| 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stand Miljoenennota 2017 | 73.546,2 | 76.435,3 | 79.398,3 | 82.917,9 | 86.966,7 | |||
| Mee- en tegenvallers | ||||||||
| Zorg | ||||||||
| Genees- en hulpmiddelen | – 60 | – 60 | – 60 | – 60 | – 60 | |||
| Grensoverschrijdende zorg | – 106,4 | – 131,7 | – 131,7 | – 131,7 | – 131,7 | |||
| Nominale ontwikkeling | 29 | 1.171,0 | 2.141,2 | 2.977,0 | 3.639,6 | |||
| Uitvoeringsproblematiek wlz-recht volledig pakket | 176 | 242 | 259 | 276 | 293 | |||
| Wlz buiten contracteerruimte | 59,8 | 3,7 | 3,7 | 3,7 | 3,7 | |||
| Zorginfrastructuur | 0 | – 59,7 | 0 | 0 | 0 | |||
| Diversen | 33,1 | 33,1 | 33,1 | 33,1 | 33,1 | |||
| 131,5 | 1.198,4 | 2.245,3 | 3.098,1 | 3.777,7 | ||||
| Beleidsmatige mutaties | ||||||||
| Zorg | ||||||||
| Besparing zorgakkoorden 2018 | 0 | – 280 | – 280 | – 280 | – 280 | |||
| Besparingsverlies werelddekking | 45 | 45 | 45 | 45 | 50 | |||
| Flankerend beleid zorgakkoorden 2018 | 64,8 | 35,9 | 36,6 | 38,3 | 35,6 | |||
| Grensoverschrijdende zorg | – 45 | – 45 | – 45 | – 45 | – 50 | |||
| Grondslagverlegging | – 3,8 | 0,9 | 4,7 | 14,6 | 34,2 | |||
| Informatieuitwisselingsprogramma ggz | 0 | – 25 | 25 | 0 | 0 | |||
| Kwaliteitskader verpleeghuiszorg (incidenteel) | 100 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||
| Kwaliteitskader verpleeghuiszorg tranche 2017 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | |||
| Kwaliteitskader verpleeghuiszorg tranche 2018 | 0 | 335 | 335 | 335 | 335 | |||
| Kwaliteitskader verpleeghuiszorg tranches 2019 en verder | 0 | 0 | 603,3 | 1.200,4 | 1.710,5 | |||
| Medische vervolgopleidingen | 0 | – 20 | 65 | 70 | 30 | |||
| Nominaal en onverdeeld wlz | 29,9 | – 20,5 | 8,7 | 22,2 | 22,2 | |||
| Nominaal en onverdeeld zvw | – 91,1 | – 67 | – 70 | – 73 | – 73 | |||
| Onderuitputting zorg in natura | – 26 | – 101 | – 101 | – 101 | – 101 | |||
| Openstaande reeks | 0 | 0 | – 136,2 | – 207,6 | – 213,2 | |||
| Ramingsbijstelling groeiruimte wlz | 0 | 0 | – 70 | – 75 | – 75 | |||
| Transitie- en uitvoeringskosten kwaliteitskader | 11,8 | 142,2 | 141 | 132 | 132 | |||
| Diversen | 12 | 48,5 | 32,5 | 17,3 | 14,2 | |||
| 197,6 | 149 | 694,6 | 1.193,2 | 1.671,5 | ||||
| Technische mutaties | ||||||||
| Zorg | ||||||||
| Eigen bijdrage wmo | 50 | 50 | 50 | 50 | 50 | |||
| Diversen | – 52,7 | – 88,6 | – 71,1 | – 53,7 | – 51,9 | |||
| – 2,7 | – 38,6 | – 21,1 | – 3,7 | – 1,9 | ||||
| Extrapolatie | 97.710,8 | |||||||
| Totaal mutaties sinds Miljoenennota 2017 | 326,5 | 1.308,8 | 2.918,9 | 4.287,7 | 5.447,3 | |||
| Stand Miljoenennota 2018 | 73.872,6 | 77.744,1 | 82.317,2 | 87.205,6 | 92.414 | |||
| 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stand Miljoenennota 2017 | 5.002,4 | 5.183,7 | 5.379,9 | 5.580,3 | 5.819,3 | |||
| Mee- en tegenvallers | ||||||||
| Zorg | ||||||||
| Eigen bijdrage wlz | 56,8 | 56,8 | 56,8 | 56,8 | 56,8 | |||
| Nominale ontwikkeling | 0 | 22,8 | 82,6 | 148,8 | 187,9 | |||
| Opbrengst eigen risico | 0 | – 44,7 | – 57,7 | – 65,7 | – 75,7 | |||
