De onderstaande tabellen bevatten de belangrijkste mutaties voor respectievelijk de uitgaven en ontvangsten na de vastgestelde begroting 2025. De mutaties die groter zijn dan € 10 mln. worden toegelicht en indien politiek relevant worden ook kleinere mutaties toegelicht.

Toelichting Voorjaarsnota 2025 / eerste suppletoire begroting 2025

• 1. Dwangsommen INDAls de IND een aanvraag voor een verblijf in Nederland niet binnen de wettelijke termijn kan afhandelen hebben aanvragers in sommige gevallen recht op een dwangsom. Met de huidige geraamde asielinstroom, afhandeling van asielaanvragen en bij ongewijzigd beleid rondom dwangsommen, zullen in de komende periode niet alle asiel aanvragen binnen de wettelijke beslistermijn worden afgehandeld. Hiervoor is in 2025 € 20 mln. en in 2026 € 50 mln. beschikbaar gesteld.

• 2. Richtlijn Tijdelijke Bescherming IND Vanwege de looptijd van de Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB) voor Oekraïense ontheemden tot 4 maart 2026 door de Europese Commissie, wordt de IND verzocht de werkzaamheden in het kader van de RTB het komende jaar voort te zetten.

• 3. Meerjaren Productie Prognose (MPP)

  De raming van het mediaanscenario van de Meerjaren Productie Prognose (MPP) leidt tot de volgende bijstellingen op het budget:

  • • Bij de IND leidt de MPP-raming tot een budgetverhoging van € 33,8 mln. in 2025; € 87,6 mln. in 2026; € 454,0 mln. in 2027; € 590,4 mln. in 2028 met een afloop naar € 374,1 mln. vanaf 2029.

  • • Bij het COA leidt de MPP-raming tot een budgetverhoging van € 779,4 mln. in 2025 en € 401,5 mln. in 2026. In elk geval de komende twee jaren moet zowel de reguliere opvang als de opvang van statushouders worden gerealiseerd. Daarbij blijft duurdere noodopvang noodzakelijk. Conform de reguliere systematiek wordt een deel van de kosten van eerstejaarsasielopvang gefinancierd uit het Official Development Assistance (ODA) budget. Als gevolg van de lagere geprognotiseerde bezetting ten opzichte van de voorgaande MPP en de afrekening over 2024, wordt de toerekening aan ODA van eerstejaarsasielopvang neerwaarts bijgesteld in 2025 en 2026, in 2025 met € -571,2 mln. en in 2026 € -712,2 mln. Vanaf 2027 is de toerekening van eerstejaarsasielopvang gemaximeerd tot 10% van het ODA budget.

  • • De MPP-raming laat voor de stichting Nidos in 2025 (€ -8 mln.) en in 2026 (€ -21,6 mln.) een meevaller zien.

  • • Het identificeren en registreren van vreemdelingen die asiel aanvragen is in 2025 geen taak meer van de politie. Vanaf 1 januari wordt dit uitgevoerd door de Dienst Identificatie en Screening Asielzoekers (DISA). Op basis van de MPP-raming wordt het budget verhoogd omdat de komende jaren meer registraties worden uitgevoerd door DISA. Voor 2025 en 2026 betreft dit € 8,8 mln.

  • • Bij Dienst Terugkeer en Vertrek (DTenV) leidt de MPP-raming tot een budgetverhoging van € 7,5 mln. in 2025 en € 7,8 mln. in 2026.

• 9. Faciliteitenbesluit opvangcentra Aan een gemeente waarin een opvangcentrum is gevestigd, wordt jaarlijks door het COA een uitkering verstrekt op basis van het aantal door asielzoekers permanent te bezetten capaciteitsplaatsen verminderd met het aantal op 1 januari van het uitkeringsjaar in de Basisregistratie Personen ingeschreven bewoners van het opvangcentrum. In het Faciliteitenbesluit is geregeld dat de gemeenten die een opvangcentrum voor asielzoekers hebben, uitkeringen krijgen vanuit een decentrale uitkering (DU). Het Faciliteitenbesluit is per wet geregeld en daarmee is deze DU een juridische verplichting. Voor het jaar 2025 wordt door Asiel en Migratie € 11,4 mln. overgeboekt naar BZK /Gemeenten middels de meicirculaire van het gemeentefonds.

