23 Algemene doelstelling

Een veilige samenleving met behulp van goed functionerende politie-, brandweer- en geneeskundige hulpverleningsorganisatie.

Jaarlijks wordt met de politiekorpsen gesproken over de behaalde resultaten op het gebied van de landelijke prioriteiten 2008–2011. Medio 2010 hebben de gesprekken met de korpsen plaatsgevonden om de resultaten over 2009 te bespreken. De prestatieafspraken hebben betrekking op het aantal verdachten dat bij het OM wordt aangeleverd, de doorlooptijden bij jeugdige verdachten, het oplossingspercentage van geweldszaken en het aanleveren van informatie aan gemeenten ten behoeve van integraal veiligheidsbeleid. De aanlevering van verdachten aan het OM had in 2009 fors te lijden onder de invoering van het nieuwe registratiesysteem Basis Voorziening Handhaving (BVH). Het landelijk afgesproken aantal verdachten bij het OM is 250 909. Er zijn 6 korpsen die de regionale streefnorm hebben gehaald. De overige 19 korpsen kunnen een beroep doen op een hardheidsclausule waardoor zij alsnog een deel van de prestatiebekostiging kunnen ontvangen. De prestatieafspraak op het gebied van doorlooptijden Jeugd (Kalsbeeknorm OM) is landelijk gehaald (15 korpsen hebben de norm gehaald). De Kalsbeeknorm houdt in dat 80% van de jeugdzaken binnen 30 dagen bij het OM moeten zijn ingediend. Uit de gesprekken met de korpsen bleek overigens ook dat korpsen voldoende aandacht hebben besteed aan het in kaart brengen van jeugdgroepen en de registratie van 12-minners. Verder blijkt uit de regionale jaarverslagen dat alle korpsen voldoende aandacht hebben besteed aan het aanleveren van gegevens op wijkniveau bij gemeenten als input voor integraal veiligheidsbeleid. In de periode maart 2011 tot en met juni 2011 wordt met de politiekorpsen gesproken over de resultaten op de landelijke prioriteiten over 2010.

Het kabinet Balkenende IV besloot in 2008 (Kamerstukken II, 2008–2009, 29 628, nr. 110) op basis van de door de korpsen met de samenwerkingsafspraken bereikte resultaten dat het regionale bestel zou worden doorontwikkeld. Zo is het vergroten van de eenheid en het gemeenschappelijk functioneren van de politie verbeterd. Het daarvoor gemaakte wetsvoorstel voorzag onder meer in de instelling van een landelijke shared-services organisatie (Politiedienstencentrum) voor de politie belast met de bedrijfsvoering, versterking van de bovenregionale samenwerking en schaalvergroting van de politieregio’s. Het wetsvoorstel is voor advies aan de Raad van State voorgelegd, die op 2 maart 2010 een reactie heeft gegeven. Het wetsvoorstel is bij de val van het vorige kabinet controversieel verklaard. Het kabinet Rutte-Verhagen heeft afgezien van verdere behandeling van dit wetsvoorstel.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en het dagelijks bestuur van het Korpsbeheerdersberaad besloten in maart 2010 gezamenlijk wel door te gaan met het traject voor de voorbereidingen van het Politiedienstencentrum, op een bestelonafhankelijke manier en zonder onomkeerbare stappen te zetten. Om die reden is het dagelijks bestuur van het Korpsbeheerdersberaad verder gegaan met onder andere het traject van de businesscases (afgerond: ICT, Inkoop en ERP software, afrondende fase: Financiën en Personeel), het vaststellen van de houtskoolschets voor de nieuwe organisatie en het maken van profielschetsen voor de kwartiermaker Politiedienstencentrum.

De Ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Veiligheid en Justitie en het dagelijks bestuur van het Korpsbeheerdersberaad hebben in maart 2010 tevens besloten door te gaan met de uitwerking van de verplichte bovenregionale samenwerking van de politiekorpsen. Politie en OM zijn in 2010 gestart met de uitwerking van de samenwerking op zeven opsporingsonderwerpen.

