De overheid biedt financiële ondersteuning aan nabestaande partners en wezen.

De overheid vindt dat mensen die geconfronteerd zijn met het overlijden van hun partner of ouder(s) en die vanwege leeftijd, de zorg voor een kind of arbeidsongeschiktheid niet (volledig) in een eigen inkomen kunnen voorzien, verzekerd moeten zijn van financiële ondersteuning. Daarom regelt zij op grond van de Algemene nabestaandenwet (Anw) een nabestaandenuitkering voor de overblijvende partner en een wezenuitkering voor kinderen die beide ouders hebben verloren.

Inwoners van Caribisch Nederland die geconfronteerd zijn met het overlijden van hun partner of ouder(s), hebben op grond van de Algemene weduwen- en wezenverzekering (AWW) recht op een uitkering.

De Minister financiert de inkomensondersteuning met begrotingsgefinancierde uitkeringsregelingen. Bij de premiegefinancierde uitkeringsregelingen regisseert de Minister. Hij61 is in deze rollen verantwoordelijk voor:

• • De vormgeving, het onderhoud en de werking van het stelsel van wet- en regelgeving;

• • De vaststelling van het niveau van de uitkeringen van de onderscheiden regelingen;

• • De sturing van en het toezicht op de rechtmatige, doeltreffende en doelmatige uitvoering door de SVB;

• • De organisatie van de eigen uitvoering binnen het verband van de Rijksdienst Caribisch Nederland (RCN).

In de Anw zijn afgelopen jaar twee wijzigingen doorgevoerd. Allereerst het vervallen van de aanvulling voor alleenstaande ouders. Daarnaast is per 1 juli 2015 de kostendelersnorm in de Anw ingevoerd, waarmee de hoogte van de uitkering beter aansluit bij de daadwerkelijke kosten van het levensonderhoud. Deze beleidswijzigingen zijn conform planning uitgevoerd. Naast deze beleidswijzigingen zijn in 2015 de Anw-gerechtigden die vóór 1950 geboren zijn en die op basis van hun leeftijd recht hadden op Anw volledig uitgestroomd vanwege het bereiken van de AOW-leeftijd.

A. Inkomensoverdrachten

A1. Algemene weduwen- en wezenverzekering (Caribisch Nederland)

Inwoners van Caribisch Nederland die geconfronteerd zijn met het overlijden van hun partner of ouder(s), hebben op grond van de Algemene weduwen- en wezenverzekering (AWW) recht op een uitkering. De SZW-unit bij de Rijksdienst Caribisch Nederland (RCN) is verantwoordelijk voor de uitvoering van deze regeling in Caribisch Nederland.

Budgettaire ontwikkelingen

Deels door de met 18% gestegen dollarkoers en deels door een hoger aantal uitkeringen dan begroot is de realistatie met € 280.000 hoger uitgekomen dan de voor 2015 begrote uitgaven. De uitkeringen aan weduwen, wezen en halfwezen zijn leeftijdsafhankelijk. Hoewel het totale aantal gerealiseerde uitkeringen (afgerond) gelijk is aan het begrote aantal (300 uitkeringen) leidt een lichte stijging van het aantal uitkeringen en een verschuiving tussen uitkeringen aan weduwen, halfwezen en wezen tot hogere uitgaven.

Beleidsrelevante kerncijfers

A2. Algemene nabestaandenwet (Anw) inclusief tegemoetkoming Anw

De Anw is een volksverzekering en regelt – onder voorwaarden – bij overlijden een uitkering voor de partner en een wezenuitkering voor kinderen die beide ouders hebben verloren. Daarnaast ontvangt iedere Anw-gerechtigde maandelijks de Anw-tegemoetkoming. De Anw wordt door de SVB uitgevoerd.

Budgettaire ontwikkelingen

De uitkeringslasten Anw komen € 17,9 miljoen lager uit dan begroot. Indien rekening wordt gehouden met de ten tijde van de begrotingsopstelling geraamde loon- en prijsbijstelling (€ 4,7 miljoen, in tabel 9.2 de post nominaal) is de realisatie € 22,6 miljoen lager dan begroot. De Anw-uitgaven komen voornamelijk lager uit doordat er minder nabestaanden met een Anw-uitkering waren dan verwacht. Dit hangt samen met het afschaffen van de 20% aanvulling voor alleenstaande ouders, waardoor een deel van de nabestaanden met een kind na de inkomenstoets op een nihil-uitkering uitkomt.

Beleidsrelevante kerncijfers

Het aantal Anw-uitkeringen (zowel in uitkeringsjaren als in personen) daalt ten opzichte van voorgaande jaren. Dit komt doordat de groep mensen die recht hadden op de voorganger van de Anw, de Algemene Weduwen- en Wezenwet, de komende jaren uitstroomt door het bereiken van de AOW-leeftijd. Daarnaast is de groep die vóór 1950 geboren is volledig uitgestroomd in 2015 door het bereiken van de AOW-leeftijd. De volumes zijn echter sneller gedaald dan de raming. De 20%-aanvulling voor alleenstaande ouders is vervallen per 1-1-2015. Hierdoor zijn er meer nabestaanden met een kind die na de inkomenstoets op een nihil-uitkering uitkomen. Hierdoor komen de volumes lager uit dan begroot in 2015.

Handhaving

De gepercipieerde detectiekans is in 2015 onveranderd op 83% gebleven. De kennis van de verplichtingen is echter gedaald van 90% naar 84%. Deze daling is niet significant. Het aantal geconstateerde overtredingen met financiële benadeling is gelijk gebleven ten opzichte van 2014. Het totale benadelingsbedrag is toegenomen. Dit betekent dat er een aantal overtredingen met een hogere financiële benadeling zijn geconstateerd.