Base description which applies to whole site

2.1 Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties IXB

In onderstaande tabellen worden de belangrijkste suppletoire uitgaven-(tabel 2) en ontvangstenmutaties (tabel 3) weergegeven.

Tabel 2 Overzicht belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2024 (Eerste suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
 

Art.

Uitgaven 2024

Uitgaven 2025

Uitgaven 2026

Uitgaven 2027

Uitgaven 2028

Uitgaven 2029

Vastgestelde begroting 2024 incl ISB's

 

24.926.839

22.551.692

10.064.377

9.845.270

9.393.050

 

Belangrijkste suppletoire mutaties

       

1) Herijking herstel box 3

1

25.000

0

0

0

0

 

2) Niet-belastingontvangsten

1

66.893

32.994

26.921

21.599

21.947

 

3) Uitvoeringskosten fiscale wet-en regelgeving

1

20.968

25.661

22.075

20.479

19.252

 

4) Invordering coronaschulden

1

0

34.422

18.745

13.160

1.650

 

5) Verbeteren dienstverlening BelastingTelefoon

1

32.760

20.839

20.384

20.930

20.930

 

6) Kapitaalinjectie European Bank for Reconstruction and Development (EBRD)

4

25.000

0

0

0

0

 

7) Hybride kapitaal wereldbank

4

68.000

0

0

0

0

 

8) Btw-compensatiefonds (BCF) stortingen

6

89.148

1.201

293

63

63

 

9) Vertragingsrente Traditionele Eigen Middelen (TEM)

9

199.400

0

0

0

0

 

10) Eindejaarsmarge

10

67.824

0

0

0

0

 

11) Loon-en Prijsbijstelling

10

290.829

261.605

252.776

246.810

244.531

 

12) Voorziening middelen uitvoeringskosten fiscale wet- en regelgeving

10

0

‒ 25.661

‒ 22.075

‒ 20.479

‒ 19.252

 

13) Hersteloperatie Toeslagen

13

364.133

759.152

98.960

0

0

 

14) Bijdrage Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) aan artikel 1

13

‒ 53.092

0

0

0

0

 

15) Implementatie Wet Open Overheid (WOO)

div

6.806

7.188

8.795

6.373

6.373

 

16) Informatiehuishouding: de basis op orde

div

21.715

7.957

6.467

2.589

2.589

 

17) Kasschuiven

div

‒ 171.987

58.350

52.350

27.400

22.887

 

18) Overige overhevelingen Aanvullende Post (AP)

div

17.778

28.085

11.686

13.092

17.118

 

19) Overige mutaties & extrapolatie

div

3.125

‒ 12.781

‒ 9.942

‒ 22.376

1.125

9.776.049

Stand 1e suppletoire begroting 2024

 

26.001.139

23.750.704

10.551.812

10.174.910

9.732.263

9.776.049

Toelichting

1. Herijking herstel box 3

In 2024 wordt € 25 mln. voor de uitvoering van herstel box 3 beschikbaar gesteld vanuit de reservering op de Aanvullende Post. Als gevolg van de lopende procedures rondom box 3 vinden extra werkzaamheden plaats voor het herstel. Daarnaast zullen in 2024 werkzaamheden worden verricht voor de overbruggingswet Box 3 (belastingjaar 2023 en 2024).

2. Niet-belastingontvangstenDe raming van de uitgaven inzake de niet-belastingontvangsten (belasting- en invorderingsrente, vervolgingskosten en -opbrengsten en boetes) is bijgesteld naar aanleiding van realisaties in 2023, een hogere meerjarige belastinggrondslag en de recente renteramingen uit het CEP. Dit leidt structureel tot hogere verwachte uitgaven (circa € 29 mln. in 2024, aflopend naar € 22 mln. in 2028). Hier staat een structurele meevaller aan de ontvangstenkant tegenover (zie ook post 1 onder Ontvangstenmutaties).

Daarnaast worden er extra uitgaven van € 38 mln. verwacht vanwege de herstelactie invorderingsrente. De uitgaven waren eerder in 2023 geraamd, maar het project is vertraagd en start derhalve in 2024.

3. Uitvoeringskosten fiscale wet-en regelgevingVoor de uitvoering van nieuwe fiscale wet- en regelgeving worden extra uitgaven bij de Belastingdienst begroot. Het gaat hierbij om circa 30 uitvoeringstoetsen, waaronder Pijler 2, aandelentransacties in de overdrachtsbelasting, herijking implementatie richtlijn kleineondernemersregeling en geven uit vennootschap.

