Base description which applies to whole site

3.2 Artikel 2: Maritiem materieel

Het doel van dit artikel is inzicht bieden in het investeren in en instandhouden van het maritiem materieel. De verwerving wordt nader uitgesplitst in de voorbereidings-, onderzoeks- en realisatiefase. De instanhouding is gerelateerd aan de beleidsdoelen en -instrumenten zoals beschreven in beleidsartikel 2 (Koninklijke Marine) van de Begroting Hoofdstuk X.

Artikel 2 Maritiem materieel (bedragen x € 1.000)
 

2020

2021

2022

2023

2024

2025

2026

Verplichtingen

0

4.239.867

439.731

512.046

633.778

607.824

389.674

waarvan garantieverplichtingen (indien van toepassing)

0

0

0

0

0

0

0

waarvan overige verplichtingen (indien van toepassing)

0

0

0

0

0

0

0

        

Uitgaven

0

573.570

576.381

611.850

848.711

905.974

1.178.118

waarvan juridisch verplicht

  

65,1%

    
        

Verwerving

       

Opdrachten

0

539.391

621.452

699.348

987.258

1.090.963

1.488.835

Verwerving: voorbereidingsfase

0

13.485

45.611

88.027

199.950

224.365

193.982

Verwerving: onderzoeksfase

0

23.446

68.701

173.420

352.351

357.625

945.080

Verwerving: realisatie

0

502.460

507.140

437.901

434.957

508.973

349.773

Instandhouding

       

Opdrachten

 

172.737

138.525

138.481

138.508

139.198

137.567

Instandhouding materieel

0

172.737

138.525

138.481

138.508

139.198

137.567

Over-/ onderprogrammering

 

‒ 138.558

‒ 183.596

‒ 225.979

‒ 277.055

‒ 324.187

‒ 448.284

        

Ontvangsten

0

19.600

9.684

9.684

9.684

9.684

9.684

Overige ontvangsten materieel

0

19.600

9.684

9.684

9.684

9.684

9.684

Artikel 2 Maritiem materieel (bedragen x € 1.000)
 

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2036

Verplichtingen

502.816

1.009.088

1.043.861

942.270

869.762

869.374

460.454

536.854

718.882

1.157.982

waarvan garantieverplichtingen (indien van toepassing)

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

waarvan overige verplichtingen (indien van toepassing)

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

           

Uitgaven

1.397.298

1.515.783

1.479.485

1.292.009

1.297.992

1.151.457

929.817

936.701

964.647

1.217.513

waarvan juridisch verplicht

          
           

Verwerving

          

Opdrachten

1.430.116

1.229.239

1.070.841

762.775

664.540

722.163

413.475

509.582

497.006

756.964

Verwerving: voorbereidingsfase

132.071

224.872

247.732

207.704

312.820

328.685

348.843

417.867

338.050

659.894

Verwerving: onderzoeksfase

990.705

803.461

664.763

444.202

310.159

362.146

7.535

7.535

7.535

7.535

Verwerving: realisatie

307.340

200.906

158.346

110.869

41.561

31.332

57.097

84.180

151.421

89.535

Instandhouding

          

Opdrachten

137.736

137.143

137.729

137.279

137.106

137.104

137.112

137.112

137.112

137.112

Instandhouding materieel

137.736

137.143

137.729

137.279

137.106

137.104

137.112

137.112

137.112

137.112

Over-/ onderprogrammering

‒ 170.554

149.401

270.915

391.955

496.346

292.190

379.230

290.007

330.529

323.437

           

Ontvangsten

9.684

9.684

9.684

9.684

9.684

9.684

9.684

9.684

9.684

9.684

Overige ontvangsten materieel

9.684

9.684

9.684

9.684

9.684

9.684

9.684

9.684

9.684

9.684

Het aandeel juridisch verplicht heeft betrekking op de levering van goederen en/of diensten waarvoor Defensie een financiële verplichting is aangegaan die leidt tot toekomstige kasbetalingen. Voor 2022 gaat het naar verwachting om 65,1% van het uitgavenbudget.

