Bijlage 4 Financiële gegevens uit de jaarrekeningen per onderwijssector

Uitvoering

Voorjaarsnota
1e suppletoire
Prinsjesdag suppletoire

Bijlage 4 Financiële gegevens uit de jaarrekeningen per onderwijssector

Uitgaven, JV, 2020

Ministerie van Financiën

Deze bijlage geeft een overzicht van de financiële gegevens uit de jaarrekeningen per onderwijssector over de periode 2015 t/m 2019. De bron van deze gegevens is de Financiële Staat van het Onderwijs 2019 van de Inspectie van het Onderwijs. Deze is eind januari 2021 aan de Tweede Kamer gestuurd. Voor nadere duiding van de cijfers wordt verwezen naar deze rapportage. Opgemerkt wordt dat in de gegevens in de Financiële Staat van het Onderwijs al sprake is van afrondingsverschillen waardoor de totalen in de verschillende tabellen niet sluitend zijn.

De onderwijsinstellingen stellen hun jaarverslagen op nadat het desbetreffende kalenderjaar is afgerond en dienen deze conform de Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs voor 1 juli van het opvolgende jaar in bij het Ministerie van OCW/DUO. Dat betekent dat in 2020 de gegevens over 2019 zijn ontvangen. Deze zijn in de overzichten opgenomen. De jaarverslagen over 2020 worden vóór 1 juli 2021 ingediend.

Gehanteerde definities voor de kengetallen conform de Financiële Staat van het Onderwijs 2019:

Rentabiliteit: de rentabiliteit geeft aan of er sprake is van een positief of negatief financieel resultaat, ook wel exploitatieresultaat genoemd. Dit is de verhouding tussen het financiële resultaat en de inkomsten (resultaat/(totaal baten + financiële baten)*100). Onderwijsinstellingen kunnen een positief financieel resultaat realiseren, maar streven geen winst na omdat dit niet past bij hun publieke taak. Het streven is te sturen op een nulpositie voor de rentabiliteit. Als indicatie voor mogelijke financiële risico’s hanteert de Inspectie van het Onderwijs een driejarig resultaat onder nul procent, een tweejarig resultaat onder de 5 procent of eenmalig onder de 10 procent.

Solvabiliteit II: de solvabiliteit geeft aan in hoeverre een organisatie in staat is om op korte en lange termijn haar schulden te kunnen voldoen. Als specifieke indicatie voor continuïteitsrisico’s kijken wij naar de solvabiliteit2 ((eigen vermogen + voorzieningen)/totale passiva). Daarbij hanteren we een signaleringswaarde van 0,3.

Liquiditeit: de liquiditeit geeft aan hoeveel geld er beschikbaar is om geplande en onvoorziene uitgaven te kunnen voldoen. Dit wordt berekend door de vlottende activa die over het algemeen bestaan uit liquide middelen en vorderingen, te delen door de kortlopende schulden. Voor kleinere instellingen in met name het funderend onderwijs hanteren we daarvoor als signaleringswaarde 0,75. Voor grote instellingen is dat 0,5.

Huisvestingsratio: de huisvestingsratio maakt inzichtelijk in hoeverre de lasten voor huisvesting mogelijk te hoog zijn en zouden kunnen leiden tot continuïteitsrisico’s. Daartoe worden alle lasten die samenhangen met huisvesting gedeeld door de totale lasten ((huisvestingslasten + afschrijvingen gebouwen en terreinen + afschrijvingen op desinvesteringen gebouwen en terreinen)/(totaal lasten)). Voor het funderend onderwijs bedraagt de signaleringswaarde 0,10 en voor mbo en ho 0,15 .

Tabel 119 Balans, staat van baten en lasten en kengetallen landelijk totaal (bedragen x € 1.000.000)
Balans		2015	2016	2017	2018	2019
1	Activa
1.1	Immateriële vaste activa	78	82	75	69	65
1.2	Materiële vaste activa	14081	14300	14565	14721	15023
1.3	Financiële vaste activa	759	702	736	752	739
Totaal vaste activa		14917	15085	15376	15542	15827
1.4	Voorraden	21	19	17	16	15
1.5	Vorderingen	2319	2445	2340	2327	2413
1.6	Effecten	108	96	96	94	92
1.7	Liquide middelen	7592	7865	8234	8962	9539
Totaal vlottende activa		10040	10425	10687	11399	12059
Totaal Activa		24957	25510	26063	26941	27886
2	Passiva
2.1	Eigen vermogen	12887	13126	13417	13806	14295
2.2	Voorzieningen	2048	2202	2360	2584	2736
2.3	Langlopende schulden	3010	3097	3182	3210	3187
2.4	Kortlopende schulden	7012	7084	7104	7341	7667
Totaal Passiva		24957	25510	26063	26941	27886

