Budgetflexibiliteit

Van het totale uitgavenbudget op artikel 5 in 2023 is circa 97% juridisch verplicht of bestuurlijk gebonden en de overige 3% beleidsmatig gereserveerd. Dit is het geval omdat de meeste uitgaven op artikel 5 een verplichting zijn op basis van wettelijke of ministeriële regelingen of onderdeel zijn van de bestuurlijke afspraken uit november 2020. Daarbij is eveneens de grootste uitgavenpost in 2023, de vergoeding voor het Norg akkoord (ca. € 1,3 mld), juridisch verplicht.

Toelichting

Verplichtingen

Voor een toelichting op de verplichtingen wordt verwezen naar de toelichting op de uitgaven.

Uitgaven

Subsidies

Waardevermeerderingsregeling

Bewoners met € 1.000 schade of meer, kunnen met deze regeling maximaal € 4.000 subsidie ontvangen voor de verduurzaming van hun woning. De uitputting van deze regeling is niet verlopen conform het voor 2022 beschikbare budget. De middelen die in 2022 niet tot besteding zijn gekomen (€ 33 mln) worden aan het budget voor 2023 toegevoegd.

Diverse subsidies versterken

Er worden diverse subsidies verstrekt in het kader van de versterkingsoperatie. Deze middelen staan enkel in één begrotingsjaar en schuiven jaarlijks door naar het volgende begrotingsjaar. Volgens deze systematiek is € 11,4 mln toegevoegd aan de EZK-begroting voor 2023.

Subsidieregelingen bestuurlijke afspraken

In het kader van de bestuurlijke afspraken uit 2020 zijn een aantal subsidieregelingen geïntroduceerd. Middelen die in 2022 niet tot besteding zijn gekomen (€ 125 mln) worden toegevoegd aan de EZK-begroting voor 2023.

Schade(vergoedingen)

Vergoeding fysieke schade

De raming van de schadeafhandeling door het IMG wordt ieder jaar geactualiseerd. Naar aanleiding daarvan wordt het in de EZK-begroting opgenomen bedrag voor de fysieke schadebetalingen bijgesteld. In de actualisatie is nog geen rekening gehouden met de beleidsmatige ontwikkeling naar aanleiding van de kabinetsreactie op het rapport van de parlementaire enquêtecommissie.

Vergoeding waardedaling

De raming van de schadeafhandeling door het IMG wordt ieder jaar geactualiseerd. Naar aanleiding daarvan wordt het in de EZK-begroting opgenomen bedrag voor de vergoedingen voor waardedaling bijgesteld. In de actualisatie is nog geen rekening gehouden met de beleidsmatige ontwikkeling naar aanleiding van de kabinetsreactie op het rapport van de parlementaire enquêtecommissie.

Vergoeding immateriële schade

De raming van de schadeafhandeling door het IMG wordt ieder jaar geactualiseerd. Naar aanleiding daarvan wordt het in de EZK-begroting opgenomen bedrag voor de immateriële schadebetalingen bijgesteld. In de actualisatie is nog geen rekening gehouden met de beleidsmatige ontwikkeling naar aanleiding van de kabinetsreactie op het rapport van de parlementaire enquêtecommissie.

Herbeoordeling waardedaling

Groningers die een lagere schadevergoeding voor waardedaling hebben ontvangen van de NAM dan nu zou zijn toegekend door het IMG kunnen een tegemoetkoming ontvangen. De in 2022 nog niet tot besteding gekomen middelen (€ 17,5 mln) worden toegevoegd aan het budget voor 2023.

Vastgelopen dossiers

In het aardbevingsgebied doet zich een aantal schrijnende situaties voor waardoor het dossier voor de schadeafhandeling of versterkingsoperatie is vastgelopen. Middelen die in 2022 niet tot besteding zijn gekomen (€ 15,9 mln), worden toegevoegd aan de begroting voor 2023.

Opdrachten

Werkbudgetten

Dit betreffen de werkbudgetten van de beleidsdirecties die zich bij EZK met het Groningendossier bezighouden en het werkbudget van de NCG. Middelen die in 2022 niet tot besteding zijn gekomen, worden aan de werkbudgetten voor 2023 toegevoegd.

Versterkingsoperatie

Ieder jaar wordt bij Voorjaarsnota de raming van de versterkingsoperatie geactualiseerd. Naar aanleiding van deze actualisatie worden de geraamde uitgaven en ontvangsten voor de gehele periode tot en met 2028 aangepast.

Knelpunten (bestuurlijke afspraken)

In het kader van de bestuurlijke afspraken uit 2020 is budget gereserveerd voor het oplossen van knelpunten, zodat de NCG bijvoorbeeld individuele knelpunten in vormingsfase kan wegnemen om projecten te versnellen. Middelen die in 2022 niet tot besteding zijn gekomen (ca. € 17,7 mln), worden voor 2023 toegevoegd aan de EZK-begroting.

