3.2.1. Verticale ontwikkeling van de AWBZ-uitgaven en -ontvangsten
De verticale toelichting bevat een cijfermatig overzicht van de budgettaire veranderingen die zich hebben voorgedaan sinds de ontwerpbegroting 2013. Voor een meer gedetailleerde toelichting op de veranderingen wordt verwezen naar paragraaf 6, het verdiepingshoofdstuk.
De verticale toelichting onderscheidt drie categorieën mutaties:
-
– mee- en tegenvallers;
-
– beleidsmatige mutaties;
-
– technische- en macro-economische mutaties.
Tabel 9 laat vanaf de stand ontwerpbegroting 2013 de verticale ontwikkeling van de BKZ-uitgaven en -ontvangsten zien.
| 2013 | |
|---|---|
| AWBZ-uitgaven ontwerpbegroting 2013 | 27.295,6 |
| Mee- en tegenvallers | |
| Actualisering AWBZ-uitgaven (zie tabel 9A) | 259,3 |
| Beleidsmatige mutaties | |
| Nominaal beeld | – 100,0 |
| Compensatie Wmo extramuraliseren zzp's | – 15,0 |
| Overige | – 76,0 |
| Technische en macro-economische mutaties | |
| Macro-bijstellingen | – 29,0 |
| Volume indexering Wmo | – 29,7 |
| Nominale lpo tranche 2013 Wmo | – 39,2 |
| Schuif tussen financieringsbronnen AWBZ | 71,7 |
| Financieringsmutatie | 173,4 |
| Totaal mutaties | 215,5 |
| AWBZ-uitgaven jaarverslag 2013 | 27.511,1 |
| AWBZ-ontvangsten ontwerpbegroting 2013 | 1.819,4 |
| Mee- en tegenvallers | |
| Eigen bijdrage AWBZ | 80,9 |
| Ramingbijstelling vermogensinkomensbijtelling | 17,0 |
| Beleidsmatige mutaties | |
| Verzachten vermogensinkomensbijtelling | – 17,0 |
| Totaal mutaties | 80,9 |
| AWBZ-ontvangsten jaarverslag 2013 | 1.900,3 |
| Netto-AWBZ-uitgaven ontwerpbegroting 2013 | 25.476,2 |
| Mutatie in de netto-AWBZ-uitgaven | 134,6 |
| Netto-AWBZ-uitgaven jaarverslag 2013 | 25.610,8 |
Bron: VWS, NZa-gegevens over de productieafspraken en voorlopige realisatiegegevens, CVZ-gegevens over de financieringslasten Zvw en AWBZ.
Uitgaven
Mee- en tegenvallers
Actualisering AWBZ-uitgaven
| 2013 | |
|---|---|
| Zorg in natura | 393,4 |
| Persoonsgebonden budgetten | – 53,9 |
| Preventieve zorg | – 34,6 |
| Beheerskosten | – 42,0 |
| Overige | – 3,6 |
| Totaal | 259,3 |
Bron: VWS, NZa-gegevens over de productieafspraken en voorlopige realisatiegegevens, CVZ-gegevens over de financieringslasten Zvw en AWBZ.
Zoals aangegeven bij tabel 9 bevat deze post alle mutaties vanaf de stand ontwerpbegroting 2013. Op basis van voorlopige realisatiegegevens van de NZa en het CVZ zijn de zorguitgaven 2013 geactualiseerd (zie tabel 9A). Uit de actualisering volgt per saldo een overschrijding van circa € 259 miljoen ten opzichte van de stand ontwerpbegroting 2013. De belangrijkste mutatie heeft betrekking op de zorg in natura. Deze wordt hieronder nader toegelicht. In de verdiepingsbijlage zijn de overige sectoren verder toegelicht.
Zorg in natura
De sectoren behorende tot de zorg in natura laten in totaal een mutatie zien van circa € 393 miljoen. Het betreft een tegenvaller op de kapitaallasten van € 208 miljoen en een tegenvaller op de productie van € 469 miljoen. Hiertegenover staat echter een bedrag van € -283 miljoen aan groeiruimte en onverdeelde maatregelen dat is uitgedeeld aan de verschillende sectoren.
Beleidsmatige mutaties
Nominaal beeld
Dit betreft een meevaller in het nominaal beeld van de AWBZ. De beschikbare middelen ter compensatie van de nominale ontwikkeling waren groter dan de benodigde middelen.
Compensatie Wmo extramuraliseren ZZP's
Gemeenten ontvangen (zoals aangekondigd in de meicirculaire 2012 van het Gemeentefonds) compensatie voor hogere kosten in de Wmo als gevolg van het extramuraliseren van lichte zorgzwaartepakketten in de AWBZ voor nieuwe cliënten. Dit betreft een incidentele toevoeging.
