Hieronder worden de mutaties ten opzichte van de vastgestelde begroting 2025 weergegeven. De mutaties uit de 1e Suppletoire Begroting 2025 zijn reeds toegelicht in de Memorie van Toelichting op de 1e Suppletoire Begroting 2025. De belangrijkste beleidsmatige mutaties t.o.v. de vastgestelde begroting 2025 worden hieronder uitgesplitst en toegelicht.
Art. | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stand begroting 2025 (inclusief NvW) | 14.091.734 | 15.819.728 | 15.843.677 | 15.099.661 | 15.113.699 | 15.311.384 | ||
Belangrijkste mutaties Eerste suppletoire begroting | 89.074 | ‒ 1.415.201 | 1.758.303 | 746.415 | 581.924 | 469.168 | ||
1. | Indexatie begroting 2025 | Diverse artikelen | 308.357 | 327.834 | 324.827 | 313.385 | 315.474 | 315.914 |
2. | Overboekingen Fondsen | 26 | 84.204 | 31.125 | 28.350 | 30.770 | 38.590 | 37.826 |
- Waarvan met MF | ‒ 79.814 | ‒ 24.237 | ‒ 22.091 | ‒ 26.867 | ‒ 33.895 | ‒ 33.131 | ||
- Waarvan met DF | ‒ 4.390 | ‒ 6.888 | ‒ 6.259 | ‒ 3.903 | ‒ 4.695 | ‒ 4.695 | ||
3. | Overboekingen Ministeries | ‒ 43.270 | ‒ 9.581 | ‒ 9.580 | ‒ 5.069 | ‒ 5.772 | ‒ 2.475 | |
- Waarvan HXII | Diverse artikelen | ‒ 12.394 | ‒ 4.095 | ‒ 4.126 | ‒ 37 | ‒ 1.336 | 1.791 | |
- Waarvan met MF en DF | 26 | ‒ 30.876 | ‒ 5.486 | ‒ 5.454 | ‒ 5.032 | ‒ 4.436 | ‒ 4.266 | |
4. | HGIS | Diverse artikelen | 3.700 | 4.621 | 6.624 | 2.126 | 2.128 | 2.129 |
5. | Toegevoegde eindejaarsmarge (EJM) | Diverse artikelen | 11.446 | |||||
- Waarvan initieel uit te keren EJM | 29.341 | |||||||
- Waarvan Taakstelling Toeslagen | ‒ 17.895 | |||||||
6. | Voordelig saldo NGF-projecten | Diverse artikelen | 34.539 | |||||
7. | Kasschuif HXII | Diverse artikelen | ‒ 296.950 | ‒ 50.768 | 135.495 | 102.871 | 17.281 | 92.071 |
- waarvan Klimaatfonds | ‒ 91.461 | ‒ 80.532 | 43.755 | 47.726 | 48.564 | 31.948 | ||
- waarvan Nationaal Groeifonds | ‒ 91.202 | ‒ 8.950 | 33.403 | 24.870 | ‒ 16.387 | 58.266 | ||
- waarvan Regulier budget | ‒ 114.287 | 38.714 | 58.337 | 30.275 | ‒ 14.896 | 1.857 | ||
8. | Kasschuif Mobiliteitsfonds | 26 | 220.000 | ‒ 450.000 | 70.000 | 65.000 | ‒ 130.000 | ‒ 300.000 |
9. | Kasschuif Deltafonds | 26 | 20.000 | ‒ 255.000 | 90.000 | 50.000 | ‒ 60.000 | |
10. | Kasschuif Infrastructuur | 99 | ‒ 1.000.000 | 1.000.000 | ||||
11. | Taakstelling voordelig saldo fondsen | 26 | ‒ 169.683 | |||||
12. | AP voorjaarsbesluitvorming | 99 | 10.000 | 33.750 | 39.500 | 63.250 | ||
- waarvan Nedersaksenlijn | 10.000 | 10.000 | 10.000 | 10.000 | ||||
- waarvan Kornwederzand | 18.750 | 18.750 | 37.500 | |||||
- waarvan N36 | 5.750 | 5.750 | ||||||
- waarvan Flessenhals Meppel | 5.000 | 5.000 | 10.000 | |||||
13. | AP Elektrisch Taxiën | 17 | 10.000 | 0 | ||||
