Uitgaven

Meevallers

Onderuitputting

Op de begroting van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) is bij Najaarsnota circa 33 miljoen euro onderuitputting opgetreden. Dit betreft onder andere 14 miljoen euro onderuitputting op gereserveerde uitvoeringskosten voor het wetsvoorstel handhaving sociale zekerheid. Dit wetsvoorstel is vertraagd, waardoor deze middelen dit jaar niet zullen worden benut. Daarnaast is er 4 miljoen euro onderuitputting bij het waarborgfonds saneringskredieten. Van de 6 miljoen euro die voor 2025 was gereserveerd (coronagelden), blijkt op basis van de fondsprognose slechts 2 miljoen euro nodig. Tot slot is naar aanleiding van prognosecijfers van het UWV sprake van 3 miljoen euro onderuitputting verwerkt op het re-integratiebudget UWV. Deze middelen komen dit jaar niet meer tot besteding en worden bij Najaarsnota afgeboekt.

Wajong

Op basis van uitvoeringsinformatie van UWV zijn de uitgaven aan de Wajong voor 2025 met 68 miljoen euro naar beneden bijgesteld. Dit komt voornamelijk door een daling van de gemiddelde jaaruitkering.

Kinderopvangtoeslag

De uitgaven aan de Kinderopvangtoeslag voor 2025 zijn met 119 miljoen euro naar beneden bijgesteld. Het aantal kinderen dat gebruikmaakt van kinderopvang komt lager uit dan eerder werd verwacht, met name in de dagopvang. Ook het gemiddeld aantal uren dat kinderen naar de opvang gaan, is lager dan eerder verwacht.

Overige meevallers

Deze post bevat meevallers met een beperkte budgettaire omvang. Dit betreft onder andere een bijstelling van de uitgaven aan de Tegemoetkoming Stoffengerelateerde Beroepsziekten (TSB) en van de uitgaven aan de Tegemoetkoming asbestslachtoffers (TAS). Ook bevat de post een bijstelling van de uitgaven aan de regeling wet kindgebonden budget (WKB) in het buitenland, waar lagere geraamde uitkeringslasten het gevolg zijn van lagere gemiddelde uitkeringshoogtes.

Tegenvallers

Algemene Kinderbijslagwet

Op basis van realisatiecijfers tot en met juni 2025 wordt de raming van de uitkeringslasten Algemene Kinderbijslagwet (AKW) bij de Najaarsnota 2025 bijgesteld. De tegenvaller voor dit jaar wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een toename in de AKW+-uitkeringen.

Overige tegenvallers

Deze post bevat tegenvallers met een beperkte budgettaire omvang. De post betreft onder andere bijstellingen voor de uitgaven aan de Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen (AIO) en de Toeslagenwet (TW). Daarnaast is sprake van een nabetaling aan het UWV voor de uitvoeringskosten over 2024, als gevolg van de definitieve afrekening, onder andere voor de uitvoeringskosten voor de Wajong.

Intensiveringen

Aanvullende ondersteuning lokale energiehulp

Het ministerie van SZW stelt incidenteel 10 miljoen euro beschikbaar aan gemeenten om de lokale hulp voor huishoudens met een hoge energierekening te intensiveren. Met deze aanpak kunnen ook deze winter huishoudens worden bereikt en worden ondersteund in het verlagen van de energierekening.

Overboekingen met andere begrotingen

Overboeking aanvullende ondersteuning lokale energiehulp

Het ministerie van SZW stelt incidenteel 10 miljoen euro beschikbaar aan gemeenten om de lokale hulp voor huishoudens met een hoge energierekening te intensiveren. Met deze aanpak kunnen ook deze winter huishoudens worden bereikt en worden ondersteund in het verlagen van de energierekening. Met deze overboeking worden de middelen overgeheveld naar het gemeentefonds.

Overboeking amendement van Kent sociaal-ontwikkelbedrijven

Via deze overboeking aan het Gemeentefonds ontvangen gemeenten het budget dat nodig is voor de compensatie van medewerkers van sociaal ontwikkelbedrijven. Conform het amendement Van Kent is bij de Miljoenennota 40 miljoen euro toegevoegd aan de SZW-begroting voor compensatie van inkomensverlies als gevolg van een combinatie van fiscale maatregelen en de reguliere indexatie van de inkomstenbelasting.

Overige overboekingen met andere begrotingen

Onder deze post vallen diverse overboekingen van en naar andere begrotingshoofdstukken, waaronder een overboeking van het ministerie van Financiën naar de SZW-begroting in verband met de terugbetaling van de doelmatigheidsbijdrage voor de uitvoering van het Kinderopvangtoeslag (KOT) door Dienst Toeslagen.