Overige mutaties
Deze post is het saldo van verschillende mutaties.
Technische en macro-economische mutaties
Macrobijstellingen
De raming van de loon- en prijsbijstelling is aangepast op basis van de macro-economische inzichten in het Centraal Economisch Plan (CEP 2013) van het Centraal Planbureau (CPB).
Volume indexering Wmo
Dit betreft de overheveling van de volume-indexatie Wmo naar het Gemeentefonds.
Nominale lpo tranche 2013 Wmo
De vergoeding voor loon- en prijsontwikkeling wordt voor alle zorgsectoren in eerste instantie gereserveerd op nominaal en onverdeeld. Daar staat de raming voor de jaren 2013 tot en met 2018. De definitieve loon- en prijsontwikkeling tranche 2013 wordt toegedeeld aan de Wmo.
Schuif tussen financieringsbronnen
Dit is een schuif tussen financieringsbronnen AWBZ en Zvw.
Financieringsmutatie
Er is een zeker tijdsverloop tussen de bevoorschotting op basis van productieafspraken tussen zorgaanbieders en zorgkantoren en de verwerking van de zorgproductie in de budgetten van de instellingen door de NZa. Als gevolg daarvan wijkt de financiering binnen een jaargrens af van de daadwerkelijke zorguitgaven (budgetten) in dat jaar. Zo ontstaan er financieringsachterstanden of -voorsprongen. In 2013 is er dus € 173,4 miljoen meer gefinancierd dan geproduceerd.
Financieringsmutaties hebben wel invloed op de hoogte van de zorguitgaven in enig jaar, maar over een langere periode bezien heffen financieringsvoorsprongen en -achterstanden elkaar op.
Ontvangsten
Mee- en tegenvallers
Eigen bijdrage AWBZ
Op basis van de CVZ-jaarcijfers doet zich in 2013 een ontvangstenmeevaller voor bij de eigen bijdragen AWBZ.
Ramingbijstelling vermogensinkomensbijtelling
De opbrengst van het verhogen van de vermogensinkomensbijtelling in het regeerakkoord van het kabinet-Rutte-Asscher is hoger dan geraamd. Deze meeropbrengst is ingezet voor de verzachting van deze maatregel.
Beleidsmatige mutaties
Verzachten vermogensinkomensbijtelling
De vermogensinkomensbijtelling uit het regeerakkoord van het kabinet-Rutte-Verhagen en het Begrotingsakkoord 2013 is gericht verzacht.
Figuur 4 Samenstelling AWBZ-uitgaven 2013
| 2013 | |
|---|---|
| Wmo-uitgaven ontwerpbegroting 2013 | 1.477,3 |
| Beleidsmatige mutaties | |
| Compensatie Wmo extramuraliseren zzp's | 15,0 |
| Technische en macro-economische mutaties | |
| Volume indexering Wmo | 29,7 |
| Nominale lpo tranche 2013 Wmo | 39,2 |
| Totaal mutaties | 83,9 |
| Wmo-uitgaven jaarverslag 2013 | 1.561,2 |
Beleidsmatige mutaties
Compensatie Wmo extramuraliseren ZZP's
Gemeenten ontvangen (zoals aangekondigd in de meicirculaire 2013 van het Gemeentefonds) compensatie voor hogere kosten in de Wmo als gevolg van het extramuraliseren van lichte ZZP’s in de AWBZ voor nieuwe cliënten. Dit betreft een incidentele toevoeging.
Technische en macro-economische mutaties
Volume indexering Wmo
Dit betreft de overheveling van de volume-indexatie Wmo naar het Gemeentefonds.
Nominale lpo tranche 2013 Wmo
De vergoeding voor loon- en prijsontwikkeling wordt voor alle zorgsectoren in eerste instantie gereserveerd op nominaal en onverdeeld. Daar staat de raming voor de jaren 2013 tot en met 2018. De definitieve loon- en prijsontwikkeling tranche 2013 is toegedeeld aan de Wmo.
