Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1) | Mutaties 2e suppletoire begroting (2) | Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2) | |
|---|---|---|---|
Verplichtingen | 3.567.507 | ‒ 551.633 | 3.015.874 |
Uitgaven | 3.589.290 | ‒ 580.447 | 3.008.843 |
Subsidies (regelingen) | 627.580 | ‒ 23.100 | 604.480 |
Waardevermeerderingsregeling | 105.984 | ‒ 59.000 | 46.984 |
Geestelijke bijstand | 1.060 | 0 | 1.060 |
Duurzaam herstel | 28.000 | ‒ 7.500 | 20.500 |
Woonbedrijf | 3.646 | 0 | 3.646 |
Diverse subsidies versterken | 119.677 | 43.400 | 163.077 |
Subsidieregelingen bestuurlijke afspraken | 213.933 | 0 | 213.933 |
Huurderscompensatie | 350 | 0 | 350 |
Nieuwbouwregeling | 4.930 | 0 | 4.930 |
Uitbreiding bereik woningsverbeteringssubsidie | 150.000 | 0 | 150.000 |
(Schade)vergoeding | 549.267 | 17.000 | 566.267 |
Vergoeding fysieke schade | 329.946 | ‒ 33.000 | 296.946 |
Vergoeding waardedaling | 67.500 | 0 | 67.500 |
Vergoeding immateriële schade | 70.000 | 33.000 | 103.000 |
Commissie Bijzondere Situaties | 4.459 | 0 | 4.459 |
Herbeoordeling waardedaling | 17.031 | 0 | 17.031 |
Vastgelopen dossiers | 22.669 | ‒ 5.000 | 17.669 |
Vergoeding zelf aangebrachte voorzieningen | 6.862 | 0 | 6.862 |
Vergoeding schade door versterkingsmaatregelen | 10.000 | 10.000 | 20.000 |
Knelpunten (bestuurlijke afspraken) | 10.000 | 0 | 10.000 |
Versterken industrie | 800 | 0 | 800 |
Knelpunten IMG | 10.000 | 0 | 10.000 |
Versterken in eigen beheer | 0 | 11.000 | 11.000 |
Duurzaam herstel | 0 | 1.000 | 1.000 |
Opdrachten | 1.788.923 | ‒ 405.771 | 1.383.152 |
Werkbudgetten | 39.977 | ‒ 11.600 | 28.377 |
Versterkingsoperatie | 848.377 | ‒ 299.500 | 548.877 |
Knelpunten (bestuurlijke afspraken) | 24.157 | 0 | 24.157 |
Versterken industrie | 241 | 0 | 241 |
Nieuwbouwregeling | 0 | 0 | 0 |
Vergoeding Norg akkoord | 856.671 | ‒ 96.671 | 760.000 |
Vastgelopen dossiers | 4.500 | ‒ 3.000 | 1.500 |
Verduurzaming bij versterken | 15.000 | ‒ 1.000 | 14.000 |
Duurzaam Herstel | 0 | 6.000 | 6.000 |
Bijdrage aan agentschappen | 201.172 | 0 | 201.172 |
Bijdrage RVO.nl | 198.602 | 0 | 198.602 |
Bijdrage aan bestuur Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) | 2.570 | 0 | 2.570 |
Bijdrage aan ZBO's/RWT's | 1.400 | 180 | 1.580 |
TNO publieke SDRA | 1.400 | 180 | 1.580 |
Bijdrage aan medeoverheden | 413.602 | ‒ 168.300 | 245.302 |
Mkb-programma (bestuurlijke afspraken) | 4.400 | 0 | 4.400 |
Nationaal Programma Groningen | 138.095 | ‒ 45.000 | 93.095 |
Compensatie gemeenten en provincie (bestuurlijke afspraken) | 15.650 | 0 | 15.650 |
Clustering en gebiedsfonds (bestuurlijke afspraken) | 251.457 | ‒ 130.000 | 121.457 |
Sociaal-emotionele ondersteuning door gemeenten (bestuurlijke afspraken) | 4.000 | 0 | 4.000 |
NCG bijdrage aan medeoverheden | 0 | 6.700 | 6.700 |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 7.346 | ‒ 456 | 6.890 |
Adviescollege Veiligheid Groningen (ACVG) | 3.098 | 0 | 3.098 |
Raad voor Rechtspraak | 4.248 | ‒ 456 | 3.792 |
Ontvangsten | 6.708.356 | ‒ 323.440 | 6.384.916 |
Ontvangsten NAM fysieke schade | 268.600 | 0 | 268.600 |
Ontvangsten NAM uitvoeringskosten schade | 201.433 | 0 | 201.433 |
Dividenduitkering EBN | 2.381.600 | 0 | 2.381.600 |
Dividenduitkering GasTerra | 3.600 | 0 | 3.600 |
Ontvangsten Mijnbouwwet | 3.183.000 | ‒ 20.000 | 3.163.000 |
Ontvangsten NAM waardedaling | 38.200 | 0 | 38.200 |
Ontvangsten NAM immateriële schade | 55.700 | 0 | 55.700 |
Ontvangsten NAM publieke SDRA | 2.827 | 0 | 2.827 |
Ontvangsten NAM versterken industrie | 2.843 | 0 | 2.843 |
Ontvangsten NAM versterkingsoperatie | 540.623 | ‒ 303440 | 237.183 |
Nationaal Programma Groningen (bijdrage NAM) | 25.000 | 0 | 25.000 |
Ontvangsten NAM Nieuwbouwregeling | 4.930 | 0 | 4.930 |
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1) | Mutaties 2e suppletoire begroting (2) | Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2) | |