Staat van baten en lasten		2015	2016	2017	2018	2019
Baten
3.1	Rijksbijdragen	27822	28508	30959	32448	33859
3.2	Overige overheidsbijdragen	584	576	589	638	614
3.3	College, cursus etc. gelden	1474	1535	1611	1641	1640
3.4	Baten werk in opdracht	2184	2195	2266	2326	2425
3.5	Overige Baten	1704	1729	1698	1768	1830
Totaal baten		33768	34543	37123	38820	40368
Lasten
4.1	Personeelslasten	25067	25893	26729	27869	29013
4.2	Afschrijvingen	1448	1504	1521	1563	1602
4.3	Huisvestingslasten	2309	2317	2296	2394	2437
4.4	Overige lasten	4366	4479	6226	6500	6683
Totaal lasten		33190	34193	36771	38327	39735
Saldo baten en lasten		578	350	352	494	633
Gerealiseerde herwaardering		1	1	1	1	1
	Financiële baten	73	53	33	16	29
	Financiële lasten	121	130	115	120	116
5	Financiële baten en lasten	‒ 48	‒ 78	‒ 82	‒ 104	‒ 87
Resultaat		530	273	272	391	546
6	Belastingen	2	3	3	2	2
7	Resultaat deelnemingen	3	3	5	7	4
Resultaat na belastingen		531	274	274	396	548
8	Aandeel derden in resultaat	16	15	15	16	18
Netto resultaat		515	258	259	380	530
	Buitengewone baten	0	1	0	0	0
	Buitengewone lasten	0	0	0	0	0
9	Buitengewoon resultaat	0	1	0	0	0
Totaal resultaat		515	259	259	380	530

Kerngetallen		2015	2016	2017	2018	2019
Rentabiliteit %		1,57	0,79	0,73	1,01	1,35
Solvabiliteit 2		0,60	0,60	0,61	0,61	0,61
Liquiditeit		1,43	1,47	1,50	1,55	1,57

Figuur 4 Kengetallen landelijk totaal

Tabel 120 Balans, staat van baten en lasten en kengetallen primair onderwijs, zonder samenwerkingsverbanden (bedragen x € 1.000.000)
Balans			2015	2016	2017	2018	2019
1	Activa
1.1	Immateriële vaste activa		0	0	0	0	0
1.2	Materiële vaste activa		1417	1464	1514	1583	1684
		Gebouwen, terreinen	376	381	409	420	460
		Inventaris en overige	1041	1084	1105	1162	1224
1.3	Financiële vaste activa		269	252	242	235	210
Totaal vaste activa			1686	1716	1756	1819	1895
1.4	Voorraden		0	0	0	0	0
1.5	Vorderingen		765	760	761	812	850
1.6	Effecten		30	26	29	31	34
1.7	Liquide middelen		2316	2449	2566	2583	2751
Totaal vlottende activa			3111	3235	3356	3426	3636
Totaal Activa			4797	4951	5113	5245	5530
2	Passiva
2.1	Eigen vermogen		2950	3017	3122	3124	3312
2.2	Voorzieningen		562	632	678	727	780
2.3	Langlopende schulden		102	103	113	121	128
2.4	Kortlopende schulden		1183	1200	1199	1273	1309
Totaal Passiva			4797	4951	5113	5245	5530

Staat van baten en lasten			2015	2016	2017	2018	2019
Baten
3.1	Rijksbijdragen		9041	9222	9483	10034	10587
3.2	Overige overheidsbijdragen		297	294	294	325	312
3.3	College, cursus etc. gelden		0	0	0	0	0
3.4	Baten werk in opdracht		7	11	9	9	11
3.5	Overige Baten		379	372	379	391	414
Totaal baten			9725	9899	10166	10759	11324
Lasten
4.1	Personeelslasten		7892	7982	8176	8798	9093
4.2	Afschrijvingen		236	241	254	261	279
4.3	Huisvestingslasten		723	727	735	751	777
4.4	Overige lasten		861	886	895	940	986
4.5	Doorbet. Schoolbesturen		0	0	7	4	5
Totaal lasten			9712	9836	10067	10754	11140
Saldo baten en lasten			13	63	99	5	184
Gerealiseerde herwaardering			0	0	0	0	0
	Financiële baten		27	17	13	6	11
	Financiële lasten		6	6	6	7	6
5	Financiële baten en lasten		21	12	8	0	5
Resultaat			34	74	106	5	190
6	Belastingen		0	0	0	0	0
7	Resultaat deelnemingen		0	0	0	1	0
Resultaat na belastingen			34	74	106	6	189
8	Aandeel derden in resultaat		0	0	0	0	0
Netto resultaat			34	74	106	6	189
	Buitengewone baten		0	0	0	0	0
	Buitengewone lasten		0	0	0	0	0
9	Buitengewoon resultaat		0	0	0	0	0
Totaal resultaat			34	75	106	6	189

