Toelichting
Garanties
Een garantie wordt omschreven als een voorwaardelijke financiële verplichting van het Rijk aan een derde buiten het Rijk, die pas tot uitbetaling komt als zich bij de wederpartij een bepaalde omstandigheid (realisatie van een risico) voordoet. Garantieregelingen worden doorgaans als verplichting opgenomen in de begroting van het betreffende vakdepartement.
Een garantieregeling van het Rijk kent vrijwel altijd een maximum, dus een plafond. Dit plafond kan een jaarlijks plafond zijn (per jaar mag een maximaal bedrag aan risico worden verleend) of een totaalplafond zijn (er mag nooit meer risico verleend worden dan het plafond). In onderstaande tabel is onderscheid gemaakt tussen beide soorten plafonds. In tabel 6.1 zijn de risicobedragen van garantieregelingen van het Rijk opgenomen. Het bedrag dat onder het plafond daadwerkelijk als risico is verleend, heet in de tabel geëffectueerd risico.
In tabel 6.2 komen de bijbehorende uitgaven en ontvangsten aan de orde. De in de tabel getoonde uitgaven betreffen de schade-uitkeringen op afgegeven garanties. De in de tabel getoonde ontvangsten betreffen zowel ontvangen premies of provisies e.d. als op derden verhaalde (schade) uitkeringen.
Achterborgstellingen
Naast het risico uit garantieregelingen wordt het Rijk ook indirect blootgesteld aan risico’s uit achterborgstellingen. In dit geval wordt de daadwerkelijke garantieverplichting niet afgegeven door het Rijk, maar door een daarvoor aangewezen tussenpersoon, bijvoorbeeld een stichting. Het Rijk zal pas worden aangesproken wanneer de tussenpersoon niet aan haar verplichtingen kan voldoen. In de begroting van het betreffende vakdepartement worden dergelijke achterborgstellingen niet als verplichting opgenomen (zolang er geen schade ontstaat vanuit de achterborgstelling). De achterborgstellingen zijn opgenomen in tabel 6.3.
Voor precieze details over garantieregelingen en achterborgstellingen wordt verwezen naar de begrotingen en jaarverslagen van de betreffende vakdepartementen (in de tabellen is aangegeven op welke begroting, en op welk begrotingsartikel de verschillende regelingen zijn opgenomen).
Hfds | Omschrijving | Geëffectueerd risico 2009 | Verleende garanties 2010 | Vervallen garanties 2010 | Geëffectueerd risico 2010 | Jaarlijks plafond 2010 | Totaal plafond | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Garantie op kredieten | ||||||||
V | 24 | Garanties IS-NIO | 315,8 | 0,0 | 42,2 | 273,6 | 273,6 | |
VII | 23 | Politiegaranties | 1 171,0 | 233,9 | 0,0 | 1 404,9 | 1 404,9 | |
VIII | 14 | Achterborgovereenkomst | 141,2 | 35,0 | 12,5 | 163,8 | 680,0 | |
IXB | 2 | Garantie interbancaire leningen | 47 100,9 | 0,0 | 8 102,9 | 38 998,0 | 38 998,0 | |
IXB | 4 | EFSF | 0,0 | 25 872,0 | 0,0 | 25 872,0 | 25 872,0 | |
IXB | 4 | Kredieten EU-betalingsbalanssteun aan lidstaten | 1 225,0 | 1 232,5 | 0,0 | 2 457,5 | 2 457,5 | |
IXB | 4 | EFSM | 0,0 | 2 946,0 | 0,0 | 2 946,0 | 2 946,0 | |
XIII | 3 | BBMKB | 1 957,2 | 742,5 | 469,0 | 2 230,7 | 765,0 | |
XIII | 3 | GO | 240,0 | 685,3 | 66,4 | 858,9 | 1 500,0 | |
XIII | 4 | COVA | 1 001,0 | 324,0 | 0,0 | 1 325,0 | 1 325,0 | |
XIV | 21 | Garantie Borgstellingsfonds voor de landbouw | 540,2 | 52,0 | 114,3 | 477,9 | 477,9 | |
XIV | 23 | Garantie voor natuurgebieden en landschappen | 412,9 | 54,1 | 12,8 | 454,2 | 54,1 | |
XVI | 42 | Inrichtingen voor de gezondheidszorg | 752,3 | 0,0 | 62,7 | 689,6 | 689,6 | |
XVI | 42 | Voorzieningen voor gehandicapten | 221,7 | 0,0 | 17,6 | 204,1 | 204,1 | |
A | 13 | Prorail | 1 104,8 | 0,0 | 724,4 | 380,4 | 380,4 | |
Overig | 1 492,1 | 427,9 | 183,7 | 1 736,3 | 1 349,0 | 2 217,9 | ||
Totaal garanties op kredieten | 57 676,0 | 32 605,2 | 9 808,5 | 80 472,7 | 2 168,0 | 79 426,8 | ||
Garantie op deelnemingen | ||||||||
V | 24 | Garanties Regionale Ontwikkelingsbanken | 774,3 | 1 175,4 | 0,0 | 1 949,6 | 1 949,6 | |
