Base description which applies to whole site

4.5 Onderuitputting

In deze bijlage wordt de totale onderuitputting gepresenteerd. Daarbij worden de grootste en/of belangrijkste meevallende realisaties apart toegelicht.

Tabel 8 Grootste posten met onderuitputting in 2024 (bedragen in miljoenen euro)

Post

Onderuitputting

als % van vastgestelde netto-begroting

Stimuleringregeling LLO in MKB

7,5

0,0%

Maatwerkregeling Duurzame Inzetbaarheid en Eerder Uittreden

36,5

0,1%

Re-integratie Wajong

5,5

0,0%

Arbeidsmarktdienstverlening

12,3

0,0%

Uitvoeringskosten UWV

5,8

0,0%

DUO

5,7

0,0%

Apparaat

16,2

0,0%

Opdrachten

19,8

0,0%

Overige onderuitputting Subsidies

23,8

0,0%

Ontvangsten Arbeidsmarkt

5,0

0,0%

Ontvangsten Arbeidsmarktdienstverlening

8,0

0,0%

Ontvangsten Integratie en maatschappelijke samenhang

12,0

0,0%

Overige meerontvangsten

17,8

0,0%

Totaal

174,8

0,3%

Stimuleringregeling LLO in MKB

Het verschil wordt verklaard door onderuitputting op het kasbudget van de regeling. De geschatte hoeveelheid betalingen vanwege vaststellingen en voorschotten bleek te hoog geweest. Dit komt doordat op voorhand het type aanvragen, de looptijd van projecten en de timing van vaststellingsverzoeken moeilijk te voorspellen zijn. De arbeidsmarktkrapte is geen oorzaak geweest van deze onderuitputting.

Maatwerkregeling Duurzame Inzetbaarheid en Eerder Uittreden

De beoordeling van de aanvragen heeft enige vertraging opgelopen. Deze beoordelingen worden in 2025 voortgezet. Daarnaast is het laatste aanvraagtijdvak voor sectoren van 2024 niet volledig uitgeput. Tot slot heeft de aanvullende bevoorschotting bij lopende projecten vertraging opgelopen welke naar verwachting in 2025 worden uitgevoerd. De arbeidsmarktkrapte is geen oorzaak geweest van deze onderuitputting.

Re-integratie Wajong

UWV beschikt over één taakstellend re-integratiebudget verdeeld over artikel 3 en 4. UWV heeft het totale taakstellend budget van 2024 nagenoeg uitgeput. De verdeling tussen WIA/WAO/ZW/WW 35-min en Wajong is echter anders dan in de begroting is opgenomen. Het Wajong deel is € 5,5 miljoen lager uitgevallen en het WIA deel is hoger uitgevallen, dit is slechts een administratief verschil.

Arbeidsmarktdienstverlening

Vanuit dit budget werden de kosten voor de personele inzet in de regionale mobiliteitsteams en de inzet van aanvullende dienstverlening gefinancierd. In 2024 was er een vrijval van circa € 12 miljoen van het budget vanwege lager uitgevallen uitvoeringskosten en lagere uitgaven uit het ontschot budget. Het landelijk ontschot budget is opgedeeld in 35 regionale budgetten. De uitputting van het ontschot budget verschilt per arbeidsmarktregio. Van de 35 regio's hebben 22 regio's 90% of meer van het budget benut. Het ontschot budget eindigt in 2024 en is niet begroot in 2025.

Uitvoeringskosten UWV

De onderuitputting komt doordat er minder uitvoeringstoetsen zijn uitgevoerd en opdrachten later zijn gestart. Deze vertraging heeft geen tot weinig impact gehad op het bereiken van de doelstellingen. De arbeidsmarktkrapte is geen oorzaak geweest van deze onderuitputting.

DUO

Er zijn minder leningen verstrekt door DUO dan geprognosticeerd. Een oorzaak kan zijn dat statushouders minder snel worden gehuisvest dan de taakstelling en/of verwachting is. De arbeidsmarktkrapte is geen oorzaak geweest van deze onderuitputting.

Apparaat

Dit betreft met name eigen personeel. De belangrijkste oorzaken voor de lagere realisatie betreffen: in de raming van de uitgaven was onvoldoende rekening gehouden met het effect van het IKB (individueel keuzebudget) en sociale lasten. Daarnaast is de omvang van de vergoedingen voor ziekte- en zwangerschap groter dan verwacht, wat per saldo leidt tot lagere uitgaven. Ten slotte zijn er vacatures minder goed ingevuld.