| 56,8 | 34,9 | 81,7 | 139,9 | 169 | ||||
| Beleidsmatige mutaties | ||||||||
| Zorg | ||||||||
| Diversen | – 14,1 | – 31,1 | – 31,1 | – 31,1 | – 31,1 | |||
| – 14,1 | – 31,1 | – 31,1 | – 31,1 | – 31,1 | ||||
| Extrapolatie | 6.232,4 | |||||||
| Totaal mutaties sinds Miljoenennota 2017 | 42,7 | 3,8 | 50,6 | 108,8 | 137,9 | |||
| Stand Miljoenennota 2018 | 5.045,1 | 5.187,5 | 5.430,5 | 5.689,1 | 5.957,2 | |||
Genees- en hulpmiddelen
Op basis van de voorlopige realisatiecijfers over 2016 van het Zorginstituut Nederland is de raming van de uitgaven onder de Zorgverzekeringswet (Zvw) geactualiseerd. Bij de hulpmiddelen is er sprake van een meevaller die met name wordt veroorzaakt door lagere uitgaven aan hoortoestellen, verzorgingsmiddelen en diabetesmateriaal.
Grensoverschrijdende zorg
Bij de grensoverschrijdende zorg is ook op basis van de voorlopige realisatiecijfers over 2016 van het Zorginstituut een onderschrijding te zien. Deze onderschrijding wordt veroorzaakt doordat het grensoverschrijdend zorggebruik in de afgelopen jaren nauwelijks is gegroeid, terwijl in de begrotingsramingen wel van groei is uitgegaan.
Nominale ontwikkeling
Op basis van de Macro Economische Verkenningen (MEV) 2018 van het CPB is de ontwikkeling van de zorguitgaven bijgesteld. Ten opzichte van de MEV 2017 zijn de ramingen van lonen en prijzen naar boven bijgesteld. Dit betreft ook een actualisering van de volumegroei van uitgaven en ontvangsten op basis van de middellangetermijnraming van het CPB.
Uitvoeringsproblematiek Wlz-recht volledig pakket
Vanaf 1 januari 2017 stelt het CIZ bij de Wlz-indicatiestelling alleen nog vast of iemand wel of geen toegang krijgt tot de Wlz. Het CIZ stelt niet meer vast of specifieke zorgfuncties noodzakelijk zijn. Wie toegang krijgt tot de Wlz, krijgt daarmee aanspraak op een volledig zorgprofiel met een totaal pakket aan Wlz-zorg. Hierdoor krijgen bepaalde groepen Wlz-cliënten aanspraak op meer zorg dan voorheen. Het gaat om aanspraken op dagbesteding, vervoer en huishoudelijke hulp. Dit leidt tot extra uitgaven binnen de Wlz.
Wlz buiten contracteerruimte
Op basis van voorlopige realisatiecijfers 2016 is de raming van de uitgaven onder de Wet langdurige zorg (Wlz) geactualiseerd. Bij de Wlz-uitgaven buiten de contracteerruimte is in 2016 per saldo sprake van een tegenvaller. Deze werkt door naar latere jaren en wordt in 2017 met name verklaard door hogere nacalculeerbare kapitaallasten dan geraamd. Vanaf 2018 maken de kapitaallasten volledig onderdeel uit van de reguliere bekostiging in de Wlz (zzp-tarieven) waardoor deze tegenvaller zich na 2017 niet meer voor zal doen.
Zorginfrastructuur
De tijdelijke subsidieregeling zorginfrastructuur eindigt per 1 januari 2018. Een deel van de voor 2018 gereserveerde middelen valt vrij.
Diversen (mee- en tegenvallers)
Deze post betreft het saldo van diverse kleinere mee- en tegenvallers waaronder een tegenvaller bij de eerstelijnszorg (22 mln.) en een meevaller bij de geriatrische revalidatiezorg (-14 mln.).