Kengetallen			2015	2016	2017	2018	2019
Rentabiliteit %			0,35	0,75	1,05	0,05	1,67
Solvabiliteit 2			0,73	0,74	0,74	0,73	0,74
Liquiditeit			2,63	2,70	2,80	2,69	2,78
Huisvestingsratio			0,08	0,08	0,08	0,07	0,07

Figuur 5 Kengetallen primair onderwijs

Tabel 121 Balans, staat van baten en lasten en kengetallen voortgezet onderwijs zonder samenwerkingsverbanden (bedragen x € 1.000.000)
Balans			2015	2016	2017	2018	2019
1	Activa
1.1	Immateriële vaste activa		1	1	1	1	1
1.2	Materiële vaste activa		2103	2126	2172	2207	2305
		Gebouwen, terreinen	1260	1302	1384	1433	1467
		Inventaris en overige	843	824	788	774	838
1.3	Financiële vaste activa		215	231	263	269	269
Totaal vaste activa			2319	2358	2436	2477	2575
1.4	Voorraden		4	4	2	2	2
1.5	Vorderingen		295	292	318	322	358
1.6	Effecten		20	14	14	18	17
1.7	Liquide middelen		1578	1580	1732	1962	2292
Totaal vlottende activa			1898	1890	2066	2304	2669
Totaal Activa			4216	4248	4502	4781	5245
2	Passiva
2.1	Eigen vermogen		2002	2038	2116	2204	2408
2.2	Voorzieningen		580	636	688	751	807
2.3	Langlopende schulden		406	402	498	555	692
2.4	Kortlopende schulden		1228	1171	1200	1271	1339
Totaal Passiva			4216	4248	4502	4781	5245

Staat van baten en lasten			2015	2016	2017	2018	2019
Baten
3.1	Rijksbijdragen		7492	7748	7965	8182	8505
3.2	Overige overheidsbijdragen		135	131	134	150	138
3.3	College, cursus etc. gelden		8	8	9	9	10
3.4	Baten werk in opdracht		4	4	5	4	3
3.5	Overige Baten		398	401	392	425	436
Totaal baten			8037	8293	8505	8770	9092
Lasten
4.1	Personeelslasten		6313	6540	6720	6857	7040
4.2	Afschrijvingen		275	281	277	298	291
4.3	Huisvestingslasten		503	521	507	546	552
4.4	Overige lasten		891	924	924	961	1014
4.5	Doorbet. Schoolbesturen		0	0	7	6	0
Totaal lasten			7981	8265	8435	8669	8898
Saldo baten en lasten			56	28	70	101	194
Gerealiseerde herwaardering			0	0	0	0	0
	Financiële baten		17	11	7	6	7
	Financiële lasten		15	16	14	16	15
5	Financiële baten en lasten		2	‒ 5	‒ 7	‒ 10	‒ 8
Resultaat			58	23	64	91	185
6	Belastingen		0	0	0	0	0
7	Resultaat deelnemingen		0	0	0	0	0
Resultaat na belastingen			58	23	64	91	185
8	Aandeel derden in resultaat		0	0	0	0	0
Netto resultaat			58	23	64	91	185
	Buitengewone baten		0	0	0	0	0
	Buitengewone baten		0	0	0	0	0
9	Buitengewoon resultaat		0	0	0	0	0
Totaal resultaat			57	23	64	91	185

Kengetallen			2015	2016	2017	2018	2019
Rentabiliteit %			0,72	0,28	0,75	1,04	2,04
Solvabiliteit 2			0,61	0,63	0,62	0,62	0,61
Liquiditeit			1,54	1,61	1,72	1,81	1,99
Huisvestingsratio			0,07	0,08	0,07	0,08	0,07