4. Invordering coronaschuldenEr worden middelen vrijgemaakt ten behoeve van de invordering van coronaschulden (cumulatief € 68 mln. in de jaren 2025 tot en met 2028). Voor de inning van de coronaschulden die tijdens de coronacrisis door ondernemers zijn opgebouwd is er capaciteit nodig, onder andere vanwege de vele sanerings-, faillissements-, en uitstelverzoeken.

5. Verbeteren dienstverlening BelastingtelefoonIn 2024 wordt € 33 mln. en structureel € 21 mln. ingezet om de bereikbaarheid van de Belastingtelefoon te verbeteren en stabiliteit te borgen. De Belastingdienst zet daarmee in op het verbeteren van de productiviteit en efficiency en het werven en behouden van ervaren medewerkers.

6. Kapitaalinjectie European Bank for Reconstruction and Development (ERBD)Betreft een kapitaalinjectie aan de European Bank for Reconstruction and Development (EBRD). Met behulp van deze injectie kan EBRD blijven bijdragen aan het steunen van Oekraïne. In 2023 was een reservering opgenomen van € 75 mln. Deze reservering wordt opgehoogd met € 25 mln. omdat de kapitaaluitbreiding bij de EBRD hoger is geworden dan initieel geraamd.2

7. Hybride kapitaal wereldbank

Tijdens de Voorjaarsvergadering van de Wereldbank kondigt Nederland, onder voorbehoud van parlementaire goedkeuring, deelname aan in aankoop van hybride kapitaal (€ 68 mln.). Dit is een schuldinstrument met eigenschappen van kapitaal; er wordt rente ontvangen maar het geeft geen stemrecht. De looptijd is oneindig, maar tijdens een toekomstige middelenaanvulling kan het hybride kapitaal worden omgezet in een reguliere kapitaalbijdrage. De Wereldbank kan op basis van hybride kapitaal nieuwe obligaties uitgeven. De komende 10 jaar kan de hiermee opgehaalde financiering worden ingezet voor projecten ten behoeve van de ‘Global Public Goods’, zoals klimaatverandering, pandemieparaatheid en fragiliteit. Hierbij geldt een hefboomeffect; elke ingelegde euro creëert over de komende 10 jaar € 8 aan additionele leencapaciteit.

8. Btw-compensatiefonds (BCF) stortingenAls gevolg van overhevelingen van budget van ministeries naar decentrale overheden wordt een bedrag in het gemeente of provinciefonds gestort. Het geraamde btw-deel van dit bedrag wordt in het BCF gestort (circa € 89 mln.). Gemeentes en provincies kunnen de betaalde btw in verband met de overhevelingen terugvragen bij het BCF. Deze uitgaven worden gedekt vanuit de belastingontvangsten.

9. Vertragingsrente Traditionele Eigen Middelen (TEM)Het ministerie van Financiën zal € 199,4 mln. vertragingsrente betalen aan de Europese Commissie (CIE) als gevolg van een nabetaling door onderwaardering invoer Textiel en Schoenen (LWTS) en Voortvarendheid (€ 100 mln.). Tevens zal vertragingsrente worden betaald voor het dossier Zonnepanelen (€ 99,4 mln.). De hiervoor benodigde middelen worden vanuit de Aanvullende Post (AP) van de Rijksbegroting overgeheveld naar artikel 9 Douane. Deze te betalen vertragingsrente is lager dan eerder was ingeschat en dan op de AP was gereserveerd en leidt derhalve tot een per saldo meevaller.

Daarnaast wordt op bovengenoemde dossiers waarover overeenstemming met de CIE is bereikt, per saldo circa € 600 mln. aan terugbetalingen ontvangen op eerder reeds betaalde hoofdsommen (douanerechten). Deze meevallers op de TEM-hoofdsommen en de toelichtingen hierop, zijn terug te vinden in de Voorjaarsnota en de daarin opgenomen verticale toelichtingen van Buitenlandse Zaken en de Aanvullende Post. De TEM-betalingen van hoofdsommen aan en eventuele terugontvangsten van de CIE lopen via de begroting van het ministerie van Buitenlandse Zaken. De Tweede Kamer is over genoemde dossiers en de financiële aspecten ervan geinformeerd middels de kamerbrief van 4 april 2024.3

10. EindejaarsmargeDe eindejaarsmarge van € 68 mln. wordt toegevoegd aan de Financiënbegroting.

11. Loon- en PrijsbijstellingDe loon- en prijsbijstelling 2024 wordt toegevoegd aan de Financiënbegroting (€ 291 mln. in 2024 en € 245 mln. structureel).