Besparing zorgakkoorden 2018
Het kabinet heeft voor 2018 zorgakkoorden gesloten met de sectoren medisch-specialistische zorg (MSZ), huisartsen- en multidisciplinaire zorg,wijkverpleging en paramedische zorg. Ook zijn bestuurlijke afspraken gemaakt met de geestelijke gezondheidszorg (GGZ). Als gevolg van de gematigde groei die is afgesproken vallen de geraamde zorguitgaven vanaf 2018 280 mln. lager uit.
Besparingsverlies werelddekking
Het kabinet heeft eerder besloten om de maatregel afschaffen werelddekking niet door te voeren, omdat de onderliggende wet na behandeling in de Tweede Kamer afgelopen zomer complex en onuitvoerbaar zou worden. Het bijbehorende besparingsverlies wordt gedekt door een ramingsbijstelling in de grensoverschrijdende zorg.
Flankerend beleid zorgakkoorden 2018
Om de zorgakkoorden en bestuurlijke afspraken voor 2018 met een aantal sectoren binnen de Zvw tot stand te brengen heeft het kabinet middelen vrijgemaakt voor een aantal gerichte intensiveringen, zoals het versterken van het eerstelijns verblijf.
Grensoverschrijdende zorg
De uitgaven aan grensoverschrijdende zorg vallen lager uit dan eerder geraamd. Deze ramingsbijstelling is ingezet als dekking voor het besparingsverlies van de werelddekking.
Grondslagverlegging
Als gevolg van het invoeren van de nieuwe grondslagen om de loon-prijsontwikkeling voor de zorguitgaven te berekenen vindt er een technische correctie plaats van de nominale uitgaven.
Informatieuitwisselingsprogramma GGZ
In het actieplan GGZ is afgesproken dat er wordt geïnvesteerd in de informatievoorziening in de GGZ. VWS stelt hiervoor samen met aanbieders en patiënten een integraal actieplan op vergelijkbaar met het informatieuitwisselingsprogramma in de medisch-specialistische zorg (VIPP). Voor dit actieplan wordt in 2018 50 mln. overgeboekt van het GGZ-kader binnen het BKZ naar begrotingsgefinancierd BKZ (in de tabel onderdeel van de post diversen bij technische mutaties). Tegelijkertijd wordt 25 mln. geschoven van 2018 naar 2019 (in de tabel zichtbaar onder de post beleidsmatige mutaties). Voor dit programma is hierdoor 25 mln. beschikbaar in zowel 2018 als 2019.
Kwaliteitskader verpleeghuiszorg
Met ingang van 13 januari 2017 is het kwaliteitskader verpleeghuiszorg van kracht. In de brief van 13 januari 2017 heeft het kabinet incidenteel 100 mln. beschikbaar gesteld voor de verpleeghuislocaties waar verbetering van kwaliteit het hardste nodig is. In aanvulling op deze incidentele regeling, heeft het kabinet bij Voorjaarsnota besloten om daarnaast vanaf 2017 structureel 100 mln. beschikbaar te maken voor de verbetering van de kwaliteit in de verpleeghuizen op basis van het nieuwe kwaliteitkader verpleeghuiszorg. In de begroting 2018 zijn de kosten voor de volledige implementatie van het kwaliteitskader verwerkt, uitgaande dat instellingen de ontwikkeling maken naar de best presterende instellingen. Voor de jaren 2018–2022 is hierbij sprake van een ingroeipad. Dit ingroeipad is in hoofdzaak afhankelijk van de restricties op de arbeidsmarkt en de absorptiecapaciteit van de verpleeghuizen. De bekostiging van de verpleeghuizen wordt aangepast om de ontwikkelopgave naar best presterende instellingen te realiseren. De structurele kosten van het kwaliteitskader komen uit op ruim 2 mld.
Medische vervolgopleidingen
In oktober 2016 heeft het Capaciteitsorgaan een nieuw advies uitgebracht over de instroom in de diverse zorgopleidingen die uit publieke middelen worden bekostigd. De begroting wordt met deze mutatie in lijn gebracht met dit advies.
Nominaal en onverdeeld Wlz
Dit betreft onder andere middelen voor een aantal technische correcties op de overheveling van budgetten in het kader van hervorming langdurige zorg.
Nominaal en onverdeeld Zvw
Er heeft een ramingsbijstelling plaatsgevonden omdat niet alle gereserveerde middelen voor groeiruimte, nominale bijstelling en migratieproblematiek binnen de Zvw nodig zijn. Daarnaast zijn de uitgaven aan voorwaardelijke toelating in 2017 lager dan geraamd.
