Inleiding
De Werkmaatschappij is een baten-lastendienst onder het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en per 1 januari 2008 officieel ingesteld. Per 1 januari 2012 bestaat deze organisatie uit een Houdster en 10 bedrijfseenheden.
De bedrijfseenheden van De Werkmaatschappij leveren een breed scala aan producten en diensten op het terrein van de bedrijfsvoering aan onderdelen van de rijksoverheid. Of het nu gaat om arbeidsmarktcommunicatie of bedrijfsmaatschappelijk werk, om grafische dienstverlening of het bieden van coaching, om arbeidsjuridische ondersteuning of post- en koeriersdiensten.
Ontwikkelingen
Bij het opstellen van de begroting 2012 is uitgegaan van de eind 2011 bestaande samenstelling van De Werkmaatschappij. Vanaf 2012 gaan 8 bestaande bedrijfseenheden binnen DWM samen tot een Expertisecentrum Organisatie&Personeel (EC O&P). In 2010 is hiervoor een programma opgesteld dat in 2011 is geïmplementeerd.
De Werkmaatschappij beoogt eigen vermogen op te bouwen om incidentele risico’s op te vangen zonder bijstelling van tarieven gedurende een kalenderjaar.
Bij het opstellen van de begroting 2012 is uitgegaan van de 2011 tarieven. Ingeval van grote stijging van de grondstofprijzen zoals bij de bedrijfseenheden vijfkeerblauw (papierprijzen) en Interdepartementale Post- en Koeriersdienst (brandstofprijzen) zal De Werkmaatschappij dit doorberekenen in de betreffende tarieven. Wel is in de tarieven 2012 rekening gehouden met de generieke taakstellingen die vanaf 2012 op De Werkmaatschappij afkomen.
Als het eigen vermogen de norm van 5% heeft bereikt, zal De Werkmaatschappij bij eerstvolgende suppletoire begroting de wijze van restitutie aan haar afnemers aangeven.
Exploitatie
| 2010* | 2011* | 2012* | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Baten | |||||||
| Opbrengst moederdepartement | 53 616 | 24 554 | 17 699 | 17 621 | 17 762 | 17 738 | 17 645 |
| Opbrengst overige departementen | 74 294 | 71 847 | 74 270 | 77 797 | 78 467 | 78 560 | 78 345 |
| Opbrengst derden | 1 683 | 5 128 | 3 953 | 4 006 | 4 056 | 4 105 | 4 105 |
| Rentebaten | 3 | 10 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
| Vrijval voorzieningen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Bijzondere baten | 716 | 503 | 613 | 563 | 513 | 463 | 463 |
| Totaal baten | 130 312 | 102 042 | 96 540 | 99 992 | 100 803 | 100 871 | 100 563 |
| Lasten | |||||||
| Apparaatskosten | |||||||
| – Personele kosten | 71 573 | 49 369 | 51 720 | 54 702 | 55 905 | 56 772 | 56 772 |
| – Waarvan eigen personeel | 62 435 | 42 074 | 44 954 | 48 220 | 48 983 | 49 774 | 49 774 |
| – Waarvan externe inhuur | 9 138 | 7 295 | 6 766 | 6 482 | 6 922 | 6 998 | 6 998 |
| – Materiële kosten | 58 107 | 47 320 | 41 274 | 41 925 | 41 668 | 40 990 | 40 682 |
| – Waarvan ICT | 14 745 | 11 830 | 10 319 | 10 481 | 10 417 | 10 248 | 10 171 |
| Overige lasten | |||||||
| – Rentelasten | 146 | 700 | 416 | 401 | 396 | 396 | 396 |
| – Afschrijvingskosten | 658 | 3 195 | 2 935 | 2 964 | 2 834 | 2 713 | 2 713 |
| – Dotaties voorzieningen | 307 | 148 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| – Bijzondere lasten | 237 | 455 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Totaal lasten | 131 028 | 101 187 | 96 345 | 99 992 | 100 803 | 100 871 | 100 563 |
| Saldo van baten en lasten | – 716 | 855 | 195 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Toelichting
Uitgangspunt voor de begroting van baten en lasten van De Werkmaatschappij is een kostendekkende exploitatie.