In het kader van schaalvergroting is daarnaast op 1 oktober jl. een wijziging van de Politiewet 1993 bij de Tweede Kamer ingediend om de samenvoeging van de politieregio’s Gooi en Vechtstreek en Flevoland mogelijk te maken.

Het kabinet Rutte-Verhagen heeft in het regeerakkoord en het gedoogakkoord opgenomen dat het wil komen tot de invoering van Nationale Politie, door aanpassing van het wetsvoorstel van een nieuwe politiewet dat bij de Tweede Kamer lag (Kamerstukken II, 2006–2007; 30 880). Op 14 december heeft de Minister van Veiligheid en Justitie in een brief aan de Tweede Kamer zijn plannen voor de inrichting van de politieorganisatie op hoofdlijnen bekend gemaakt.

Per 1 oktober 2010 is de Wet Veiligheidsregio’s in werking getreden. Hierdoor is de organisatie van de brandweerzorg, geneeskundige hulpverlening en crisisbeheersing onder één regionale bestuurlijke regie gebracht. Tijdens een ramp of crisis is zo een gecoördineerde aanpak en multidisciplinaire samenwerking mogelijk en worden burgers beter beschermd tegen de risico’s van brand, rampen en crises.

Door de Wet op de Veiligheidsregio’s zijn regio’s verplicht om een risicoprofiel, een beleidsplan en een crisisplan vast te stellen, bedoeld om goed voorbereid te zijn ten tijde van ramp of crisis. De planvorming is geconcentreerd op regionaal niveau en dient om de organisaties van de hulpdiensten in te richten en strategische keuzes te laten maken. Door krachten te bundelen, goede voorbereidingen te treffen en één wettelijke basis te creëren voor rampenbestrijding en crisisbeheersing zijn Veiligheidsregio’s beter voorbereid op incidenten.

Daarnaast zijn landelijke modelconvenanten ontwikkeld (drinkwater, gas, elektriciteit, ICT), waardoor regio’s afspraken met vitale partners kunnen maken om schaarste van deze producten te kunnen opvangen in het geval van een ramp of crisis. Bovendien is de Landelijk Operationele Staf ingesteld. De LOS levert bij nationale crisis een gezamenlijk operationeel advies ten behoeve van de nationale crisisstructuur.

Financiële toelichting

Op het artikel Veiligheidsregio’s en Politie is meer uitgegeven dan begroot. Op het artikel zijn bovendien meer ontvangsten binnen gekomen. Onderstaand volgt een toelichting op artikelonderdeel om dit inzichtelijk te maken.

Uitgaven

23.25. Er zijn minder uitgaven gedaan omdat bij de wijziging van de begrotingsstructuur vanaf de begroting 2010 een deel van de apparaatuitgaven voor Veiligheid en Bestuur (artikel 25) is toegewezen aan de apparaatuitgaven voor Politie en Veiligheidsregio’s (artikel 23). Dit is in 2010 overgeheveld naar artikel 25 Veiligheid en Bestuur.

23.4. Er is minder uitgegeven dan begroot. Dit verschil wordt hoofdzakelijk verklaard doordat bij Najaarsnota 2010 de raming is verlaagd ten behoeve van de Bommenregeling. In 2010 is de bestaande explosievenregeling beëindigd en het beschikbare budget overgedragen aan het Gemeentefonds.

23 Operationale doelstelling 1

Voorzien in middelen die nodig zijn voor adequate politiezorg door de regionale politiekorpsen op regionaal en bovenregionaal niveau.

De Minister van Veiligheid en Justitie stelt per regionaal korps een algemene bijdrage en een aantal bijzondere bijdragen beschikbaar. Voor de verdeling van de algemene bijdrage wordt gebruik gemaakt van een budgetverdeelsysteem (BVS), dat op basis van objectieve omgevingskenmerken en verdeelformules de werklast voor een politiekorps voorspelt. De omvang van het totaal te verdelen budget geldt daarbij als een gegeven. Het BVS doet geen uitspraak over het totaal benodigde politiebudget.

Preventief toezicht

Preventief toezicht moet worden ingesteld wanneer de begroting van een regionaal politiekorps een tekort vertoont en het evenwicht in de drie daarop volgende jaren niet tot stand komt óf als de begroting op het oog sluitend is, maar na nadere bestudering blijkt dat er toch geen sprake van evenwicht is.

