Het kabinet heeft diverse (nood)maatregelen genomen om de coronacrisis het hoofd te bieden. Deze paragraaf geeft een overzicht van de maatregelen die op de begroting van het ministerie van Financiën zijn genomen. Een totaal overzicht is te vinden op https://www.rijksfinanciën.nl/corona-visual.
Onderstaande bedragen zijn gerealiseerde bedragen in 2024, behalve bij de Belasting- en invorderingsrente. Daar zijn de vooraf verwachte en in (incidentele) suppletoire begrotingen verwerkte budgettaire effecten opgenomen. Het is namelijk niet vast te stellen wat de budgettaire effecten zouden zijn geweest, als de maatregelen niet genomen waren. Hoeveel belasting- en invorderingsrente er binnenkomt is afhankelijk van het concrete betaalgedrag van belastingplichtigen. Dit is dus in tegenstelling tot nieuw opgezette uitgavenregelingen als gevolg van de coronamaatregelen. Daar is de exacte budgettaire omvang wel bekend, aangezien de regeling voorheen niet bestond.
Art. | Naam maatregel/regeling | Bedrag verplichtingen 2024 | Bedrag uitgaven 2024 | Bedrag ontvangsten 2024 | Relevante Kamerstukken |
|---|---|---|---|---|---|
1 | Belasting- en invorderingsrente1 | ‒ 5,0 | ‒ 5,0 | 77,4 | Kamerstukken II 2019-2020, 35 412, nr. 1, 35 466, nr. 1 en 35 540, nr. 1Kamerstukken II 2020-2021, 35 850 nr. 1 en 35 420, nr. 348 |
4 | EIB pan-Europees Garantiefonds | ‒ 17,9 | 17,9 | 0,0 | Kamerstukken II 2019-2020, 35 492, nr. 1 en 35 492, nr. 2 |
5 | Herverzekering leverancierskredieten | 0,9 | 0,9 | 0,0 | Kamerstukken II 2019-2020, 35 433, nr. 1 |
Verplichtingen, uitgaven en ontvangsten
Belasting- en invorderingsrente
Het eerste noodpakket banen en economie in maart 2020 betrof onder andere een verlaging van de belasting- en invorderingsrente naar 0,01%. De invorderingsrente ging na 30 juni 2022 stapsgewijs terug naar het oude niveau van destijds 4%. De belastingrente is op 1 oktober 2020 terug aangepast naar destijds 4%. De verlaging van de rentes resulteerde in lagere verwachte uitgaven van € 5 mln. en lagere verwachte ontvangsten van € 71 mln. in 2024. Daarnaast is er voor 2024 € 148,4 mln. aan extra ontvangsten geraamd vanwege de invorderingsrente over de uitgestelde belastingschulden i.v.m. corona. Dit leidt tot per saldo € 77,4 mln. aan meer ontvangsten.
EIB pan-Europees Garantiefonds
De Europese Investeringsbank (EIB) heeft in 2020 een pan-Europees garantiefonds (EGF) opgericht om de negatieve economische gevolgen van de coronacrisis op te vangen. Het fonds is een onderdeel van het pakket aan maatregelen dat op 9 april 2020 door de Eurogroep werd afgesproken.
De investeringen onder het EGF hebben een hoog risicoprofiel waardoor het waarschijnlijk is dat de garantie ingeroepen zal worden. De verwachte nettoverliezen van het EGF worden ingeschat op 20%, het Nederlandse aandeel van deze verwachte verliezen is opgenomen als uitgaven in de Financiën begroting. De daadwerkelijke uitgaven bedragen € 17,9 mln. in 2024 en zijn daarmee enigszins hoger dan geraamd.
Herverzekering leverancierskredieten
De staat heeft in het voorjaar van 2020 besloten over te gaan tot herverzekering van de gehele portefeuilles van verzekeraars van kortlopende leverancierskredieten. Hiermee is voorkomen dat kredietverzekeraars op grote schaal hun limieten hebben verlaagd als gevolg van de coronacrisis, waardoor de onderliggende handelsstromen tot stilstand kwamen. Het vertraagde karakter waarin schades optreden in combinatie met de periode waarin schades afgehandeld worden, leidde ertoe dat ondanks de beëindiging van de herverzekering per 1 juli 2021, de afhandeling van de herverzekering ook in 2024 nog doorliep. Het totaal van de uitgaven op schade-uitkeringen en uitvoeringskosten bedraagt € 0,9 mln. in 2024. Het totaal van de verplichtingen komt uit op € 0,9 mln. in 2024.