Beleidsartikel 11 Goed functionerende economie en markten

Toelichting

Diversen/Departementale bijdrage aan het € 6 mld pakket

Deze reeks betreft met name bijdragen van andere departementen in diverse projecten en loon -en prijsbijstellingen agentschappen, ZBO’s/RWT’s en diverse organisaties. Daarnaast vindt een besparing plaats op onderzoeksopdrachten op het terrein van marktwerking en mededinging en wordt het programmabudget voor PIANOo verlaagd met circa € 0,1 mln per jaar.

Toelichting

Boetetaakstelling High Trust-beleid

Onderzoek wijst uit dat het niet haalbaar is de ontvangstentaakstelling op boetes marktwerking uit het regeerakkoord te realiseren. Deze wordt daarom grotendeels afgeboekt, overeenkomstig hetgeen bepaald is in het regeerakkoord vindt compensatie plaats ten laste van «subsidies bedrijven», te weten het fiscale innovatie instrumentarium.

Beleidsartikel 12 Een sterk innovatievermogen

Toelichting

Internationaal Innoveren

Dit betreft de middelen voor de nieuwe tranche voor Joint Technology Initiatives en Eurekaclusters. De Eureka-clusters hebben als doel de mondiale concurrentiekracht van de Europese ICT-industrie te versterken. Dit doen zij onder andere door het steunen van innovatieve R&D-projecten op het terrein van de nano-elektronica in Europese samenwerkingsverbanden van bedrijven, eventueel aangevuld met kennisinstellingen en universiteiten. De JTI’s zijn samenwerkingsvormen van publieke en private partijen over de landsgrenzen heen ten behoeve van het uitvoeren van onderzoeksprogramma’s, onder andere gericht op het verkleinen en integreren van elektronica (onderzoek en ontwikkeling van nano-elektronica).

Phase 2

Dit betreft de middelen voor Joint Technology Initiatives en Eurekaclusters waarvoor verplichtingen reeds zijn aangegaan.

Eurostars

Eurostars is een Europees innovatieprogramma en een initiatief van EUREKA en de Europese Commissie. Eurostars helpt (kleine) bedrijven om marktgerichte technologische ontwikkeling uit te voeren. Het doel is de time-to-market van deze nieuwe technologieën te verkorten en de technische risico’s te verkleinen. De verwachting is dat hierdoor kleine bedrijven zich sneller zullen kunnen ontwikkelen en groeien in omzet en aantal medewerkers.

Topsectoren NWO

Topsectoren TTI’s

Dit betreft de middelen die worden gebruikt voor het aansluiten van het aanbod op de vraag naar Publiek-Private Samenwerking-constructies en het inbedden van Technologische Topinstituten in de kennisinfrastructuur.

Subsidies MIT

Om de middelen beter te richten op de topsectoren worden er middelen overgeboekt naar de nieuwe MIT-regeling, die zich richt op MKB in topsectoren. Dit voornemen is met de Kamer gecommuniceerd in een brief van 11 februari 2013 (TK, 27 406, nr. 198).

Invulling subsidietaakstelling

Dit betreft de invulling van de taakstelling Topsectoren en Bedrijfslevenbeleid uit het regeerakkoord van het huidige kabinet. Deze taakstelling is ingevuld op de Grote Technologische Instituten Marin, Deltares en NLR, TNO, de Innovatieprestatiecontracten, de TKI-toeslag, Stichting Technische Wetenschappen en het Innovatiefonds.

Innovatiefonds: vroege fase / informal investors

Als onderdeel van het stimuleringspakket heeft het kabinet tenslotte besloten om het innovatiefonds te versterken met een aantal concrete maatregelen. Er wordt in totaal € 75 mln bestemd voor vroege fase financiering en investeringen van informal investors in jonge en kleine bedrijven. Vroege fase financiering is bedoeld voor innovatieve startende bedrijven en het bestaande innovatieve MKB met ambitieuze groeiplannen.

Departementale bijdrage aan het € 6 mld pakket

De uitgaven voor het MIT (MKB-Innovatiestimulering Topsectoren) kunnen met € 1 mln per jaar verlaagd worden omdat een deel van de aan te gane verplichtingen naar verwachting niet tot uitgaven zal leiden. Daarnaast vindt een korting van circa € 0,2 mln per jaar plaats op onderzoeksbudgetten voor innovatie. De opbrengsten van deze besparingen worden met een kasschuif op dit artikel beter over de jaren verdeeld.