Preventief toezicht kan worden ingesteld als er sprake is van een tekort in de jaarrekening of als er sprake is van een termijnoverschrijding bij de inlevering van begroting en jaarrekening. Preventief toezicht kan leiden tot een aantal bezuinigingen bij het regionale politiekorps, maar ook tot de gedeeltelijke besteding van het eigen vermogen binnen de gestelde grenzen.

De cyclus rondom landelijke prioriteiten

Zoals beschreven onder de algemene beleiddoelstelling hebben de ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Veiligheid en Justitie de gezamenlijke landelijke prioriteiten 2008–2011 vastgesteld, te weten de aanpak van jeugdcriminaliteit en van geweld, veilige wijken, opsporing en de aanpak van criminaliteit (zowel kwantitatief als kwalitatief). De voortgang van de landelijke prioriteiten wordt jaarlijks gemonitord; ook op regionaal niveau.

Toekenning bijdragen

Voor het kunnen toekennen van de diverse bijdragen ontwikkelt en houdt de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties adequate bekostigingsstelsels in stand. Daarnaast zorgt de minister voor het ontwikkelen en in stand houden van een systeem van monitoring, dat adequate sturingsinformatie oplevert.

23 Operationele doelstelling 2

Voorzien in middelen die nodig zijn voor adequate politiezorg op landelijk niveau.

Politieacademie

Korps Landelijke Politie Diensten (KLPD)

Met de bekostiging van het KLPD stelt de minister dit onderdeel in staat de politietaken op een adequaat niveau uit te voeren. Voor specifieke informatie over het KLPD wordt verwezen naar de paragraaf van de baten- lastendiensten van dit jaarverslag.

23 Operationele doelstelling 3

Verhogen van het prestatievermogen en de professionaliteit van de politie-, brandweer- en geneeskundige hulpverleningsorganisatie.

Sturen op prestaties van politie via landelijke prioriteiten

Jeugdcriminaliteit

Eind 2010 was het tweede landelijke beeld van de problematische jeugdgroepen in Nederland gereed. Er is sprake van een daling van het aantal problematische jeugdgroepen ten opzichte van 2009 van 13 procent.

Een tweede intensivering op het jeugddossier richt zich op de verbetering van de registratie van 12-minners door de politie en de vroegsignalering van deze jeugdigen. In 2008 is een traject gestart dat tot doel heeft beter inzicht te verkrijgen in de omvang van de groep 12-min «verdachten», sneller en gerichter begeleiding te realiseren en het opbouwen van een dossier per jongere met het oog op de vervolging bij mogelijk crimineel gedrag na het bereiken van de leeftijd van 12 jaar. In 2009 en 2010 hebben nulmetingen plaatsgevonden. Op basis hiervan is een advies voor een verbetertraject gevolgd, dat op dit moment in vier pilots wordt uitgevoerd.

Geweld

Opsporing van geweldplegers is onder meer versterkt door een verdere verbetering van de auditieve en audiovisuele registratie van verhoren en een kwaliteitsverhoging van de forensisch-technische opsporing. Ook is recherchepersoneel extra opgeleid en heeft werving, selectie en opleiding van medewerkers van buiten de politie met een hbo of academische opleiding (zij-instromers) voor de opsporing plaatsgevonden. Een bijdrage aan het voorkomen van geweldsmisdrijven is door de politie o.a. geleverd door het verbeteren van de voorlichting, het maken van afspraken met ondernemers in gebieden waar veel uitgaansgeweld voorkomt en meer aandacht voor de aanpak van overvallen en huiselijk geweld.

Veilige wijken

Om de veiligheid in de wijk te vergroten draagt de politie zorg voor een versterkte inzet van gebiedsgebonden politiewerk. De doelstelling is een uitbreiding naar in totaal 500 wijkagenten per eind 2011. De doelstelling per eind 2010 is vastgesteld op 375 wijkagenten. Gegevens over realisatie volgen half maart.