De geraamde uitgaven aan investeringen betreffen de investeringen in maritieme wapensystemen: de Luchtverdedigings- en Commandofregatten, M-fregatten, patrouilleschepen, Landing Platform Docks (LPD’s), het Joint Support Ship (JSS), de onderzeeboten, mijnenbestrijdingsvaartuigen en diverse kleinere systemen. Als een project wijzigingen in de exploitatie-uitgaven tot gevolg heeft, dan is dit onderdeel van het projectvolume van het betreffende investeringsproject. Als het project is gerealiseerd, wordt deze budgettaire reeks toegevoegd of onttrokken aan het instandhoudingsbudget, afhankelijk van of de exploitatie-uitgaven toenemen of juist afnemen door het investeringsproject.

Verwerving maritiem materieel - voorbereidingsfase

In onderstaande tabel wordt de planning weergegeven van de maritiem materieel projecten die zich in de voorbereidingsfase bevinden. Voor deze projecten wordt de behoeftestelling uitgewerkt. Ook de planning van de A-brieven van DMP-plichtige projecten is - indien van toepassing - in de tabel opgenomen.

Tabel 9 Projecten in voorbereidingsfase (in miljoenen euro)

Projecten in voorbereiding

Projectbudget

2021

2022

2023

2024

2025

2026

Midlife Update ZR. Ms. Karel Doorman (Joint Support Ship, JSS)

100-250

 

A-Brief

 

B-Brief

D-Brief

 

Vervanging MK 48 Torpedo

100-250

   

A-Brief

 

B-Brief

Vervanging Middelzwaar Landingsvaartuig (LCVP)

100-250

A-Brief

B-Brief

D-Brief

   

Vervanging Zwaar Landingsvaartuig (LCU)

100-250

  

A-Brief

   

Vervanging Standard Missile 2 Block IIIA (SM2-IIIA)

100-250

  

A-Brief

 

B-brief

D-brief

Vervangende capaciteit Zr. MS. Rotterdam (LPD-1)

250-1.000

  

A-Brief

 

B-Brief

D-Brief

Vervanging Future Air Defender (FuAD)

1.000-2.500

  

A-brief

   

Vervanging Zr.Ms. Johan de Witt (LPD-2)

250-1.000

    

A-brief

 

Er zijn wijzigingen ten opzichte van de begroting 2021 opgetreden bij het volgende project:

  • De behoeftestelling Midlife Update OPV (A-brief) is 18 december 2020 aan de Kamer aangeboden (Kamerstuk 34 919, nr. 75). Dit project is daarmee van de voorbereidingsfase naar de onderzoeksfase verschoven.

  • De vervanging van de LC-Fregatten is nieuw in de voorbeidingsfase.

  • De vervanging van de Johan de Wit is nieuw in de voorbereidingsfase.

Tabel 10 Toelichting projecten in voorbereidingsfase

Projecten in voorbereiding

Toelichting

Midlife Update ZR. Ms. Karel Doorman (Joint Support Ship, JSS)

Dit betreft de Midlife Update van het Joint Support Ship om het schip in de tweede fase van haar levensduur technisch inzetbaar en operationeel relevant te houden.

Vervanging MK 48 Torpedo

Dit betreft de vervanging van de «heavy weight» torpedo die door onderzeeboten kan worden gelanceerd.

Vervanging Middelzwaar Landingsvaartuig (LCVP)

Dit betreft de vervanging van het Middelzware Landingsvaartuig van het Korps Mariniers. Het LCVP (Landing Craft Vehicle & Personnel) is een kleiner landingsvaartuig dan de LCU  (Landing Craft Utility) en is in de eerste plaats bedoeld voor het verplaatsen van personeel. Het vaartuig kan eventueel ook twee landrover-terreinwagens of een BV-206 rupsvoertuig vervoeren. Het landingsvaartuig kan vanuit zogenaamde davit (hijstakels) ingezet worden vanaf verschillende typen schepen.

