
Een veiligere samenleving door een doelmatige en effectieve rechtshandhaving en criminaliteitsbestrijding, en door versterking van de bestuurlijke aanpak van criminaliteit door de decentrale overheden.
Opsporing en vervolging
Het Ministerie van JenV bevordert en draagt bij aan een rechtvaardige, effectieve en integrale rechtshandhaving en criminaliteitsbestrijding (preventief en repressief) op lokaal, regionaal, landelijk en internationaal niveau. Binnen de rechtstatelijke kaders stelt het Ministerie van JenV het opsporings- en vervolgingsapparaat zo goed als mogelijk in staat om zijn taak uit te oefenen. Doel is een veiliger Nederland, met structureel dalende criminaliteitscijfers.
De Minister heeft een regisserende rol en is beleidsverantwoordelijk voor het landelijke opsporings- en vervolgingsbeleid en financiert daartoe onder andere het Openbaar Ministerie (OM) en het Nationaal Forensisch Instituut (NFI).
Het OM is belast met de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde (Wet op de rechterlijke organisatie). Het voert het gezag over de opsporing door politie en bijzondere opsporingsdiensten, beslist over de vervolging van strafbare feiten en ziet erop toe dat de opgelegde straf naar behoren wordt uitgevoerd.
Veiligheid en lokaal bestuur
Op het gebied van veiligheid en lokaal bestuur heeft de Minister een stimulerende rol en is hij belast met het ontwikkelen van visie, beleid en samenwerkingsvormen op het terrein van de bestuurlijke aanpak van onveiligheid en criminaliteit.
Inspanningen zijn erop gericht het lokaal bestuur en het bedrijfsleven zo effectief en efficiënt als mogelijk in staat te stellen de veiligheid te vergroten en weerbaar te maken tegen onveiligheid en criminaliteit met een integrale en preventieve aanpak. Het Ministerie van JenV is verantwoordelijk voor de (wettelijke) toerusting van de burgemeester ten aanzien van zijn openbare orde taak en ondersteunt publieke en private partners bij het tegengaan van criminaliteit. Onder andere door het beschikbaar stellen van instrumenten voor het bewaken van de bestuurlijke integriteit (Bibob) en de inzet door de Regionale Informatie- en Expertise Centra (RIEC’s).
Het Ministerie van JenV faciliteert en ondersteunt de aanpak van de meest voorkomende vormen van overlast, zoals overlast gerelateerd aan gastvrij en veilig betaald voetbal en de jaarwisseling. Dit wordt ingevuld samen met het lokale bestuur, onder andere via structureel overleg met de VNG en gemeenten.
Het Ministerie van JenV is in staatcoalities te vormen die nodig zijn om lokaal bestuur en bedrijfsleven in staat te stellen onveiligheid en criminaliteit te bestrijden.
Binnen het Actieprogramma Veilig Ondernemen 2023-2026 van het Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing wordt door overheid en bedrijfsleven intensief samengewerkt om criminaliteit te voorkomen en terug te dringen. Het Ministerie van JenV stimuleert deze publiek-private samenwerking op nationaal, regionaal en lokaal niveau met een sleutelrol voor de Platforms Veilig Ondernemen. Daarbij ligt de focus op de aanpak van criminaliteit tegen het bedrijfsleven en het (on)bewust faciliteren van criminaliteit door het bedrijfsleven. In dit actieprogramma staan geprioriteerd: de aanpak preventie cybercrime voor het bedrijfsleven, de aanpak georganiseerde ondermijnende criminaliteit en de gebiedsgerichte aanpak van (vermogens)criminaliteit.
Vervolging en berechting van verdachten van het neerhalen van vlucht MH17
De vervolging en berechting van de verdachten van het neerhalen van de vlucht MH17 heeft in Nederland plaatsgevonden onder de Nederlandse wet, ingebed in internationale steun en samenwerking. Hiertoe is nauw samengewerkt met het Ministerie van Buitenlandse Zaken.
In 2026 zijn geen beleidswijziging voorzien anders dan wijzigingen genoemd in de beleidsagenda. Het betreffen de volgende onderwerpen:
– Handhavingstekorten.
– Aanpak van geweld.
– Aanpak personen met verward gedrag.