Figuur 6 Kengetallen voortgezet onderwijs

Tabel 122 Balans, staat van baten en lasten en kengetallen samenwerkingsverbanden passend onderwijs in het primair onderwijs (bedragen x € 1.000.000)
Balans		2015	2016	2017	2018	2019
1	Activa
1.1	Immateriële vaste activa	0	0	0	0	0
1.2	Materiële vaste activa	1	2	2	2	3
1.3	Financiële vaste activa	0	0	0	0	0
Totaal vaste activa		2	2	2	3	3
1.4	Voorraden	0	0	0	0	0
1.5	Vorderingen	7	6	9	12	12
1.6	Effecten	0	0	0	0	0
1.7	Liquide middelen	105	127	139	149	142
Totaal vlottende activa		111	133	148	161	154
Totaal Activa		113	135	151	164	157
2	Passiva
2.1	Eigen vermogen	76	101	112	118	115
2.2	Voorzieningen	1	1	1	1	1
2.3	Langlopende schulden	0	0	0	0	0
2.4	Kortlopende schulden	37	33	38	45	41
Totaal Passiva		113	135	151	164	157

Staat van baten en lasten		2015	2016	2017	2018	2019
Baten
3.1	Rijksbijdragen	154	152	793	839	857
3.2	Overige overheidsbijdragen	6	7	7	7	7
3.3	College, cursus etc. gelden	0	0	0	0	0
3.4	Baten werk in opdracht	0	0	0	0	0
3.5	Overige Baten	12	6	10	11	12
Totaal baten		172	165	810	857	876
Lasten
4.1	Personeelslasten	76	81	87	93	93
4.2	Afschrijvingen	0	0	1	1	1
4.3	Huisvestingslasten	2	2	2	2	3
4.4	Overige lasten	47	57	33	34	43
4.5	Doorbet. Schoolbesturen	0	0	677	721	740
Totaal lasten		125	140	800	851	880
Saldo baten en lasten		48	25	10	6	‒ 3
Gerealiseerde herwaardering		0	0	0	0	0
	Financiële baten	0	0	0	0	0
	Financiële lasten	0	0	0	0	0
5	Financiële baten en lasten	0	0	0	0	0
Resultaat		48	26	10	6	‒ 3
6	Belastingen	0	0	0	0	0
7	Resultaat deelnemingen	0	0	0	0	0
Resultaat na belastingen		48	26	10	6	‒ 3
8	Aandeel derden in resultaat	0	0	0	0	0
Netto resultaat		48	26	10	6	‒ 3
	Buitengewone baten	0	0	0	0	0
	Buitengewone baten	0	0	0	0	0
9	Buitengewoon resultaat	0	0	0	0	0
Totaal resultaat		48	26	10	6	‒ 3



Kengetallen		2015	2016	2017	2018	2019
Rentabiliteit %				1,29%	0,75%	‒ 0,37%
Solvabiliteit 2		0,68	0,76	0,74	0,73	0,74
Liquiditeit		3,04	4,02	3,86	3,61	3,74

Figuur 7 Kengetallen samenwerkingsverbanden passend onderwijs po

Tabel 123 Balans, staat van baten en lasten en kengetallen samenwerkingsverbanden passend onderwijs in het voortgezet onderwijs (bedragen x € 1.000.000)
Balans		2015	2016	2017	2018	2019
1	Activa
1.1	Immateriële vaste activa	0	0	0	0	0
1.2	Materiële vaste activa	3	3	4	6	7
1.3	Financiële vaste activa	1	1	1	1	1
Totaal vaste activa		4	4	5	8	8
1.4	Voorraden	0	0	0	0	0
1.5	Vorderingen	13	12	16	13	16
1.6	Effecten	0	0	0	0	0
1.7	Liquide middelen	101	124	142	162	164
Totaal vlottende activa		114	135	158	175	180
Totaal Activa		118	140	164	182	187
2	Passiva
2.1	Eigen vermogen	82	105	127	142	144
2.2	Voorzieningen	1	3	2	3	3
2.3	Langlopende schulden	0	0	0	0	0
2.4	Kortlopende schulden	35	32	34	38	40
Totaal Passiva		118	140	164	182	187