Vervanging Zwaar Landingsvaartuig (LCU)

Dit betreft de vervanging van het Zware Landingsvaartuig van het Korps Mariniers. Het Landing Craft Utility is bestemd voor het vervoer van (zwaar) materieel vanaf de amfibische transportschepen. Het kan ook personeel vervoeren.

Vervanging Standard Missile 2 Block IIIA (SM2-IIIA)

Dit project betreft de vervanging van de Standard Missile 2 Block IIIA voor de luchtverdediging op grote afstand.

Vervangende capaciteit Zr. MS. Rotterdam (LPD-1)

Dit betreft de vervanging van het amfibische transportschip Rotterdam, een Landing Platform Dock (LPD).

Vervanging Future Air Defender (FuAD)

Betreft vervanging van de Zeven Provinciën-klasse Luchtverdedigings- en Commandofregatten.

Vervanging Zr.Ms. Johan de Witt (LPD-2)

Dit betreft de vervanging van het amfibische transportschip Zr.Ms. Johan de Witt, een Landing Platform Dock (LPD). Het project is vergelijkbaar met het project vervanging Zr.Ms. Rotterdam (LPD-1). Het streven is om beide projecten te combineren in één A-brief.

Verwerving maritiem materieel - onderzoeksfase

In onderstaande tabel wordt het projectbudget en - indien van toepassing - de planning van Kamerbrieven weergegeven van de maritiem materieel projecten die zich in de onderzoeksfase bevinden. In deze fase wordt onderzocht hoe invulling gegeven kan worden aan de behoefte.

Tabel 11 Projecten in onderzoeksfase (in miljoenen euro)

Projecten in onderzoek

Projectbudget

2021

2022

2023

2024

2025

2026

Midlife Update Oceangoing Patrol Vessel (OPV)

100-250

      

ESSM Block 2: Verwerving en Integratie

250-1.000

B-brief

D-brief

    

Vervanging Hulpvaartuigen

250-1.000

 

B-Brief

D-Brief

   

Verwerving Softkill Torpedo Defensiesysteem

100-250

 

Er zijn wijzigingen ten opzichte van de begroting 2021 opgetreden bij het volgende project:

  • De behoeftestelling Midlife Update OPV (A-brief) is 18 december 2020 aan de Kamer aangeboden (Kamerstuk 34 919, nr. 75). Dit project is daarmee van de voorbereidingsfase naar de onderzoeksfase verschoven.

  • Het project vervanging Close-in-Weapon System is van de onderzoeksfase naar de realisatiefase gegaan.

  • Het project FLATM BV is van de onderzoeksfase naar de realisatiefase gegaan.

Tabel 12 Toelichting projecten in onderzoeksfase

Projecten in onderzoek

Toelichting

Midlife Update Oceangoing Patrol Vessel (OPV)

Dit betreft de Midlife Update van de Oceangoing Patrol Vessel om de schepen in de tweede fase van hun levensduur technisch inzetbaar en operationeel relevant te houden.

ESSM Block 2: Verwerving en Integratie

Het betreft het verwerven en integreren van nieuwe luchtverdedigingsraketten voor de Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LC-fregatten) en Multipurpose fregatten (M-fregatten). Dit is van belang voor de ondersteuning en de beïnvloeding van landoperaties vanuit zee en voor operaties in en nabij maritieme knooppunten en transportroutes.

