Toelichting

• 1. Recherche Samenwerkingsteam (RST)

  Op basis van het Convenant Financieringssystematiek recherchesamenwerkingsteam d.d. 4 juli 2019 worden de voor het Recherchesamenwerkingsteam beschikbare ondermijningsmiddelen overgeheveld van begrotingshoofdstuk 4 Koninkrijksrelaties naar begrotingshoofdstuk 6 Justitie en Veiligheid. Voor 2024 is dit € 14,36 mln.

• 2. Vangnetregeling veilig en gezond werken

  De verwachting was dat in 2023 het overgangsbeleid bij de Nationale Politie zou worden vastgesteld om daarmee openstaande dossiers onder de Vangnetregeling veilig en gezond werken (inclusief posttraumatische stressstoornis) af te handelen. Dit overgangsbeleid is nog niet definitief waarmee de afhandeling van dossiers en de daarmee samenhangende uitvoering voor € 10,5 mln. doorschuift.

• 3. Meerjaren Productie Prognose (MPP)

  De raming van de Meerjaren Productie Prognose leidt in 2024, 2025 en 2026 tot een budgetverhoging die onder andere wordt veroorzaakt door:

  • • Hogere kosten bij COA. Dit als gevolg van de verwachte hogere gemiddelde bezetting bij COA en omdat in 2024 en 2025 nog te weinig reguliere opvangplekken zijn waardoor duurdere noodopvang noodzakelijk is. Het budget (noodopvang en regulier) wordt verhoogd met € 319,6 mln. in 2024, met € 805,9 mln. in 2025 en met € 1.166,7 mln. in 2026. Conform de reguliere systematiek wordt een deel van de kosten van eerstejaarsasielopvang gefinancierd uit het Official Development Assistance (ODA) budget. Als gevolg van de hogere bezetting bij COA is ook de toerekening aan ODA van eerstejaarsasielopvang aangepast. In 2024 met € -20,3 mln. (inclusief afrekening 2023), in 2025 € 135,1 mln. en in 2026 € 694,9 mln.

  • • Het aantal Alleenstaande Minderjarige Vreemdelingen (AMV’s) in de instroom blijft naar verwachting stijgen de komende jaren waardoor Nidos meer AMV’s moet begeleiden en opvangen. Daardoor lopen de kosten op. Het budget wordt in 2024 opgehoogd met € 25 mln., in 2025 met € 50 mln. en 2026 met € 75 mln.

  • • Het budget Vluchtelingenwerk Nederland (VWN) wordt aangepast met € 10 mln. in 2024 omdat zowel de instroom als de bezetting hoger zijn dan in eerste instantie geraamd;

  • • Bij de Raad voor de rechtspraak leidt de MPP-raming in 2025 (€ -19 mln.) en 2026 (€ -20,5 mln.) tot een overschot op het terrein van asiel. Vorig jaar leidde de prognose in de MPP een vrij grote toename van zwaardere asielzaken, waarvoor de Rechtspraak was gecompenseerd. Er is nog steeds sprake van een aanzienlijke toename van asielzaken bij de Rechtspraak, maar niet in de mate die vorig jaar werd geprognosticeerd.

  • • De MPP-raming bij de IND leidt in 2024 tot een budgetverhoging van € 1,8 mln., in 2025 € 166,7 mln. en in 2026 € 139,3 mln.

  • • Voor de Landelijke voorziening vreemdelingen (LVV), bedoeld voor vreemdelingen die geen recht (meer) hebben op verblijf, maar om uiteenlopende reden niet zijn teruggekeerd naar hun land van herkomst, wordt € 16,1 aan het budget toegevoegd ter dekking van de kosten in 2024.

  • • Om de druk op de opvangcapaciteit van het COA te verkleinen, is de hotel- en accommodatieregeling (HAR) voor statushouders in het leven geroepen. Gemeenten kunnen bij de uitstroom van statushouders gebruik maken van een hotel en accommodatieregeling. Hiervoor wordt in 2024 € 17 mln. beschikbaar gesteld.

• 11. Kasschuif Law delta Zeeland

  In verband met de doorlooptijd van de realisatie van het Justitieel Complex Vlissingen is een kasschuif noodzakelijk. Hiervoor wordt een totaalbedrag van € 20,6 mln. (€ 6,9 mln. per jaar over 2025 tot en met 2027) doorgeschoven en gelijkmatig verdeeld over de jaren 2028 en 2029.

