Uitgaven

Intensiveringen

NAVO-top Nederland

Deze mutatie betreft de boeking van het budget voor BZ voor de organisatie van de NAVO-top (12 miljoen euroin 2024 en 39 miljoen euro in 2025). In 2023 is besloten dat Nederland gastland is voor de NAVO-top in 2025. In aanloop naar deze top worden reeds in 2024 additionele kosten gemaakt voor de logistieke voorbereidingen (huur locatie, hotelkamers etc.). Vanuit de HGIS wordt in dit kader in 2024 12 miljoen toegekend aan de BZ-begroting en 12 miljoen euro aan de JenV-begroting (zie overboeking). Dit wordt gefinancierd uit BZ- en JenV-eindejaarsmarge 2023.Vanuit de HGIS wordt in 2025 51 miljoen euro additioneel ter beschikking gesteld ten behoeve van de organisatie van de NAVO-top, waarmee de totale HGIS-bijdrage voor 2024 en 2025 komt op 75 miljoen euro. Het bedrag van 51 miljoen euro wordt verdeeld naar de begrotingen van Justitie en Veiligheid (28 miljoen euro in 2025), zie overboekingen), Infrastructuur en Waterstaat (4 miljoen euro in 2025, zie overboekingen) en Buitenlandse Zaken (19 miljoen euro in 2025). De verdeling is gebaseerd op de relatieve verdeling van de organisatie van de Nuclear Security Summit in 2014 van deze departementen. De verdeling is indicatief en kan nog wijzigen op basis van verdere uitwerking. Buitenlandse Zaken zet hier bovenop nog eens 20 miljoen euro in 2025 uit de eigen begroting voor een deel van de kosten die BZ moet maken voor de NAVO-top. De toegevoegde HGIS-middelen zijn bedoeld voor de additionele kosten van deze departementen, die niet zouden zijn ontstaan als Nederland de NAVO-top niet zou organiseren. Defensie past eventuele kosten in 2024 binnen de eigen begroting in. Indien noodzakelijk kan een herijking van het budget plaatsvinden bij een volgend hoofdbesluitvormingsmoment.

Generaal dossier

EU-afdrachten

Dit is een saldo van verschillende mutaties op de EU-afdrachten. Ten eerste is er in 2025 een tegenvaller van 259,5 miljoen euro door de nacalculatie over 2023. Ten tweede is op basis van de nieuwe commissiecijfers de verwachte onderuitputting onder het uitgavenplafond van de EU-begroting verwerkt in de afdrachten, wat leidt tot meevallers van 1,3 mld. in 2024 en 342 miljoen euro in 2025 en tegenvallers van 808 miljoen euro in 2026 en 637 miljoen euro in 2027. Ten derde is het effect van de herziening (Mid Term Review) van het Meerjarig Financieel Kader (MFK; de Europese begroting) en de oprichting van de Oekraïne-faciliteit verwerkt. Ten vierde is de laatste aanvullende begroting (Draft Amending Budget 4; DAB4) van 2023 verwerkt. Deze is op de EU-begroting over de jaargrens heen geschoven, wat leidt tot een meevaller van 193 miljoen euro in 2024. Ten slotte zijn de boeteopbrengsten geactualiseerd, wat leidt tot een tegenvaller van 56 miljoen euro in 2027.

Kasschuiven

Binnen de HGIS kan BZ de eindejaarsmarge (EJM) verdeeld over 3 jaren opvragen. Middels deze kasschuif wordt de HGIS-eindejaarsmarge inclusief de middelenafspraak huisvesting in de jaren 2025 en 2026 toegevoegd aan de begroting van Buitenlandse Zaken.

Overboekingen Aanvullende Post

Eerste niet-militaire steunpakket Oekraïne 2024

Eind december 2023 heeft het kabinet bekendgemaakt 102 miljoen euro vrij te maken voor steun aan Oekraïne in de eerste vier maanden van 2024. Een deel van deze middelen (15 miljoen euro) wordt toegevoegd aan het Stabiliteitsfonds op de begroting van Buitenlandse Zaken. Het gaat om 5 miljoen euro voor de voortzetting en opschaling van humanitaire ontmijning door Ngo’s en om 10 miljoen euro voor een bijdrage aan UNOPS (United Nations Office for Project Services).

