Base description which applies to whole site

13. Overzicht interventies financiële sector

Sinds het najaar van 2008 heeft het kabinet geïntervenieerd om het financiële stelsel gezond te houden en bij te dragen aan het herstellen van de rust op de financiële markten. Vanaf 2010 heeft de overheid ook aan Europese faciliteiten bijgedragen, in het bijzonder door het verstrekken van garanties. Deze bijlage geeft middels een aantal tabellen een overzicht van alle met de krediet- en Eurocrisis verband houdende interventies.42

Tabel 13.1 geeft de kasstromen en de garanties die met de interventies gepaard gaan en de vindplaatsen ervan in de begroting IX integraal weer. Daarnaast zijn de effecten van de maatregelen op achtereenvolgens: het EMU-saldo, de EMU-schuld en de staatsschuld per thema becijferd. De kolom «telling» geeft hierbij aan welke posten bij elkaar moeten worden opgeteld.

Tabel 13.1 Budgettair overzicht interventies Kredietcrisis (in mln. euro)

#

Stand: MN 2018 (– = ontvangst)

Telling

2008–2014

2015

2016

2017

2018

Bron:

 

A. Fortis/RFS/AA

             
                 

1

Aanschaf ABN AMRO Group – ASR Verzekeringen – RFS Holdings (incl. Z-share en residual N-share)

 

27.955

       

IX art.3

2

waarvan relevant voor de EMU-schuld

 

27.852

       

CBS/Eurostat

3

waarvan relevant voor het EMU-saldo

 

3.088

       

CBS/Eurostat

4

Beursgang ABN AMRO Group N.V.

 

0

– 3.828

– 1.326

– 1.479

 

IX art.3

5

Beursgang a.s.r.

 

0

 

– 1.057

– 1.692

 

IX art.3

6

Overbruggingskrediet (voormalig) Fortis

 

3.550

– 1.800

– 950

0

0

IX art. 11

7

Renteontvangsten overbruggingskredieten (voormalig) Fortis

 

– 1.896

– 84

– 40

– 34

– 34

IX art. 11

8

Dividend ABN Amro Group

 

– 975

– 625

– 608

– 246

– 252

IX art.3

9

Dividend a.s.r.

 

– 258

– 139

– 170

– 60

– 25

IX art.3

10

Dividend RFS Holdings

 

– 6

0

0

   

IX art.3

11

Premieontvangsten capital relief instrument

 

– 193

       

IX art.3

12

Premieontvangsten counter indemnity

 

– 116

       

IX art.3

                 
 

Verleende garanties

             

13

Capital Relief Instrument ABN-AMRO (CRI)

 

32.611

       

IX art.3

14

waarvan vervallen

 

– 32.611

       

IX art.3

15

Counter Indemnity ABN-AMRO

 

950

       

IX art.3

16

waarvan vervallen

 

– 950

       

IX art.3

                 
 

Totale uitgaven minus ontvangsten

1, 4 t/m 12

28.061

– 6.476

– 4.151

– 3.511

– 311

 
 

Effect op EMU-saldo

3, 7 t/m 12

356

848

818

340

311

 
 

Effect op EMU-schuld

2, 4 t/m 12

27.958

– 6.476

– 4.151

– 3.511

– 311

 
 

Effect op staatsschuld

2, 4 t/m 12

27.958

– 6.476

– 4.151

– 3.511

– 311

 
                 
 

B. SNS Reaal

             
                 

17

Kapitalisatie SNS Reaal Holding N.V. (SRH)

 

300

       

IX art.3

18

Kapitalisatie SNS Reaal Bank N.V.

 

1.900

       

IX art.3

19

waarvan relevant voor het EMU-saldo

 

1.130

       

CBS/Eurostat

20

Aankoop SNS Bank N.V.

 

0

1.100

     

IX art.3

21

waarvan vordering SRH

 

0

1.598

     

IX art.3

22

waarvan inbrenging overbruggingskrediet SRH

 

0

1.100

     

IX art.3

23

Overbruggingskrediet SRH

 

1.100

– 1.100

     

IX art.3

24

Dividend SNS Bank N.V.

