In bovenstaande tabel wordt een negatief saldo van baten en lasten gepresenteerd ad € 81,9 mln. Dit komt overeen met circa 3,3% van de totale omzet in 2013. In het Masterplan DJI werd reeds uitgegaan van een tekort van € 29 mln. als saldo van problematiek en besparende maatregelen. Aangezien de compensatie voor het niet vrijvallen van de voorziening voor de afkoop van de detentieplatforms Zaandam via het Eigen Vermogen van DJI dient te lopen, is het resultaat met € 37,5 mln. verslechterd. De beëindiging van de subsidierelatie met de Oldenkotte in 2013 in plaats van 2014 zorgt voor € 15,4 mln. aan extra kosten in 2013. Dit brengt het totaal saldo van baten en lasten op -/- € 81,9 mln.

Baten

Opbrengst Moederdepartement

De bijdrage 2013 van het Moederdepartement is gedurende het jaar opwaarts bijgesteld. Onder andere voor:

• – de afdekking van de frictiekosten in het kader van het Masterplan DJI is € 106,8 miljoen toegevoegd aan de begroting van DJI;

• – hogere vergoeding voor loonkosten aan zorgverleners in de private sector als gevolg van het OVA (overheidsbijdrage in arbeidskostenontwikkeling)-convenant (ad € 14,5 mln);

• – diverse beleidsmatige mutaties met betrekking tot onder andere zorginkoop ten behoeve van gedragsbeinvloedende maatregelen, Terugkeeractiviteiten gevangeniswezen, Onderwijsmiddel als gevolg van capaciteitsplan JJI’s. In het totaal gaat het om € 12,3 mln. aan intensiveringen.

• – (inter)departementale overboekingen voor onder andere Normatieve Huisvestingscomponent (NHC) voor € 26,7 mln. en compensatie GGZ kosten jeugdigen voor € 8 mln. (periode 20018–2014).

Opbrengsten derden

De gerealiseerde opbrengsten van derden zijn ten opzichte van de oorspronkelijke begroting € 12,0 mln. hoger uitgekomen. De hogere realisatie is voornamelijk het gevolg van hogere opbrengsten in verband met het verzorgen van capaciteit voor derden (o.a. het Koninkrijk België), hogere arbeidsopbrengsten en hogere overige opbrengsten.

Rentebaten

Door gebruik te maken van de depositofaciliteit van het Ministerie van Financiën en ontvangen rente op het positieve rekening-courant saldo is in 2013 € 0,9 miljoen aan rentebaten gerealiseerd.

Overige baten

De overige baten zijn voornamelijk het gevolg van vrijval uit de balanspost voorzieningen. Verderop in dit hoofdstuk worden de mutaties van de voorzieningen afzonderlijk toegelicht.

Met de bijdrage van het moederdepartement en de overige opbrengsten dient DJI de kosten af te dekken die worden gemaakt om de afgesproken productietaakstelling en de opdrachten voor derden te realiseren.

Lasten

Apparaatskosten

De apparaatskosten zijn € 195,8 miljoen (9,4%) hoger uitgekomen dan de oorspronkelijk vastgestelde begroting. Deze stijging bestaat uit een aantal componenten:

• – de uitvoering van voornoemde beleidsintensiveringen heeft geleid tot hogere kosten (€ 12,3 mln.);

• – niet begrote afkoop subsidierelaties (€ 37 mln.);

• – stijging van de overige RGD huisvestingslasten als gevolg van Masterplan (stopzetten projecten bij DJI onderdelen etc. ± 18 mln.);

• – toename van kosten inkoop forensische zorg is voornamelijk het gevolg van de invoering van de Normatieve Huisvestingscomponent (NHC) (€ 26,7 mln.), autonome groei (€ 5,2 mln.), de OVA (€ 10,8 mln.);

• – na te betalen subsidieafrekeningen 2012 particuliere inrichtingen (€ 12 mln.);

• – een stijging van de personele kosten als gevolg van verschillen in aantallen en gemiddelde loonsom (€ 43 mln.)

• – voorts heeft de prijsontwikkeling in 2013 geleid tot een stijging van de kosten.

Rentelasten

De rentelasten hebben betrekking op de leningen bij het Ministerie van Financiën. Omdat de afgelopen jaren voor een lager bedrag aan nieuwe leningen is afgesloten dan oorspronkelijk geraamd, zijn de totale rentekosten lager uitgekomen.

Afschrijvingskosten

Per saldo zijn de gerealiseerde afschrijvingskosten € 0,757 mln. (1,6%) lager uitgekomen dan begroot. Dit is onder meer het gevolg van de krimp van de capaciteit in de Rijkssector van DJI, waardoor minder investeringen hebben plaatsgevonden dan geraamd.

Dotatie voorzieningen

Deze post bestaat voor het grootste deel uit een dotatie aan de voorziening SBF (€ 26,8 mln.) en een dotatie aan de voorziening afkoop boekwaarde (€ 96,5 mln.). Deze laatste heeft betrekking op de verdere uitvoering van het Masterplan DJI en heeft betrekking op het sluiten van een tiental locaties van GW in 2014.

Bijzondere lasten

Het saldo van de bijzondere lasten bestaat voor een substantieel deel (€ 60,0 mln.) uit reeds in 2013 betaalde afkoop boekwaarde RGD in het kader van het Masterplan DJI. Het restant betreft vooral éénmalige niet reguliere posten die nog betrekking hadden op voorgaande boekjaren.