Staat van baten en lasten		2015	2016	2017	2018	2019
Baten
3.1	Rijksbijdragen	129	141	1237	1298	1312
3.2	Overige overheidsbijdragen	12	11	10	9	10
3.3	College, cursus etc. gelden	0	0	0	0	0
3.4	Baten werk in opdracht	3	3	2	2	1
3.5	Overige Baten	28	19	18	21	21
Totaal baten		172	174	1267	1330	1344
Lasten
4.1	Personeelslasten	70	80	82	87	90
4.2	Afschrijvingen	1	1	1	1	1
4.3	Huisvestingslasten	4	4	4	5	5
4.4	Overige lasten	63	66	47	47	46
4.5	Doorbet. Schoolbesturen	0	0	1112	1177	1200
Totaal lasten		137	151	1246	1317	1342
Saldo baten en lasten		35	23	21	13	2
Gerealiseerde herwaardering		0	0	0	0	0
	Financiële baten	0	0	0	0	0
	Financiële lasten	0	0	0	0	0
5	Financiële baten en lasten	0	0	0	0	0
Resultaat		35	23	21	13	2
6	Belastingen	0	0	0	0	0
7	Resultaat deelnemingen	0	0	0	0	0
Resultaat na belastingen		35	23	21	13	2
8	Aandeel derden in resultaat	0	0	0	0	0
Netto resultaat		35	23	21	13	2
	Buitengewone baten	0	0	0	0	0
	Buitengewone baten	0	0	0	0	0
9	Buitengewoon resultaat	0	0	0	0	0
Totaal resultaat		35	23	21	13	2



Kengetallen		2015	2016	2017	2018	2019
Rentabiliteit %				1,69%	0,98%	0,16%
Solvabiliteit 2		0,71	0,77	0,79	0,79	0,78
Liquiditeit		3,27	4,27	4,61	4,61	4,46

Figuur 8 Kengetallen samenwerkingsverbanden passend onderwijs vo

Tabel 124 Balans, staat van baten en lasten en kengetallen middelbaar beroepsonderwijs (bedragen x € 1.000.000)
Balans			2015	2016	2017	2018	2019
1	Activa
1.1	Immateriële vaste activa		6	13	12	11	10
1.2	Materiële vaste activa		3608	3619	3675	3655	3641
		Gebouwen, terreinen	3040	3022	3064	3076	3056
		Inventaris en overige	568	597	611	579	585
1.3	Financiële vaste activa		59	61	62	66	79
Totaal vaste activa			3618	3636	3685	3667	3730
1.4	Voorraden		4	4	4	4	4
1.5	Vorderingen		177	189	182	180	196
1.6	Effecten		13	13	13	10	12
1.7	Liquide middelen		948	1016	1005	1120	1095
Totaal vlottende activa			1141	1223	1203	1314	1306
Totaal Activa			4814	4916	4953	5046	5037
2	Passiva
2.1	Eigen vermogen		2539	2616	2615	2712	2773
2.2	Voorzieningen		256	282	314	345	361
2.3	Langlopende schulden		1060	1082	1057	1004	919
2.4	Kortlopende schulden		960	935	966	985	984
Totaal Passiva			4814	4916	4953	5046	5037

Staat van baten en lasten			2015	2016	2017	2018	2019
Baten
3.1	Rijksbijdragen		4471	4591	4638	4813	4944
3.2	Overige overheidsbijdragen		100	97	97	93	96
3.3	College, cursus etc. gelden		45	53	59	63	61
3.4	Baten werk in opdracht		158	175	192	187	169
3.5	Overige Baten		203	199	195	205	205
Totaal baten			4977	5115	5180	5361	5474
Lasten
4.1	Personeelslasten		3464	3688	3824	3900	4036
4.2	Afschrijvingen		307	298	310	312	320
4.3	Huisvestingslasten		339	351	353	348	361
4.4	Overige lasten		638	652	650	667	669
Totaal lasten			4748	4988	5136	5228	5386
Saldo baten en lasten			229	127	44	132	89
Gerealiseerde herwaardering			1	1	1	1	1
	Financiële baten		5	3	2	2	2
	Financiële lasten		51	50	41	41	40
5	Financiële baten en lasten		‒ 46	‒ 47	‒ 39	‒ 39	‒ 38
Resultaat			184	81	7	95	52
6	Belastingen		1	1	0	0	0
7	Resultaat deelnemingen		1	1	0	1	0
Resultaat na belastingen			184	81	7	96	51
8	Aandeel derden in resultaat		0	0	0	0	0
Netto resultaat			184	81	7	96	51
	Buitengewone baten			0
	Buitengewone baten			0
9	Buitengewoon resultaat		1	0	0	0
Totaal resultaat			184	81	7	96	51

Kengetallen			2015	2016	2017	2018	2019
Rentabiliteit %			3,69	1,59	0,13	1,76	0,94
Solvabiliteit 2			0,58	0,59	0,59	0,61	0,62
Liquiditeit			1,19	1,31	1,24	1,33	1,33
Huisvestingsratio			0,11	0,11	0,11	0,11	0,11