14. | AP WoMo | 26 | 0 | 27.475 | 108.250 | 158.250 | 308.250 | 458.250 |
15. | NGF Luchtvaart in Transitie voorwaardelijk deel | 17 | 6.100 | 5.400 | 22.800 | 0 | 0 | |
16. | Overige mutaties | Diverse artikelen | 10.412 | 752 | ‒ 48 | ‒ 48 | ‒ 48 | ‒ 12.743 |
Stand Eerste suppletoire begroting | 14.180.808 | 14.404.527 | 17.601.980 | 15.846.076 | 15.695.623 | 15.780.552 | ||
Belangrijkste mutaties ontwerpbegroting 2026 | 1.350 | ‒ 10.645.009 | ‒ 13.663.504 | ‒ 12.085.275 | ‒ 12.037.287 | ‒ 12.042.766 | ||
1. | Deels terugdraaien korting BDU | 25 | 0 | 109.988 | 36.666 | 0 | 0 | 0 |
2. | Overboekingen Ministeries | ‒ 12.707 | ‒ 2.928 | 282 | 12.775 | 36.756 | 29.942 | |
- Regulier | diversen | ‒ 11.637 | ‒ 3.984 | ‒ 1.841 | 2.172 | 8.653 | 1.666 | |
- Klimaatfonds | diversen | ‒ 1.070 | 1.056 | 2.123 | 10.603 | 28.103 | 28.276 | |
3. | Kasschuiven | diversen | ‒ 51.662 | ‒ 4.585 | ‒ 56.407 | ‒ 16.156 | 53.725 | 75.085 |
- Regulier | ‒ 26.240 | 2.099 | ‒ 4.871 | ‒ 16.620 | 41.256 | 4.376 | ||
- Klimaatfonds | ‒ 15.131 | ‒ 17.689 | ‒ 49.802 | ‒ 5.158 | 11.067 | 76.713 | ||
- Nationaal Groeifonds | ‒ 10.291 | 11.005 | ‒ 1.734 | 5.622 | 1.402 | ‒ 6.004 | ||
4. | Verrekening NS | 16 | 50.000 | |||||
5. | Overboekingen HXII/Fondsen | 167.086 | 194.388 | 193.252 | 209.632 | 234.885 | 259.073 | |
- Mobiliteitsfonds | ‒ 136.855 | ‒ 157.812 | ‒ 157.378 | ‒ 177.867 | ‒ 204.651 | ‒ 226.770 | ||
- Deltafonds | ‒ 24.095 | ‒ 36.002 | ‒ 35.356 | ‒ 31.263 | ‒ 29.734 | ‒ 31.803 | ||
6. | Afschaffen voedingsartikel | 26 | ‒ 11.747.216 | ‒ 12.645.624 | ‒ 12.084.812 | ‒ 12.130.927 | ‒ 12.150.886 | |
7. | Terugdraaien Kasschuif | 1.000.000 | ‒ 1.000.000 | |||||
8. | Overige mutaties | 9.583 | ‒ 842 | 1.061 | 2.416 | 2.659 | 2.593 | |
Stand ontwerpbegroting 2026 | 14.182.158 | 3.759.518 | 3.938.476 | 3.760.801 | 3.658.336 | 3.737.786 |
Toelichting belangrijkste mutaties Eerste suppletoire begroting 2025
Binnen de begrotingsperiode 2025 ‒ 2030 is € 2,3 miljard aan de HXII begroting toegevoegd, exclusief de voeding aan het Mobiliteitsfonds en Deltafonds (artikel 26). Hiervan is ca. € 1,6 miljard alsnog bedoeld voor de fondsen, maar tijdelijk op de HXII begroting geplaatst. Dit betreft met name de loon- en prijsbijstelling van de fondsen, de ontvangen middelen uit de Aanvullende Post als gevolg van de voorjaarsbesluitvorming, en de kasschuif infrastructuurn als gevolg van de voorjaarsbesluitvorming. Deze middelen zijn bij de Ontwerpbegroting en Suppletoire begroting September aan de fondsen toebedeeld. De resterende ca. € 760 miljoen komt met name door:
– De ontvangen middelen ter compensatie van de stijgende lonen en prijzen van in totaal € 529 miljoen en de eindejaarsmarge van € 45 miljoen, waarvan € 34 miljoen op NGF-projecten.