Technisch

Deze post betreft enkele kleine desalderingen (gelijktijdige bijstelling van uitgaven en ontvangsten) en budgetneutrale herschikkingen.

Niet-kaderrelevant

Rijksbijdragen

Deze post bestaat uit bijstellingen van rijksbijdragen aan sociale fondsen, de Tegemoetkoming arbeidsongeschikten en de regeling Zelfstandigen bij zwangerschap en bevalling (ZEZ) zijn naar boven bijgesteld.

Ontvangsten

Meevallers

Realisatie jaarverslag 2024 Sociale Verzekeringsbank

Op basis van definitieve realisaties over het begrotingsjaar 2024 van de Sociale Verzekeringsbank (SVB), volgen terugontvangsten op het rijksgefinancierde uitvoeringsbudget van de SVB. Deze worden voornamelijk veroorzaakt doordat de uitvoeringskosten van de Algemene Kinderbijslagwet (AKW) lager zijn uitgevallen.

Afrekening Toeslagenwet

Voor het jaar 2024 bedroeg de bevoorschotting 480 miljoen euro voor de Toeslagenwet. De realisatie van de Toeslagenwet bedroeg 457 miljoen euro in 2024. Hierdoor wordt een terugontvangst geboekt voor de Toeslagenwet van in totaal 23 miljoen euro.

Realisatie jaarverslag 2024 UWV crisisdienstverlening

Op basis van definitieve realisaties over het begrotingsjaar 2024 van het UWV, volgen terugontvangsten op de uitvoeringskosten UWV voor covid maatregelen. Het gaat hierbij om terugontvangsten op de NOW 6, de uitvoering van de kassierstaak voor de crisisdienstverlening en de landelijke ondersteuning aanvullende dienstverlening.

Overige meevallers

Deze post bevat meerdere meevallers met een beperkte budgettaire omvang. De grootste meevallers hangen samen met de afrekeningen over 2024 het UWV, waaronder lagere dan bevoorschotte uitvoeringskosten voor de basisdienstverlening UWV. Daarnaast zijn er kleinere meevallers op overige afrekeningen, waaronder de Tegemoetkoming Stoffengerelateerde Beroepsziekten (TSB) en de Overbruggingsuitkering (OBR).

Tegenvallers

Wet Kindgebonden Budget

Naar aanleiding van de meest recente uitvoeringsinformatie van Dienst Toeslagen, zijn de geraamde ontvangsten in 2025 voor de Wet Kindgebonden Budget (WKB) naar beneden bijgesteld. Definitieve vaststellingen over toeslagjaar 2024 leiden naar verwachting minder vaak tot een terugvordering dan eerder geraamd.

Kinderopvangtoeslag

De ontvangsten Kinderopvangtoeslag zijn op basis van realisatiecijfers naar beneden bijgesteld. Met name de definitieve vaststellingen over de toeslagjaren 2023 en 2024 leiden minder vaak tot een terugvordering dan in de raming werd aangenomen.

Overige tegenvallers

Deze post bevat tegenvallers met een beperkte budgettaire omvang. Het betreft onder andere een tegenvaller door lagere boeteontvangsten. Daarnaast zijn er kleine neerwaartse bijstellingen als gevolg van definitieve afrekeningen bij de SVB, waaronder bij de Tegemoetkoming asbestslachtoffers (TAS) en de regeling Gebaar Surinaamse ouderen.

Technisch

Deze post betreft enkele kleine desalderingen (gelijktijdige bijstelling van uitgaven en ontvangsten) en budgetneutrale herschikkingen.

Uitgaven

Meevallers

Uitvoeringskosten UWV

De premiegefinancierde uitvoeringskosten voor het UWV worden naar beneden bijgesteld. Dit is het gevolg van lager uitvallende uitvoeringstoetsen en het gedeeltelijk niet uitkeren van loon- en prijsbijstelling in 2025 vanwege incidentele meevallers bij UWV.

Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering

De Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO) kent een meevaller van 28 miljoen euro in 2025. De uitstroom is hoger dan verwacht. Deze meevaller wordt gedempt door een hogere gemiddelde uitkeringshoogte.

Algemene Ouderdomswet

De uitgaven aan de AOW worden in 2025 neerwaarts bijgesteld met 80,9 miljoen euro. De meevaller wordt vooral veroorzaakt door een lagere gemiddelde AOW-opbouw dan eerder geraamd. Dat komt doordat het aantal AOW-gerechtigden in het buitenland toeneemt, terwijl hun opbouw gemiddeld lager ligt dan die van gerechtigden in Nederland. Daarnaast is sprake van een iets lagere instroom en een kleiner aandeel alleenstaanden dan eerder verwacht.