Toelichting

Luchtvaart kredieten

Dit betreft de terugontvangsten van in het verleden verleende luchtvaartkredieten onder de naam Korte Termijn Projecten (KTP) en Civiele VliegtuigOntwikkeling (CVO1).

Diverse ontvangsten

Als gevolg van het afrekenen van de opdracht 2012 aan Agentschap NL worden voorschotten terugontvangen.

Beleidsartikel 13 Een excellent ondernemingsklimaat

Toelichting

BMKB

Bevorderen Ondernemerschap

Om de kasmiddelen beter aan te laten sluiten bij het beschikbare verplichtingbudget is deze kasschuif uitgevoerd. Tevens zal, als onderdeel van het stimuleringspakket voor de kredietverlening, € 5 mln worden gereserveerd voor flankerend beleid (met name voorlichting en informatie voor MKB-bedrijven) en ondersteuning van alternatieve financieringsvormen zoals crowdfunding en kredietunies. Samen met marktpartijen wordt een Nederlandse Investeringsinstelling opgericht. Een intermediair die in eerste instantie een makelaarsfunctie tussen vraag en aanbod van (lange termijn) financiering voor institutionele beleggers gaat vervullen. Voor de ondersteuning bij de oprichting wordt € 10 mln gereserveerd.

Innovatieregeling Scheepsnieuwbouw

Dit betreft de uitfinanciering van in het verleden aangegane verplichtingen.

Onderzoek en opdrachten

In het najaar van 2012 is aan Nedcar € 3,25 mln toegezegd als bijdrage aan ombouw van de productielijn en scholing. Deze mutatie betreft de uitfinanciering hiervan.

ICT-beleid

Deze mutatie betreft met name de uitfinanciering van in het verleden aangegane verplichtingen voor PRIMA en beleidsbudget voor de realisatie van de ICT doorbraakprojecten.

Kamers van Koophandel

De raming voor 2013 kan bijgesteld worden tot € 138,5 mln.

Bijdrage instituten

Om het binnenhalen van buitenlandse investeerders en investeringen op peil te houden ten behoeve van de Nederlandse economie, zijn juist in crisistijd voldoende middelen nodig voor de acquisitieketen van buitenkantoren, hoofdkantoor en regio’s.

Bijdrage Agentschap NL

Een deel van de taakstelling van het Begrotingsakkoord 2012 was tijdelijk op Bijdrage Agentschap NL geboekt, de definitieve invulling vindt plaats ten laste van het budget voor de Innovatie Prestatie Contracten.

Microkrediet

Het kabinet heeft € 30 mln uitgetrokken voor de vervolgfinanciering van Qredits. Deze maatregel is onderdeel van het stimuleringspakket.

Departementale bijdrage aan het € 6 mld pakket

De geraamde uitgaven voor het ICT-programma kunnen in lijn gebracht worden met de uitfinancieringsbehoefte, wat een besparing oplevert. Daarnaast vindt een korting plaats op de onderzoeksbudgetten voor ondernemingsklimaat met circa € 0,3 mln per jaar en wordt de oploop in het budget voor Bevorderen Ondernemerschap vanaf 2017 beperkt.

Toelichting

BMKB

De ontvangsten worden structureel verhoogd met € 3,8 mln als gevolg van de premieverhoging met 20% met ingang van 1 april 2013.

BMKB interne begrotingsreserve

Als gevolg van het aanpassen van de schaderaming worden middelen aan de interne begrotingsreserve onttrokken.

Diverse ontvangsten

Als gevolg van het afrekenen van de opdracht 2012 aan Agentschap NL worden voorschotten terugontvangen.

