

33.434

35.027

36.980

42.204

43.492

44.894

Specifieke uitkeringen2

11.384

10.901

9.881

12.355

11.000

9.343

       

Inkomsten uit eigen bronnen

      

OZB3

4.399

4.658

4.881

5.109

5.491

5.935

Overige belastingen3

1.465

1.556

1.644

1.802

2.042

2.264

Retributies3

4.822

5.151

5.314

5.339

5.762

6.090

Bouwgrondexploitatie3

3.477

3.355

3.477

2.462

3.327

3.424

Onttrekkingen reserves3

7.380

7.448

7.380

8.832

3.571

4.572

Overige middelen4

10.422

6.879

7.270

10.900

2.936

7.394

       

Totaal

76.783

74.975

76.827

89.003

77.621

83.917

1

Bron Ministerie van BZK.

2

Bron realisatiecijfers OSU. Bron begrotingscijfers departementen (met bewerking BZK).

3

Bron CBS Statline.

4

Bron CBS Statline met bewerking BZK.

Inkomsten vanuit het Rijk

De grootste inkomstenbron van gemeenten (53% in 2025) is het gemeentefonds. Het bedrag in de tabel betreft het totale verplichtingenbedrag voor het gemeentefonds en omvat de algemene uitkering, de integratie-uitkeringen en de decentralisatie-uitkeringen.

De specifieke uitkeringen vormen een andere inkomstenbron die vanuit het Rijk afkomstig is. Op de specifieke uitkeringen wordt in paragraaf 4.2 dieper ingegaan.

Inkomsten uit eigen bronnen

Naast de uitkeringen van het Rijk hebben de gemeenten inkomsten uit de Onroerende zaakbelasting (OZB), retributies en overige belastingen en heffingen. Op deze opbrengsten uit lokale belastingen en heffingen wordt in paragraaf 4.3 ingegaan. Daarnaast is sprake van onttrekkingen uit de reserves en van overige middelen.

Licence