V | 24 | Garanties IS-Raad van Europa | 119,3 | 0,0 | 0,0 | 119,3 | 119,3 | |
IXB | 3 | Garantie en vrijwaring inzake verkoop van deelnemingen | 1 197,7 | 0,0 | 168,3 | 1 029,4 | 1 029,4 | |
IXB | 4 | Wereldbank | 2 789,2 | 236,5 | 0,0 | 3 025,7 | 3 025,7 | |
IXB | 4 | EIB | 9 895,5 | 0,0 | 0,0 | 9 895,5 | 9 895,5 | |
IXB | 4 | EBRD | 365,8 | 0,0 | 0,0 | 365,8 | 365,8 | |
Overig | 24,4 | 2,0 | 0,0 | 26,4 | 26,4 | |||
Totaal garanties op deelnemingen | 15 166,3 | 1 413,8 | 168,3 | 16 411,8 | 16 411,8 | |||
Garantie op moeilijk/niet te verzekeren risico's | ||||||||
VIII | 14 | Indemniteitsregeling | 250,0 | 723,0 | 685,0 | 288,0 | 300,0 | |
IXB | 2 | WAKO (kernongevallen) | 14 023,0 | 0,0 | 0,0 | 14 023,0 | 14 023,0 | |
IXB | 3 | Deelneming Fortis/ABN AMRO (CRI) | 32 611,1 | 0,0 | 32 611,1 | 0,0 | 32 611,1 | |
IXB | 3 | Deelneming ABN AMRO | 0,0 | 950,0 | 0,0 | 950,0 | 950,0 | |
IXB | 5 | Atradius – Regeling Herverzekering Investeringen | 263,0 | 22,3 | 71,6 | 213,8 | 453,8 | |
IXB | 5 | Atradius – Exportkredietverzekering | 12 316,5 | 4 616,8 | 3 494,9 | 13 438,4 | 11 332,3 | |
Overig | 142,2 | 57,1 | 64,6 | 134,7 | 150,0 | 196,3 | ||
Totaal garanties op moeilijk/niet te verzekeren risico's | 59 605,8 | 6 369,2 | 36 927,1 | 29 047,9 | 11 936,1 | 48 080,4 | ||
Overige garanties (o.a. liquiditeits- of exploitatiegarantie) | ||||||||
VIII | 7 | Bouwleningen academische ziekenhuizen | 310,5 | 0,0 | 14,8 | 295,7 | 295,7 | |
IXB | 4 | DNB – deelneming in kapitaal IMF | 23 376,3 | 5 530,0 | 113,4 | 28 792,8 | 28 792,8 | |
IXB | 7 | Vorderingenplafond RVOB | 0,0 | 155,5 | 0,0 | 155,5 | 207,0 | |
Overig | 142,5 | 0,0 | 33,1 | 109,5 | 109,6 | |||
Totaal overige garanties | 23 829,3 | 5 685,5 | 161,3 | 29 353,5 | 29 405,1 | |||
Totaal Garanties | 156 277,4 | 46 073,8 | 47 065,3 | 155 285,9 | 14 104,1 | 181 765,4 | ||
Hoofdstuk | Departement | Uitgaven 2009 | Ontvangsten 2009 | Uitgaven 2010 | Ontvangsten 2010 |
|---|---|---|---|---|---|
IV | Koninkrijksrelaties | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
V | Buitenlandse Zaken | 1,9 | 0,0 | 1,7 | 0,1 |
VI | Justitie | 0,0 | 0,0 | 0,3 | 0,0 |
VII | Binnenlandse Zaken | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
VIII | Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
IXB | Financien | 257,4 | 370,8 | 78,2 | 754,9 |
XI | Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
XVIII | Wonen, Wijken en Integratie | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
XII | Verkeer en Waterstaat | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
XIII | Economische Zaken, Lanbouw en Innovatie | 57,3 | 22,5 | 66,0 | 36,4 |
XIV | Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
XV | Sociale Zaken en Werkgelegenheid | 0,0 | 0,0 | 0,2 | 0,0 |
XVI | Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
A | Infrastructuurfonds | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
Totaal | 316,6 | 393,3 | 146,4 | 791,5 |
Hfds | Omschrijving | Geborgd risico 2009 | Geborgd risico 2010 | Buffervermogen 2010 | |
|---|---|---|---|---|---|
XVI | 42 | Achterborgstelling Stichting Waarborgfonds Zorg | 8 071,2 | 8 441,3 | 463,9 |
XVIII | 13 | Achterborgstelling WEW (NHG)1 | 108 879,0 | n.n.b. | n.n.b. |
XVIII | 13 | Achterborgstelling WSW | 75 800,0 | 85 300,0 | 472,0 |
Totaal Achterborgstellingen | 192 750,2 | n.n.b. | n.n.b. |
Tot slot wordt gemeld dat het risico uit de achterborgstellingen (uit tabel 6.3) niet één op één te vergelijken is met het risico uit de garantieregelingen (uit tabel 6.1). Bij achterborgstellingen wordt de achterborg soms gedeeld met gemeenten (bij WEW en WSW), of bezit de betreffende tussenpersoon (stichting) een omvangrijk bufferkapitaal waarmee de een groot deel van de schades gedekt kan worden alvorens het Rijk wordt aangesproken (zie kolom buffervermogen). Bij WSW is een extra verschil dat het Rijk (pas) aangesproken wordt ná de woningcorporaties.