 

0

 

– 100

– 115

– 100

IX art.3

25

Renteontvangsten overbruggingskrediet SRH

 

– 28

– 12

     

IX art.3

26

Overheveling liquiditeit SRH

 

0

   

– 161

 

IX art.3

27

Resolutieheffing

 

– 1.005

         

28

Kapitalisatie Propertize

 

500

       

IX art.3

29

Verkoopopbrengst Propertize

 

0

 

– 873

   

IX art.3

30

Overdracht schuldtitels Propertize

 

0

 

– 2.355

1.750

 

IX art.3

31

Dividend Propertize

 

0

 

– 46

   

IX art.3

32

Premieontvangsten garantie Propertize

 

– 2

– 9

– 8

– 4

 

IX art.3

                 
 

Verleende garanties

             

33

Garantieverlening VBO

 

4.166

       

IX art.3

34

waarvan vervallen

 

– 566

– 977

– 2.623

   

IX art.3

                 
 

Totale uitgaven minus ontvangsten

17, 18, 20, 23 t/m 32

2.765

– 21

– 3.382

1.470

– 100

 
 

Effect op EMU-saldo

19, 24, 25, 27, 31, 32

– 95

21

154

119

100

 
 

Effect op EMU-schuld

17, 18, 20, 23 t/m 34

6.254

– 998

– 3.382

1.470

– 100

 
 

Effect op staatsschuld

17, 18, 20, 23 t/m 32

2.765

– 21

– 3.382

1.470

– 100

 
                 
 

C. Kapitaalverstrekkingsfaciliteit (€ 20 mld.)

             
                 

35

Verstrekt kapitaal ING

 

0

       

IX art.3

36

Verstrekt kapitaal Aegon

 

0

       

IX art.3

37

Verstrekt kapitaal SNS Reaal

 

565

       

IX art.3

38

waarvan afgeboekt

 

– 565

       

IX art.3

39

Couponrente ING

 

– 839

       

IX art.3

40

Couponrente Aegon

 

– 177

       

IX art.3

41

Couponrente SNS Reaal

 

– 38

       

IX art.3

42

Repurchase fee ING

 

– 2.692

       

IX art.3

43

Repurchase fee Aegon

 

– 910

       

IX art.3

44

Repurchase fee SNS Reaal

 

0

       

IX art.3

                 
 

Totale uitgaven minus ontvangsten

35 t/m 37, 39 t/m 44

– 4.091

         
 

Effect op EMU-saldo

39 t/m 41

1.054

         
 

Effect op EMU-schuld

35 t/m 37, 39 t/m 44

– 4.091

         
 

Effect op staatsschuld

35 t/m 37, 39 t/m 44

– 4.091

         
                 
 

D. Back-up faciliteit ING

             
                 

45

Meerjarenverplichting aan ING

 

0

       

IX art.3

46

Alt-A-portefeuille

 

0

       

IX art.3

47

waarvan relevant voor de EMU-schuld

 

0

       

CBS/Eurostat

48

Back-upfaciliteit ING totaal:

 

– 1.455

       

IX art.3

a

waarvan funding fee (rente + aflossing)

 

21.720

       

IX art.3

b

waarvan management fee

 

204

       

IX art.3

c

waarvan portefeuilleontvangsten (rente + aflossing)

 

– 21.829

       

IX art.3

d

waarvan garantiefee

 

– 448

       

IX art.3

e

waarvan additionele garantiefee

 

– 479

       

IX art.3

f

waarvan additionele fee

 

– 229

       

IX art.3

g

waarvan verhandelbaarheidsfee

 

– 34

       

IX art.3

h

waarvan eenmalige uitkering

 

– 379

       

IX art.4

i

waarvan incidentele uitgave

 

19

       

IX art.3

                 
 

Totale uitgaven minus ontvangsten

48

– 1.455

         
 

Effect op EMU-saldo

48 b, f, g

59

         
 

Effect op EMU-schuld

47, 48

– 1.455

         
 