– De ontvangen middelen voor de verduurzaming van de luchtvaart voor het project Luchtvaart in Transitie (€ 40 miljoen vanuit het NGF), voor het stimuleren van elektrisch taxiën op Schiphol (€ 10 miljoen vanuit de aanvullende post), en voor nieuwe aandrijftechnologieën binnen de luchtvaart (€ 20 miljoen uit het Klimaatfonds).
– De ontvangen Klimaatfonds middelen van per saldo € 7 miljoen, voor met name de extra benodigde inzet van ANVS door de komst van 4 kernreactoren (€ 55 miljoen). Daarnaast heeft IenW, in afwachting van de uitkomsten van de plasticstafel, € 70 miljoen teruggeboekt naar het Klimaatfonds.
– Diverse overboekingen met andere begrotingen waarbij per saldo € 231 miljoen naar HXII is overgeboekt. Hiervan betreft € 251 miljoen van de fondsen naar HXII voor met name de verwerking van de apparaatstaakstelling uit het Hoofdlijnenakkoord en € 20 miljoen van HXII naar andere ministeries.
Voor meer details wordt verwezen naar de Eerste suppletoire begroting.
Toelichting belangrijkste mutaties onderwerpbegroting 2026
1. De BDU verkeer en vervoer is gekort als onderdeel van de maatregel om SPUKs om te zetten naar fondsuitkeringen, zoals opgenomen in het Hoofdlijnenakkoord. Deze maatregel ging gepaard met een korting van 10%. Met rijksbrede middelen wordt deze korting voor 2026 teruggedraaid. In 2027 wordt vanuit het ministerie van IenW 1/3de van de korting teruggedraaid door een onttrekking uit de generieke investeringsruimte. Deze middelen worden overgeboekt naar de beleidsbegroting HXII.
2. Dit betreft de overboekingen van en naar andere begrotingshoofdstukken binnen de Rijksbegroting. Per saldo wordt € 59,7 miljoen overgeboekt van andere hoofdstukken naar HXII in de periode 2025 t/m 2030:
• Vanuit het Klimaatfonds wordt cumulatief € 69,1 miljoen overgeboekt naar HXII. € 63,5 miljoen betreft een overboeking van het Klimaatfonds ten behoeve van het onderzoeksprogramma eindberging radioactief afval. Doordat er extra kerncentrales worden gebouwd en de bedrijfsduur van de huidige centrale Borssele wordt verlengd zal het radioactieve afval in volume toenemen. De middelen zijn ten behoeve van het beleid rondom het veilige beheer en veilige (eind)berging van het radioactieve afval.€ 14,0 miljoen betreft een overboeking van het Klimaatfonds ten behoeve van de kennisopbouw stralingsbescherming. Doordat er extra kerncentrales worden gebouwd en de bedrijfsduur van de huidige centrale Borssele wordt verlengd zal er meer kennis nodig zijn op nucleair gebied. De middelen worden gebruikt voor de investering en intensivering voor de benodigde kennisbouw voor stralingsbescherming.
• Van de resterende overboekingen tussen Hoofdstuk XII en andere begrotingshoofdstukken gaat er per saldo € 22,7 miljoen naar andere begrotingingen in de periode 2025 t/m 2030. De meest omvangrijke is de overboeking naar het Gemeentefonds (€ 17,4 miljoen) ten behoeve van de Meerjarenagenda Versterking Omgevingsveiligheid (MVO) voor het uitvoeren van decentrale structurele taken en voor de financiering van innovatie en projecten voor het Register Externe veiligheid.
Daarnaast ontvangt IenW van verschillende ministeries een bijdrage voor het regeringsvliegtuig. In totaal wordt er in de periode 2025 t/m 2030 € 11,0 miljoen ontvangen van de verschillende Ministeries als bijdrage voor de gemaakte kosten.