Opsporing

Ook in 2010 is geïnvesteerd in het kwalitatief en kwantitatief versterken van de opsporing. In het kader van de versterkingsprogramma’s, FINEC, Cybercrime en Intelligence is geïnvesteerd in opleidingen, knowhow, innovatie en fte’s. Binnen het programma Intelligence is de focus ook in 2010 gericht geweest op het opleiden van analisten welke volgens het «intelligence gestuurd werken» werkzaam worden in de regio’s. De financiële situatie bij de rijksoverheid heeft wel als gevolg gehad dat de geplande aanwas van fte’s bij dit programma stil is komen te staan. Aan het eind van 2010 bleek dat het programma Intelligence niet kan rekenen op de verwachte reservegelden. Hierdoor worden de gestelde doelen van het programma niet volledig gehaald.

Verhogen van het prestatievermogen van de politieorganisatie

Doorontwikkeling Politieorganisatie

Het kabinet Balkenende IV besloot in 2008 (Kamerstukken II, 2008–2009, 29 628, nr. 110) op basis van de door de korpsen met de samenwerkingsafspraken bereikte resultaten dat het regionale bestel zou worden doorontwikkeld omdat zo tot voldoende verbetering kon worden gekomen wat betreft het vergroten van de eenheid en het gemeenschappelijk functioneren van de politie. Het wetsvoorstel is voor advies aan de Raad van State voorgelegd. Het wetsvoorstel is bij de val van het vorige kabinet controversieel verklaard, waarna het kabinet Rutte-Verhagen heeft afgezien van verdere behandeling van het wetsvoorstel.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en het dagelijks bestuur van het Korpsbeheerdersberaad besloten in maart 2010 gezamenlijk wel door te gaan met het traject voor de voorbereidingen van het Politiedienstencentrum, op een bestelonafhankelijke manier en zonder onomkeerbare stappen te zetten. De Ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Veiligheid en Justitie en het dagelijks bestuur van het Korpsbeheerdersberaad hebben tevens besloten door te gaan met de uitwerking van de verplichte bovenregionale samenwerking van de politiekorpsen. In het kader van schaalvergroting is op 1 oktober jl. een wijziging van de Politiewet 1993 bij de Tweede Kamer ingediend om de samenvoeging van de politieregio’s Gooi en Vechtstreek en Flevoland mogelijk te maken.

Het kabinet Rutte-Verhagen heeft in het regeerakkoord en het gedoogakkoord opgenomen dat het wil komen tot de invoering van Nationale Politie door aanpassing van het wetsvoorstel van een nieuwe politiewet dat bij de Tweede Kamer lag (Kamerstukken II, 2006–2007; 30 880). Op 14 december heeft de Minister van Veiligheid en Justitie in een brief (Kamerstukken II, 2010–2011, 29 628, nr 231) aan de Tweede Kamer zijn plannen voor de inrichting van de politieorganisatie op hoofdlijnen bekend gemaakt.

Politietop divers

De politietop is aantoonbaar meer divers geworden door zowel diverse doorstroom als zij-instroom naar en in de top. Daarnaast zijn bovenformatieve plaatsen ingevuld in korpsleidingen en is aandacht besteed aan carrièreperspectief voor de zittende top.

Havank

Het nieuwe Havank systeem is in juni 2010 officieel in gebruik genomen. Tevens is de organisatie van invoer en verwerking van gegevens aangepast en vereenvoudigd.

Burgernet

De doelstelling ten aanzien van de landelijke uitrol van Burgernet is behaald. Thans zijn 50 gemeenten en nagenoeg alle politiekorpsen op Burgernet aangesloten.

Versterking criminaliteitsaanpak/prestatiebekostiging

De landelijke prioriteiten zijn voor elk korps nader uitgewerkt in – door de ministers vastgestelde – landelijke doelstellingen op regionaal niveau. Korpsen die de doelstellingen realiseren komen in aanmerking voor prestatiebekostiging. De resultaten die zijn behaald met de landelijke doelstellingen zijn opgenomen in het Jaarverslag Nederlandse Politie 2010. Naar verwachting verschijnt het concept Jaarverslag Nederlandse Politie 2010 in maart 2011.

