Base description which applies to whole site

Thema 3. Nederland in Europa en de wereld

Meerjarig Financieel Kader (MFK) EU

In 2020 is er een voorlopig politiek akkoord bereikt voor het nieuwe Meerjarig Financieel Kader (MFK) voor de periode 2021-2027. Onderdeel daarvan was een nieuw tijdelijk herstelinstrument genaamd Next Generation EU (NGEU), om de klappen van de coronacrisis op te vangen. Het grootste onderdeel van de herstelstrategie is de Recovery and Resilience Facility (RRF) van € 672,5 mld. Voor het leningenonderdeel van het RRF is een garantieverplichting op de begroting van Financiën opgenomen ter hoogte van € 27,4 mld. Het bereikte akkoord komt in grote mate overeen met de Nederlandse inzet.

Brexit

Sinds 1 februari 2020 maakt het Verenigd Koninkrijk (VK) formeel geen deel meer uit van de Europese Unie (EU). Tijdens de onderhandelingen tussen de EU en het VK over een handelsakkoord heeft Nederland ingezet op het bereiken van een zo breed en diep mogelijk akkoord. Het akkoord is uiteindelijk in de laatste dagen van 2020 gesloten. Een «no-deal» brexit is daarmee voorkomen. Het akkoord, dat voor Financiën relevant is voor Douane, financiële diensten en belastingen, kan op steun van Nederland rekenen.

Verdiepen kapitaalmarktenunie en bankenunie

Nederland hecht groot belang aan verdere verdieping van de Europese kapitaalmarktunie (CMU) en heeft daarom samen met Duitsland en Frankrijk het initiatief genomen om dit via een werkgroep (NextCMU) hoog op de Europese Agenda te krijgen. De Europese Commissie presenteerde in 2020 een nieuw actieplan dat een reactie is op de Raadsconclusies van december 2019 over de verdieping van de CMU. Nederland verwelkomt dit actieplan21. De Europese Commissie kondigt aan om de komende jaren acties te ondernemen om haar doelstelling voor een sterkere interne markt met goed ontwikkelde kapitaalmarkten te verwezenlijken.

In 2020 heeft het ministerie zich ingezet om de bankenunie verder te versterken. Voor het ministerie was daarbij van belang dat zowel gewerkt werd aan risico reducerende maatregelen (zoals de weging van staatsobligaties op bankbalansen) als risicodeling. Een belangrijke mijlpaal was het akkoord over het vervroegd invoeren van de gemeenschappelijke achtervang voor het resolutiefonds. In Europees verband is afgesproken dat staatssteunregels voor banken zullen worden herzien. Dat draagt eraan bij dat het crisisraamwerk voor banken verder wordt versterkt en overheidsfinanciën worden beschermd. Ook wordt het beleid rond stresstesten aangescherpt. Dat helpt om via meer transparantie marktdiscipline te vergroten.

Vestigingsklimaat

Een deel van het bedrijfsleven is zwaar geraakt door de coronacrisis. Het kabinet heeft daarom een ruimhartig pakket aan maatregelen genomen om deze bedrijven te steunen. Onderdeel daarvan is de baangerelateerde investeringskorting (BIK) die bedrijven stimuleert om investeringen te doen.

Het lage vennootschapsbelastingtarief is verlaagd van 16,5% naar 15%. De eerste tariefschijf – waar vanaf 2021 het lage vennootschapsbelastingtarief van 15% geldt - is verlengd naar € 245.000 in 2021 en € 395.000 in 2022. Deze maatregelen zijn in 2020 uitgewerkt en afgerond.

Belastingontwijking en -ontduiking

In 2020 zijn verschillende maatregelen tegen belastingontwijking genomen die reeds in werking zijn getreden of binnen afzienbare tijd in werking zullen treden:

  • In het Belastingplan 2021 is een maatregel uit het rapport van Adviescommissie Ter Haar belastingheffing van multinationals22 omgezet in wetgeving. Deze maatregel is in 2020 ingediend en afgerond.

  • Een tweede maatregel uit dat advies is omgezet in wetgeving en voorgelegd voor een Uitvoeringstoets. Dat betreft een aanpassing in de toepassing van het zogenoemde ‘arm’s-lengthbeginsel’. Het arm’s-lengthbeginsel kan door landen verschillend of niet worden toegepast waardoor er in internationale situaties verschillen ontstaan.

  • Het wetsvoorstel om dividendstromen naar laagbelastende jurisdicties tegen te gaan, is uitgewerkt. Het wetsvoorstel wordt naar verwachting in het voorjaar van 2021 ingediend bij de Tweede Kamer. Met deze maatregel introduceert het kabinet met ingang van 1 januari 2024 een aanvullende bronbelasting op dividenden.

  • Het wetsvoorstel waarmee de liquidatie- en stakingsverliesregeling wordt beperkt is uitgewerkt en afgerond. Met dit wetsvoorstel worden beperkingen gesteld aan de reikwijdte van deze regelingen. Deze maatregel zorgt ervoor dat deze verliezen niet op een willekeurig tijdstip gepland kunnen worden.

  • De wettelijke aanpassing van de specifieke renteaftrekbeperking gericht tegen winstdrainage is uitgewerkt en afgerond. Met de doorgevoerde wettelijke aanpassing in 2020 kan deze antimisbruikmaatregel niet langer leiden tot een ongewenste vrijstelling.

  • De verhoging van het effectieve tarief van 7% naar 9% van de innovatiebox is uitgewerkt en afgerond. Dit leidt ertoe dat we de winst die wordt behaald door in Nederland gevestigde innovatieve bedrijven en die voortvloeit uit innovatie, zwaarder dan voorheen belasten.

  • In 2020 is de essaybundel «Tax Governance, maatschappelijke verantwoordelijkheid en ethiek. Tijd voor een code?" gepubliceerd. Het ministerie van Financiën wil met behulp van deze essaybundel de dialoog over de maatschappelijke verantwoordelijkheid van belastingplichtigen en adviseurs in relatie tot belastingontwijking, verder op gang brengen.

De wetgeving is uitgewerkt en afgerond om te voorzien in een samenloopregeling tussen de hybridemismatchmaatregelen uit de tweede EU-richtlijn antibelastingontwijking (ATAD2) die per 1 januari 2020 in werking zijn getreden.

21

Kamerstukken II 2020/21, 22 112, nr. 2953

22

Kamerstukken II 2019/20, 31 066, nr. 623

Licence