5. Voor diverse dossiers wordt budget over de jaren geschoven, de omvangrijkste kasschuiven worden hier toegelicht:
• Kas en verplichtingschuif KF waterstof Binnenvaart schepen waarmee € 20,0 miljoen en € 34,4 miljoen uit 2026 en 2027 naar 2029 en 2030 is geschoven. De regeling heeft vertraging opgelopen doordat het besluitvormingstraject omtrent de toekenning van de middelen voor het uitwerken van de regeling vanuit het Klimaatfonds langer heeft geduurd en tijdens het implementatietraject door de minister van IenW nieuwe aandachtspunten zijn geuit rondom de besteding van de subsidiemiddelen en de wijze waarop daarover met de sector het gesprek gevoerd wordt.
• Kasschuif Subsidieregeling Waterstof in mobiliteit waaarmee € 37,0 miljoen vanuit de jaren 2027 t/m 2029 naar 2030 wordt geschoven zodat de jaarljikse budgetten aansluiten op op te vragen middelen voor de subsidieregeling.
8. Verrekening NS: Het hogere uitgavenbudget hangt samen met de afwikkeling van enkele openstaande financiële verplichtingen tussen IenW en NS uit de vorige concessieperiode. IenW en NS stellen de vergoeding voor de door IenW gestelde spoorstaafschade op de HSL-infrastructuur tot en met 2024 vast op een bedrag van Euro 50 miljoen. IenW en NS stellen de door NS aangevraagde vergoeding voor het op orde houden van de dienstregeling tijdens de coronapandemie vast op hetzelfde bedrag. Deze verrekening zal zonder betaling plaatsvinden vanwege de gelijke omvang van de verplichtingen. De vastlegging in de begroting vindt plaats via een desaldering.
9. Per saldo is € 1,3 miljard overgeboekt vanuit Hoofdstuk XII naar het Mobiliteitsfonds en Deltafonds in de periode 2025 t/m 2030. Voor beide fondsen gaat het met name om de toedeling van de loon- en prijsbijstelling. Daarnaast is in de voorjaarsbesluitvorming door het Kabinet Schoof I besloten dat er in de periode 2026 ‒ 2030 € 146,5 miljoen van de gereserveerde middelen voor de Lelylijn op de aanvullende post wordt overgemaakt naar IenW ten behoeve van de Nedersaksenlijn, Kornweerderzand, N36 Almelo-Ommen en flessenhals Meppel. Dit geld was met de 1ste suppletoire begroting ontvangen op artikel 99 en wordt nu overgeboekt naar het Mobiliteitsfonds. Verder is er € 12 miljoen vanuit het Mobiliteitsfonds overgeboekt naar artikel 16 voor Bodycams NS-medewerkers. Hiermee kan al het personeel Veiligheid en Service en alle hoofdconducteurs voor een periode van vijf jaar van een bodycam worden voorzien.
10. Dit betreft het afboeken van het voedingsartikel 26 voor het Mobiliteitsfonds en het Deltafonds. Vanaf 1 januari 2026 zal de bijdrage aan de fondsen niet meer via HXII lopen maar zullen de fondsen hun middelen direct vanaf Financiën ontvangen. Met deze boeking worden de huidige gebudgetteerde bijdrage vanaf 2026 voor de Fondsen afgeboekt.
11. Met de 1ste suppletoire begroting was door het kabinet besloten tot een kasschuif van € 1 miljard van 2026 naar 2027 op de investeringsfondsen MF en DF. Deze was tijdelijk op artikel 99 geplaats en zou met de ontwerpbegroting 2026 worden door vertaald naar het Mobiliteitsfonds en Deltafonds. Het kabinet heeft nu besloten om deze kasschuif terug te draaien.
12. Dit betreft diverse kleinere mutaties, waaronder het binnen de begroting vrijgemaakte budget voor de bijdrage aan de gemeente Haarlemmermeer voor de oplossing van de problematiek met de zonnepanelen rondom Schiphol (totaal € 6,84 miljoen).