• 10. Spreidingswet bonussen Ter uitvoering van de Spreidingswet moeten bonussen worden uitgekeerd aan gemeenten. Om de afgesproken systematiek te handhaven is besloten deze bonussen in 2025 uit te keren in plaats van in 2024. Met deze mutatie zetten we de middelen hiervoor op de begroting.

• 11. Identificatie en Registratie Per 1 januari 2025 is de politie gestopt met het uitvoeren van de Identificatie en Registratiewerkzaamheden (I&R) ten behoeve van asielaanvragers. De hierbij behorende taken en activiteiten zijn overgedragen aan de nieuw opgerichte Dienst Identificatie en Screening Asielzoekers (DISA). Met deze overboeking worden de I&R middelen bij de politie structureel overgeheveld naar de DISA.

• 12. Nationaal Programma Oekraïense Ontheemden

  De verwachte uitgaven voor de Oekraïense ontheemden in Nederland zijn meerjarig aangepast.

  • • In 2025 is een aanvullend bedrag van € 10,2 mln. aan taallessen voor ontheemden nodig.

  • • Op basis van de Meerjaren Productie Prognose (MPP) is het gemiddelde aantal gemeentelijke opvangplekken lager dan waar in de ontwerpbegroting mee was gerekend, daarnaast is het normbedrag voor gemeenten verlaagd naar € 44 per dag per Gemeentelijke Opvang Oekraïners (GOO) plek. Het budget in 2025 (€ -1.046 mln.) en 2026 (€ -975,7 mln.) wordt navenant verlaagd.

  • • Minder uitgaven aan de opvang van Oekraïense ontheemden heeft ook een lagere afdracht aan het btw-compensatiefonds tot gevolg in 2025 (€ -71,5 mln.) en 2026 (€ -69,3 mln.).

  • • De verwachte uitgaven voor transitiekosten zijn lager omdat er minder nieuwe opvangplekken in 2025 (€ -106 mln.) en 2026 (€ -47,8 mln.) verwacht worden dan waar in de ontwerpbegroting mee was gerekend.

  • • Het subsidiebudget Oekraïense ontheemden wordt de komende jaren afgebouwd. In 2025 wordt het budget verlaagd met € -11,3 mln. en in 2026 met € -17,7 mln.

  • • Voor de Regeling Medische zorg Ontheemden (RMO) is meer budget nodig doordat de gemiddelde zorgkosten per ontheemden zijn gestegen. In 2025 € 41,5 mln. en in 2026 € 58,3 mln.

  • • Het restant saldo betreft een aantal kleinere mutaties.

• 20. Herverkaveling apparaatsuitgavenMet ingang van de begroting 2025 heeft het onderdeel Asiel en Migratie een eigen begrotingshoofdstuk (XX). Het budget directe apparaatsuitgaven Asiel en Migratie stond nog op de begroting van Justitie en Veiligheid en wordt nu bij de eerste suppletoire begroting meerjarig overgeboekt naar de begroting van Asiel en Migratie.

• 21. Loonbijstelling 2025 De tranche loonbijstelling 2025 is na aftrek van de loonbijstelling externe inhuur met deze mutatie aan de begroting van Asiel en Migratie toegevoegd.

• 22. Prijsbijstelling 2025De jaarlijkse prijsbijstelling is bij Voorjaarsnota met 50% gekort en de toekenning van deze prijsbijstelling wordt met deze mutatie toegevoegd aan de Asiel en Migratie begroting.

• 23. Middelen wetsvoorstellenEr volgen vanuit de asielwetgeving, waaronder het tweestatusstelsel, de asielnoodmaatregelenwetgeving en de terugkeer en vreemdelingenbewaring, budgettaire consequenties voor onder andere de IND en rechtspraak. Deze worden deels gedekt uit de reservering van € 50 mln. op de Aanvullende Post. En er is aanvullend € 65 mln. beschikbaar gesteld voor de gevolgen bij de uitvoering.