Vergoeding Norg akkoord

Conform de afspraken in het Norg akkoord betaalt de Staat een vergoeding aan NAM. De berekeningswijze van de vergoeding is vastgesteld in arbitrage, de hoogte van de vergoeding is afhankelijk van de gasprijs. Over de vergoeding moet btw worden betaald (Kamerstuk 33 529, nr. 997). De geraamde uitgaven voor het Norg akkoord worden bijgesteld als gevolg van de ontwikkeling van de gasprijs.

Vermogensverschaffing/-onttrekking

Kapitaalinjectie EBN

Momenteel is de bij EBN aanwezige voorziening voor de aardbevingskosten ontoereikend om het EBN-deel van de kosten voor schade en versterken volledig te kunnen voldoen. Daarom is een raming opgenomen voor een toekomstige kapitaalinjectie aan EBN. Deze raming wordt jaarlijks bijgesteld op basis van de nieuwe ramingen voor schade en versterken en de opbouw van de voorziening bij EBN.

Bijdrage aan agentschappen

Bijdrage aan RVO.nl

RVO levert het personeel en de ondersteuning voor het IMG. De raming van de schadeafhandeling door het IMG wordt ieder jaar geactualiseerd. Naar aanleiding daarvan wordt ook het in de EZK-begroting opgenomen bedrag voor de uitvoeringskosten van het IMG bijgesteld. In de actualisatie is nog geen rekening gehouden met de beleidsmatige ontwikkeling naar aanleiding van de kabinetsreactie op het rapport van de parlementaire enquêtecommissie.

Bijdrage aan medeoverheden

Nationaal Programma Groningen

Met het Nationaal Programma Groningen (NPG) wordt geïnvesteerd in de leefbaarheid, economische ontwikkeling en energietransitie in Groningen. Het NPG is een samenwerkingsverband van het Rijk, de provincie en gemeenten. NAM draagt € 500 mln bij aan het NPG en het Rijk meerjarig in totaal € 650 mln. In 2022 is € 84,8 mln niet tot besteding gekomen. Deze middelen worden toegevoegd aan de EZK-begroting voor 2023.

Clustering en gebiedsfonds (bestuurlijke afspraken)

In het kader van de bestuurlijke afspraken uit 2020 worden uitkeringen gedaan aan medeoverheden voor clustering en het gebiedsfonds (blokken B en D uit de bestuurlijke afspraken). Middelen die in 2022 niet tot besteding zijn gekomen, worden toegevoegd aan de EZK-begroting voor 2023.

Ontvangsten

Ontvangsten Mijnbouwwet

De geraamde ontvangsten op basis van de Mijnbouwwet worden bijgesteld naar aanleiding van de ontwikkelingen in de gasprijs.

Dividenduitkering EBN

De geraamde ontvangsten op basis van de Mijnbouwwet worden bijgesteld naar aanleiding van de ontwikkelingen in de gasprijs.

Ontvangsten NAM fysieke schade

De uitgaven voor de schadeafhandeling worden via een heffing bij NAM in rekening gebracht. Als gevolg van de bijstelling van de uitgaven voor fysieke schade worden ook de geraamde ontvangsten van NAM bijgesteld.

Ontvangsten NAM uitvoeringskosten schade

De uitgaven voor uitvoeringskosten van de schadeafhandeling worden via een heffing bij NAM in rekening gebracht. Als gevolg van de bijstelling van de uitgaven worden ook de geraamde ontvangsten van NAM bijgesteld.

Ontvangsten NAM waardedaling Groningen

De uitgaven voor de vergoeding voor waardedaling worden via een heffing bij NAM in rekening gebracht. Als gevolg van de bijstelling van de uitgaven worden ook de geraamde ontvangsten van NAM bijgesteld.

Ontvangsten NAM immateriële schade

De uitgaven voor de schadeafhandeling worden via een heffing bij NAM in rekening gebracht. Als gevolg van de bijstelling van de uitgaven voor fysieke schade worden ook de geraamde ontvangsten van NAM bijgesteld.

Ontvangsten NAM versterkingsoperatie

Jaarlijks worden de geraamde uitgaven voor de versterkingsoperatie bijgesteld. Dat leidt ook tot een bijstelling van de geraamde ontvangsten. Enkel bij de gerealiseerde ontvangsten over 2022, die in 2023 binnenkomen is rekening gehouden met de gedeeltelijke betaling van de factuur door NAM. Vanaf 1 juli 2023 wordt de Tijdelijke wet Groningen onderdeel versterken van kracht. Vanaf dat moment zal gewerkt worden met een heffing, die NAM enkel volledig kan betalen. De eerste heffing (over de tweede helft van 2023) wordt in 2024 opgelegd.