3.2.2. Kerncijfers
De kerncijfers in tabel 11 schetsen een beeld van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).
| eenheid | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Indicatie | ||||||
| Aantal personen met een indicatie via CIZ, ultimo verslagjaar | 1.000 | nvt | 664 | 734 | 768 | 793 |
| – waarvan met een indicatie voor zorg met verblijf | 1.000 | nvt | 302 | 325 | 342 | 354 |
| – waarvan indicatie voor zorg zonder verblijf | 1.000 | nvt | 362 | 408 | 426 | 439 |
| Gebruik | ||||||
| Persoonsgebonden budgetten (pgb) | ||||||
| Aantal personen met een pgb, ultimo verslagjaar (CVZ) | 1.000 | 109 | 118 | 121 | 139 | 129 |
| Zorg in natura (eigen-bijdrageplichtig CAK) | ||||||
| Aantal personen met eigen-bijdrageplichtige zorg in verslagjaar: | ||||||
| – waarvan zorg met verblijf | 1.000 | 331 | 344 | 355 | 363 | 372 |
| – waarvan zorg zonder verblijf1 | 1.000 | 394 | 381 | 388 | 508 | 521 |
| Volume (productie) | ||||||
| Zorg in natura met verblijf (nacalculatie, voor het jaar 2012 afspraken) | ||||||
| aantal dagen ZZP geestelijke gezondheidszorg B | 1 mln. | nvt | nvt | 3 | 3 | 2,9 |
| aantal dagen ZZP geestelijke gezondheidszorg C | 1 mln. | nvt | nvt | 6,2 | 6,8 | 7,3 |
| aantal dagen ZZP verstandelijke handicap | 1 mln. | nvt | nvt | 21,7 | 22,6 | 23,3 |
| aantal dagen ZZP (sterk gedragsgestoord) licht verstandelijke handicap | 1 mln. | nvt | nvt | 1,3 | 1,5 | 1,6 |
| aantal dagen ZZP lichamelijke beperking | 1 mln. | nvt | nvt | 3,1 | 3,4 | 3,4 |
| aantal dagen ZZP zintuiglijke beperking | 1 mln. | nvt | nvt | 0,8 | 0,8 | 0,9 |
| aantal dagen ZZP verpleging en verzorging | 1 mln. | nvt | nvt | 57,7 | 57,5 | 57,8 |
| Zorg in natura zonder verblijf (nacalculatie, voor het jaar 2012 afspraken) | ||||||
| aantal uren persoonlijke verzorging | 1 mln. | 34,5 | 37,4 | 39,7 | 42,9 | 45,9 |
| aantal uren verpleging | 1 mln. | 8,9 | 7,7 | 6,9 | 7,2 | 7,4 |
| aantal uren begeleiding | 1 mln. | 19,8 | 17,5 | 17,1 | 17,5 | 17,9 |
| aantal uren behandeling | 1 mln. | 0,8 | 2,1 | 2 | 2,1 | 2,3 |
| aantal dagdelen dagactiviteiten extramurale cliënten | 1 mln. | 23,2 | 22 | 16,5 | 16,3 | 16,3 |
| Volledig pakket thuis (nacalculatie, voor het jaar 2012 afspraken) | ||||||
| aantal dagen vpt geestelijke gezondheidszorg | 1 mln. | nvt | nvt | 0 | 0,1 | 0,1 |
| aantal dagen vpt gehandicaptenzorg | 1 mln. | nvt | nvt | 0,1 | 0,2 | 0,3 |
| aantal dagen ZZP verpleging en verzorging | 1 mln. | nvt | nvt | 0,2 | 0,5 | 0,8 |
| MEE-instellingen | ||||||
| aantal cliënten MEE-organisaties | aantal | 99.192 | 100.676 | 101.457 | 98.458 | 101.674 |
| aantal diensten MEE-organisaties | aantal | 168.715 | 171.409 | 183.237 | 188.471 | 197.494 |
| totaal aantal MEE-organisaties | aantal | 23 | 22 | 22 | 22 | 22 |
| Rijksvaccinatieprogramma (RVP) | ||||||
| percentage deelname aan Rijksvaccinatieprogramma * | % | 94,5 | 95,2 | 95,0 | 95,4 | 95,4 |
| Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) | ||||||
| Uren hulp bij huishouden totaal gefactureerd | 1 mln. | 53,3 | 56 | 56,5 | 58,9 | 58,1 |
| Klanten hulp bij huishouden personen | 1.000 | 430 | 434,4 | 431,3 | 444,5 | 443,2 |
Bronnen:
Indicatie, Gebruik: met ingang 2009
www.monitorlangdurigezorg.nl; daarvoor CIZ;
CAK; CVZ
Volume: met ingang 2010
www.monitorlangdurigezorg.nl; daarvoor Nza
MEE-instellingen: MEE-Nederland
RVP: RIVM *Voor het verslagjaar 2013 (betreft alle vaccinaties gegeven t/m 2012) is dit 95,5%. Dit betreft het percentage kinderen geboren in 2010 dat basisimmuun is voor DKTP vóór het bereiken van hun 2-jarige leeftijd.
Wmo: met ingang van 2009
www.monitorlangdurigezorg.nl; daarvoor CAK