• 24. Extrapolatie Dit zijn de standen van het jaar 2029 die nu ook voor 2030 zijn opgenomen (ook wel de extrapolatiestanden genoemd).Toelichting Miljoenennota 2026 / Ontwerpbegroting 2026

• 25. Migratie PartnerschappenIn het regeerprogramma staan partnerschappen opgenomen als een direct instrument met derde landen om de instroom te beperken en terugkeer te bevorderen. Hiervoor wordt voor de jaren 2025 tot en met 2028 jaarlijks € 10 mln. beschikbaar gesteld aan het ministerie van Asiel en Migratie vanuit de begroting van het ministerie van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp. Deze middelen zullen worden ingezet voor het bevorderen van terugkeer en het tegengaan van irreguliere migratie (inclusief bijvoorbeeld de inzet van de keten bij grensmanagement en de aanpak van mensenhandel en mensensmokkel) via programma’s, projecten en uitbreiding van operationele inzet in derde landen, aansluiting bij en invloed op de EU-migratiepartnerschappen en het inrichten van pilots voor innovatieve partnerschappen.

• 26. Klimaatfonds RijksvastgoedVanuit de begroting Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening wordt € 21,9 mln. overgeheveld naar de begroting Asiel en Migratie, bestemd voor het klimaatfonds ten behoeve van het COA.

• 27. Meevaller middelen Regeerprogramma wetsvoorstellenDe middelen voor de wetsvoorstellen zullen dit jaar naar verwachting niet volledig worden besteed.

• 28. Inzet middelen meevaller Regeerprogramma COADe meevaller op de middelen voor de wetsvoorstellen wordt ingezet voor de kasschuif bij het COA te kunnen dekken (zie nummer 18

• 29. Desaldering afrekening 2024 COA en Nidos en INDDe afrekening over 2024 van het COA, NIDOS en IND wordt ingezet voor de hieronder toegelichte kasschuif te kunnen dekken.

• 30. Kasschuif COA-middelenOm een deel van de verwachte kosten van het COA in latere jaren te kunnen dekken, wordt het kasritme via een kasschuif aangepast, zodat de aanwezige dekking aansluit op de jaren waarin de kosten naar verwachting zullen plaatsvinden.

• 31. Decentralisatieuitkering spreidingswetVanuit de spreidingswet hebben gemeenten een nieuwe decentrale taak gekregen in het zoeken van opvangplekken. Zij krijgen hiervoor € 15,3 mln. compensatie vanuit het gemeentefonds. En om de Provinciale Regietafels (PRT’s) te versterken in onder meer hun nieuwe taak rondom de spreidingswet wordt € 12,8 mln. beschikbaar gesteld aan het provinciefonds

• 32. Oekraïne: opvang ontheemden Om de kosten te dekken van de gemeentelijke en particuliere opvang van ontheemden uit Oekraïne in 2027 en 2028 worden de bij Voorjaarsnota 2025 gereserveerde middelen op de Aanvullende Post van de Rijksbegroting overgeboekt naar de begroting van Asiel en Migratie.

• 33. Oekraïne: Regeling Medische Zorg Oekraïense Ontheemden (RMO)De zorg voor ontheemden uit Oekraïne is geregeld via de RMO.

  Het bij Voorjaarsnota 2025 op de Aanvullende Post van de Rijksbegroting gereserveerde budget voor de kosten van de Regeling Medische zorg Ontheemden uit Oekraïne (RMO) en subsidies wordt middels deze mutatie voor 2027 en 2028 overgeboekt naar de begroting van Asiel en Migratie.