Beleidsartikel 14 Een doelmatige en duurzame energievoorziening

Toelichting

Energieakkoord

De budgettaire gevolgen van het energieakkoord voor de EZ-begroting zijn verwerkt. Het later realiseren van de doelstelling duurzame energie heeft tot gevolg dat vanaf 2017 de SDE+ uitgaven en ontvangsten uit heffing aan burgers en bedrijven, worden verlaagd (oplopend tot € 600 mln structureel). Voorts komt er budget beschikbaar op de EZ-begroting, oplopend naar structureel € 50 mln, voor een innovatieprogramma voor demonstratieprojecten gericht op versnelling van commercialisering vanuit de topsector energie ten behoeve van de export.

Compensatie Energie-intensieve bedrijven (ETS)

Via een regeling voor ETS compensatie wordt structureel € 78 mln beschikbaar gesteld voor energie-intensieve bedrijven.

Kasschuif SDE

Met een -per saldo neutrale- kasschuif zijn de ramingen voor de jaren 2015 en 2017 verlaagd ten gunste van de jaren 2013, 2014, 2016 en 2018.

Energiekosten Caribisch Nederland

Caribisch Nederland (CN) wordt geconfronteerd met forse kostenstijgingen voor de nutsvoorzieningen van elektriciteit, drinkwater en afvalwater. De noodzakelijke tariefsverhogingen kunnen de eilandbewoners niet op korte termijn dragen. Deze oplossing biedt een overgangsregeling teneinde de kosten van € 5 mln in tien jaar tijd af te bouwen naar € 0 mln.

Green Deal

In het kader van de regeling Green Deal worden middelen overgeheveld naar Provincie- en Gemeentefonds.

Uitvoeringskosten AgNL

Departementale bijdrage aan het € 6 mld pakket

Inzake de Green Deals kan de kasraming verlaagd worden omdat een deel van de aangegane verplichting naar verwachting niet tot uitgaven zal leiden. Daarnaast vindt een korting plaats op de onderzoeksbudgetten voor energie. De opbrengsten van alle ombuigingen worden middels een kasschuif op dit artikel beter over de jaren verdeeld.

Toelichting

Actualisering raming aardgasbaten

Het verwachte productievolume in 2013 is opwaarts bijgesteld. De hierop gebaseerde baten komen in 2013 en deels in 2014 in kas binnen. De verwachte gasprijs in de jaren 2014–2017 is neerwaarts bijgesteld met een grotere daling naar mate het jaar later in deze periode ligt. Dit leidt tot een verlaging van de geraamde baten.

Energieakkoord

Zie toelichting bij de uitgaven.

Afrekening 2012 uitvoeringskosten

Voor een nadere toelichting op deze post wordt verwezen naar het daarover gestelde bij de uitgaven onder het kopje «Uitvoeringskosten AgNL».

Beleidsartikel 16 Concurrerende, duurzame, veilige agro-, visserij- en voedselketens

Toelichting

Agrarische Vertegenwoordiging Buitenland

Voor de uitvoeringskosten van de Agrarische Vertegenwoordiging Buitenland wordt de bijdrage aan Agentschap NL (AgNL) verhoogd. De bijdrage 2013 is gebaseerd op de goedgekeurde offerte van AgNL. Op deze offerte is in mindering gebracht het deel dat tot en met het eerste kwartaal 2013 op artikel 40 is uitbetaald. Vanaf het tweede kwartaal worden deze uitgaven op artikel 16 geboekt. De bedragen voor 2014 en volgende jaren zijn gebaseerd op de meerjarige reeks waarop de taakstelling regeerakkoord (Kabinet Rutte/Verhagen) in mindering is gebracht.

Borgstellingsfaciliteit en landbouwsubsidies

Cofinanciering GLB/GVB

Het artikel wordt verhoogd ten behoeve van de nationale cofinanciering van het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid en Gemeenschappelijk Visserijbeleid (GLB/GVB 2014–2020) inclusief uitvoering- en transitiekosten bij Dienst Regelingen.

Uitvoeringkosten marktordening

Productschappen voeren taken op gebied van marktordening in medebewind uit. Het hiervoor beschikbare uitvoeringsbudget werd vanaf 2013 sterk afgebouwd als gevolg van de tussentijdse evaluatie van het GLB in 2009 (Health Check) om het systeem van marktordening vanaf 2013 af te bouwen. In latere besluiten van de Europese Commissie is de eerder geplande afbouw deels teruggedraaid waardoor de uitvoeringskosten hoger uitvallen dan eerder geraamd op basis van de Health Check.

