Uitgaven

Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022

Deze post betreft alle uitgavenmutaties die tussen Miljoennota 2022 en Voorjaarsnota 2022 hebben plaatsgevonden op de Financiënbegroting. Dit betreft onder andere budgetneutrale aanpassing van de BIR-verdeelsystematiek (aangekondigd bij Startnota), middelen voor de tegemoetkomingsregeling MSNP, een overheveling van de Aanvullende Post (409 miljoen euro) en een beroep op het generale beeld (219 miljoen euro) voor Toeslagenherstel. Daarnaast zijn er ook Coalitieakkoordmiddelen vanaf de Aanvullende Post voor Uitvoeringskosten Belastingdienst (99,8 miljoen euro) en laagdrempelige fiscale rechtshulp (0,5 miljoen euro) overgeheveld naar de Financiënbegroting. De Verticale Toelichting van de Financiënbegroting in de Voorjaarsnota 2022 biedt additionele toelichting op deze mutaties.

Mutaties besluitvorming Miljoennota

Uitvoering rechtsherstel box 3 (ISB)

Voor de uitvoering van de werkzaamheden voor het rechtsherstel box 3 worden uitgaven voorzien in de periode 2022–2024. Met de vierde incidentele begroting zijn voor 2022 en de eerstemaanden van 2023 middelen van de Aanvullende Post hiervoor beschikbaar gesteld24 (18 miljoen euro voor 2022 en 10 miljoen euro voor 2023). Om in 2023 en 2024 het rechtsherstel te kunnen uitvoeren wordt met de Miljoenennota nog eens respectievelijk 11,4 miljoen euro in 2023 en 8,9 miljoen euro in 2024 van de Aanvullende Post overgeheveld naar de begroting van Financiën.

WaU-middelen Belastingdienst

In het Coalitieakkoord heeft het kabinet Rijksbrede middelen gereserveerd voor de verbetering van de dienstverlening (Werk aan Uitvoering). De middelen die beschikbaar zijn gesteld (oplopend tot 105 miljoen euro tot en met 2031) voor de Belastingdienst zijn overgeheveld naar de Financiënbegroting.

Technische Mutaties Miljoennota

Kasschuiven Toeslagen

In 2022 wordt circa 784 miljoen euro van het budget voor Toeslagenherstel geschoven. Enkele regelingen gaan later van start dan voorzien. De budgetten voor deze regelingen (de kindregeling, de ex-partnerregeling en de compensatieregeling voor huur- en zorgtoeslag en kindgebondenbudget; HZK-regeling) worden doorgeschoven naar 2023 en 2024. Het grootste deel van deze kasschuif wordt gevormd door de schuif in de middelen van de kindregeling (345 miljoen euro). Naar verwachting gaat de kindregeling van start in het vierde kwartaal van 2022. Dit betekent dat de meeste middelen in 2023 nodig zullen zijn. Voor de HZK-regeling wordt het budget van 47 miljoen euro voor 2022 doorgeschoven naar 2023 en 2024. Voor de ex-partnerregeling wordt 60 miljoen euro doorgeschoven.

Daarnaast wordt ook circa 125 miljoen euro van het budget voor de forfaitaire 30.000 euro-regeling geschoven en circa 155 miljoen euro van het budget van de kwijtschelding van private schulden. Tot slot vinden er nog enkele kleinere kasschuiven plaats (totaal circa 52 miljoen euro van 2022 naar 2023 en 2024).

Van de totale kasschuif wordt circa 387 miljoen euro naar 2023 geschoven en circa 398 miljoen euro naar 2024. Deze kasschuiven komen bovenop de budgetten die al voor deze jaren gereserveerd zijn. Een uitgebreider overzicht van deze kasschuiven en de financiële stand van zaken van het Toeslagenherstel, is te vinden in de bijlage ‘Herstel Toeslagen’.

Kasschuif TenneT

Deze kasschuif voorziet TenneT op korte termijn van haar kapitaalbehoefte zodat TenneT haar investeringsagenda kan uitvoeren met behoud van haar kredietrating.

Kasschuiven overig

Dit is een verzameling van verschillende kleine kasschuiven die worden gebruikt om middelen in het juiste ritme te zetten.