In het kader van het Financieel Meerjarenplan DJI is afgesproken dat bij een negatief exploitatieresultaat dat uitgaat boven de stand van de exploitatiereserve, een vordering op het Moederdepartement wordt opgenomen, die wordt vereffend met positieve exploitatieresultaten vanaf 2014. De afspraken uit het Financieel Meerjarenplan DJI zijn gedurende het jaar 2013 vervangen door het Masterplan DJI.

Functioneel leeftijdsontslag (FLO)

De omvang van de voorziening is gebaseerd op de bestaande verplichting aan personeelsleden die op 31 december 2013 nog gebruik maakten van de FLO-regeling. De in 2013 betaalde FLO-uitkeringen ter grootte van € 8,2 mln. zijn aan de voorziening onttrokken.

Substantieel bezwarende functies (SBF)

De dotatie aan de voorziening SBF houdt verband met de nieuwe instroom in de SBF. De werkgever is wettelijk verplicht de kosten per werknemer voor de gehele looptijd van de regeling (circa 3 jaar) in één keer te doteren aan de voorziening. De in 2013 betaalde verlofuitkeringen ad € 28,5 mln. zijn aan de voorziening onttrokken.

FPU-plus

In 2004 is een voorziening gevormd in verband het gebruikmaken van het FPU-plus arrangement door DJI-medewerkers. De betalingen ad € 3,3 mln. aan de ex-medewerkers, die van dit arrangement gebruikmaken, zijn aan de voorziening onttrokken. De regeling is in december 2013 beëindigd.

Wachtgelden

Met ingang van 2007 is een voorziening wachtgelden gevormd voor ex-DJI-medewerkers die op deze datum onder de wachtgeldregeling vallen. De omvang van de voorziening is berekend op basis van het aantal deelnemers en de verwachte einddatum van de uitkering. De in 2013 betaalde wachtgelduitkeringen ad € 0,25 mln. zijn aan de voorziening onttrokken.

Afkoop boekwaarde gebouwen

DJI heeft, in samenhang met het Masterplan, ten aanzien van een aantal van de RGD gehuurde panden de beslissing genomen deze af te stoten. Aan deze beslissingen zijn veelal kosten verbonden, zoals nog resterende huren, kosten wederoplevering en sloopkosten. In het kader van diverse capacitaire maatregelen is in 2013 besloten een aantal locaties te sluiten. De kosten die hiermee samenhangen zijn aan de voorziening gedoteerd.

Reorganisatie

In verband met de verplichtingen die voortvloeien uit (voorgenomen) reorganisaties zijn reorganisatie-voorzieningen gevormd. De dotaties in 2013 vloeien voornamelijk voort uit reorganisaties die verband houden met de capacitaire krimp (het sluiten van delen van inrichtingen en het buitengebruikstellen van plaatsen).

Verzelfstandiging Mesdagkliniek

Per 1 januari 2008 is de Van Mesdagkliniek verzelfstandigd in de vorm van een private stichting. Dit heeft tot gevolg dat de medewerkers van de Van Mesdagkliniek zijn overgegaan naar een ander pensioenfonds. In verband met de kosten die hiermee samenhangen is een voorziening gevormd.

De operationele kasstroom is als volgt te specificeren (x € 1.000,-):

De mutatie in het werkkapitaal is voornamelijk het gevolg van de toename van de kortlopende schulden met € 99,6 miljoen en de dotatie aan het eigen vermogen via de vordering op Moederdepartement (€ 59,2 mln.).

Omdat een hoger bedrag aan langlopende voorzieningen beschikbaar is voor de financiering van vaste activa, is geen beroep op de leenfaciliteit gedaan.

Toelichting

FTE-totaal

Het gerealiseerde gemiddeld aantal fte is over 2013 hoger uitgekomen dan oorspronkelijk begroot.

Productiviteitsindicatoren

• 1. Als gevolg van eerdere capaciteitsuitbreidingen en het sterk afnemend aantal opleggingen tbs met bevel tot verpleging schommelt het aantal passanten al enige jaren rond de 20. Bij tbs-gestelden met ontslag van rechtsvervolging gaat de startdatum tbs direct lopen na het onherroepelijk worden van het vonnis. Ook bij voldoende capaciteit zijn er altijd Tbs-passanten aanwezig, omdat het plaatsen in specifieke gevallen (procedureel) en ten aanzien van specifieke problematiek enige tijd kost.

• 2. Het gemiddeld aantal PP’s over 2013 is aanzienlijk hoger dan over 2012 kon worden vastgesteld. De eerdere veronderstelling dat de afbouw van de (Z)BBI’s zal leiden tot een toename van het aantal PP’s is bewaarheid.

Doelmatigheid per doelstelling

In de onderstaande tabellen worden doelmatigheidsgegevens gepresenteerd. De verschillen bij de omzet (PxQ) kunnen zowel het gevolg zijn van volumeverschillen als van prijsverschillen ten opzichte van de oorspronkelijke begroting.

Toelichting

De lagere bezettingsgraad van de direct inzetbare capaciteit wordt voornamelijk verklaard door de afname van het aantal gedetineerden vanwege harddrugs- en vermogensdelicten (met geweld) en de gemiddelde duur van de straf. Binnen het gevangeniswezen wordt dit vooral zichtbaar in een lager aantal preventief gehechten.