Effect op staatsschuld

48

– 1.455

         
                 
 

E. Garantiefaciliteit bancaire leningen

             
                 

49

Premieontvangsten garanties bancaire leningen

 

– 1.379

       

IX art.2

50

Schade-uitkeringen

 

0

       

IX art.2

51

Garanties bancaire leningen

 

50.275

       

IX art.2

52

waarvan vervallen

 

– 50.275

       

IX art.2

                 
 

Totale uitgaven minus ontvangsten

49, 50

– 1.379

         
 

Effect op EMU-saldo

49, 50

1.379

         
 

Effect op EMU-schuld

49, 50

– 1.379

         
 

Effect op staatsschuld

49, 50

– 1.379

         
                 
 

F. IJsland

             
                 

53

Vordering op IJsland

 

159

– 159

     

IX art.2

54

Tussenrekening «recovery oude topping up'

 

106

       

IX art.2

55

Uitkeringen depositogarantiestelsel Icesave

 

1.428

       

IX art.2

56

Uitvoeringskosten IJslandse DGS door DNB

 

1

       

IX art.2

57

Renteontvangsten lening IJsland

 

0

       

IX art.2

58

Aflossing hoofdsom lening IJsland

 

– 1.428

       

IX art.2

59

Schikking IJsland

 

0

– 58

       
                 
 

Totale uitgaven minus ontvangsten

55 t/m 59

1

– 58

       
 

Effect op EMU-saldo

56, 57

– 1

49

       
 

Effect op EMU-schuld

55 t/m 59

1

– 58

       
 

Effect op staatsschuld

55 t/m 59

1

– 58

       
                 
 

Totaal

             
 

Toerekenbare rentelasten

 

8.085

648

477

359

303

 
 

Effect op EMU-saldo

 

– 3.806

270

495

100

108

 
 

Effect op EMU-schuld

 

27.288

– 7.532

– 7.533

– 2.041

– 411

 
 

Effect op staatsschuld

 

23.799

– 6.555

– 7.533

– 2.041

– 411

 
                 

#

Stand: MN 2018 (– = ontvangst)

Telling

2008–2014

2015

2016

2017

2018

Bron:

 

G. Griekenland

             
                 

60

Lening aan Griekenland

 

3.199

0

0

0

0

IX art.4

61

Rente lening Griekenland

 

– 226

– 13

– 5

– 3

– 6

IX art.4

62

Rentevergoeding Griekenland (ANFA)

 

39

0

0

0

0

IX art.4

63

Teruggave winsten SMP

 

238

0

0

0

104

IX art.4

                 
 

H. Europese instrumenten

             
                 

64

Verstrekt kapitaal EFSF

 

2

 

0

0

0

IX art.4

65

Verstrekt kapitaal ESM

 

4.573

0

0

0

0

IX art.4

66

Crisisgerelateerde winst DNB

 

– 1.659

– 552

– 122

– 37

– 6

IX art.3

67

waarvan relevant voor het EMU-saldo

 

– 1.465

– 482

– 122

– 37

– 6

IX art.3

                 
 

Garanties

             

68

Garantieplafond Nederland EFSF

 

49.640

0

– 15.486

0

0

IX art.4

a

effect verstrekte garantie op EMU-schuld:

 

11.606

– 671

0

0

0

CBS/Eurostat

b

voor Ierland

 

1.122

0

0

0

0

CBS/Eurostat

c

voor Portugal

 

1.675

0

0

0

0

CBS/Eurostat

d

voor Griekenland

 

8.809

– 671

0

0

0

CBS/Eurostat

69

Garantieverlening NL-aandeel ESM

 

35.445

0

0

0

0

IX art.4

70

Garantieverlening DNB i.v.m. ophoging middelen IMF

 

13.610

0

– 13.600

13.729

0

IX art.4

71

Garantieverlening DNB

 

5.700

0

0

0

– 5.700

IX art.3

72

Garantieverlening NL-aandeel EU-begroting

 

2.778

39

3

0

0

IX art.4

                 
 

