Artikel 11 Een weerbaar, veerkrachtig en veilig agro-, voedsel- en visserijsysteem

Toelichting bij uitgavenmutaties

Loon- en prijsbijstellingstranche 2019

Deze mutatie betreft de toedeling van de loon- en prijsbijstelling vanaf artikel 51 naar de loon- en prijsgevoelige posten op artikel 11.

Bestedingsplan laatste tranche NVWA-envelop Regeerakkoord

Dit betreft het LNV-deel (2/3) van de tweede, tevens laatste, structurele tranche vanuit het Regeerakkoord voor de versterking van de NVWA op het gebied van voedselveiligheid en dierenwelzijn en de incidentele toekenning van het restant van de € 25 mln. die bij de begroting 2018 aanvullend voor de NVWA beschikbaar was gesteld.

Klimaatakkoord – Middelen subsidie brongerichte maatregelen

De middelen voor brongerichte maatregelen zijn bedoeld voor het ontwikkelen en stimuleren van innovaties en investeringen in integraal duurzame en emissiearme stalsystemen met een brongerichte samenhangende emissiereductie van broeikasgassen, ammoniak, geur en fijnstof. Met deze middelen draagt LNV bij aan de doelstelling uit het Klimaatakkoord van de beoogde emissiereductie voor de veehouderij van 1,2–2,7 Mton CO₂-eq methaan in 2030. De subsidieregeling die wordt uitgewerkt, heeft betrekking op zowel innovatie- en pilotprojecten en emissiemetingen als op investeringsprojecten voor «first movers». Het betreft de aanpassing van bestaande stalsystemen en de ontwikkeling van nieuwe stalsystemen die gericht zijn op onder andere snelle afvoer van mest uit de stal, opslag buiten de stal en mestbehandeling.

Klimaatakkoord – Integrale aanpak methaan en ammoniak

De middelen zijn bedoeld voor maatregelen voor een geïntegreerde voer- en diergerichte aanpak van methaan en ammoniak in de melkveehouderij. Momenteel komt twee derde van alle methaanemissie in Nederland uit de agrarische sector. Circa 8 Mton CO₂-eq is enterische methaanemissie van melkvee (uit de spijsvertering). Voor ammoniak geldt een nationaal emissieplafond van 128 kton. De landbouw is voor ruim 90% de bron daarvan, waarvan circa 60% van rundvee. In 2017 en 2018 is het ammoniakplafond als gevolg van een toename in de landbouw overschreden en voldoet Nederland niet meer aan de internationale afspraken. In het Klimaatakkoord is een reductieopgave voor de veehouderij geformuleerd van 1,2–2,7 Mton, waarvan 0,5–1 Mton voor de reductie van enterische methaan. Voor ammoniak is het doel een reductie van circa 8 kton. De aanpak bestaat uit onderzoek, demonstratie en kennisverspreiding/ -implementatie. De gehele keten van maatregelen en werkwijzen om tot rantsoen te komen (inkuilen, graslandbeheer, graswinning, kwaliteit, beweiding, bemesting etc.) moet onderzocht en op de nieuwe doelen afgestemd worden.

Klimaatakkoord – Kas als Energiebron

De glastuinbouw is een economisch belangrijke sector met een miljardenomzet en dito export. Het is echter een energie-intensieve sector, die veel gas gebruikt met bijbehorende CO₂-emissie. Kas als Energiebron beoogd de CO₂-emissie in de glastuinbouw als gevolg van het gebruik van fossiele brandstoffen en de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen met als ambitie een klimaatneutrale glastuinbouw.

Klimaatakkoord – Bodemkoolstof

De gezamenlijke ambitie van de ondertekenaars van het Klimaatakkoord is in 2030 een aanvullende vastlegging van 0,5 Mton CO₂-eq per jaar te realiseren op basis van de huidige circa 1,85 miljoen hectare landbouwgrond in Nederland. Dit realiseren partijen door een toename van het organische stofgehalte en een verminderde vorming van lachgas in deze bodems. Hiervoor is een integrale aanpak (duurzaam bodembeheer) vereist, omdat zaken als organisch stofgehalte, bodemleven en bodemverdichting onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Onderdelen van de integrale aanpak zijn: kennisontwikkeling, -verspreiding en -toepassing, gebiedsgerichte pilots en demo’s, toetsing en verfijning van maatregelen in pilots en proefprojecten, versterken van innovatieopgaven in de agroketen, meet- en monitoringssystematiek.

Klimaatakkoord – Voedselverspilling/reststromen/biomassa

Wat betreft voedselverspilling is het doel om de voedselverspilling in de keten en bij de consument tot een minimum te beperken. Dit levert een grote bijdrage aan het tegengaan van klimaatverandering en het borgen van voedselzekerheid. Met betrekking tot reststromen/biomassa worden deze middelen ingezet om een vermindering in gebruik van primaire grondstoffen (mineraal, fossiel en metalen) in 2030 te realiseren. De ambitie is om het aandeel reststromen in het veevoer in de periode tot 2030 met minimaal 10% te verhogen, onder voorwaarde van de beschikbaarheid van goede grondstoffen.

Overig

Het betreft hier diverse mutaties, waaronder de bijdrage voor hogere Cloud Werkplek kosten voor de NVWA, het aandeel van het Ministerie van VWS in de ICT-kosten van NVWA die buiten de kostprijs vallen en de implementatie van Officiële Controle Verordening (OCR) bij LNV.

Ontvangst RVO ten behoeve van Rijksrederij en technische bijstand

Dit betreft een ontvangst door een declaratie bij de EU van eerder door LNV voorgeschoten uitgaven met betrekking tot het EFMZV. De middelen worden ingezet voor de uitgaven voor de Rijksrederij ter dekking van kosten voor het uitvoeren van visserijonderzoeken en inhuur van expertise. Daarnaast worden de middelen ingezet voor de uitvoering van de EFMZV technische bijstand.