|---|---|---|---|
Verplichtingen | 3.567.507 | ‒ 551.633 | 3.015.874 |
waarvan garantieverplichtingen | |||
waarvan overige verplichtingen | 3.567.507 | ‒ 551.633 | 3.015.874 |
Budgetflexibiliteit
Van het totale uitgavenbudget op artikel 5 in 2023 is circa 76% juridisch verplicht, 21% bestuurlijk gebonden en de overige 3% beleidsmatig gereserveerd. Dit is het geval omdat de meeste uitgaven op artikel 5 een verplichting zijn op basis van wettelijke of ministeriële regelingen of onderdeel zijn van de bestuurlijke afspraken uit november 2020. Daarbij is eveneens de grootste uitgavenpost in 2023, de vergoeding voor het Norg akkoord (€ 760 mln), juridisch verplicht.
Toelichting
Verplichtingen en uitgaven
Subsidies
Waardevermeerderingsregeling
De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat heeft aangekondigd de waardevermeerderingsregeling te verlengen tot 1 februari 2024 (Kamerstuk 33 529, nr. 1171). Het dan nog voor de regeling beschikbare budget uit de bij Voorjaarsnota 2022 vrijgemaakte € 145 mln wordt ingezet als dekking voor de aanpassingen van schadeafhandeling. De budgetmutatie om dit budget af te boeken voor de jaren 2024 t/m 2028 is verwerkt in de Nota van Wijziging op de Ontwerpbegroting 2024 (Kamerstuk 36 410 XIII, nr. 7), de mutatie voor 2023 (- € 59 mln) in deze tweede suppletoire begroting van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Na de aankondiging van de verlenging tot 1 februari 2024 is door de Tweede Kamer een amendement aangenomen waarin de regeling wordt verlengd tot 1 februari 2025 en wordt uitgebreid (Kamerstuk 36 410 XIII, nr. 25). Uw Kamer wordt separaat geïnformeerd over de regeling.
Diverse subsidies versterken
Het verschil van € 43,4 mln wordt veroorzaakt door twee overhevelingen van de categorie opdrachten naar de categorie subsidies. Ten eerste is er € 40 mln overgeheveld omdat een deel van de versterkingsoperatie wordt uitgekeerd in de vorm van een subsidie in plaats van een opdracht. Dat blijkt meer te zijn dan verwacht. Ten tweede vindt er ten behoeve van betaling van een subsidie in het kader van het Zorgakkoord Groningen een overheveling van € 3,4 mln plaats van het werkbudget van VPG naar Diverse subsidies versterken
(Schade)vergoeding
Vergoeding fysieke schade
Sinds 1 juli 2020 besluit het IMG over (fysieke) schadevergoedingen aan bewoners uit Groningen die aardbevingsschade hebben als gevolg van de gaswinning. Alhoewel het door de wijzigingen in de schadeafhandeling onzeker is hoe de uitputting van het budget voor fysieke schade verloopt tot eind 2023, verwacht het IMG niet dat het volledige budget voor vastgelopen dossiers in 2023 tot besteding komt (- € 33 mln).
Vergoeding immateriële schade
Het IMG verwacht voor de regeling voor immateriële schadevergoedingen tot eind 2023 ca. € 33 mln meer uit te geven dan eerder geraamd, dit komt door een aantal door het IMG aangekondigde wijzigingen in de regeling (het gelijkstellen van uitkeringen van gezinsleden, de regeling voor het immateriële schade kinderen en jongeren en de verruiming van de regeling voor het beschikken van bezwaar).
Vergoeding schade door versterkingsmaatregelen
Tot 1 juli 2023 was er een aparte regeling 'schade door versterkingsmaatregelen'. Deze regeling is per 1 juli 2023 overgegaan in de Tijdelijke wet Groningen. Omdat dit wordt verantwoord onder de categorie (schade)vergoedingen wordt € 10 mln vanuit de categorie opdrachten overgeheveld.
Versterken in eigen beheer
Sinds de inwerktreding van de Tijdelijke Wet Groningen (TwG) per 1 juli 2023 is er ook de mogelijkheid om een vergoeding te ontvangen voor het in eigen beheer uitvoeren van versterking € 10 mln. Ook wordt een deel van de regeling verduurzaming bij versterking uitgekeerd via (schade)vergoedingen (€ 1 mln). Daarom wordt een overboeking van € 11 mln van het opdrachtenbudget naar (schade)vergoedingen gedaan.