Baten
De eenheden die de grootste bijdrage leveren aan de omzet en kosten bij De Werkmaatschappij zijn het EC O&P voor ca. € 50 mln, Digitale Werkplek Rijk voor ca. € 20 mln en vijfkeerblauw voor ca. € 11 mln.
Vanaf 2012 gaan de 8 bedrijfseenheden van EC O&P als één organisatie opereren. Tevens zijn de operationele activiteiten van de bedrijfseenheid Digitale Werkplek Rijk vanaf 2011 alleen nog maar gericht op het beheer van de Digitale Werkplek Rijk. Digitale Werkplek Rijk zal samen met SSO-ICT optrekken bij haar activiteiten.
De meerjarenontwikkeling van de omzet is een resultante van de verwachte toename van de reguliere productieafzet bij meerdere bedrijfseenheden als gevolg van uitbreiding van de interdepartementale klantenkring en/of aanpassing van het producten en dienstenaanbod op de vraag. De gehanteerde tarieven zijn de tarieven van 2011 verlaagd met de generieke taakstelling voor zowel het moederdepartement als overige departementen. Voor de additionele taakstelling zal De Werkmaatschappij in samenspraak met haar klanten komen tot afspraken voor de invulling van de taakstelling. In de begroting gaat De Werkmaatschappij ervan uit dat de vraaguitval als gevolg van de additionele taakstelling zal worden gecompenseerd door de aansluiting van onderdelen van departementen die nog geen producten en diensten afnemen bij De Werkmaatschappij.
Bijzondere baten
De bijzondere baten vanaf 2012 bestaat hoofdzakelijk uit de opbouwgelden van Bureau Gateway die worden gedragen door de beleidsverantwoordelijke afdelingen.
Lasten
De generieke en additionele taakstellingen vragen van De Werkmaatschappij, door het verlagen van de tarieven, ook een verlaging van de kosten. Door de verwachte groei van de organisatie en door besparende maatregelen te treffen, houdt De Werkmaatschappij haar kosten niveau (in absolute zin) de komende jaren ongeveer op hetzelfde niveau. Maatregelen waaraan gedacht kan worden zijn het verhogen van de declarabiliteit en het verlagen van huisvestingskosten.
Kasstroomoverzicht
| 2010* | 2011* | 2012* | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Rekening-courant RHB 1 januari (incl. deposito) | 20 530 | 21 986 | 17 384 | 17 892 | 16 106 | 14 189 | 12 152 |
| 2. | Totale operationele kasstroom | – 1 473 | 4 050 | 3 130 | 2 964 | 2 833 | 2 713 | 2 713 |
| 3a. | Totaal investeringen (-/-) | – 1 974 | – 3 335 | – 3 000 | – 500 | – 500 | – 500 | – 500 |
| 3b. | Totaal boekwaarde desinvesteringen (+) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 3. | Totaal investeringkasstroom | – 1 974 | – 3 335 | – 3 000 | – 500 | – 500 | – 500 | – 500 |
| 4a. | Eenmalige uitkering aan moederdepartement (-/-) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 4b. | Eenmalige storting door het moederdepartement (+) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 4c. | Aflossingen op leningen (-/-) | – 164 | – 250 | – 3 622 | – 4 250 | – 4 250 | – 4 250 | – 750 |
| 4d. | Beroep op leenfaciliteit (+) | 0 | 0 | 4 000 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 4. | Totaal financieringskasstroom | – 164 | – 250 | 378 | – 4 250 | – 4 250 | – 4 250 | – 750 |
| 5. | Rekening-courant RHB 31 december (=1+2+3+4) | 16 919 | 22 451 | 17 892 | 16 106 | 14 189 | 12 152 | 13 615 |
Toelichting
Het hoge Rekening-courantsaldo ultimo 2012 wordt verklaard door omvangrijk geldverkeer bij enkele bedrijfseenheden. De ontwikkeling in het saldo van de rekening courant is een resultante van de ontwikkeling van de operationele kasstroom en de verwachte investeringen. De Werkmaatschappij streeft ernaar om bij een omvangrijke rekening-courantstand een beperkt beroep te doen op de leenfaciliteit. De opgenomen lening betreft dan ook alleen de investering voor de aanschaf van de licenties bij de bedrijfseenheid Digitale Werkplek Rijk. In 2011 is tevens een beroep op de leenfaciliteit gedaan (€ 15 mln.) voor de aanschaf van licenties bij de bedrijfseenheid Digitale Werkplek Rijk. Deze was niet opgenomen in de 1e suppletoire begroting 2011. De aflossingen zijn wel opgenomen in de meerjaren kasstroom.