Artikel 12 Natuur, biodiversiteit en gebiedsgericht werken

Toelichting bij uitgavenmutaties

Loon- en prijsbijstellingstranche 2019

Deze mutatie betreft de toedeling van de loon- en prijsbijstelling vanaf artikel 51 naar de loon- en prijsgevoelige posten op artikel 12.

Nationale Parken

Het Ministerie van LNV ondersteunt de ingezette beweging naar Nationale Parken nieuwe stijl en stelt hiervoor een eenmalige impuls ten behoeve van gebiedsprocessen beschikbaar voor de periode 2020–2022. Dit bedrag kan parken ondersteunen bij het vormgeven van gebiedsprocessen om de natuur-, cultuurhistorische en landschappelijke kwaliteiten te versterken (Kamerstuk 33 576, nr. 165).

Klimaatakkoord – Bomen bos en natuur

Met maatregelen op het gebied van natuur, bomen en bos wordt bijgedragen aan het oplossen van het probleem van klimaatverandering en het realiseren van de afspraken uit de internationale klimaatafspraken («Parijs») waar Nederland zich aan heeft gecommitteerd. Bossen en natuur leggen veel koolstof/CO₂ vast. De middelen worden ingezet om een toename van het areaal bos (inclusief boslandbouw) en natuur te realiseren van circa 5.000 ha.

Overig

Het betreft hier diverse mutaties op het terrein van natuur en biodiversiteit, waaronder een bijdrage voor experimenten met natuurinclusieve landbouw en een correctie bij het onderdeel rente en aflossing.

Toelichting bij ontvangstenmutaties

Verkoop gronden Bureau Beheer Landbouwgronden (BBL)

Als gevolg van de afronding van de werkzaamheden van BBL als voorbereiding op de opheffing resteert een positief saldo. De middelen worden in de jaren 2020–2022 afgedragen aan LNV als opdrachtgevend departement (€ 3,9 mln. in 2020).

Programma Natuuroffensief (NOF)

In 2001 zijn door het toenmalige kabinet gelden voor het programma Natuuroffensief beschikbaar gesteld en in het beheer gegeven van het Groenfonds. Van deze gelden is een bedrag van € 1,5 mln. over.

Overig

Het betreft hier diverse geraamde ontvangsten op het terrein van natuur en biodiversiteit.

Artikel 50 Apparaat

Toelichting bij uitgavenmutaties

Loon- en prijsbijstellingstranche 2019

Deze mutatie betreft de toedeling van de loon- en prijsbijstelling vanaf artikel 51 naar de loon- en prijsgevoelige posten op artikel 50.

Herinrichting apparaat

Dit betreft een herverdeling van de personele en materiële budgetten die samenhangen met de (her)inrichting van LNV en EZK.

Ramingsbijstelling ontvlechting

Dit betreft een correctie op de mutaties die hebben plaatsgevonden bij de ontvlechting van EZK en LNV.

Overig

Hieronder vallen overige mutaties die zien op het verdelen van personeel en materieel budget, zoals voor de gedeelde dienstonderdelen met EZK, organisatieontwikkeling en het versterken van de capaciteit voor het opstellen van het Nationaal Strategisch Plan voor het GLB.

Artikel 51 Nog onverdeeld

Toelichting bij uitgavenmutaties

Verdeling loon- en prijsbijstellingstranche 2019

Vanuit artikel 51 wordt de loon- en prijsbijstelling verdeeld over de loon- en prijsgevoelige begrotingsonderdelen op artikel 11, 12 en 50.

Regio envelop overheveling naar LNV

Dit betreft een verzamelboeking van overhevelingen vanuit de Regeerakkoordmiddelen uit de regio envelop naar artikel 51 op de LNV begroting. Deze middelen worden vervolgens overgemaakt naar de daarvoor bestemde begrotingshoofdstukken. Voor een groot deel heeft deze overheveling reeds plaats gevonden. De overboeking van het restant zal bij Najaarsnota 2019 of Voorjaarsnota 2020 plaatsvinden.

Regio envelop reeds uitgegeven

Vanuit artikel 51 van de LNV begroting zijn middelen overgeheveld naar de betreffende begrotingshoofdstukken ten behoeve van de regiodeals. De regiodeals worden op artikel 51 nader toegelicht.

Individueel Keuzebudget (IKB)

Dit betreft de bijdrage vanuit het kabinet in verband met de invoering van het IKB.

Bijdrage hogere Cloud-kosten NVWA

Dit betreft een overheveling van € 3,1 mln. naar artikel 11 (Bijdrage aan agentschappen). Dit heeft betrekking tot de hogere kosten voor de Cloud Werkplek waarmee de NVWA zich geconfronteerd ziet.

Overig

Dit betreffen overige mutaties, waaronder middelen voor de (her)inrichting van LNV en EZK, middelen voor het opstellen van het Nationaal Strategisch Plan voor het GLB en budget voor organisatieontwikkeling.

Diergezondheidsfonds (DGF)

Toelichting bij uitgavenmutaties

Ramingsbijstelling uitgaven

De uitgaven wijzigen jaarlijks op een aantal punten, vooral als gevolg van nieuwe aanbestedingen, op basis van realisatie in voorgaande jaren of wijzigingen in de verdeling van uitgaven over de jaren.

Toelichting bij ontvangstenmutaties

Ramingsbijstelling ontvangsten

De ontvangsten raming voor DGF zijn bijgesteld naar aanleiding van de geraamde ontvangsten van de sector, EU en LNV.