Vervanging Hulpvaartuigen

Dit betreft de vervanging van het torpedowerkschip, de beide Hydrografische Opnemingsvaartuigen, het transport- en ondersteuningsschip in het Caribische Gebied, vier duikvaartuigen van de Cerberusklasse en het duikopleidingsvaartuig, waarbij gestreefd wordt naar een gemeenschappelijk ontwerp en familievorming waar dat doelmatig is. De technische haalbaarheid en financiële consequenties om deze vaartuigen (gedeeltelijk) emissievrij te maken, worden in de onderzoeksfase nader worden onderzocht. Zoals aangekondigd in de Defensie Energie- en Omgeving Strategie (DEOS) wil Defensie zoveel mogelijk aansluiten bij en gebruik maken van rijksbreed beschikbaar gestelde middelen voor het realiseren van klimaatdoelen. Op basis van de resultaten van de onderzoeksfase (inclusief de technische en financiële mogelijkheden) zal worden bezien of het (gedeeltelijk) emissievrij maken van de hulpvaartuigen kan worden meegenomen in het project. Defensie is rijksbreed in gesprek voor additionele middelen om deze vaartuigen (gedeeltelijk) emissievrij te maken.

Verwerving Softkill Torpedo Defensiesysteem

Ondanks actieve onderzeebootbestrijding kan het voorkomen dat een onderzeeboot een torpedo lanceert tegen een maritieme taakgroep of een afzonderlijk schip. Een verdediging tegen torpedo’s is daarom noodzakelijk.

Verwerving maritiem materieel - realisatiefase

De volgende maritiem materieel projecten bevinden zich in de realisatiefase, wat betekent dat de opdracht voor verwerving aan de uitvoeringsorganisaties is gegeven. In onderstaande tabel wordt weergegeven welke projecten het betreft, wat het projectbudget van deze projecten is en hoe dit projectbudget over de jaren verdeeld is, als het kasritme niet commercieel vertrouwelijk is.

Tabel 13 Projecten in realisatiefase (in miljoenen euro)

Projecten in realisatie

Projectbudget

t/m 2020

2021

2022

2023

2024

2025

2026 e.v.

Vervanging maritiem surface-to-surface missile

100-250

Commercieel vertrouwelijk

Vervanging 127 mm kanon Luchtverdedigings- en Commandofregatten

131,7

18,2

12,3

15,0

28,1

23,2

20,1

14,9

Maritime Ballistic Missile Defence (MBMD)

145,1

126,7

13,4

1,8

3,1

Verbetering MK48 Torpedo

208,4

116,8

7,5

20,4

18,7

22,1

17,9

5,1

Instandhoudingsprogramma Luchtverdedigings- en Commandofregatten (IP-LCF)

195,2

134,8

31,7

18,8

6,7

3,2

  

Vervanging MK46 Lightweight Torpedo

227,9

9,5

15,5

23,9

35,0

35,0

27,8

81,3

Verwerving Combat Support Ship (CSS)

380,4

48,0

120,6

107,3

58,6

22,2

23,7

Vervanging mijnenbestrijdingscapaciteit (MCM)

946,3

38,9

26,0

75,0

101,5

141,8

157,7

405,4

Vervanging M-fregatten

1.000-2.500

Commercieel vertrouwelijk

Vervanging Onderzeeboten

> 2.500

Commercieel vertrouwelijk

Vervanging Close-in-Weapon System (goalkeeper)

100-250

Commercieel vertrouwelijk

Future Littoral All Terrain Mobility (FLATM BV)

250-1.000

Commercieel vertrouwelijk

Er zijn wijzigingen ten opzichte van de begroting 2021 opgetreden bij de volgende projecten:

  • Voor de vervanging Close-in-Weapon System (kamerstuknr. 27 830, nr. 329) is op 14 januari 2021 de B-brief met het resultaat van de onderzoeksfase verstuurd. Het project is daarmee van de onderzoeksfase naar de realisatiefase gegaan.

  • In het project FLATM BV worden Military Off The Shelf (van de plank) voertuigen verworven waardoor de risico’s laag zijn en geen noodzaak is voor een onderzoeksfase (B-fase), daarom is dit project naar de realisatiefase verplaatst.