Opdrachten

Diverse kleine uitgaven zijn lager uitgevallen dan eerder verwacht. De arbeidsmarktkrapte is geen oorzaak geweest van deze onderuitputting.

Overige onderuitputting Subsidies

Diverse kleine uitgaven zijn lager uitgevallen dan eerder verwacht. De arbeidsmarktkrapte is geen oorzaak geweest van deze onderuitputting.

Ontvangsten Arbeidsmarkt

De algemene ontvangsten blijken € 8,8 miljoen te zijn in plaats van de begrote € 1,2 miljoen. Het verschil van € 7,6 miljoen wordt hoofdzakelijk verklaard door € 4,5 miljoen ontvangsten als gevolg van het goedkoper uitvallen van een opdracht aan het RIVM van 2023 voor de uitvoering van de Tegemoetkoming Stoffengerelateerde Beroepsziekten (TSB). De arbeidsmarktkrapte is geen oorzaak geweest van deze onderuitputting.

Ontvangsten Arbeidsmarktdienstverlening

Er zijn twee terugontvangsten op de arbeidsmarktdienstverlening (samen ongeveer € 8 miljoen). Dit betreft nacalculatie van de personele inzet en het ontschot budget van de arbeidsmarktdienstverlening ten opzichte van de begrotingsstand. De arbeidsmarktkrapte is geen oorzaak geweest van deze extra ontvangsten.

Ontvangsten Integratie en maatschappelijke samenhang

Het gaat hierbij om een vordering op COA voor de afrekening Voorinburgering 2023 van € 8 miljoen en de ontvangsten op de SPUK onderwijsroute voor € 4 miljoen. Verklaring hiervoor is dat sommige gemeenten minder statushouders hebben gehuisvest dan andere gemeenten. De gemeenten die minder statushouders hebben gehuisvest betalen een deel van hun voorschot terug aan het Rijk zodat het Rijk deze middelen kan herverdelen over andere gemeenten.

Overige meerontvangsten Ontvangsten

Diverse kleine ontvangsten vallen hoger uit dan verwacht.

Focusonderwerp: Prioriteren van beleid met aandacht voor de uitvoering en arbeidsmarkt

Arbeidsmarktkrapte kan tot vertraging in de beleidsuitvoering en soms ook tot onderuitputting van budgetten leiden. De gerapporteerde onderuitputting is echter voornamelijk toe te schrijven aan andere oorzaken dan arbeidsmarktkrapte.

Arbeidsmarktkrapte kan weliswaar de realisatie van bepaalde doelen belemmeren. In de beleidsontwikkeling wordt nadrukkelijk stilgestaan bij de uitvoerbaarheid van voorgenomen beleid, waarbij regeldruk en schaarste van arbeidskrachten een rol kunnen spelen.

Om de uitdagingen van krapte te adresseren, heeft het kabinet in december 2024 de brede arbeidsmarktagenda gepresenteerd (Kamerstukken II 2024/25, 29 544, nr. 1260). In deze agenda wordt ingezet op beleid langs vijf sporen:

  • verhogen van de kwaliteit van werk;

  • versterken van de economie;

  • verhogen van de productiviteit;

  • verhogen van de duurzame arbeidsparticipatie;

  • verbeteren van de match op de arbeidsmarkt.

In 2024 is daarnaast de invoeringstoets ingevoerd naar aanleiding van het rapport ‘Ongekend Onrecht’. Dit nieuwe instrument toetst op een vroeg moment de uitwerking van nieuwe wetgeving in de praktijk. Er zijn diverse invoeringstoetsen van SZW naar de Tweede Kamer gestuurd, zoals de Vereenvoudiging Wajong, Betaald Ouderschapsverlof en Recht op kinderopvangtoeslag bij Wlz-indicatie. In deze invoeringstoetsen wordt onder andere gewezen op het belang van uitlegbaarheid en vereenvoudigingen van wet- en regelgeving.

In 2024 is het programma Werk aan Uitvoering herijkt om een nieuwe focus aan te brengen. Rijksbreed zet dit programma zich onder andere in voor de vereenvoudiging van beleid en wetgeving en om grip te krijgen op schaarste in de uitvoering.

Licence