Overboekingen met andere begrotingen

Dit betreft verschillende overboekingen met andere begrotingen, waaronder middelen voor de centrale financiering van de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI) (58 miljoen euro structureel) naar het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, middelen van het ministerie van Justitie en Veiligheid voor ondermijning (oplopend tot 28 miljoen euro structureel) en een bijdrage van 96 miljoen euro aan het Btw-compensatiefonds in 2026 als onderdeel van het eenmalig beschikbaar stellen van 1,1 miljard euro voor gemeenten en provincies.

Overboekingen met andere begroting (HGIS)

Deze reeks betreft middelen ten behoeve van het sanctiepakket voor Rusland uit 2014 (5,3 miljoen euro in 2023 en 2024) en een bijdrage vanuit het ministerie van Buitenlandse Zaken aan het Financieel Expertise Centrum Buitenlandse Financiering (0,2 miljoen euro in 2022)

Overboekingen van de Aanvullende Post

De overboekingen van de aanvullende post zien voornamelijk op herstel toeslagen. Voor de kwijtschelding van private schulden van ex-partners wordt ca. 60 miljoen euro overgeboekt, voor de kwijtschelding van publieke schulden van ex-partners ca. 10 miljoen euro en voor de brede hulp die gemeenten aan gedupeerden bieden 30 miljoen euro.

OnderuitputtingDe apparaats- en programmauitgaven op de Financiënbegroting vallen lager uit dan verwacht. Dit wordt onder andere veroorzaakt door personeelsverloop en krapte op de arbeidsmarkt, waardoor het langer duurt om vacatures te vervullen. Deze onderuitputting komt ten goede aan het generale beeld.

Desalderingen

Dit betreft met name de desaldering van uitgaven op artikel 1 Belastingen. Het betreft het terugdraaien van de werkwijze waarbij de Belastingdienst de Douane factureert voor facilitaire werkzaamheden en levering van uniforms.

Niet-plafondrelevant

Aandelenemissie Air France-KLM (ISB)De mutatie van 220 miljoen euro betreft het besluit van het kabinet om deel te nemen aan de aandelenemissie van Air France-KLM om het huidige belang in stand te houden. De kosten van de deelname in de emissie betreft een raming op basis van de laatste standen. De uitgaven zijn afhankelijk van de koers van het aandeel op het moment van de daadwerkelijke uitgifte.

IMF lening OekraïneNederland verstrekt een bilaterale lening van 200 miljoen euro aan Oekraïne via een speciale kredietlijn van het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Deze begrotingssteun zal een bijdrage leveren aan Oekraïense inspanningen om de dagelijkse uitgaven te financieren en daarmee de economie draaiende te houden.

Schadeloosstellen SNSOp 1 februari 2013 is SNS Reaal genationaliseerd. Naar verwachting doet de Hoge Raad in 2023 in een schadeclaim jegens de overheid. Als de Hoge Raad de Staat in het ongelijk stelt, zal een uitkeringsproces worden opgestart. Daarom is in de begroting zekerheidshalve een post van het totaal aan schadeloosstelling uit te keren bedrag opgenomen, vermeerderd met geschatte wettelijke rente daarover.

ESMDe aanpassing van het ingelegde kapitaal (176 miljoen euro) wordt veroorzaakt door het actualiseren van de kapitaalsleutel van het ESM, dat noodzakelijk is geworden door de toetreding van Kroatië. Tot nu toe werd de kapitaalsleutel van de ECB van 2009 gebruikt, maar na toetreding van Kroatië zal dat de kapitaal­ sleutel van de ECB van 2020 zijn waardoor Nederland meer kapitaal moet inleggen.

De Nederlandsche Bank (DNB) ontvangt rente op over de gelden die het ESM bij DNB aanhoudt. Door de gestegen rente is deze post hoger uitgevallen dan verwacht.

Niet-belastingontvangsten

Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022

Deze post betreft alle niet-belastingontvangstenmutaties die tussen Miljoennota 2022 en Voorjaarsnota 2022 hebben plaatsgevonden op de Financiënbegroting. Dit betreft onder andere budgetneutrale aanpassing van de BIR-verdeelsystematiek (aangekondigd bij Startnota) en middelen voor de tegemoetkomingsregeling MSNP. De Verticale Toelichting van de Financiënbegroting in de Voorjaarsnota 2022 biedt additionele toelichting op deze mutaties.