Totale uitgaven minus ontvangsten

60 t/m 66

6.166

– 565

– 127

– 40

92

 
 

Effect op EMU-saldo

61 t/m 63, 67

1.414

495

127

40

– 92

 
 

Effect op EMU-schuld

60 t/m 66, 68a

17.772

– 1.236

– 127

– 40

92

 
 

Effect op staatsschuld

60 t/m 66

6.166

– 565

– 127

– 40

92

 
                 
 

Totaal

             
 

Toerekenbare rentelasten

 

502

118

104

92

116

 
 

Effect op EMU-saldo

 

912

377

23

– 52

– 208

 
 

Effect op EMU-schuld

 

17.772

– 1.236

– 127

– 40

92

 
 

Effect op staatsschuld

 

6.166

– 565

– 127

– 40

92

 
                 

In tabel 13.2 staan de bezittingen en schulden die vanwege de interventies (kredietcrisis en Europa) zijn ontstaan. Balansonderdelen zijn hierbij opgenomen tegen historische aankoopprijs, conform de bepalingen van de RBV die van toepassing zijn op het onderliggende departementale jaarverslag IX. De bezittingen zijn grotendeels gefinancierd met staatsschuld (zichtbaar in tabel 13.1). Verder is er het cumulatief saldo van kosten en opbrengsten («het resultaat») dat een deel van de bezittingen financiert (vanuit tabel 13.3).

Tabel 13.2 Balans interventies (in mln. euro)

Bezittingen

ultimo 2018

Bron:

Schulden

ultimo 2018

Bron:

             

ABN AMRO, a.s.r. en RFS

         
 

ABN AMRO (63,17%)

13.685

art. 3

Staatsschuld

12.785

tabel 1

 

a.s.r. (20,10%)

734

art. 3

Cumulatief resultaat

3.311

tabel 3

 

RFS

2.642

art. 3

Vordering SRH op Staat

1.759

art. 3

 

Overbruggingskrediet ABN AMRO (voormalig Fortis)

800

art. 11

Nog te betalen schuldtitels Propertize

605

art. 11

             

SRH, SNS Holding en Propertize

   

Cumulatieve rente

10.804

tabel 3

 

Kapitalisatie SRH

300

art. 3

Cumulatieve uitvoeringskosten

65

tabel 3

 

Kapitalisatie SNS Bank

1.900

art. 3

     
 

Kapitalisatie Propertize (na verkoop)

0

art. 3

     
 

Aankoop SNS Bank

1.598

art. 3

     
             

Griekenland

         
 

Lening

3.199

art. 4

     
             

EFSF

         
 

Deelneming

2

art. 4

     
             

ESM

         
 

Deelneming

4.573

art. 4

Overige kosten en technische aansluiting

102

 
             

Totaal:

29.432

 

Totaal:

29.432

 
             

Tabel 13.3 geeft een overzicht van de kosten en opbrengsten van de interventies. Het resultaat betreft het jaarlijkse saldo dat op kasbasis gerealiseerd wordt. Eventuele afwaarderingen van activa worden eveneens in het resultaat meegenomen, maar pas op het moment dat deze daadwerkelijk gerealiseerd zijn. Deze behandeling wijkt af van de systematiek van het EMU-saldo.

Tabel 13.3 Overzicht toerekenbare kosten en opbrengsten (in mln. euro)

Kosten en opbrengsten

2008–2014

2015

2016

2017

2018

Cumulatief

ABN AMRO, a.s.r. en RFS

           
 

Dividend ABN AMRO, a.s.r. en RFS

1.239

764

778

306

277

3.364

 

Premieontvangsten Counter Indemnity ABN AMRO

116

       

116

 

Renteontvangsten overbruggingskrediet ABN AMRO

1.896

84

40

34

34

2.088

 

Premieontvangsten CRI ABN AMRO

193

       

193

 

Beursgang en tranches ABN AMRO

0

– 1.154

– 172

– 19

0

– 1.345

 

Beursgang en tranches a.s.r.