Figuur 9 Kengetallen middelbaar beroepsonderwijs

Tabel 125 Balans, staat van baten en lasten en kengetallen hoger beroepsonderwijs (bedragen x € 1.000.000)
Balans			2015	2016	2017	2018	2019
1	Activa
1.1	Immateriële vaste activa		6	11	10	8	7
1.2	Materiële vaste activa		2447	2501	2501	2537	2612
		Gebouwen, terreinen	2163	2166	2212	2234	2163
		Inventaris en overige	284	335	289	303	449
1.3	Financiële vaste activa		26	21	24	38	31
Totaal vaste activa			2480	2533	2535	2583	2650
1.4	Voorraden		2	1	2	2	1
1.5	Vorderingen		316	315	152	153	177
1.6	Effecten		3	2	1	0	0
1.7	Liquide middelen		941	886	965	1128	1045
Totaal vlottende activa			1262	1205	1119	1283	1222
Totaal Activa			3741	3737	3654	3866	3873
2	Passiva
2.1	Eigen vermogen		1729	1639	1623	1745	1754
2.2	Voorzieningen		198	202	244	272	303
2.3	Langlopende schulden		668	732	741	769	698
2.4	Kortlopende schulden		1147	1164	1047	1081	1119
Totaal Passiva			3741	3737	3654	3866	3873

Staat van baten en lasten			2015	2016	2017	2018	2019
Baten
3.1	Rijksbijdragen		2837	2852	2942	3160	3280
3.2	Overige overheidsbijdragen		32	36	46	53	50
3.3	College, cursus etc. gelden		841	861	887	878	848
3.4	Baten werk in opdracht		174	182	194	199	215
3.5	Overige Baten		161	164	170	166	166
Totaal baten			4046	4095	4239	4456	4559
Lasten
4.1	Personeelslasten		3002	3143	3229	3309	3498
4.2	Afschrijvingen		226	240	240	246	238
4.3	Huisvestingslasten		238	233	232	231	243
4.4	Overige lasten		531	544	523	533	554
Totaal lasten			3997	4160	4224	4318	4532
Saldo baten en lasten			49	‒ 65	15	138	27
Gerealiseerde herwaardering			0	0	0	0	0
	Financiële baten		5	3	1	1	1
	Financiële lasten		29	29	27	26	24
5	Financiële baten en lasten		‒ 24	‒ 26	‒ 26	‒ 25	‒ 24
Resultaat			25	‒ 91	‒ 11	113	2
6	Belastingen		1	1	2	1	1
7	Resultaat deelnemingen		0	0	0	0	3
Resultaat na belastingen			24	‒ 92	‒ 12	112	4
8	Aandeel derden in resultaat		0	0	0	0	0
Netto resultaat			24	‒ 92	‒ 13	112	4
	Buitengewone baten			0
	Buitengewone lasten			0
9	Buitengewoon resultaat		0	0	0	0
Totaal resultaat			24	‒ 92	‒ 13	112	4

Kengetallen			2015	2016	2017	2018	2019
Rentabiliteit %			0,60	‒ 2,20	‒ 0,30	2,50	0,10
Solvabiliteit 2			0,52	0,49	0,51	0,52	0,53
Liquiditeit			1,10	1,03	1,07	1,19	1,09
Huisvestingsratio			0,10	0,11	0,10	0,10	0,10

Figuur 10 Kengetallen hoger beroepsonderwijs

Tabel 126 Balans, staat van baten en lasten en kengetallen wetenschappelijk onderwijs (bedragen x € 1.000.000)
Balans			2015	2016	2017	2018	2019
1	Activa
1.1	Immateriële vaste activa		64	58	51	49	46
1.2	Materiële vaste activa		4502	4584	4696	4730	4770
		Gebouwen, terreinen	3614	3894	3915	3994	3972
		Inventaris en overige	888	690	782	735	798
1.3	Financiële vaste activa		188	136	144	143	149
Totaal vaste activa			4755	4778	4891	4921	4966
1.4	Voorraden		11	11	9	8	7
1.5	Vorderingen		746	872	902	835	805
1.6	Effecten		42	39	40	34	29
1.7	Liquide middelen		1603	1683	1685	1860	2049
Totaal vlottende activa			2403	2605	2636	2737	2890
Totaal Activa			7157	7383	7528	7658	7856
2	Passiva
2.1	Eigen vermogen		3510	3609	3702	3761	3790
2.2	Voorzieningen		449	447	433	485	481
2.3	Langlopende schulden		775	778	774	762	749
2.4	Kortlopende schulden		2423	2549	2619	2650	2835
Totaal Passiva			7157	7383	7528	7658	7856