Afghanistan-project

Vanuit de begroting van het Ministerie van Buitenlandse Zaken worden middelen beschikbaar gesteld voor een onderzoeksproject in Afghanistan met als doel landbouwontwikkeling in Afghanistan te bevorderen. De officiële naam van het project luidt «Agricultural Technical Vocational Education & Training Project Improving Agricultural Education in Afghanistan».

Compensatie taakstelling topsectoren

Vanuit het budget voor Topconsortia voor Kennis en Innovatie op artikel 12 wordt voor 2014 het aandeel van Dienst Landbouwkundig Onderzoek gecompenseerd van de taakstelling Topsectoren die in de eerste suppletoire begroting is verwerkt.

Departementale bijdrage aan het € 6 mld pakket

Naar verwachting zullen vanaf 2016 de uitgaven voor een aantal regelingen lager uitvallen dan geraamd. Het gaat om de regelingen Grote netwerken, Duurzaamheidsinvesteringen en Fijnstofmaatregelen. Daarnaast vindt een korting plaats op het onderzoeksbudget voor agrarisch ondernemerschap.

Toelichting

Borgstellingsfaciliteit en landbouwsubsidies

Zie de toelichting bij de uitgaven.

Afghanistan-project

Zie de toelichting bij de uitgaven.

Beleidsartikel 17 Groen onderwijs van hoge kwaliteit

Toelichting

Loonbijstelling

Deze bijstelling betreft de loonbijstellingtranche 2013.

Onderwijs

De mutaties op dit onderdeel wordt voornamelijk veroorzaakt door de volgende posten:

• • Subsidie aan Skills Netherlands

  Deze subsidie wordt jaarlijks verstrekt en is gericht op het verbeteren van de aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt.

• • Overboeken van middelen van de Regeling stagebox naar bekostiging MBO

  Dit betreft een overboeking van het Ministerie van OCW in 2014 in het kader van de Regeling stagebox beroepsonderwijs. Met behulp van deze regeling worden passende stageplaatsen gecreëerd voor deelnemers, in het bijzonder moeilijk plaatsbare deelnemers.

Natuur- en milieueducatie/bijdragen aan agentschappen

Vanuit het onderdeel Natuur- en milieueducatie wordt ten behoeve van het educatie-programma voor Duurzame Ontwikkeling een budget van € 1,5 mln overgeheveld naar de bijdrage aan AgNL. Dit budget is bestemd voor uitgaven voor programma- en procesmanagement, inhoudelijke deskundigheid, netwerkbeheer (totaal € 1,1 mln) en overige uitvoeringskosten (€ 0,4 mln).

Beleidsartikel 18 Natuur en regio

Toelichting

Overboeking natuurmiddelen naar Provinciefonds

Het budget voor beheer van natuur op grond van het Bestuursakkoord natuur tussen rijk en provincies wordt overgeheveld naar de begroting van het Provinciefonds.

Overboeking I&M ILG-bijdrage

Het Ministerie van I&M levert een bijdrage voor 2012 en 2013 voor Duurzaam Ondernemen, Duurzaam Watergebruik, Bufferzones EHS en Milieukwaliteit in het kader van de afwikkeling van het ILG via een budgetoverheveling naar de begroting van EZ.

Desaldering ILG

Het Ministerie van I&M levert haar ILG-bijdrage van € 26,7 mln via budgetoverheveling. De aanvankelijk op de begroting van EZ geraamde desaldering komt daarmee te vervallen.

Kasverschuiving regio en ruimtelijke economie

Deze kasverschuiving heeft betrekking op de volgende onderdelen.

• • Het structureel op orde brengen van het begrotingsonderdeel «Versterken mainports, brainports, greenports, valleys en andere clusters gerelateerd aan topsectoren».

• • Meerjarige correcties/aanvullingen van de prijscompensatie op het meerjarige project Ontwikkeling Mainport Rotterdam (PMR).