Veiligheid BES-eilanden

In het licht van de nieuwe staatkundige verhoudingen op de Nederlandse Antillen is een substantiële inspanning gepleegd om een verbetering in de organisatie van de veiligheidsvoorzieningen op de BES-eilanden te faciliteren (politie, brandweer en rampenbestrijding). Sinds 10 oktober 2010 is de Minister van Veiligheid en Justitie beheerder van zowel het korps politie BES als het brandweerkorps BES.

Bewapening en uitrusting politie

Verdergaande ontwikkeling «less lethal» wapens en vervanging bestaande wapens. In 2010 is de pilot met het stroomstootwapen «Taser» bij de aanhoudings- en ondersteuningseenheden met een jaar verlengd tot 1 mei 2011. Tevens is de evaluatie van start gegaan. Het evaluatierapport zal begin 2011 gereed zijn en met een advies aan de Minister van Veiligheid en Justitie worden voorgelegd. De ervaringen tot op heden zijn erg positief. De keuze voor het nieuwe dienstpistool is vertraagd in verband met een tweetal onderzoeken van de Rijksrecherche en de Rijksauditdienst (RAD). De voorlopige gunning zal naar verwachting begin 2011 plaatsvinden.

Diversiteit

De evaluatie van de Taskforce diversiteit loopt. De samenwerkingsafspraken en daarmee de taskforce liepen tot eind december 2010. Uit rapportages van de Taskforce blijkt dat alle afspraken gehaald zijn, met uitzondering van het beoogde percentage allochtone medewerkers in de politiekorpsen.

Personele capaciteit van de politie

In 2010 is in overleg met politie en in overeenstemming met de Tweede Kamer een nieuwe definitie en telling geïntroduceerd, de operationele sterkte. Vanaf nu worden de afspraken en rapportages in aantallen operationele sterkte weergegeven. De afspraak voor de operationele sterkte is 49 500 fte. De realisatie per 30 juni 2010 is 49 436 fte. De «oude» afspraak van 52 200 fte’s is ruim gehaald. Gegevens over de stand per 31 december 2010 volgen in april.

CAO Politie

In 2010 is een nieuw concept functiewaarderingssysteem ontwikkeld en opgeleverd. Door het Landelijk Programmabureau HRM is een landelijk functiegebouw in concept opgeleverd. De vereenvoudiging van het loongebouw voor de Nederlandse Politie is gerealiseerd en ingevoerd. Het Landelijk Functiegebouw zal in 2011, inclusief de functiewaardering met het vernieuwde waarderingssysteem in samenspraak met het landelijk georganiseerd overleg, na een strakke besluitvormingsplanning worden geïmplementeerd bij de korpsen.

Integriteit

Het Landelijk Programma HRM heeft het project Integer gedrag afgerond. Er is een nieuw beleidskader integriteit voor de Nederlandse politie. Voor zover beschikbaar en mogelijk, zijn de basisnormen uit de Modelaanpak basisnormen integriteit openbaar ingevoerd in de korpsen. Ook is een ontwikkelplan voor uitvoering van integriteit als professionele verantwoordelijkheid opgesteld. Met ingang van 1 januari 2010 is het besluit melden vermoeden van misstand bij Rijk en Politie in werking getreden. Met ondersteuning van het ministerie van BZK is door het Landelijk Programma HRM een implementatietraject bij de korpsen in gang gezet

Verhogen van het prestatievermogen van de brandweer- en geneeskundige hulpverleningsorganisatie

Veiligheidsregio’s

De Wet Veiligheidsregio’s en alle samenhangende besluiten zijn op 1 oktober 2010 inwerking getreden.

Oprichting Ondersteuningsorganisatie Fysieke Veiligheid

De wetwijziging om de ondersteuningsorganisatie wettelijk te verankeren is op dit moment in consultatie. De planning is erop gericht om het wetsvoorstel halverwege 2011 aan te bieden aan Tweede Kamer, waarmee de OFV per 1 januari 2012 formeel kan worden opgericht.

Nationaal brandweermonument

De Stichting die in het leven is geroepen voor de totstandkoming van een Nationaal monument voor de brandweer heeft in september een convenant gesloten met het Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid (NIFV) ter realisatie van het monument op het terrein van het NIFV. De realisatie van het monument wordt verwacht in de zomer van 2011.