Tabel 14 Toelichting projecten in realisatiefase

Projecten in realisatie

Toelichting

Vervanging maritiem surface-to-surface missile

Vanwege de operationele veroudering van het huidige systeem is het nodig dat Defensie haar fregatten met een vervangende SSM-capaciteit uit te rusten om vijandelijke oppervlakteschepen te kunnen bestrijden en andere missies met een hoog geweldsniveau te kunnen uitvoeren.

Vervanging 127 mm kanon Luchtverdedigings- en Commandofregatten

De LC-fregatten zijn uitgerust met gelaagde sensor-, wapen- en commandosystemen voor de inzet op de korte, middellange en lange afstand. Het huidige 127 mm kanon vormt hiervan een integraal onderdeel maar is sterk verouderd waardoor vervanging noodzakelijk is.

Maritime Ballistic Missile Defence (MBMD)

Door de modificatie van de SMART-L radar op de Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LC-fregatten) levert Nederland een belangrijke bijdrage aan de Europese en bondgenootschappelijke raketverdediging.

Verbetering MK48 Torpedo

Het torpedowapensysteem voor onderzeeboten kan zowel tegen oppervlakte-eenheden als tegen onderzeeboten worden ingezet. Met deze verbeterde torpedo kan beter in ondiep water worden opgetreden.

Instandhoudingsprogramma Luchtverdedigings- en Commandofregatten (IP-LCF)

Met dit instandhoudingsprogramma kan Defensie de Luchtverdedigings- en Commando-fregatten in de tweede fase van hun levensduur technisch inzetbaar en operationeel relevant houden.

Vervanging MK46 Lightweight Torpedo

Het betreft het verwerven van nieuwe Lightweight Torpedo’s. De Lightweight Torpedo kan door fregatten en NH-90 maritieme helikopters tegen onderzeeboten worden ingezet voor zelfverdediging of juist offensief. De Lightweight Torpedo die Nederland momenteel gebruikt is operationeel verouderd en de onderhoudbaarheid staat onder druk.

Verwerving Combat Support Ship (CSS)

Bevoorradingsschepen ondersteunen marineschepen tijdens hun inzet en vergroten daarmee hun effectiviteit. Nederland beschikt momenteel over één schip dat de bevoorradingstaak op zee kan uitvoeren, het Joint Support Ship (JSS) Zr.Ms. Karel Doorman. Om de effectiviteit van de inzet van marineschepen van het Commando Zeestrijdkrachten te vergroten heeft Defensie behoefte aan een tweede bevoorradingsschip.

Vervanging mijnenbestrijdingscapaciteit (MCM)

Bewegingsvrijheid op zee is van belang, maar kan worden bedreigd door zeemijnen en ongesprongen explosieven. Defensie zal zes mijnenbestrijdingsvaartuigen met onbemande mijnenbestrijdingssystemen verwerven. Dit gebeurt in de vorm van internationale samenwerking met België.

Vervanging M-fregatten

M-fregatten vormen in combinatie met onderzeeboten en geëmbarkeerde maritieme gevechtshelikopters (NH-90) een belangrijke capaciteit tegen de dreiging van onderzeeboten en van oppervlakteschepen.

Vervanging Onderzeeboten

Zowel het garanderen van de vrije doorgang op zee als de bondgenootschappelijke verdediging vereisen het beschermen van de maritieme aan- en afvoerlijnen van Nederland. Maritieme capaciteiten tot op het hoogste geweldsniveau zijn daarvoor van belang en onderzeeboten nemen hierbij een belangrijke plaats in.

Vervanging Close-in-Weapon System (goalkeeper)

Dit betreft een wapensysteem om tijdens operaties op open zee en in kustwateren op relatief korte afstand luchtdoelen en oppervlaktedoelen te kunnen bestrijden, ook bij een hoge dreiging.

Future Littoral All Terrain Mobility (FLATM BV)

Dit betreft de vervanging van het Over-Snow en All Terrain voertuig van het Korps Mariniers.