Overboeking accountability

Eind november 2023 heeft het kabinet bekendgemaakt middelen beschikbaar te maken voor waarheidsvinding en gerechtigheid voor Oekraïne (accountability). Conform afspraken worden de structurele kosten gedekt door middel van evenredige bijdragen van de verschillende departementale begrotingen. De structurele bijdrage van BZK wordt gedekt middels de reserveringen op de aanvullende post. VWS dekt de bijdrage in 2025 vanaf de reservering op de aanvullende post.

Overboekingen met andere begrotingen

NAVO-top Nederland

J&V en I&W ontvangen respectievelijk 40 miljoen euro en 4 miljoen euro vanuit de HGIS voor de organisatie en beveiliging van de NAVO-top.

Overboeking accountability

Eind november 2023 heeft het kabinet bekendgemaakt middelen beschikbaar te maken voor waarheidsvinding en gerechtigheid voor Oekraïne (accountability). Conform afspraak worden de incidentele en structurele kosten gedekt door middel van evenredige bijdragen van de verschillende departementale begrotingen.

Overige overboekingen met andere begrotingen

Er hebben verschillende overboekingen plaatsgevonden binnen de HGIS. De grootste mutaties zijn een bijdrage uit de HGIS van 25 miljoen euro aan Defensie in 2024 inzake de BSB-beveiliging op hoog-risico posten, overboekingen van de begroting van BZ naar de begroting van BHOS vanwege een ramingsbijstelling van het Europees ontwikkelingsfonds van 13 miljoen euro in 2024 en 4 miljoen euro in 2025, en 3 miljoen euro structureel voor uitvoeringskosten van de RVOD. Daarnaast is er ten behoeve van de VN-gezant voor de wederopbouw in Gaza 5 miljoen euro overgeboekt van de begroting van BHOS naar de begroting van BZ. Het overige deel is een saldo van verschillende kleinere mutaties.

Plafondcorrecties

Ophoging Europese Vredesfaciliteit

In de Nota van Wijziging op de ontwerpbegroting 2024 van Buitenlandse Zaken is een verhoging van de Nederlandse bijdrage aan de Europese Vredesfaciliteit (EPF) van 300,9 miljoen euro opgenomen. Deze reeks betreft het Nederlandse aandeel in de derde ophoging van de EPF voor steun aan Oekraïne. De Nederlandse bijdrage aan het EPF is gebaseerd op de bnp-verdeelsleutel van ca. 5,9% en is opgenomen in lopende prijzen, conform Europese begrotingssystematiek.

EU-afdrachten

Deze mutaties zijn het effect op de Nederlandse afdrachten van de herziening (Mid Term Review) van het MFK inclusief de oprichting van de Oekraïne-faciliteit. Voor 2024 en 2025 zijn deze mutaties met een plafondcorrectie verwerkt op de begroting van buitenlandse zaken.

Steun Oekraïne 2024

Dit betreft een bijdrage aan een agressietribunaal ter ondersteuning van de justitiële sector van Oekraïne. Deze mutatie is verwerkt met een Nota van Wijziging op de ontwerpbegroting 2024 van buitenlandse zaken.

Prijsbijstelling non-ODA

Naar aanleiding van de CEP-raming van het Centraal Planbureau wordt het non-ODA-budget bijgesteld op basis van de verwachting van de prijsontwikkeling van het bbp.

Eindejaarsmarge

De totale HGIS-onderuitputting over 2023 bedraagt 100 miljoen euro. Hiervan is 16 miljoen euro onderdeel van de middelenafspraak voor huisvesting. Via de HGIS-eindejaarsmarge inclusief de middelenafspraak huisvesting wordt dit budget toegevoegd aan de begroting van Buitenlandse Zaken in 2024 en conform HGIS-besluitvorming doorverdeeld naar de betreffende departementen.

Extrapolatie

Met de extrapolatie wordt de begrotingsstand in het extrapolatiejaar 2029 (t+5) toegevoegd aan de begroting van Buitenlandse Zaken.