• • Nota Nadere Uitwerking Rivierengebied (NURG). Uit het budget voor NURG/Maaswerken worden maatregelen gefinancierd ter verbetering van de hoogwaterveiligheid en voor de ontwikkeling van natuur. Met betrekking tot de uitvoering van de maatregelen rond Maaswerken, waar eerst grindwinning plaatsvindt en de gebieden daarna een natuurdoelstelling krijgen, is vertraging ontstaan. Met deze kasschuif worden de middelen in overeenstemming gebracht met het verwachte moment waarop de uitgaven zullen plaatsvinden.

• • Regiekosten regionale functie. Vanaf 2014 is voor een periode van 5 jaar budget benodigd voor onder andere de follow up, coördinatie, bestuurlijke afstemming en evaluatie van de Programma's Rijke Waddenzee en Deltaprogramma die in 2014 aflopen.

• • Continuering van de subsidierelatie met de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM's) tot en met 2016.

Kasverschuiving Caribisch Nederland

In het begrotingsakkoord voor 2013 is € 200 mln extra beschikbaar gesteld voor Natuur. Hiervan is € 7,5 mln bestemd voor Natuurtaken op Bonaire, Saba en St. Eustatius, voor een periode van vier jaar. De middelen worden echter in 2013 in één keer ter beschikking gesteld, maar zullen dit jaar niet meer tot substantiële uitgaven leiden. Deze kasschuif is derhalve benodigd om de beschikbaarheid van toegezegde intensiveringsmiddelen in lijn te brengen met het ritme van verwachtte uitgaven.

Kasverschuiving Westerschelde

Cofinanciering en uitvoeringskosten EFRO

Met de rijkscofinanciering voor het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) wordt inhoudelijk gestuurd op specifieke rijksdoelen (innovatie, koolstofarme energie). Met deze middelen wordt beoogd om het MKB aan te laten sluiten bij de topsectoren via valorisatieactiviteiten en samenwerkingsprojecten. Deze is een aanvulling op het bestaande nationale instrumentarium voor topsectoren dat meer generiek van aard is (fiscale instrumenten) en/of zich richt op Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI).

Transitiekosten SNL

Het artikel wordt verhoogd met het oog op de transitiekosten die gemoeid zijn met de inwerkingtreding van de nieuwe Subsidieregeling Natuur en Landschap (SNL). De transitiekosten voor rekening van het Rijk hebben betrekking op de investeringen, in de periode 2014–2016, die nodig zijn om deze omslag naar een nieuw, effectiever en efficiënter stelsel voor agrarisch natuurbeheer mogelijk te maken.

Continuering financiering ROM's

Vanuit het onderdeel «Toeslag Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI-toeslag) op artikel 12 worden middelen overgeheveld ten behoeve van de continuering van de financiering van de Regionale Ontwikkelings Maatschappijen (ROM’s) op het onderhavige artikel.

Decentralisatie West Dordtse oever

Op grond van de decentralisatie van het Nota Ruimte project Westelijke Dordtse Oever worden de resterende middelen ad € 15 mln overgeheveld naar de begroting van het Gemeentefonds.

Programmatische Aanpak Stikstof (PAS)

In 2012 is € 5 mln onbesteed gebleven als gevolg van vertraging in de uitvoering. Gezien bestuurlijke toezeggingen en het bestedingenplan is dit bedrag in 2015 alsnog benodigd.

Decentralisatie Topperproject De Pijp

Op grond van de decentralisatie van het Topper project «Verbetering interne ontsluiting De Pijp» in het kader van het convenant Bedrijventerreinen 2010–2020 wordt voor de periode 2013 tot en met 2015 in totaal € 2,3 mln overgeheveld naar de begroting van het Provinciefonds.

Intensivering Natuur

Als uitwerking van de afspraak uit het regeerakkoord om te komen tot een robuust natuurnetwerk worden extra middelen beschikbaar gesteld. EZ heeft deze afspraak samen met de provincies en maatschappelijke partners uitgewerkt in de hoofdlijnennotitie Ontwikkeling en beheer van natuur in Nederland. De middelen worden ingezet ter vergroting van het natuurnetwerk (inclusief natuurlijke verbindingen), verbetering van de kwaliteit van de natuur door extra inspanningen in (herstel)beheer en water- en milieucondities, een impuls aan de natuur buiten de EHS, soortenbescherming en een effectiever agrarisch natuurbeheer.