• 12. EU-regelgeving

  Dit betreft een groot aantal maatregelen (verordeningen) vanuit de EU waarmee de regelgeving binnen Europa wordt geüniformeerd, met name als het gaat om grensoverschrijdende informatievoorziening tussen de Europese staten.

• 13. Prognosemodel Justitiële Keten (PMJ)

  Het Prognosemodel Justitiële Ketens raamt de capaciteitsbehoefte van de justitiële keten. De grootste mutaties zijn onder ander verwerkt bij de onderstaande posten:

  • • Het PMJ- budget OM prognosticeert een stijgende ontwikkeling van het aantal overtredingen ten opzichte van de vorige PMJ-raming. Vanaf 2025 betreft het een meerjarig budgettair effect van € 13 mln. De OM-reeks is anders verwerkt in de JenV-begroting dan de PMJ-capaciteitsramingen omdat rekening wordt gehouden met een teruglopend aantal Mulderzaken door nieuwe regelgeving voor proceskostenvergoeding

  • • Bij de Raad voor de rechtspraak waarbij het budget vanaf 2027 wordt opgehoogd met € 27 mln. naar aanleiding van de PMJ-raming, als gevolg van een geraamde stijging van de capaciteitsbehoefte in aantal zaken bij met name het aantal bestuursrechtelijke en civiele handelszaken bij de rechtbanken. De reeks bij RvdR is anders verwerkt in de JenV-begroting dan de PMJ-capaciteitsramingen omdat rekening wordt gehouden met een teruglopend aantal Mulderzaken door nieuwe regelgeving voor proceskostenvergoeding.

  • • Het PMJ-budget DJI wordt in de jaren 2024 tot en met 2027 verlaagd waarvan € 32,9 mln. in 2024. Vanaf 2028 is sprake van een oploop van het budget met € 17,2 mln. in 2028 en € 24,1 mln. in 2029. Dit komt voornamelijk voort uit een stijgende TBS behoefte vanaf 2026 en een kleinere capaciteitsbehoefte bij de Overige Forensische Zorg vanaf 2024 .

• 17. Ramingsbijstelling

  De problematiek op de JenV-begroting wordt gedekt door verschillende incidentele meevallers. Daarnaast wordt in de uitvoering onderuitputting verwacht, onder andere door arbeidsmarktproblematiek. Totaal betreft het een ramingsbijstelling van € 126,2 mln. waarvan € 56,5 mln. op de uitgaven en € 69,7 mln. op de ontvangsten. 

• 18. Werkomgeving1-zaken (OM)

  Bij het OM is een stijgende ontwikkeling te zien van het aantal overtredingen, waardoor een aanpassing van het budget noodzakelijk is. Het budget is voornamelijk bestemd voor meer hoorzittingen en afhandeling van zaken die door professioneel gemachtigden zijn ingediend. Daarnaast is er sprake van inhaalacties ten behoeve van het landelijke zaakvolgsyteem BOSZ (Betere Opsporing door Sturing op Zaken)-voorraad, voornamelijk door de stijging van het aantal zaken betreffende het rijden onder invloed van alcohol/drugs. Tezamen wordt hiervoor € 15 mln. vrijgemaakt.

• 19. Kasschuif Modernisering Wetboek van Strafvordering

  Voor de implementatie van het nieuwe wetboek van Strafvordering zijn bij het Coalitieakkoord Rutte IV middelen beschikbaar gesteld. Samen met de partners in de strafrechtketen is 1 april 2029 vastgesteld als datum voor de inwerkingtreding van het nieuwe Wetboek van Strafvordering. In verband hiermee wordt het kasritme aangepast via een kasschuif om de aanwezige dekking te laten aansluiten op de jaren waarin de kosten naar verwachting worden gemaakt. Hiervoor wordt in totaal € 252,5 mln. (2024 -/- € 33,8 mln.; 2025 -/- € 86,8 mln.; 2026 -/- € 97,8 mln.; 2027 -/- € 34,0 mln.) doorgeschoven naar 2028 (€ 115,6 mln.) en 2029 (€ 136,9 mln.).

• 20. Kasschuif Verkeershandhaving

  De levering voor de vervanging van de vaste flitsers is vertraagd. Als gevolg hiervan is een kasschuif van de middelen noodzakelijk om de verschuiving van kosten van 2024 naar de daaropvolgende jaren te dekken. Hiervoor wordt uit 2024 € 12,3 mln. doorgeschoven en verdeeld over de jaren 2025 tot en met 2029.