Technisch

NAVO-top Nederland

Vanuit de HGIS wordt er budget toegevoegd aan de begroting van BZ voor dekking van de kosten voor de NAVO-top, het gaat om 12 miljoen euro in 2024 en 39 miljoen euro in 2025.

Overig technisch

Dit is een saldo van verschillende mutaties. Onder andere de contributie aan de VN wordt structureel verhoogd met 6 miljoen euro. Ook wordt de bijdrage aan het Centre for Humanitarian Dialogue in het kader van vrede en veiligheid meerjarig verhoogd met 4 miljoen euro en stijgen de uitgaven voor training van buitenlandse diplomaten door het afsluiten van een nieuwe subsidieovereenkomst. Daarnaast is de bijdrage aan de Raad van Europa (RvE) structureel verhoogd vanwege het wegvallen van de Russische contributie.

Niet-plafondrelevant

Actualisatie invoerrechten

Gedurende het jaar treedt een onbedoeld saldo-effect op in de ramingen van de invoerrechten, doordat aan de inkomsten- en uitgavenkant een andere raming wordt gebruikt. Om dit saldo-effect te voorkomen wordt drie keer per jaar een extra actualisatie verwerkt aan de uitgavenkant van de invoerrechten en de perceptiekostenvergoeding die hieruit volgt.

Ontvangsten

Generaal dossier

Traditionele Eigen Middelen (TEM)

Dit betreft de verrekening met de EU van verschillende casussen over onder voorbehoud afgedragen traditionele eigen middelen (TEM). Het gaat om de zonnepanelencasus, de lage waarde textiel en schoenen (LWTS) casus, en verschillende kleinere casussen. Voor de zonnepanelencasus heeft Nederland 634 miljoen euro vooruitbetaald, hiervan krijgt Nederland 405,6 miljoen euro terug. Voor de LWTS casus ontvangt Nederland 46,2 miljoen euro terug van de 148,3 miljoen euro die was vooruitbetaald. In 2023 heeft Nederland reeds 83,8 miljoen euro hiervan ontvangen. Voor de overige casussen krijgt Nederland 167,3 miljoen euro terug van de 236,3 miljoen euro die was vooruitbetaald.

EU-afdrachten (nacalculatie 2023)

De nacalculatie die geboekt is in 2023 over 2022 is foutief als negatieve uitgave geboekt, maar had geboekt moeten worden als overige ontvangst. Dit leidt tot een ontvangst van 556 miljoen euro. Daarnaast leidt de nacalculatie t.a.v. de plasticafdracht over 2023 tot een eenmalige meevaller van 44 miljoen euro.

Perceptiekostenvergoeding

Nederland ontvangt 25% van de bruto af te dragen nabetalingen aan traditionele eigen middelen (TEM) als perceptiekostenvergoeding. Deze mutatie hangt samen met de actualisatie en nabetaling van de invoerrechten en is relevant voor het uitgavenplafond.

Kasschuiven

Kasschuif Huisvesting

In de begroting van 2024 is een opbrengst geraamd van 95 miljoen euro uit een verkoop binnen de vastgoedportefeuille van Buitenlandse Zaken. De ontvangst van deze verkoop zal naar verwachting pas in 2025 worden ontvangen.

Wijziging kasreeks HVP

Dit betreft een wijziging van de kasreeks voor de ontvangsten van het Herstel en Veerkrachtplan (HVP). Tot en met 2026 maakt Nederland aanspraak op 5,4 miljard uit de Herstel- en Veerkrachtfaciliteit. Volgens planning dient Nederland in het najaar 2024 het tweede betaalverzoek in. Uitbetaling geschiedt pas na goedkeuring door de Europese Raad op basis van een beoordeling door de Europese Commissie. Naar verwachting ontvangt Nederland dit deel van de middelen pas begin 2025. 

Extrapolatie

Met de extrapolatie wordt de begrotingsstand in het extrapolatiejaar 2029 (t+5) toegevoegd aan de begroting van Buitenlandse Zaken.

Technisch

Door de toename van visa en paspoortuitgiften worden de ontvangsten van consulaire dienstverlening bijgesteld. Hiermee heeft BZ een structurele hogere ontvangst van circa 10 miljoen euro per jaar.