De instandhouding van het materieel omvat de ramingen voor de uitgaven die het operationeel houden van de (wapen-)systemen met zich meebrengt. Voor dit artikel worden deze vooral door de Directie Maritieme Instandhouding gedaan. De personele uitgaven die gerelateerd zijn aan instandhouding worden, zoals reeds toegelicht in de leeswijzer, (nog) niet opgenomen in het DMF.

De instandhoudingsuitgaven van de grootste maritieme wapensystemen zijn weergegeven in de onderstaand tabel. Voor 2020 betreft het de realisatie. Voor 2021 en verder betreft het een raming. De schommelingen in de ramingen zijn het gevolg van bijvoorbeeld gepland groter periodiek onderhoud. De instandhoudingsuitgaven per wapensysteem bevatten naast de uitgaven die de marine doet voor de instandhouding van deze wapensystemen, ook de uitgaven die andere defensieonderdelen doen voor instandhouding van deze wapensystemen, bijvoorbeeld als gevolg van het assortimentsgewijs werken. Deze informatie wordt extracomptabel bijgehouden en is niet direct uit de administratie af te leiden.

Een optelling van de bedragen in deze tabel sluit daarom niet aan bij de cijfers uit de tabel budgettaire gevolgen van beleid, omdat sprake is van een andere doorsnede van de instandhoudingsuitgaven. In de budgettaire tabel aan het begin van het artikel zijn de uitgaven door de marine aan instandhouding opgenomen, inclusief uitgaven aan wapensystemen van andere defensieonderdelen en de uitgaven aan kleinere systemen. Deze informatie komt direct uit de administratie.

Zoals ook in de materieelagenda benoemd, kennen de instandhoudingsbudgetten van defensie een mismatch tussen behoefte en budget. Hierdoor zal materieel nu en in de toekomst niet, niet tijdig of niet volledig gereed zijn voor inzet. Binnen de huidige kaders van de begroting kunnen dus niet alle instandhoudingsknelpunten aangepakt worden; voor de instandhouding van materieel blijft daarom verder herstel nodig.

Tabel 15 Instandhoudingsuitgaven maritiem materieel (bedragen x € 1 miljoen)

Wapensysteem

2020

2021

2022

2023

2024

2025

2026

Luchtverdedidings- en Commandofregatten (LCF)

48,2

34,5

39,2

28,6

29,9

27,1

31,2

M-fregatten

14,7

11,3

9,2

8,7

13,1

11,1

7,7

Patrouilleschepen

16,9

10,7

12,6

14,2

13,6

11,6

10,2

Landing Platform Docks

18,0

12,7

20,8

11,1

23,0

9,4

13,3

Joint Support Ship/Combat Support Ship

13,4

6,4

7,0

9,9

8,1

26,6

8,3

Onderzeeboten

25,4

25,1

26,2

23,8

22,3

23,2

22,6

Mijnenbestrijdingsvaartuigen

17,0

12,0

11,8

12,6

11,7

8,4

6,9

In de eerste jaren is het investeringsprogramma groter dan het daadwerkelijke budget; er is sprake van overprogrammering. Vanaf 2027 telt het totaal van het investeringsprogramma op tot een lager bedrag dan het daadwerkelijke budget; er is sprake van onderprogrammering. Omdat de ervaring van eerdere jaren leert dat het risico op vertragingen groot is, onder andere als gevolg van onvoorziene externe factoren, worden in de eerste jaren meer projecten gepland dan totaal aan budget beschikbaar is in een jaar. Door met deze overprogrammering te werken wordt zoveel als mogelijk getracht te voorkomen dat vertragingen bij individuele projecten leiden tot onderrealisatie van het beschikbare budget. Op dit moment wordt een overprogrammering van maximaal 30 procent gehanteerd. Over de gehele looptijd sluit het fonds op nul, doordat de overprogrammering in eerdere jaren wordt gecompenseerd door onderprogrammering in latere jaren.

Figuur 5 Maritiem materieel

Licence