• 21. Kasschuif Beslag Informatiesysteem

  Het kasritme van het Beslag Informatie Systeem (BIS), dat voorziet in het beheer van in beslag genomen goederen, wordt in verband met een advies van het adviescollege ICT -toetsing (AC-ICT) aangepast. De middelen uit 2024 ad € 18 mln. wordt door middel van een kasschuif doorgeschoven naar 2025 waarin naar verwachting ook de uitgaven zullen plaatsvinden.

• 22. Slachtofferzorg

  Amendement Van Wijngaarden 1betreft betere bescherming van de privacygegevens van slachtoffers in het strafrechtproces. De uitvoeringskosten van het amendement Van Wijngaarden zijn lager dan aanvankelijk gedacht. In 2024 € 5,3 mln. en vanaf 2025 jaarlijks € 10,3 mln. Dit levert een meevaller op die wordt ingezet om problematiek binnen de JenV-begroting te dekken.

• 23. Kasschuif DJI Vlissingen

  De aanbesteding en bouw van Justitieel Complex Vlissingen duurt langer dan verwacht, waardoor JenV pas later de gebruikersvergoeding gaat betalen. Er wordt totaal 45 mln. (2025 t/m 2027, € 15 mln. per jaar) doorgeschoven naar 2028 (€ 22,5 mln.) en 2029 (€ 22,5 mln.).

• 24. Jeugdbescherming en jeugdreclassering

  In oktober 2023 is tussen het Rijk en de VNG een bestuurlijk akkoord gesloten over een landelijk tarief voor de jeugdbescherming en de jeugdreclassering. Het ministerie van JenV draagt hieraan € 30 mln. per jaar bij, tot het moment dat een wettelijke regeling voor het Toekomstscenario of een wettelijke regeling voor een landelijk tarief voor maatregelen in de jeugdbescherming en jeugdreclassering in werking treedt. Er wordt € 30 mln. structureel overgeheveld naar het Gemeentefonds vanuit de € 50 mln. die het kabinet bij Voorjaarsnota 2023 structureel beschikbaar heeft gesteld voor de jeugdbescherming.

• 25. Oekraïne Accountability 

  Voor veiligheidskosten tribunalen wordt vanaf 2025 structureel € 13,1 mln. toegekend. De middelen Oekraïne accountability zijn bestemd voor de structurele kosten voor object-, persoons-, en woonhuisbeveiliging en kosten inzake beschermde getuigen; het betreft veiligheidskosten voor de hoven en tribunalen die zich richten op de agressie tegen Oekraïne en die Nederland op dit moment huisvest.

• 26. NAVO Top

  In 2023 is door de NAVO besloten dat Nederland gastland is voor de NAVO-top in 2025. In aanloop naar deze top worden er reeds in 2024 additionele kosten gemaakt voor de logistieke voorbereidingen. Vanuit de HGIS-begroting wordt in dit kader in 2024 € 12 mln. en in 2025 € 27,7 mln. toegevoegd aan de JenV-begroting.

• 27. Waterschade Limburg

  Om financiële verstrekkingen te kunnen bieden aan gedupeerden die onvoldoende middelen hebben om de dubbele woonlasten en/of resterende kosten van herstelwerkzaamheden voor de gebruiksfunctie van woning te betalen, die het gevolg zijn van de extreme wateroverlast in juli 2021 (zogenoemde schrijnende gevallen), zijn middelen vrijgemaakt. Deze middelen bedragen voor 2024 € 10,9 mln. en voor 2025 € 10,9 mln. inclusief uitvoeringslasten.

• 28. Entry Exit System (EES) op Amsterdam Airport Schiphol (AAS)

  De ministeries JenV, IenW, Defensie en Amsterdam Airport Schiphol hebben afspraken gemaakt over de implementatie van het Entry & Exit Systeem op Amsterdam Airport Schiphol. JenV draagt € 12,5 mln. bij in 2024.

• 29. Afrekening COA

  De afrekening met COA van € 153,6 mln. over het jaar 2023 leidt in 2024 tot hogere kosten bij JenV.