Chemische biologisch radioactief en nucleair (CBRN)

Op het gebied van Chemische, Biologische, Radioactieve en Nucleaire (CBRN) respons wordt de ontwikkeling van een multidisciplinaire aanpak en de samenwerking tussen de multidisciplinaire partners gefaciliteerd. Hierbij is in 2010 gestage voortgang geboekt. Er is een startarchitectuur voor de multidisciplinaire aanpak tot stand gekomen. Ook zijn er belangrijke vorderingen geboekt op het gebied van multidisciplinair opleiden, trainen en oefenen.

Geneeskundige Hulpverleningorganisatie (GHOR)

Ten einde een betere verbinding tussen veiligheid en reguliere zorg te bereiken is het Wetsontwerp publieke gezondheid tweede tranche ingediend en door de Tweede Kamer aanvaard. Met dit wetsvoorstel wordt de positie van de voorzitter van de veiligheidsregio bij de infectieziektebestrijding versterkt en wordt door de combinatie van de functies van directeur GHOR en directeur GGD de adviesfunctie gebundeld.

Verbeteren prestatievermogen politie, brandweer en GHOR via ICT

Beleid infrastructuur en meldkamerdomein

Er zijn afspraken gemaakt om het aantal meldkamers te beperken en het meldkamerdomein efficiënter in te richten. Er zijn geen afspraken gemaakt over de voorbereiding of aanpassing van het huidige GMS. Vanuit het reguliere beheer vindt nog steeds ondersteuning van GMS plaats.

C2000

Binnen het deelproject Dimetra is een nieuwe softwareversie, inclusief de daarvoor noodzakelijke hardware, geïmplementeerd. In 2011 zal Renatus worden afgerond. Hiervoor zal voor het meldkamerdomein nieuwe soft- en hardware worden geïmplementeerd.

Data-interceptie en dataretentie

In 2010 is de overeenkomst (looptijd 2008–2010) tussen de Staat en vijf providers van telecommunicatiediensten uitgevoerd en geëvalueerd. De conclusie van de evaluatie was dat de overeenkomst een positieve toegevoegde waarde heeft gehad. Eind 2010 is dan ook het onderzoek gestart of een nieuwe overeenkomst voor de komende jaren afgesloten kan worden met de grote providers. Het is niet doelmatig om vergelijkbare afspraken te maken met kleine providers.

23 Operationele doelstelling 4

Voorzien in middelen die nodig zijn voor adequate brandweerzorg en geneeskundige hulpverlening.

In de Wet Veiligheidsregio’s en de onderliggende besluiten worden eisen gesteld aan de Veiligheidsregio’s. Ten behoeve van rampenbestrijding en Veiligheidsregio’s is de rijksbijdrage aan de regio’s (BDUR) substantieel verhoogd (Bestuursakkoord vereniging van Nederlandse Gemeente en Rijk). Uit onderzoek is gebleken dat deze ophoging toereikend is om de financiële gevolgen van de Wet en de besluiten op te vangen.

Brede Doeluitkering Rampenbestrijding (BDUR)

De doelen zijn behaald. Met de inwerkingtreding van de Wet Veiligheidsregio’s per 1 oktober 2010 is ook het Besluit Veiligheidsregio’s in werking getreden. Dit besluit vormt vanaf die datum de grondslag voor de rijksbijdrage aan de regio’s.

Na inwerkingtreding van de wet Veiligheidsregio’s op 1 oktober 2010 krijgen de regio’s een jaar om te voldoen aan de vereisten uit de wet. Deze termijn is nog niet verstreken. De Inspectie Openbare Orde en Veiligheid zal in 2012 een evaluatie van de implementatie van de Wet uitvoeren. Door de inspectie is eerder geconstateerd dat door de regio’s veel geïnvesteerd en gerealiseerd is aan verbeteringen van de organisatie en werkwijze van de crisisbeheersing en rampenbestrijding.

23.1 Overzicht onderzoek naar de doelmatigheid en de doeltreffendheid van beleid