Staat van baten en lasten			2015	2016	2017	2018	2019
Baten
3.1	Rijksbijdragen		3697	3802	3901	4121	4375
3.2	Overige overheidsbijdragen		1	1	1	1	2
3.3	College, cursus etc. gelden		580	614	657	691	721
3.4	Baten werk in opdracht		1838	1820	1865	1925	2026
3.5	Overige Baten		523	566	534	550	578
Totaal baten			6639	6803	6957	7288	7701
Lasten
4.1	Personeelslasten		4251	4381	4610	4825	5164
4.2	Afschrijvingen		404	443	440	445	472
4.3	Huisvestingslasten		501	479	463	511	495
4.4	Overige lasten		1335	1351	1325	1373	1398
4.5	Verstr. Subsidies				27	36	27
Totaal lasten			6491	6654	6864	7190	7556
Saldo baten en lasten			148	149	93	98	144
Gerealiseerde herwaardering			0	0	0	0	0
	Financiële baten		18	17	9	0	7
	Financiële lasten		19	30	27	30	30
5	Financiële baten en lasten		‒ 2	‒ 12	‒ 19	‒ 30	‒ 23
Resultaat			147	137	74	67	121
6	Belastingen		0	1	1	1	1
7	Resultaat deelnemingen		2	2	5	5	1
Resultaat na belastingen			149	138	78	71	122
8	Aandeel derden in resultaat		16	15	14	15	18
Netto resultaat			133	123	64	56	104
	Buitengewone baten
	Buitengewone lasten
9	Buitengewoon resultaat		0	0	0	0	0
Totaal resultaat			133	123	64	56	104

Kengetallen			2015	2016	2017	2018	2019
Rentabiliteit %			2,20	2,01	1,06	0,92	1,57
Solvabiliteit 2			0,55	0,55	0,55	0,55	0,54
Liquiditeit			0,99	1,02	1,01	1,03	1,02
Huisvestingsratio			0,13	0,12	0,12	0,13	0,12

Figuur 11 Kengetallen wetenschappelijk onderwijs

Op de website «Onderwijs in Cijfers» van het Ministerie van OCW treft u onder meer het «dashboard Jaarrekeninggegevens» aan. Met dit dashboard wordt op bestuursniveau meerjarig inzicht gegeven in de financiële gegevens uit de jaarrekeningen van alle Nederlandse onderwijsinstellingen die door het Ministerie van OCW worden bekostigd. Deze informatie is ook per sector beschikbaar. Deze gegevens kunnen dienen als basis voor het gesprek over de financiële positie tussen onder meer besturen, leraren, studenten, ouders en leden van de medezeggenschapsraad.

Toezegging aan Tweede Kamer

Op aangeven van de Algemene Rekenkamer is toegezegd om de informatievoorziening over de rechtmatigheid bij onderwijsclusters in het Departementaal jaarverslag op te nemen.

Tabel 127 Overzicht1 bevindingen2 ontleend aan de controlebevindingen van de accountant bij de jaarverslagen 2018 van het bestuur van de bekostigde onderwijsinstellingen3
	Sector
	po	vo	mbo	ho
Aantal onrechtmatigheden	15	7	1	2
Bedrag per sector € (x 1000)	12.128	642	3.011	28.083
Totaal lasten per sector € (x 1000)	12.019.545	10.239.866	5.385.795	11.758.639
Percentage bedrag per sector t.o.v. totaal van de lasten per sector (x 1%)	0,10	0,01	0,06	0,24
Totaal aantal besturen	1.012	357	61	52

Bron: DUO

Er is sprake van een bevinding als een accountant een opmerking, beperking of afkeuring opneemt bij zijn oordeel rechtmatigheid in de controleverklaring. Accountants kwantificeren niet altijd de bevinding. Dit kan ook bij de andere sectoren spelen.

Het totaal van de lasten betreft de lasten zoals opgenomen in de XBRL aanlevering van de bekostigde onderwijsinstellingen.

Toezegging aan Tweede Kamer

Tijdens het Wetgevingsoverleg op 10 oktober 2018 heeft de Minister toegezegd om de derde geldstroom en de verdeling daarvan over instellingen inzichtelijk te maken in het jaarverslag van het Minsiterie van OCW. Dit is voor het eerst opgenomen in het jaarverslag 2018. In onderstaande tabel worden de verschillende geldstromen per instelling weergegeven. Daarnaast is de ontwikkeling van de verschillende geldstromen over de jaren 2015-2019 in figuur 11 opgenomen.