• 30. Samenwerkingsverbanden asielketen

  In 2023 zijn middelen beschikbaar gekomen voor het sluiten van samenwerkingsverbanden met gemeenten om asielopvanglocaties te openen. Een deel van de afspraken wordt in 2024 afgerond en/of betaald. Het betreft € 20,1 mln.

• 31. Versterking vreemdelingenketen

  Het budget wordt opgehoogd met € 14,7 mln. ten behoeve van diverse kleinere incidentele overlopende posten die nog in 2024 betaald moeten worden.

• 32. Dwangsommen IND

  Doordat de IND niet alle aanvragen voor een verblijf in Nederland binnen de wettelijke termijn kan afhandelen hebben aanvragers in sommige gevallen recht op een dwangsom. Hiervoor is ten minste in 2025 € 30 mln. beschikbaar gesteld. Met de huidige geraamde asielinstroom, afhandeling van asielaanvragen en bij ongewijzigd beleid rondom dwangsommen is het risico aanwezig dat ook na 2025 asielaanvragen niet binnen de wettelijke beslistermijn zullen worden afgehandeld.

• 33. Landelijke Vreemdelingen Voorziening (LVV) 

  In het kader van het Programma Landelijke Vreemdelingen Voorziening worden via de specifieke uitkering-regeling (SPUK ) middelen uitgekeerd vanuit de JenV-begroting aan de betreffende gemeenten. Een deel van de uitgekeerde middelen wordt (volgens bestuurlijke afspraak tussen rijk, gemeenten en VNG) bekostigd door een uitname uit het gemeentefonds. Daarom wordt € 14,7 mln. overgeboekt naar JenV.

• 34. Spreidingswet

  Op 1 februari 2024 is de spreidingswet ingegaan. Vanwege de inwerkingtreding van de spreidingswet wordt budget overgeheveld naar de JenV-begroting. Dit ziet op structurele middelen voor de uitvoeringskosten (25 miljoen euro) en de verwachte kosten voor de bonussystematiek voor 2024 (€ 10 mln.) en 2025 (€ 50 mln.). Het restant op de Aanvullende Post van de Rijksbegroting voor de spreidingswet in 2024 en 2025 valt vrij t.b.v. de dekking van de algemene asielproblematiek in die jaren.

• 35. Nationaal Programma Oekraïense Vluchtelingen

  Het budget Oekraïense Vluchtelingen is aangepast naar de verwachte instroom uit Oekraïne.

  Onder andere op het gebied van de Gemeentelijke Opvang Oekraïners (GOO) en Particuliere Opvang Oekraïners (POO); de transitiekosten, de bekostiging eerste opvang en apparaatskosten. Op basis van de raming wordt het budget in 2024 opgehoogd met € 307,8 mln. in 2025 met € 3.535,7 mln. en in 2026 met € 687,9 mln. Ter dekking van de verwachte kosten van de opvang van ontheemden uit Oekraïense worden de, op de Aanvullende Post van de Rijksbegroting, gereserveerde middelen overgeheveld naar de begroting van JenV voor de jaren 2025 (€ 1.213,6 mln.) en 2026 (100 mln.).

• 36. BTW compensatiefonds Oekraïne

  Een aantal van de taken van gemeenten voor de opvang van Oekraïense ontheemden is compensabel uit het btw-compensatiefonds. Als beleidsverantwoordelijk departement heeft JenV dat bedrag ter dekking te storten in het fonds. Met de huidige prognose zal dat in 2024 € 114,2 mln, in 2025 € 130,5 mln en in 2026 € 32,9 mln. zijn.  

• 37. Regeling Medische Zorg Ontheemden (RMO) Oekraïne opvang

  De zorg van ontheemden uit Oekraïne is geregeld via de Regeling Medische Zorg Ontheemden (RMO). De raming van de kosten voor RMO is aangepast aan de nieuwe raming op basis van de instroom. Voor 2024 betreft dit € 39,6 mln, 2025 € 204,1 mln. en in 2026 € 85,3 mln.

• 38. Taakstelling boeten en transacties

  Uit Voorjaarsnotabesluitvorming 2023 moet nog een taakstelling op de JenV begroting worden ingevuld ter dekking van de Rijksbrede dekkingsopgave. De beoogde invulling met de verhoging van de verkeersboetes was door de hoge inflatiecorrectie onvoldoende. JenV dekt dit nu uit meerjarig nog onverdeelde middelen. 

• 39. Ruimte artikel nog onverdeeld Meerjarig nog onverdeelde middelen zijn ingezet om de JenV-begroting sluitend te maken.