Overige meevallers

Deze post bevat meevallers met een beperkte budgettaire omvang. De uitkeringslasten van de Wet Arbeidsgeschiktheidsverzekering Zelfstandigen (WAZ) worden naar beneden bijgesteld, met circa 2 miljoen euro. Dit is het gevolg van een lager aantal uitkeringsjaren dan eerder verwacht.

Tegenvallers

Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen

Dit betreft een per saldo tegenvaller van 128 miljoen euro voortkomend uit een tegenvaller op de Wet Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten (WGA) van 209 miljoen euro en een meevaller op de Inkomensvoorziening volledig arbeidsongeschikten (IVA) van 80 miljoen euro. De tegenvaller in de WGA wordt veroorzaakt door een hoger dan verwachte instroom en een lager dan verwachte doorstroom naar de IVA. De lager dan verwachte doorstroom van WGA naar IVA veroorzaakt de meevaller op de IVA.

Ziektewet

Op basis van de uitvoeringsinformatie van het UWV zijn de uitgaven aan de Ziektewet (ZW) met 108 miljoen euro opwaarts bijgesteld voor 2025. Dit komt omdat het aantal uitkeringsgerechtigden hoger ligt dan verwacht, met name voor de groep ziekte bij zwangerschap en de eindedienstverbanders.

Verlofregelingen

De uitgaven aan de verlofregelingen worden in 2025 opwaarts bijgesteld met 77,9 miljoen euro. De bijstelling wordt vooral veroorzaakt door een opwaartse bijstelling van 51,6 miljoen euro voor het betaald ouderschapsverlof (WBO), doordat het gebruik sterker is toegenomen dan in de raming werd ingeschat. De uitgaven aan het zwangerschaps- en bevallingsverlof voor werknemers zijn met 22,5 miljoen euro naar boven bijgesteld, vooral vanwege een hogere gemiddelde uitkering. Daarnaast zijn de uitgaven aan aanvullend geboorteverlof opwaarts bijgesteld met 11 miljoen euro vanwege een hoger gebruik. Daartegenover staat een neerwaartse bijstelling van 7,1 miljoen euro voor de Zelfstandige-en-Zwangerregeling (ZEZ), doordat het aantal zelfstandigen dat in 2025 een beroep doet op de regeling lager uitkomt dan verwacht.

Overige tegenvallers

Deze post bevat tegenvallers met een beperkte budgettaire omvang. Hieronder valt een bijstelling van de uitgaven aan de compensatieregeling transitievergoeding langdurige arbeidsongeschiktheid (CRTV LAO) van 12 miljoen euro. De uitgaven aan deze regeling vallen hoger uit, door een hoger dan eerder verwacht aantal uitbetalingen.

Overboekingen met andere begrotingen

Overboeking inputfinanciering

Dit betreft een overboeking naar de begroting van het ministerie van Economische Zaken voor aanvullende inputfinanciering voor het handelsregister. Dit is het gevolg van hogere gebruikerskosten voor het handelsregister, hierdoor zijn ook de gebruikerskosten van UWV gestegen.

Kadercorrecties

Werkloosheidswet

Op basis van uitvoeringsinformatie van UWV zijn de Werkloosheidswet (WW) uitgaven in 2025 met 120 miljoen euro naar boven bijgesteld. Dit wordt onder andere veroorzaakt door een hoger dan verwachte gemiddelde uitkeringshoogte van de WW, een lagere uitstroom uit de WW en door een lager dan verwacht verhaal op faillissementsuitkeringen. Het uitgavenplafond wordt gecorrigeerd voor niet-beleidsmatige mutaties in de uitgaven aan de WW.

Ziektewet

Het aandeel eigenrisicodragers neemt bij uitzendkrachten beperkt af en bij eindedienstverbanders beperkt toe. Dit resulteert in een opwaartse plafondcorrectie in 2025 van 0,8 miljoen euro.

Ontvangsten

Kadercorrecties

Uitvoeringsfonds voor de overheid

Deze post omvat de ontvangsten op de Ufo-premie (Uitvoeringsfonds voor de overheid), die betrekking heeft op het verhalen van WW-lasten op overheidswerkgevers die eigenrisicodrager zijn. De ontvangsten zijn naar boven bijgesteld. Deze bijstelling wordt veroorzaakt door een hogere verwachting van het aantal overheidswerknemers dat een beroep zal doen op de WW.

Op de begroting Koppeling Uitkeringen hebben geen veranderingen plaatsgevonden na Miljoenennota 2026.