• 34. Asielmaatregelen Regeerprogramma

  Bij de Voorjaarsnota is structureel € 115 miljoen beschikbaar gesteld voor de uitvoering van asielmaatregelen uit het Regeerprogramma. Bij de ontwerpbegroting wordt een deel van de benodigde middelen vanuit artikel 92 overgeboekt naar de artikelen 37 en 91 op de begroting van Asiel en Migratie voor de uitvoering van deze asielmaatregelen. Daarnaast wordt er budget overgeboekt naar de begroting van Justitie en Veiligheid voor kosten die samenhangen met het Migratiepact, de Asielnoodmaatregelenwet, het tweestatusstelsel en personeelskosten, waaronder uitgaven voor de Raad voor Rechtsbijstand en de Raad voor de Rechtspraak. Voor een nadere toelichting op die mutaties wordt verwezen naar de begroting van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Op de begroting van Asiel en Migratie betreft het de volgende budgetmutaties:

  • • Voor de uitvoering van de verplichtingen volgend uit het Migratiepact wordt € 16,5 mln. in 2025, € 23,5 mln. in 2026, € 23,1 mln. in 2027, € 17,9 mln. in 2028 en vanaf 2029 € 17,3 mln. beschikbaar gesteld.

  • • Asielnoodmaatregelenwet en tweestatusstelsel. Voor de voorbereiding en uitvoering van de wetsvoorstellen wordt voor 2025 € 4 mln, voor 2026 € 20 mln, voor 2027, € 25,1 mln. en vanaf 2028 vervolgens structureel € 30,1 mln. beschikbaar gesteld op het IND-budget. Daarnaast wordt voor het extra werk volgend uit de wetsvoorstellen structurele middelen toegevoegd op het onderdeel eigen personeel. Het betreft € 0,2 mln. in 2025, € 1,2 mln. in 2026 en vanaf 2027 structureel € 2,5 mln.

  • • Voor de voorbereiding en uitvoering van de wet Terugkeer en Vreemdelingenbewaring worden structureel middelen beschikbaar gesteld aan DJI -Vreemdelingenbewaring. Het betreft € 2,9 mln. in 2025 en vanaf 2026 structureel € 4,5 mln.

  • • Voor de uitbreiding van vreemdelingenbewaring met 90 plekken wordt voor DJI € 5,6 mln in 2026 en € 19,4 mln beschikbaar gesteld in 2027.

  Voor deze mutatie ontvangt uw Kamer voor de ontwerpbegrotings behandeling de onderbouwing, conform de werkwijze Beleidskeuzes uitgelegd (CW3.1).

• 39. Verdeling Loon- en prijsbijstelling.De toegekende loon- en prijsbijstelling tranche 2025 wordt met deze mutatie doorverdeeld naar de desbetreffende artikelen.

• 40. ODA middelen (naar BHO)Op basis van recente ervaringscijfers wordt het ODA-aandeel in de asielkosten aangepast. Het blijkt dat de realisatie van het toerekenbare percentage voor ODA een daling laat zien.

• 41. Overige mutaties

  De post ‘overige mutaties’ bestaat voornamelijk uit technische mutaties (zoals het overboeken van de Loon en prijsbijstelling, middelen migatiepact en Asielnoodmaatregelen en tweestatusstelsel) en mutaties van minder dan 10 miljoen euro.

Toelichting Voorjaarsnota 2025 / eerste suppletoire begroting 2025

• 1. AsielreserveDoor een technische omissie is de asielreserve vorig jaar abusievelijk niet op de begroting van AenM geboekt waardoor deze niet is vrijgevallen. Met deze mutatie laten we de asielreserve dit jaar alsnog vrijvallen.

• 2. ExtrapolatieDit zijn de standen van het jaar 2029 die nu ook voor 2030 zijn opgenomen (ook wel de extrapolatiestanden genoemd).Toelichting Miljoenennota 2026 / Ontwerpbegroting 2026

• 3. Afrekening 2024 (IND, COA en Nidos).Uit de afrekening over 2024 blijkt op basis van de lagere gerealiseerde productie, een totale meevaller van € 358 mln. te zijn, waarvan € 15 mln. op IND, € 282 mln. op COA en € 61 mln. op Nidos. Deze middelen worden terugbetaald aan het departement en ingezet voor het oplossen van problematiek door middel van een desaldering toegevoegd aan het uitgavenbudget.

• 4. Overige mutatiesDe post ‘overige mutaties’ bestaat voornamelijk uit technische mutaties en mutaties van minder dan 10 miljoen euro.