In het wetenschappelijk onderwijs worden drie verschillende geldstromen onderscheiden:

1. de eerste geldstroom bestaat uit de rijksbijdrage, de ontvangen collegegelden en ontvangen lesgelden;
2. de tweede geldstroom omvat de ontvangen subsidies van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW);
3. de derde geldstroom omvat de ontvangen overige inkomsten. Dit zijn onder andere subsidies van Nederlandse ministeries en de Europese Unie, ontvangen middelen voor contractonderwijs en contractonderzoek en overige baten uit opdracht van derden. Ook inkomsten uit catering en verhuur vallen onder de derde geldstroom.

Tabel 128 Geldstromen
		2018		2019
Instelling	Geldstromen	Bedrag x € 1.000.000	% van totaal baten	Bedrag x € 1.000.000	% van totaal baten
	1e geldstroom	362	55,7%	374	55,0%
Erasmus Universiteit Rotterdam	2e geldstroom	24	3,7%	30	4,3%
	3e geldstroom	264	40,6%	277	40,7%

	1e geldstroom	295	66,3%	311	65,7%
Maastricht University	2e geldstroom	17	3,8%	20	4,2%
	3e geldstroom	133	29,9%	143	30,1%

	1e geldstroom	62	92,1%	67	93,0%
Open Universiteit Nederland	2e geldstroom	0	0,4%	0	0,3%
	3e geldstroom	5	7,5%	5	6,6%

	1e geldstroom	10	91,3%	10	88,3%
Protest. Theolog. Universiteit	2e geldstroom	0	0,1%	0	0,4%
	3e geldstroom	1	8,6%	1	11,2%

	1e geldstroom	346	60,1%	362	59,9%
Radboud Univ Nijmegen	2e geldstroom	51	8,8%	58	9,5%
	3e geldstroom	179	31,1%	185	30,6%

	1e geldstroom	467	69,6%	492	70,6%
Rijksuniversiteit Groningen	2e geldstroom	36	5,4%	38	5,5%
	3e geldstroom	167	24,9%	167	24,0%

	1e geldstroom	161	71,2%	171	72,1%
Stg. Kath. Univ. Brabant	2e geldstroom	9	3,9%	9	3,7%
	3e geldstroom	56	24,9%	58	24,2%

	1e geldstroom	6	82,1%	7	78,2%
Stg. Universit. v. Humanistiek	2e geldstroom	‒	0,0%	‒	0,0%
	3e geldstroom	1	17,9%	2	21,8%

	1e geldstroom	2	37,8%	2	34,6%
T.U.K.	2e geldstroom	‒	0,0%	‒	0,0%
	3e geldstroom	3	62,2%	3	65,4%

	1e geldstroom	247	65,4%	270	65,9%
Techn. Universiteit Eindhoven	2e geldstroom	19	5,1%	23	5,5%
	3e geldstroom	112	29,5%	118	28,7%

	1e geldstroom	473	66,2%	512	67,2%
Technische Universiteit Delft	2e geldstroom	58	8,2%	73	9,5%
	3e geldstroom	183	25,7%	178	23,3%

	1e geldstroom	1	58,9%	1	45,7%
Theol Universiteit Apeldoorn	2e geldstroom	‒	0,0%	0	0,4%
	3e geldstroom	1	41,1%	2	53,9%

	1e geldstroom	427	65,4%	447	65,1%
Universiteit Leiden	2e geldstroom	52	7,9%	58	8,4%
	3e geldstroom	174	26,7%	182	26,5%

	1e geldstroom	238	71,5%	256	71,2%
Universiteit Twente	2e geldstroom	28	8,5%	29	8,0%
	3e geldstroom	67	20,1%	75	20,8%

	1e geldstroom	562	65,6%	587	64,6%
Universiteit Utrecht	2e geldstroom	66	7,7%	72	7,9%
	3e geldstroom	228	26,7%	250	27,5%

	1e geldstroom	527	66,3%	554	66,4%
Universiteit van Amsterdam	2e geldstroom	40	5,1%	45	5,4%
	3e geldstroom	228	28,6%	235	28,2%

	1e geldstroom	385	71,7%	407	72,5%
V U A	2e geldstroom	28	5,2%	31	5,5%
	3e geldstroom	124	23,1%	124	22,0%

	1e geldstroom	242	66,8%	265	69,0%
W U	2e geldstroom	30	8,4%	33	8,7%
	3e geldstroom	90	24,8%	86	22,3%

	1e geldstroom	4.812	66,0%	5.095	66,2%
TOTAAL	2e geldstroom	460	6,3%	517	6,7%
	3e geldstroom	2.016	27,7%	2.088	27,1%

Figuur 12 Geldstromen in het wetenschappelijk onderwijs