Onderuitputting zorg in natura
De raming van de Wlz-uitgaven aan zorg in natura 2017 wordt neerwaarts bijgesteld. Dit is ten opzichte van de verwachte onderuitputting van 1,0% die reeds in de begroting 2017 was verwerkt voor het jaar 2017. Vanaf 2018 wordt uitgegaan van een percentage onderbenutting van 0,6%. Dit betekent een verlaging van de verwachte uitgaven van 101 mln., terwijl het beschikbare Wlz-kader niet verandert.
Ramingsbijstelling groeiruimte Wlz
In de raming van de Wlz-uitgaven is rekening gehouden met een jaarlijkse groei van de uitgaven (groeiruimte). De raming van de groeiruimte Wlz wordt verlaagd met 70 mln. in 2019 oplopend naar 75 mln. in 2020–2022.
Openstaande reeks
In het afgelopen voorjaar is de raming van diverse BKZ-uitgaven aangepast. Per saldo leidden deze bijstellingen tot een verhoging. Ter dekking hiervan is binnen het BKZ vanaf 2019 een openstaande reeks opgenomen, die binnen het BKZ moet worden ingevuld.
Transitie- en uitvoeringskosten kwaliteitskader
Implementatie van het kwaliteitskader levert een forse ontwikkelopgave op voor de verpleeghuissector. Om de bedrijfsvoering van de instellingen aan te passen en zichzelf te ontwikkelen tot de best presterende instellingen en aan de normen voor de personeelssamenstelling te voldoen, wordt rekening gehouden met een transitie van 4 jaar en bijbehorende transitiekosten van 125 mln. per jaar in de periode 2018–2021. Een deel van de transitiekosten (67,5 mln. in 2018–2021) wordt ingezet voor arbeidsmarktbeleid. Dit wordt bekostigd vanaf begrotingsgefinancierd BKZ. Naast transitiekosten zijn er uitvoeringskosten bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) en de zorgkantoren en overige implementatiekosten.
Diversen (beleidsmatige mutaties)
Dit is de optelsom van diverse mutaties waaronder hogere uitgaven aan verloskundige zorg (19 mln.) en kosten voor een domeinoverstijgend experiment in 2018 voor kwetsbare ouderen die gebruik van zorg in verschillende domeinen (12 mln.)
Eigen bijdrage Wmo
Het kabinet heeft in het najaar van 2016 besloten om vanaf 2017 eenverdienerhuishoudens waarin een van de partners chronisch ziek is, financieel tegemoet te komen door middel van een landelijke aanpassing van de maximale eigen bijdrage voor ondersteuning op basis van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Gemeenten worden voor de derving van deze inkomsten gecompenseerd.
Diversen (technische mutaties)
Dit betreft het saldo van diverse technische mutaties. Dit zijn met name ijklijnmutaties om premiegefinancierde middelen op het budgettair kader zorg over te hevelen naar het uitgavenkader Rijksbegroting in enge zin. Zo zijn er bijvoorbeeld middelen overgeheveld voor de arbeidsmarktagenda (-12 mln.), voor de systeemverantwoordelijkheid Wmo, de implementatie van het VN-verdrag handicap (samen – 10 mln.) en voor de generieke digitale infrastructuur (GDI) van het Rijk (-9 mln.).
Eigen bijdrage Wlz
De ontvangsten aan eigen bijdragen in de Wlz vallen hoger uit. De hogere ontvangsten zijn in lijn met het toegenomen zorggebruik in de Wlz, gecorrigeerd voor de verschillende leveringsvormen waar een cliënt uit kan kiezen.
Opbrengst eigen risico
De (neerwaartse) bijstellingen van de Zvw-uitgaven leiden tot een lagere geraamde opbrengst van het eigen risico.
Diversen (beleidsmatige mutaties)
Dit betreft een aantal mutaties van ontvangsten in de Wlz. Als gevolg van de overheveling van het eerstelijnsverblijf van de Wlz naar de Zvw zijn de ontvangsten aan eigen bijdragen in de Wlz lager. Daarnaast is in het Belastingplan het algemeen heffingsvrij vermogen verhoogd per 1 januari 2016. Hierdoor daalt de grondslag waarop de eigen bijdrage in de Wlz wordt berekend en is sprake van een lagere eigen bijdrage.