Toelichting

Mutaties eerste suppletoire begroting 2025

Deze mutaties zijn reeds in de eerste suppletoire begroting 2025 toegelicht. In deze toelichting wordt ingegaan op de mutaties in de eerste suppletoire begroting 2025 die betrekking hebben op de ontwerpbegroting 2026.

De grootste mutatie in de eerste suppletoire begroting betreft het dekken van het besparingsverlies ter hoogte van € 225 miljoen. Deze middelen worden overgeheveld van de VWS-begroting aan het Gemeentefonds. De oorzaak hiervan is de uitstel van de invoering van de inkomens- en vermogensafhankelijke eigen bijdrage Wmo 2015.

Ook worden er voor 2026 middelen vrijgemaakt om in 2026 uitvoering mogelijk te maken voor het COVID-19 vaccinatieprogramma. Dit kost incidenteel € 140 miljoen. Omdat het beheer van PGB 2.0 in ieder geval tot en met 2027 in het beheer van VWS blijft wordt er voor 2026 € 33,5 miljoen en in 2027 € 32,5 miljoen vrijgemaakt. Het budget is nodig voor personeel en het aanhouden van doorlopende contracten en licenties. Verder wordt het budget voor de Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden (SOV) in 2026 verhoogd met € 27 miljoen. Het CAK vergoedt deze zorgkosten aan zorgaanbieders die medisch noodzakelijke zorg verlenen aan onverzekerde personen, op basis van de prognose zullen de kosten hoger uitvallen.

Voor de overige mutaties van de eerste suppletoire begroting 2025 wordt u verwezen naar het begrotingsstuk.

Mutaties ontwerpbegroting 2026

Backpay

De reservering van € 50 miljoen ten behoeve van de backpay voor weduwen van voormalig KNIL-militairen en ambtenaren in Nederlands-Indië schuift van 2025 door naar 2026. Het bleek in de uitvoering niet mogelijk om in 2025 een backpayregeling mogelijk te maken.

Aanvullend Zorg- en Welzijn Akkoord (AZWA)

Afgelopen juli is een onderhandelaarsakkoord bereikt over het AZWA. Met het AZWA wordt ingezet op de toegankelijkheid van zorg en ondersteuning gelijkwaardiger te maken. Ondanks dat het AZWA officieel ingaat in 2027 worden er in 2026 ook al enige middelen uitgegeven ter voorbereiding van de uitvoering van het AZWA. Dit zijn onder andere middelen voor opleidingen zorg en welzijnsbreed, bekostiging van arbitrage, een innovatieprogramma voor nieuwe medische technologie, een landelijke helpdesk digitale zorg, doorbraakprojecten die regeldruk verminderen, het opzetten van een vaccinatiecampagne gordelroos en overbrugginsmiddelen tussen het IZA, GALA en AZWA voor gemeenten. Hiervoor is op de VWS-begroting in 2026 € 125 miljoen beschikbaar.

Hoofdlijnenakkoord Ouderenzorg (HLO)

In het HLO wordt ingezet op terugdringen van de arbeidsmarkttekorten en het toegangkelijk houden van de ouderenzorg en daarvoor benodigde ondersteuning.

FLO/VUT Regeling

Het ministerie van VWS is verplicht om zowel voorschotten als nabetalingen voor de FLO/VUT-regeling uit te betalen. Het betreft ieder jaar voorschotten op basis van de aanvraag van een publieke dienst en een nabetaling van een afgerond jaar aan een publieke dienst op basis van een ingediende verantwoording. Het beschikbare budget is volledig opgegaan aan de voorschotten, waardoor aanvullende middelen nodig zijn voor de nabetalingen die concreet in beeld zijn. Het budget wordt hierdoor in 2026 opgehoofd met € 7,8 miljoen.

Weerbare Zorg onomkeerbare schade

Om onomkeerbare schade te voorkomenworden de middelen die beschikbaar waren gesteld voor Pandemische Paraatheid beschikbaar gesteld voor diverse maatregelen zoals de versterking van de GGD'en de infectie ziekte bestrijding door het RIVM. Het bedrag is uitgesplitst tussen hoofdstuk 16 en hoofdstuk 41. In totaal wordt er in de jaren 2027, 2028 en 2029 € 56,1 miljoen ingezet.

Bijdrage AI-fabriek

Voor de AI Fabriek wordt er in totaal € 2 miljoen naar de EZ-begroting vanuit de VWS-begroting overgeheveld, hiervan is het bedrag voor 2026 € 0,5 miljoen. Het consortium voor de nationale AI Factory zal met steun van het kabinet in juni een aanvraag voor een nationale AI Fabriek indienen bij de Europese Commissie. Deze ontwikkeling sluit aan bij de VWS-ambities uit de NVS en de concept-AZWA afspraken om met inzet van AI administratieve lasten te verlichten, arbeidsproductiviteit te verhogen en werkdruk terug te dringen.

Staatscommissie Zorgstelsel

Onlangs is er een Kamermotie aangenomen om voorbereidingen te treffen voor een staatscommissie voor een toekomstbestendig en weerbaar zorgstelsel. Ter uitvoering van deze motie is er voor 2026 en 2027 € 1 miljoen begroot.

Invoering European Disability Card

Vanuit de Europese Commissie zijn richtlijnen voor een nieuwe Europese Gehandicaptenkaart gesteld. De kaart moet erkend worden door de gehele EU en het makkelijker maken voor personen met een beperking om door de EU te reizen en gebruik te maken van faciliteiten voor mensen met een beperking in andere EU-lidstaten. Hiervoor is voor 2026 € 3,3 miljoen beschikbaar gesteld.

DUTCH

De Digital United Training Concept for Healthcare (DUTCH) is een Nationaal Groeifonds (NGF) programma dat werkt aan een nieuwe manier van opleiden en ontwikkelen van zorgprofessionals in de ziekenhuizen. Voor 2026 is een bedrag van € 29 miljoen beschikbaar gesteld en voor 2027 € 5 miljoen.

Toelichting

Zorgtoeslag

Voor 2026 worden er terugontvangsten ter hoogte van € 76,4 miljoen verwacht voor de zorgtoeslag. Dit komt door hogere terugvorderingen door onterecht toegekende zorgtoeslag.