Opdrachten
Werkbudgetten
De lagere uitgaven op het werkbudget komen voornamelijk door de overboeking van budget van het werkbudget NCG (- € 10,1 mln) naar de categorieën subsidies en bijdrage aan medeoverheden voor een subsidie voor het Zorgakkoord Groningen en twee specifieke uitkeringen voor het erfgoedprogramma. Daarnaast is uit het werkbudget van SGG (Schade en Gaswinning Groningen) een opdracht aan het KNMI gefinancierd (-€ 0,7 mln). Vanuit het werkbudget van VPG (Versterken en Perspectief Groningen) middelen beschikbaar gesteld aan vier gemeentes (Groningen, Old Ambt, Nieuwe Pekela, Westerkwartier) in het aardbevingsgebied. In het kader van de Sociale Agenda (-€ 0,7 mln).
Versterkingsoperatie
De lagere uitgaven op de versterkingsoperatie in de categorie opdrachten worden veroorzaakt door een neerwaartse bijstelling van uitgaven en overheveling van budget naar andere uitgavencategorieën.
Bij de ontwerpbegroting 2023 bedroegen de geraamde uitgaven in 2023 voor de versterkingsoperatie € 708 mln (waarvan € 600 mln in de categorie opdrachten en € 108 mln in de categorie subsidies). Bij de 1e suppletoire begroting is de meerjarige raming voor versterken geactualiseerd en is het budget met circa € 243 mln verhoogd (opdrachten en subsidies), omdat de verwachting was dat er meer huizen versterkt zouden kunnen worden. Dit is echter niet gerealiseerd, waardoor er in de 2e suppletoire begroting een neerwaartse bijstelling van € 240 mln plaatsvindt. Rekeninghoudend met de hieronder toegelichte overheveling van de categorie opdrachten naar andere uitgavencategorieën, komen de totale uitgaven (opdrachten en subsidies) voor de versterkingsoperatie op het niveau van de verwachting in de ontwerpbegroting 2023 (€ 712 mln).
Naast een bijstelling van de uitgaven, is € 40 mln overgeboekt naar Subsidies omdat een deel van de versterkingsoperatie wordt uitgekeerd in de vorm van een subsidie in plaats van een opdracht. Ook is er € 20 mln naar (schade)vergoedingen overgeheveld omdat er sinds de Tijdelijke wet Groningen per 1 juli 2023 de mogelijkheid is om vergoeding te ontvangen voor het in eigen beheer uitvoeren van versterking (- € 10 mln) en de vergoedingen voor schade door versterkingsmaatregelen overgegaan zijn naar de TwG (- € 10 mln). Tegenover bovenstaande verlagingen van het budget, staat een ophoging van € 1,5 mln voor Duurzaam herstel. Duurzaam herstel zal voor een deel worden uitgevoerd door de NCG.
Vergoeding Norg akkoord
Voor het gasjaar 2022-2023 wordt de vergoeding voor het Norg akkoord naar beneden bijgesteld op basis van de huidige gasprijs.
Bijdrage aan medeoverheden
Nationaal Programma Groningen
Met het Nationaal Programma Groningen (NPG) wordt geïnvesteerd in de leefbaarheid, economische ontwikkeling en energietransitie in Groningen. Hiervoor is in totaal 1,5 mld euro beschikbaar, deze middelen zijn in gelijke jaartranches aan de begroting van EZK toegevoegd. Besteding van middelen vindt plaats op basis van project aanvragen vanuit de regio. Deze worden beoordeeld en goedgekeurd door het algemene bestuur van het NPG. De realisatie volgt logischerwijs dit proces. In 2023 zijn er minder aanvragen gedaan dan waarvoor in totaal budget beschikbaar was. Daarom zijn de uitgaven met 45 mln naar beneden bijgesteld.
Clustering en gebiedsfonds (bestuurlijke afspraken)
In het kader van de bestuurlijke afspraken uit 2020 worden uitkeringen gedaan aan medeoverheden voor clustering van woningen en het gebiedsfonds (blokken B en D uit de bestuurlijke afspraken). Voor zowel Blok B en D geldt dat de middelen in 2023 niet volledig tot besteding komen.
Ontvangsten
Ontvangsten Mijnbouwwet
De lagere vergoeding voor het Norg akkoord leidt ook tot lagere ontvangsten voor de Staat. De ontvangsten Mijnbouwwet zijn daarom met € 20 mln naar beneden bijgesteld.
Ontvangsten NAM versterkingsoperatie
De ontvangsten voor versterkingsoperatie vallen lager uit dan verwacht (- € 303,4 mln), omdat de uitgaven lager uitvallen en de NAM 60% van de facturen betaalt.