A. Algemene doelstelling
De kwaliteit van het onderwijs wordt gewaarborgd door de beschikbaarheid van voldoende personeel van voldoende kwaliteit voor alle onderwijsdeelnemers.
B. Rol en verantwoordelijkheid
De Minister is verantwoordelijk voor een onderwijsstelsel dat zodanig functioneert dat het onderwijs aansluit bij de talenten en ambities van individuele leerlingen/studenten en bij de behoefte van de maatschappij. De leraar en de schoolleider zijn daarbij cruciaal.
Financieren
De Minister draagt bij aan het lerarenbeleid op scholen door het financieren van projecten op het gebied van arbeidsmarkt- en personeelsbeleid.
Stimuleren
De Minister is verantwoordelijk voor de uitvoering van directe stimuleringsmaatregelen ten behoeve van de ontwikkeling van de kwaliteit en professionaliteit van docenten en het bijdragen aan een aantrekkelijk beroep.
Regisseren
De Minister draagt verantwoordelijkheid voor het borgen van de onderwijskwaliteit van scholen. Om deze verantwoordelijkheid waar te maken levert hij een bijdrage aan het zorgen voor voldoende docenten van voldoende kwaliteit. Hij doet dat door wetten en regels uit te vaardigen voor goed bestuur, door een dialoog te voeren met en toezicht te houden op belanghebbenden, en zo nodig actief regie te voeren.
Indicatoren/kengetallen
De indicatoren voor het arbeidsmarkt- en personeelsbeleid worden beschreven in de beleidsagenda en in Trends in Beeld. Het Dashboard Lerarenagenda geeft een beeld van de voortgang voor alle zeven agendalijnen van de Lerarenagenda.
C. Beleidsconclusies
Het beleid, zoals voorgenomen in de begroting 2017 voor het arbeidsmarkt- en personeelsbeleid, is overeenkomstig uitgevoerd. Het afgelopen jaar is gewerkt aan de implementatie van de bestuurlijke afspraken en het realiseren van de doelen van de Lerarenagenda. In het beleidsverslag is aangegeven dat de voorgenomen (gedeeltelijke) invoering van de Wet op het beroep van leraar en het lerarenregister is gerealiseerd. Positief zijn de ontwikkelingen met opleiden in de school (samen opleiden): ook in het mbo zijn instellingen hier mee begonnen in 2017. Volgens de loopbaanmonitor is het aandeel startende leraren dat aangeeft begeleid te worden in het vo licht gedaald en in het po gestegen.
D. Budgettaire gevolgen van beleid
| Realisatie | Vastgestelde begroting | Verschil | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2017 | 2017 | |||||
| Verplichtingen | 366.525 | 153.898 | 168.537 | 188.280 | 152.191 | 177.431 | – 25.240 | ||||
| Uitgaven | 343.509 | 339.016 | 209.749 | 208.594 | 162.367 | 179.667 | – 17.300 | ||||
| Bekostiging | 156.953 | 157.130 | 18.720 | 24.612 | 27.820 | 31.584 | – 3.764 | ||||
| • | Hoofdbekostiging | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||
| – | Beloning LeerKracht lumpsum po/vo/bve | 0 | |||||||||
| • | Prestatiebox | 33.700 | 33.700 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||
| – | Professionalisering po/vo/bve | 33.700 | 33.700 | 0 | |||||||
| • | Aanvullende bekostiging | 123.253 | 123.430 | 18.720 | 24.612 | 27.820 | 31.584 | –3.764 | |||
| – | Functiemix VO Randstadregio's | 61.089 | 61.075 | 0 | |||||||
| – | Salarismix MBO Randstadregio's | 40.906 | 41.001 | 0 | |||||||
| – | Tegemoetkoming kosten opleidingsscholen | 15.760 | 16.120 | 18.720 | 24.612 | 27.820 | 31.584 | –3.764 | |||
| – | G.O.- en vakbondsfaciliteiten po | 5.498 | 5.234 | 0 | |||||||
| Subsidies | 161.865 | 156.984 | 177.228 | 167.251 | 125.339 | 138.197 | – 12.858 | ||||
| – | Lerarenbeurs/zij-instroom | 85.810 | 81.474 | 111.722 | 115.534 | 109.945 | 122.633 | –12.688 | |||
| – | impuls lerarentekorten vo en wetenschap en techniek pabo | 7.366 | 16.103 | 20.366 | 16.774 | 2.625 | 2.977 | –352 | |||
| – | Versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen | 15.510 | 17.942 | 16.779 | 17.418 | 63 | 0 | 63 | |||
| – | Verankering academische opleidingsschool | 2.530 | 2.665 | 2.383 | 1.120 | 0 | |||||
| – | InnovatieImpuls Onderwijs | 4.883 | 2.726 | 385 | 0 | ||||||
| – | Arbeidsmarkt-/kennisactiviteiten po | 2.230 | 2.230 | 0 | |||||||
| – | Onderwijscoöperatie | 2.900 | 2.900 | 2.908 | 3.015 | 2.945 | 2.945 | 0 | |||
| – | Open Universiteit (LOOK) | 14.412 | 1.937 | 0 | |||||||
| – | Promotiebeurs voor leraren | 6.803 | 7.874 | 7.610 | 6.502 | 3.251 | 3.375 | –124 | |||
| – | Projecten professionalisering | 1.079 | 959 | 1.327 | 1.092 | 3.899 | 3.700 | 199 | |||
| – | Projecten regionale arbeidsmarktproblematiek | 5.356 | 7.335 | 4.733 | 654 | 0 | |||||
| – | Caribisch Nederland | 2.097 | 2.097 | 2.308 | 0 | ||||||
| – | Overige projecten | 10.889 | 10.742 | 6.707 | 5.142 | 2.611 | 2.567 | 44 | |||
| Opdrachten | 9.571 | 9.168 | 7.302 | 10.908 | 3.654 | 4.394 | – 740 | ||||
| – | Onderzoek, ramingen en communicatie | 9.571 | 9.168 | 7.302 | 3.837 | 2.685 | 3.494 | –809 | |||
| – | Leraren- en schoolleiders | 7.071 | 969 | 900 | 69 | ||||||
| Bijdrage aan agentschappen | 7.173 | 7.770 | 6.499 | 5.823 | 5.554 | 5.492 | 62 | ||||
| – | Dienst Uitvoering Onderwijs | 7.173 | 7.770 | 6.499 | 5.823 | 5.554 | 5.492 | 62 | |||
| Bijdragen aan ZBO's/RWT's | 7.947 | 7.964 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||||
| – | Stichting Vervangingsfonds Bedrijfsgezondheid | 7.947 | 7.964 | 0 | |||||||
| Ontvangsten | 8.576 | 6.544 | 7.596 | 12.319 | 11.319 | 6.000 | 5.319 | ||||
E. Toelichting op de instrumenten
De realisatie van de uitgaven 2017 is € 17,3 miljoen lager dan de oorspronkelijk vastgestelde begroting. De realisatie van de ontvangsten is € 5,3 miljoen hoger dan de oorspronkelijk vastgestelde begroting.
Bekostiging
Aanvullende bekostiging
Tegemoetkoming kosten opleidingsscholen: Opleidingsscholen ontvangen aanvullende bekostiging om gezamenlijk leraren op de werkplek op te leiden. De realisatie is € 3,8 miljoen lager dan oorspronkelijk begroot. Het aantal studenten dat bepalend is voor het niveau van de bekostiging op de opleidingsscholen heeft niet het maximum bereikt.
Subsidies
Om de realisatie van verschillende beleidsdoelstellingen te bewerkstelligen worden subsidies verstrekt. De belangrijkste subsidies zijn de lerarenbeurs (t.b.v. bachelor- en masteropleiding voor leraren po, vo, mbo en hbo), zij-instroom (t.b.v. instroom uit andere beroepssectoren), impuls tekortvakken vo, wetenschap en techniek pabo en de promotiebeurs voor leraren. De realisatie op de subsidies is € 12,9 miljoen lager dan de oorspronkelijk vastgestelde begroting. Dit is grotendeels (€ 12,7 miljoen) veroorzaakt binnen de lerarenbeurs. De aanvragen voor een lerarenbeurs bleven achter bij wat oorspronkelijk was geraamd.
Opdrachten
Door middel van opdrachten worden beleidsgerichte activiteiten en onderzoeken uitgevoerd. De realisatie op de opdrachten is € 0,7 miljoen lager dan de oorspronkelijk vastgestelde begroting.
Bijdrage aan agentschappen
Dienst Uitvoering Onderwijs: De bijdrage aan agentschappen betreft het aandeel in de uitvoeringskosten van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) voor dit begrotingsartikel. DUO is de uitvoeringsorganisatie van het Ministerie van OCW en levert producten en diensten op het terrein van de bekostiging van instellingen, studiefinanciering en informatievoorziening. De realisatie op de bijdrage aan agentschappen is € 0,1 miljoen hoger dan de oorspronkelijk vastgestelde begroting.
Ontvangsten
De ontvangsten zijn € 5,3 miljoen hoger doordat meer leraren, die hun opleiding niet of niet voldoende hebben afgerond in voorgaande jaren, de toegekende beurs hebben terugbetaald.