Departementale bijdrage aan het € 6 mld pakket

Op het terrein van natuur kan de raming voor de uitgaven van diverse kleine subsidieregelingen verlaagd worden gezien de bestaande betalingsverplichtingen. Daarnaast worden vanaf 2018 de uitgaven verlaagd als gevolg van het aflopen van de betalingsverplichtingen voor het bedrijventerreinenbeleid en sterke regio’s. De opbrengsten van alle ombuigingen worden middels een kasschuif op dit artikel beter over de jaren verdeeld.

Toelichting

Bijdrage I&M voor ILG

De bijdrage 2013 van I&M van € 14,7 mln wordt samen met de bijdrage uit 2012 ad € 12,0 mln ontvangen via een budgetoverheveling. Hierdoor komen de geraamde ontvangsten voor 2013 ad. € 14,7 mln te vervallen.

Landinrichtingsrente

De ontvangstenraming voor landinrichtingsrente wordt verlaagd, omdat sinds de vorming van het ILG door het Rijk geen nieuwe landinrichtingsprojecten zijn gestart en dus geen voorschotten meer worden verstrekt. De taakstellende ontvangsten (rente inkomsten) zullen vanaf 2017 geleidelijk dalen tot vrijwel € 0 in 2040.

Verkoop gronden

In 2012 is de taakstelling verkoop gronden van € 20 mln niet gerealiseerd. Deze zal naar verwachting in 2016 worden gerealiseerd en komt dan bovenop de jaarlijkse verkooptaakstelling.

Artikel 40 Apparaat

Toelichting

Agrarische Vertegenwoordiging Buitenland

Voor de uitvoeringskosten van de Agrarische vertegenwoordiging buitenland wordt het apparaatsartikel verlaagd en de bijdrage aan Agentschap NL (AgNL) verhoogd. De bijdrage 2013 is gebaseerd op de goedgekeurde offerte van AgNL, op deze offerte is in mindering gebracht het deel dat tot en met het eerste kwartaal 2013 op artikel 40 is uitbetaald. Vanaf het tweede kwartaal worden deze uitgaven geboekt op artikel 16. De bedragen voor 2014 en volgende jaren zijn gebaseerd op de meerjarige reeks waarop de taakstelling regeerakkoord (Kabinet Rutte-Verhagen) in mindering is gebracht.

Diversen apparaat

In 2013 is een totaalbudget van € 4 mln benodigd voor diverse apparaatskosten, waaronder de laatste werkzaamheden voor de renovatie van het hoofdgebouw en materiële en ICT-kosten van het kerndepartement en de inzet van Wajong’ers. Voor 2014 is totaal € 6,8 mln budget bestemd voor apparaatsproblematiek. De hiervoor benodigde dekking komt uit de resterende prijsbijstelling vanuit artikel 41. Vanaf 2015 heeft een herschikking van middelen plaatsgevonden voor het oplossen van de problematiek inzake de publiekrechterlijke bedrijfsorganisaties (PBO’s) en de medebewindskosten.

Loonbijstellingstranche 2013 sociale lasten

De bijstelling van de bij Voorjaarsnota 2013 toegekende loonbijstellingstranche 2013 sociale lasten is met deze mutatie verwerkt op het apparaatsartikel.

Artikel 41 Nominaal en Onvoorzien

Toelichting

Loon- en prijsbijstelling

De in voorgaande jaren niet uitgedeelde loon- en prijsbijstelling wordt met name ingezet als dekking voor apparaatsproblematiek (zie toelichting artikel 40).

Verdeling loonbijstellingstranche 2013 sociale lasten

De bij Voorjaarsnota 2013 toegekende loonbijstellingstranche 2013 is met deze mutatie verdeeld over de relevante loongevoelige onderdelen.

Invulling taakstelling Topsectoren

De taakstelling Topsectoren is bij de Ontwerpbegroting 2014 toegedeeld naar de relevante beleidsartikelen (12, 14 en 16).

Invulling taakstelling Rijksdienst

De taakstelling Rijksdienst is van het artikel nominaal en onvoorzien toegedeeld aan de betrokken onderdelen. De pro-forma toedeling van deze taakstelling wordt nader toegelicht bij artikel 40 (in hoofdstuk 2.3).