Mutaties besluitvorming Miljoennota

Garantie Gasunie (ISB)Voor het verlenen van een garantie aan Gasunie voor het huren van de tweede LNG-terminal in de Eemshaven, zal Gasunie een marktconforme premie van 1,02 miljoen euro betalen.25 De ontvangen premie zal, indien nodig, gebruikt worden voor het dekken van (een deel van) de annuleringskosten.

Belasting- en invorderingsrente In de Voorjaarsnota is gemeld dat de openstaande belastingschuld ten opzichte van de Miljoenennota is toegenomen. Hierdoor valt de raming van de invorderingsrente over de coronaschuld hoger uit. Het gaat hierbij om cumulatief 70 miljoen euro over de jaren 2022-2027. Daarnaast is in de Voorjaarsnota ook gemeld dat het kabinet nu uitgaat van een derving van 6 miljard euro voor corona gerelateerde belastingschuld, in plaats van de eerder geraamde derving van 1,5 miljard euro.26 Hierdoor valt de raming van de invorderingsrente over de coronaschuld lager uit. Het gaat hierbij om cumulatief 182 miljoen euro over de jaren 2022-2027. Per saldo wordt de belasting- en invorderingsrente voor de ontwerpbegroting 2023 cumulatief met 112 miljoen euro verlaagd.

Premie- en renteontvangsten garantie/lening KLMDe Nederlandse Staat ontvangt een premie voor de afgegeven garantie inzake de revolving credit facility (2,4 miljard euro) voor KLM. KLM heeft de banken verzocht de RCF te verlagen met 665 miljoen euro, waardoor de garantie premie over een lager bedrag wordt berekend. Daarom worden de premieontvangsten (gedurende de looptijd) naar beneden bijgesteld. Daarnaast ontvangt de Nederlandse Staat minder rente voor de verstrekte lening aan KLM, i.v.m. de vervroegde aflossing van 277 miljoen euro

Dividenden StaatdeelnemingenEen actualisatie van de dividendramingen van de staatsdeelnemingen geeft voor dit jaar (2022) en voor 2023 en 2024 een positieve bijstelling (respectievelijk 20, 40 en 30 miljoen euro hoger dan eerder voorzien). Voor de jaren 2026 en 2027 is een correctie naar beneden ten opzichte van de eerdere raming, respectievelijk 25 en 35 miljoen.

Technische Mutaties Miljoennota

Kasschuif Project invorderingsrente

Voor de herstelactie invorderingsrente zijn middelen gereserveerd in 2022 en 2023. Met deze schuif worden de middelen in het juiste ritme gezet.

Desalderingen

Dit betreft met name de desaldering van apparaatsontvangsten op artikel 1 Belastingen. Het betreft het terugdraaien van de werkwijze waarbij de Belastingdienst de Douane factureert voor facilitaire werkzaamheden en levering van uniforms.

Niet-plafondrelevant

Aflossing lening KLM

KLM maakt gebruik van de mogelijkheid om kosteloos vervroegd af te lossen en lost de uitstaande lening van 277 miljoen euro af. Daarmee bedraagt de uitstaande lening na aflossing nul, en de opvraagbare lening 723 miljoen euro.

Lening IMF Oekraïne (ISB)

De reeks ontvangsten van de bilaterale lening die Nederland verstrekt aan Oekraïne via het IMF bevat alleen renteontvangsten tot en met 2026. Vanaf 2027 wordt de lening ook afgelost, hierdoor nemen de ontvangsten door aflossing toe, maar nemen de renteontvangsten af.

ESM De Nederlandsche Bank compenseert het ESM voor de negatieve rente die het over haar deposito bij DNB moet betalen. DNB volgt de marktverwachtingen van de rente die omhoog zijn bijgesteld ten opzichte van het voorgaande jaar. Na 2023 zal deze boven 0% uitkomen. De behaalde winst wordt met een jaar vertraging aan het ESM uitgekeerd.