• 40. Nog te verdelen middelen EU -regelgeving

  Het budget ten behoeve van een aantal maatregelen waarmee de regelgeving binnen Europa wordt geüniformeerd is in afwachting van een verdere onderverdeling voor 2025 en verder geplaatst op het artikel nog onverdeeld.

• 41. Dekking kosten COA, IND en Nidos.

  Voor een groot deel was de aan COA, IND en Nidos bij de start van het uitvoeringsjaar beschikbaar gestelde budgetten al uitgegaan van het prijspeil 2024. Om die reden kan een deel van de nu bij Voorjaarsnota uitgedeelde loon -en prijsbijstelling voor COA, IND en Nidos worden ingezet ter dekking van de kosten bij de reguliere asielreeksen.

• 42. Eindejaarsmarge 2023

  De eindejaarsmarge 2023 is met deze mutatie aan de begroting van JenV toegevoegd.

• 43. Loonbijstelling 2024

  De tranche loonbijstelling 2024 is met deze mutatie aan de begroting van JenV toegevoegd.

• 44. Prijsbijstelling 2024

  De jaarlijkse prijsbijstelling wordt met deze mutatie toegevoegd aan de JenV-begroting.

• 45. Dekking uit eindejaarsmarge

  De eindejaarsmarge 2023 is ingezet ter dekking van de overlopende verplichtingen uit 2023 en problematiek binnen de begroting van JenV.

• 46. ExtrapolatieDit zijn de standen van het jaar 2028 die nu ook voor 2029 zijn opgenomen (ook wel de extrapolatiestanden genoemd).

Toelichting

• 1. Ramingsbijstelling

  De problematiek op de JenV-begroting wordt gedekt door verschillende incidentele meevallers. Daarnaast wordt in de uitvoering onderuitputting verwacht, onder andere door arbeidsmarktproblematiek. Totaal betreft het een ramingsbijstelling van € 126,2 mln. waarvan € 56,5 mln. op de uitgaven en € 69,7 mln. op de ontvangsten. 

• 2. Prognosemodel Justitiële Keten (PMJ)

  Het Prognosemodel Justitiële Ketens raamt de capaciteitsbehoefte van de justitiële ketens. De grootste mutaties zijn onder ander verwerkt bij de onderstaande posten:

  • • Als gevolg van de ontwikkelingen in de geraamde instroom van zaken op basis van de PMJ-raming zijn de verwachte ontvangsten voor de griffierechten aangepast. De ontvangstenraming in 2025 wordt opgehoogd naar € 13,4 mln. met een oploop naar € 16,4 mln. in 2029.

  • • Op basis van de outputfinancieringssystematiek dient DJI over 2023 een bedrag van € 68,6 mln. terug te betalen aan het moederdepartement.

  • • Op basis van de PMJ-raming worden de opbrengsten uit administratiekosten CJIB opgehoogd met € 5,1 mln. in 2024, € 13,3 mln. in 2025, € 10,1 mln. in 2026, € 7,8 mln. in 2027, € 8,6 mln. in 2028 en € 9,5 in 2029.

• 6. Griffierechten indexering

  In 2024 is sprake van een ramingsbijstelling van € 14,1 mln. die samenhangt met de verrekening van de gederfde ontvangsten in 2023 als gevolg van de uitgestelde indexering van de griffierechtentarieven.

• 7. Boeten en transacties

  De Boeten en Transactie-ontvangsten zijn geraamd voor de periode 2024-2029. De raming laat een stijging zien ten opzichte van de begroting 2024. Hierbij is rekening gehouden met de benodigde vervangingen van flitspalen en het gegeven dat enkele trajectcontroles aan het eind van hun levensduur komen in de komende jaren. Het OM zet de komende jaren in op verkeershandhaving gericht op de verkeersveiligheid. Daarnaast wordt een bijstelling gedaan op de Boete en transactieraming in verband met de latere inwerkingtreding van de verhoging (1 maart in plaats van 1 januari) van de boetetarieven.

• 8. Meerjaren Productie Prognose (MPP)

  Het eigen vermogen van IND komt boven de grens van 5% uit en wordt afgeroomd met € 28 mln.

• 9. Extrapolatie

  Dit zijn de standen van het jaar 2028 die nu ook voor 2029 zijn opgenomen (ook wel de extrapolatiestanden genoemd).