De afgelopen jaren zijn belangrijke stappen gezet om bestaanszekerheid op Bonaire, Sint Eustatius en Saba (de BES-eilanden) te verbeteren. Om deze inzet voort te zetten, heeft het kabinet eind 2024, zoals in de Voorjaarsnota 2025 reeds is opgemerkt, € 9 miljoen per jaar gereserveerd om de koopkracht van inwoners op de BES-eilanden extra te ondersteunen.171 In het kader van deze koopkrachtmaatregelen wordt voorgesteld om verdere nivellering aan te brengen van de inkomens. Het voorstel is om het tarief van de eerste schijf van de inkomstenbelasting naar beneden bij te stellen onder gelijktijdige aanpassing (verhoging) van het tarief van de tweede schijf van de inkomstenbelasting om de verlaging van het tarief van de eerste schijf budgetneutraal vorm te geven. Op deze wijze treft het kabinet per 1 januari 2026 ook een fiscale maatregel om de bestaanszekerheid op de BES-eilanden verder te versterken door de belastingdruk voor lagere inkomens en middeninkomens te verlagen en op deze wijze het besteedbare inkomen van die groepen inwoners te verbeteren.
Doeltreffendheid, doelmatigheid en evaluatie
Het doel van deze maatregel is om inkomensverschillen op de BES-eilanden te verkleinen door de percentages van de tarieven in de inkomsten- en loonbelasting aan te passen, en daarmee de koopkracht van de lagere en middeninkomens te verbeteren. In dat kader is deze maatregel onderdeel van een breder pakket aan maatregelen die de voorgaande twee jaren is ingevoerd om dat doel te bereiken.
Doordat het tarief van de eerste schijf wordt verlaagd en het tarief van de tweede schijf wordt verhoogd, vindt een verschuiving van belastingdruk plaats van de lagere en middeninkomens die veelal alleen onder de eerste schijf vallen, naar de hogere inkomens die deels onder de tweede schijf vallen. De maatregel is daarmee doelmatig. Aangezien de tarieven in de inkomsten- en loonbelasting direct van invloed zijn op de koopkracht van de belastingplichtigen op de BES-eilanden is de maatregel ook doeltreffend. Tariefmaatregelen hebben immers een directe impact op de koopkracht en kunnen relatief eenvoudig worden doorgevoerd tegen lage kosten. De maatregel zal in beginsel niet worden geëvalueerd omdat het een parameteraanpassing betreft.
Uitvoeringsgevolgen Belastingdienst, Dienst Toeslagen en Douane
De maatregel is door de Belastingdienst beoordeeld met een uitvoeringstoets. Voor de maatregel geldt dat de Belastingdienst deze uitvoerbaar acht per de voorgestelde datum van inwerkingtreding.