0

0

– 268

100

0

– 168

               

SNS Reaal

           
 

Couponrente SNS Reaal

38

       

38

 

Afboeking core-tier-1 securities

– 565

       

– 565

 

Dividend SNS Bank

0

0

100

115

100

315

 

Premieontvangsten garantie Propertize

2

9

8

4

 

23

 

Renteontvangsten overbruggingskrediet SRH

28

12

     

40

 

Afboeking overbruggingskrediet SRH

0

– 1.100

     

– 1.100

 

Resolutieheffing

1.005

       

1.005

 

Dividend Propertize

0

0

46

   

46

 

Verkoop Propertize

0

 

373

0

 

373

               

Aegon

           
 

Couponrente Aegon

177

       

177

 

Repurchase fee Aegon

910

       

910

               

ING

           
 

Couponrente ING

839

       

839

 

Repurchase fee ING

2.692

       

2.692

 

Resultaat ING Back-upfaciliteit

1.455

       

1.455

               

Griekenland

           
 

Rente en servicefee

226

13

5

3

6

253

 

Rentevergoeding Griekenland (ANFA)

– 39

0

0

0

0

– 39

 

Teruggave winsten SMP

– 238

0

0

0

– 104

– 342

               

IJsland

           
 

Topping up

– 106

       

– 106

 

Recovery topping up

106

       

106

 

Aangegroeide rente

159

– 159

     

0

 

Schikking IJsland

0

58

     

58

               

Europese instrumenten

           
 

Crisisgerelateerde winst DNB

1.659

552

122

37

6

2.376

               

Overige

           
 

Premieontvangsten garanties bancaire leningen

1.379

       

1.379

 

Overige kosten

– 49

– 9

– 3

– 2

– 2

– 65

 

Toerekenbare rentelasten op staatsschuld

– 8.587

– 766

– 581

– 451

– 419

– 10.804

               

Resultaat

4.535

– 1.696

448

127

– 102

3.311

In tabel 13.4 staan de uitstaande garanties die in het kader van de kredietcrisis en Europa verstrekt zijn. Het cumulatieve saldo geeft de stand van de uitstaande garanties per einde 2018 weer.

Tabel 13.4 Garantieoverzicht (in mln. euro)

Garanties «kredietcrisis en Europa»

2008–2014

2015

2016

2017

2018

Bron:

               

A. Fortis/RFS/AA

           
 

Capital Relief Instrument ABN-AMRO (CRI)

32.611

       

IX art.3

 

waarvan vervallen

– 32.611

       

IX art.3

               
 

Counter Indemnity ABN-AMRO

950

       

IX art.3

 

waarvan vervallen

– 950

       

IX art.3

               

B. SNS Reaal

           
 

Garantieverlening VBO

4.166

0

0

   

IX art.3

 

waarvan vervallen

– 566

– 977

– 2.623

   

IX art.3

               

E. Garantiefaciliteit bancaire leningen

           
 

Garanties bancaire leningen

50.275

       

IX art.2

 

waarvan vervallen

– 50.275

       

IX art.2

               

H. Europese instrumenten

           
 

Garantieplafond Nederland EFSF

49.640

0

– 15.486

0

0

IX art.4

 

effect verstrekte garantie op EMU-schuld:

11.606

– 671

0

0

0

CBS/Eurostat

 

voor Ierland

1.122

0

0

0

0

CBS/Eurostat

 

voor Portugal

1.675

0

0

0

0

CBS/Eurostat

 

voor Griekenland

8.809

– 671

0

0

0

CBS/Eurostat

               
 

Garantieverlening NL-aandeel ESM

35.445

0

0

0

0

IX art.4

 

Garantieverlening DNB i.v.m. ophoging middelen IMF

13.610

0

– 13.600

13.729

0

IX art.4

 

Garantieverlening DNB

5.700

0

0

0

– 5.700

IX art.3

 

Garantieverlening NL-aandeel EU-begroting

2.778

39

3

0

0

IX art.4

               

Totaal

110.773

– 938

– 31.706

13.729

– 5.700

 
               

Cumulatief

110.773

109.835

78.129

91.858

86.158

 
Licence