Art. | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stand begroting 2025 (inclusief NvW) | 41.090 | 580.155 | 1.114.507 | 1.116.264 | 1.110.354 | 1.110.354 | ||
Belangrijkste mutaties Eerste suppletoire begroting | 70.176 | 1.152 | 1.152 | 1.152 | 1.152 | 1.152 | ||
1. | Bijstelling BVOV ontvangsten | 16 | 65.370 | |||||
2. | Bijdragen derden EMSWe van SEMAS | 18 | 1.613 | |||||
3. | Extra EU ontvangsten | 97 | 1.200 | |||||
4. | Projecten Caribisch Nederland | 97 | 1.057 | |||||
5. | Overige mutaties | 936 | 1.152 | 1.152 | 1.152 | 1.152 | 1.152 | |
Stand 1e suppletoire begroting 2025 | 181.442 | 582.459 | 1.116.811 | 1.118.568 | 1.112.658 | 1.112.658 | ||
Belangrijkste mutaties ontwerpbegroting 2026 | ‒ 4.320 | ‒ 255 | 307 | 1.714 | 2.007 | 2.007 | ||
1. | Verrekening NS | 16 | 50.000 | |||||
2. | Terugontvangsten subsidies | diversen | 10.261 | |||||
3. | Ontvangsten Vergunningverlening | 24 | 748 | 1.562 | 2.159 | 2.659 | 3.159 | 3.159 |
4. | Overige mutaties | diversen | ‒ 65.329 | ‒ 1.817 | ‒ 1.852 | ‒ 945 | ‒ 1.152 | ‒ 1.152 |
Stand Ontwerpbegroting 2026 | 177.122 | 582.204 | 1.117.118 | 1.120.282 | 1.114.665 | 1.114.665 |
Toelichting belangrijkste mutaties Eerste suppletoire begroting 2025
Binnen de begrotingsperiode 2025 ‒ 2030 is € 75,9 miljoen aan de HXII begroting toegevoegd. Dit betreft met name een ophoging van de ontvangsten op de Beschikbaarheidsvergoeging OV van € 65,4 miljoen in 2025, als gevolg van afrekeningen van de voorschotten die in het kader van de regeling specifieke uitkering beschikbaarheidsvergoeding regionale OV-consessie 2021 aan vervoersregio's gemeenten en provincies zijn verstrekt. Op grond van de ingediende verantwoordingen en de verzoeken tot vaststelling van de uitkeringen, bleek een deel van de verstrekte voorschotten te moeten worden terugbetaald. Hierover zijn met de betreffende provincies en vervoersregio's afspraken gemaakt.
Voor meer details wordt verwezen naar de Eerste suppletoire begroting.
Toelichting belangrijkste mutaties ontwerpbegroting 2026
1. Verrekening NS: Het hogere uitgavenbudget hangt samen met de afwikkeling van enkele openstaande financiële verplichtingen tussen IenW en NS uit de vorige concessieperiode. IenW en NS stellen de vergoeding voor de door IenW gestelde spoorstaafschade op de HSL-infrastructuur tot en met 2024 vast op een bedrag van Euro 50 miljoen. IenW en NS stellen de door NS aangevraagde vergoeding voor het op orde houden van de dienstregeling tijdens de coronapandemie vast op hetzelfde bedrag. Deze verrekening zal zonder betaling plaatsvinden vanwege de gelijke omvang van de verplichtingen. De vastlegging in de begroting vindt plaats via een desaldering.
2. Voor verschillende subsidies die de afgelopen jaren zijn uitgevoerd door RVO hebben we een eindafrekening ontvangen. De eindafrekeningen vallen € 10,3 miljoen lager dan aan RVO betaald is. Dit bedrag ontvangt IenW in 2025 weer terug.
3. Het ontvangstenkader van artikel 24 wordt in de periode 2025 t/m 2030 met € 13,4 miljoen verhoogd. Met ingang van juni 2025 worden de vergunningsverlenende taken die waren gemandateerd aan KIWA weer uitgevoerd door ILT. Dit betekent dat de ontvangsten die bij deze vergunningverlening horen vanaf juni 2025 weer ten gunste van ILT komen. Daarnaast worden hogere ontvangsten verwacht met betrekking tot vergunningverlening.
4. Dit betreft diverse kleinere mutaties.