Doelmatigheid
De Werkmaatschappij levert als Shared Service Organisatie vele producten en diensten. Door de huidige ontwikkelingen van de organisatie (bijvoorbeeld vorming een EC O&P) is gekozen voor een tweetal overall indicatoren voor de integrale kostprijzen en de verkooptarieven. Beide zijn door indexcijfers weergegeven (2011 = 100).
Doelmatigheidsindicatoren
| Omschrijving deel | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Verloop integrale kostprijs (2011 = 100) | 100 | 98 | 97,5 | 97 | 96,5 | 96 |
| Verloop verkooptarieven (2011 = 100) | 100 | 98 | 97,5 | 97 | 96,5 | 96 |
| Omzet per FTE | 163 528 | 151 733 | 150 600 | 151 331 | 151 590 | 151 355 |
| FTE-totaal (excl. externe inhuur) | 624 | 636 | 664 | 666 | 665 | 664 |
| Saldo van baten en lasten (%) | 0,84% | 0,20% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Kwaliteitsindicator 1 : Klanttevredenheid departementen | 7,1 | 7,1 | 7,1 | 7,1 | 7,1 | 7,1 |
| Kwaliteitsindicator 2 : Medewerkertevredenheid | 7,5 | 7,5 | 7,5 | 7,5 | 7,5 | 7,5 |
Toelichting
Voor de betere leesbaarheid van de ontwikkeling van de kostprijzen en tarieven is gekozen om de ontwikkelingen zichtbaar te maken in bovenstaande 2 indexreeksen op concernniveau in plaats van individuele reeksen per bedrijfseenheid.
De generieke taakstelling uit het regeerakkoord noopt De Werkmaatschappij ertoe in de periode 2012–2016 efficiënter te werken. Maatregelen zijn onder andere een betere ondersteuning van de processen door het gebruik van ICT-tools, een betere bundeling van de inkoopbehoefte en het zoeken naar synergie met andere producten/diensten. Uitvoering van de maatregelen zorgen er voor dat De Werkmaatschappij goedkoper gaat werken, wat zich vertaald in lagere tarieven. De tariefsverlagingen zijn technisch berekend door de jaarlijkse taakstellingsbedragen af te zetten in percentages van de omzet van 2011.
In de begroting is tevens rekening gehouden met een belangrijke overkomst op het gebied van bedrijfsmaatschappelijk werk naar het ExpertiseCentrum Organisatie&Personeel (EC O&P, één van de onderdelen van De Werkmaatschappij). Omdat het geschatte aantal FTE’s dat overkomt naar De Werkmaatschappij gemiddeld een lagere omzet per persoon genereert, neemt de indicator «omzet per FTE» ten opzichte van het voorgaande jaar af.
DWM zal een ronde maken langs de opdrachtgevers (departementen) om mogelijkheden te onderzoeken voor een volledige(r) afname van de De Werkmaatschappij producten en diensten. Doel hiervan is de vraaguitval als gevolg van de additionele taakstelling te compenseren door de dienstverlening een extra impuls te geven. Door de departementen (vollediger) mee te laten doen aan DWM hoeven zij minder in eigen beheer uit te voeren dan wel uit te besteden aan de markt.