12. Voorziening middelen uitvoeringskosten fiscale wet- en regelgevingVoor de uitvoering van nieuwe (belasting-)wetgeving worden middelen overgeboekt vanuit de voorziening voor uitvoeringskosten fiscale wet- en regelgeving naar de begroting van de Belastingdienst.

13. Hersteloperatie Toeslagen

Naar aanleiding van de bijstelling van de cijfers van Toeslagen Herstel op basis van de groei van aanmeldingen en gedupeerden vallen de compensatie- en hersteluitgaven en de apparaatsuitgaven om de hersteloperatie uit te voeren naar verwachting hoger uit dan eerder begroot. Daaraan verbonden omvat de bijstelling Toeslagen Herstel een stijging van de kosten van bezwaren en beroepen. De groei van het aantal aanmeldingen leidt ook tot een ophoging van budget voor dwangsommen en een vernieuwde hogere raming van de rechtsbijstandregeling. Eventuele bijstellingen van de prognose zijn inzichtelijk in de voortgangsrapportage Hersteloperatie Toeslagen4. De bijstelling leidt tot ophoging van uitgavenbudget op het geheel van apparaat en (schade)vergoedingen van € 364,1 mln. in 2024, € 759,2 mln. in 2025 en € 99,0 mln. in 2026. Deze beschikbare middelen zijn naast uitgaven op apparaat van Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) verdeeld over hogere uitgaven binnen de 30k-regeling, de integrale beoordeling, de kindregeling, de ex-partnerregeling, de HZK-regeling, dwangsommen en private schuldenregeling. Van het totaal is circa € 103 mln. in 2024 en circa € 299 mln. in 2025 overgeheveld vanuit de Aanvullende Post. Een integraal overzicht van de financiële stand van zaken van de Hersteloperatie Toeslagen is te vinden in de bijlage van de Voorjaarsnota 2024.

14. Bijdrage Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) aan artikel 1Er wordt om verschillende oorzaken budget overgeheveld van artikel 13 Toeslagen naar artikel 1 Belastingen. Ten eerste wordt er in verband met werkzaamheden door ketenpartners van Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) in 2024 circa € 37,1 mln. aan budget overgeheveld als gevolg van o.a. werkzaamheden door CAP (Centrale Administratieve Processen), KI&S (Klantinteractie & -services) en O&P (Organisatie & Personeel). Daarnaast wordt circa € 16 mln. overgeheveld ten behoeve van uitgaven bij de Belastingdienst in verband met toegenomen werkzaamheden voor UHT.

15. Implementatie Wet Open Overheid (WOO)Sinds 1 mei 2022 is de Wet open overheid van kracht. Hierdoor is er een wettelijke verplichting om documenten openbaar te maken. Om aan deze opgave te kunnen voldoen is extra personele inzet benodigd bij de Belastingdienst, Toeslagen en Douane om processen te begeleiden, te ondersteunen en nieuwe processen te implementeren voor de actieve openbaarmaking. Tevens zijn er extra behandelaren nodig om het groeiend aantal Woo-verzoeken binnen de verkorte termijnen te kunnen afhandelen.

16. Informatiehuishouding: de basis op ordeOm de informatiehuishouding van het ministerie van Financiën zowel intern als extern verder op orde te krijgen, wordt budget overgeheveld vanuit de reservering op artikel 10 naar artikel 1 Belastingen, artikel 8 Apparaat, artikel 9 Douane en artikel 13 Toeslagen. De Openbaarheidsparagraaf in de ontwerpbegroting 2024 van Financiën gaat nader op de ambities en activiteiten in.

17. KasschuivenEr vindt een aantal kasschuiven plaats op de Financiënbegroting. De meest in het oog springende kasschuiven zijn:

  • Een deel van de middelen op artikel 10 Nog onverdeeld zijn dit jaar naar verwachting niet benodigd en worden daarom doorgeschoven naar latere jaren, zodat de middelen beschikbaar blijven voor eventuele problematiek in latere jaren (€ 84 mln.).

  • In 2024 is budget beschikbaar voor uitvoerings- en compensatiekosten voor herstel Fraude Signalering Voorziening (FSV) en minnelijk schuldsaneringstraject (MSNP). Op basis van de actuele inzichten in de uitvoering en de planning zal het hersteltraject later en over een langere periode plaatvinden. Derhalve wordt € 70 mln. doorgeschoven vanuit 2024 naar de jaren 2025 en 2026.

  • De in 2024 beschikbare middelen op de voorziening voor uitvoeringskosten fiscale wet- en regelgeving worden doorgeschoven om de uitvoeringskosten in latere jaren te kunnen dekken (€ 16 mln).

18. Overige overhevelingen Aanvullende Post (AP)In de periode 2024 tot en met 2028 wordt er circa € 174 mln. overgeheveld van de Aanvullende Post naar de Financiënbegroting. De individuele overhevelingen worden nader toegelicht in de toelichtingen van de artikelen. Het betreft onder andere middelen voor de uitvoeringskosten fiscale wet- en regelgeving, middelen ten behoeve van Werken aan Uitvoering (WaU) en uitvoeringskosten CO2-heffing (CBAM).

Tabel 3 Overzicht belangrijkste suppletoire niet-belasting ontvangstenmutaties (Eerste suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
 

Art.

Ontvangsten 2024

Ontvangsten 2025

Ontvangsten 2026

Ontvangsten 2027

Ontvangsten 2028

Ontvangsten 2029

Vastgestelde begroting 2024 incl ISB's

 

4.777.433

3.657.034

3.801.002

3.923.456

3.727.777

 

Belangrijkste suppletoire mutaties

       

1) Belasting- en invorderingsrente

1

266.893

187.994

126.921

21.599

91.947

 

2) Dividenden staatsdeelnemingen

3

309.000

‒ 61.000

14.000

‒ 17.000

23.000

 

3) Renteontvangsten lening TenneT

3

29.025

‒ 17.293

11.546

11.546

11.546

 

4) Verkoop aandelen ABN AMRO

3

460.000

0

0

0

0

 

5) Ramingbijstelling Lening Griekenland

4

‒ 154.164

‒ 165.893

‒ 4.520

‒ 3.337

‒ 281

 

6) Overige mutaties & extrapolatie

div

45.950

20.552

16.305

16.348

17.948

3.852.200

Stand 1e suppletoire begroting 2024

 

5.734.137

3.621.394

3.965.254

3.952.612

3.871.937

3.852.200

Toelichting

1. Belasting- en invorderingsrente

De raming van de ontvangstenkant van de niet-belastingontvangsten (belasting- en invorderingsrente, vervolgingskosten en -opbrengsten en boetes) wordt naar boven bijgesteld naar aanleiding van realisaties in 2023, een hogere meerjarige belastinggrondslag en de recente renteramingen uit het CEP. Dit leidt tot een meevaller van € 267 mln. in 2024 aflopend tot € 92 mln. in 2028. Het nettoresultaat van hogere uitgaven en hogere ontvangsten draagt het ministerie van Financiën bij aan het generale beeld.

2. Dividenden staatsdeelnemingen

De dividendraming wordt bijgesteld aan de meest recente informatie over het verwachte dividend van de staatsdeelnemingen, als gevolg van de huidige marktomstandigheden.

3. Renteontvangsten lening TenneT

De raming van de renteontvangsten op de lening aan TenneT wordt bijgesteld. Dit komt deels door een aanpassing van de hoogte van de rente en deels door meer inzicht in het tempo van opname van de lening door TenneT.

4. Verkoop aandelen ABN AMRO

De verwachte ontvangsten worden met € 460 mln. naar boven bijgesteld, als gevolg van de verkoopopbrengst van aandelen ABN AMRO door het lopende verkoopprogramma van de staat en de pro rata deelname van NLFI aan het inkoopprogramma van ABN AMRO.

5. Ramingbijstelling Lening Griekenland

Op basis van de meest recente renteramingen worden de verwachte ontvangsten van de lening aan Griekenland bijgesteld. Daarnaast wordt de raming voor de aflossing van de lening aan Griekenland bijgesteld. In 2023 heeft Griekenland een vervroegde aflossing gedaan, waardoor in 2024 en 2025 niet zal worden afgelost.

2

Kamerstukken II 2023-2024, 36 410, nr. 36

3

Kamerstukken II 2023–2024, 31 934, nr. 78

4

16e Voortgangsrapportage (VGR) Hersteloperatie Toeslagen, Kamerstukken II 2023-2024, 31 066, nr. 1341

Licence