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Art. | Verplichtingen | 1.408.823 | 1.699.272 | 1.523.919 | 1.567.044 | 1.537.197 | 1.618.635 | 1.479.670 |
Uitgaven | 1.403.110 | 1.545.272 | 1.583.919 | 1.627.044 | 1.597.197 | 1.618.635 | 1.479.670 | |
Apparaatsuitgaven | 868.909 | 921.994 | 902.757 | 885.015 | 862.012 | 861.433 | 861.433 | |
33.1 | Apparaat Openbaar Ministerie | 868.909 | 921.994 | 902.757 | 885.015 | 862.012 | 861.433 | 861.433 |
Personele uitgaven | 688.922 | 735.658 | 722.316 | 707.396 | 698.852 | 698.273 | 698.273 | |
Eigen personeel | 617.180 | 665.806 | 655.777 | 641.733 | 641.034 | 640.800 | 640.800 | |
Externe inhuur | 70.051 | 68.047 | 64.747 | 63.871 | 56.026 | 55.681 | 55.681 | |
Overig personeel | 1.691 | 1.805 | 1.792 | 1.792 | 1.792 | 1.792 | 1.792 | |
Materiële uitgaven | 179.987 | 186.336 | 180.441 | 177.619 | 163.160 | 163.160 | 163.160 | |
ICT | 49.072 | 38.876 | 34.606 | 32.846 | 25.620 | 25.620 | 25.620 | |
SSO's | 49.308 | 54.595 | 54.816 | 54.805 | 54.804 | 54.804 | 54.804 | |
Overig materieel | 81.607 | 92.865 | 91.019 | 89.968 | 82.736 | 82.736 | 82.736 | |
Programmauitgaven | 534.201 | 623.278 | 681.162 | 742.029 | 735.185 | 757.202 | 618.237 | |
33.2 | Bestuur, informatie en technologie | 61.554 | 95.376 | 110.211 | 96.698 | 96.368 | 96.244 | 96.244 |
Bijdrage aan ZBO's/RWT's | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overige Bijdrage aan ZBO's/RWT's | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bijdrage aan medeoverheden | 33.051 | 68.383 | 84.426 | 78.333 | 78.252 | 78.398 | 78.398 | |
Regionale Informatie en Expertise Centra | 31.275 | 64.873 | 64.873 | 64.867 | 64.866 | 64.866 | 64.866 | |
Overige Bijdrage aan medeoverheden | 1.776 | 3.510 | 19.553 | 13.466 | 13.386 | 13.532 | 13.532 | |
Subsidies (regelingen) | 25.269 | 20.482 | 25.477 | 16.604 | 16.305 | 16.035 | 16.035 | |
Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid | 5.577 | 4.658 | 3.676 | 3.452 | 3.194 | 3.093 | 3.093 | |
Platform Veilig Ondernemen | 0 | 11.921 | 11.891 | 10.826 | 10.883 | 10.782 | 10.782 | |
Overige Subsidies | 19.692 | 3.903 | 9.910 | 2.326 | 2.228 | 2.160 | 2.160 | |
Opdrachten | 3.232 | 6.511 | 308 | 1.761 | 1.811 | 1.811 | 1.811 | |
Overige Opdrachten | 3.232 | 6.511 | 308 | 1.761 | 1.811 | 1.811 | 1.811 | |
33.3 | Opsporing en vervolging | 470.709 | 525.276 | 569.404 | 644.661 | 638.817 | 660.958 | 521.993 |
Bijdrage aan agentschappen | 185.996 | 182.115 | 172.144 | 166.621 | 165.308 | 165.098 | 165.115 | |
NFI | 119.039 | 118.044 | 115.826 | 115.868 | 114.916 | 114.841 | 114.841 | |
Justid | 37.453 | 33.358 | 27.656 | 22.395 | 22.117 | 22.014 | 22.031 | |
Justis | 29.504 | 30.713 | 28.662 | 28.358 | 28.275 | 28.243 | 28.243 | |
Bijdrage aan ZBO's/RWT's | 5.455 | 8.011 | 7.118 | 7.076 | 7.076 | 7.076 | 7.076 | |
Autoriteit online Terroristisch en Kinderpornografisch Materiaal (ATKM) | 5.455 | 8.011 | 7.118 | 7.076 | 7.076 | 7.076 | 7.076 | |
Bijdrage aan medeoverheden | 113.763 | 136.473 | 176.946 | 215.814 | 190.552 | 189.915 | 194.915 | |
Caribisch Nederland (BES) | 715 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
FIU.Nederland | 3 | 1.287 | 371 | 371 | 371 | 371 | 371 | |
Aanpak ondermijning | 109.684 | 112.216 | 146.835 | 184.823 | 159.713 | 158.468 | 163.468 | |
Overige Bijdrage aan medeoverheden | 3.361 | 22.970 | 29.740 | 30.620 | 30.468 | 31.076 | 31.076 | |
Subsidies (regelingen) | 8.554 | 9.174 | 5.380 | 5.071 | 4.625 | 4.451 | 4.451 | |
Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid | 0 | 24 | 550 | 516 | 477 | 463 | 463 | |
Offlimits | 605 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overige Subsidies | 7.949 | 9.150 | 4.830 | 4.555 | 4.148 | 3.988 | 3.988 | |
Opdrachten | 154.754 | 187.153 | 205.466 | 247.729 | 268.906 | 292.068 | 148.086 | |
Schadeloosstellingen | 36.955 | 45.573 | 23.573 | 23.568 | 23.568 | 23.568 | 23.568 | |
Onrechtmatige Detentie | 8.873 | 7.278 | 7.278 | 7.277 | 7.277 | 7.277 | 7.277 | |
Gerechtskosten | 39.136 | 40.876 | 41.135 | 41.124 | 41.384 | 41.643 | 41.643 | |
Restituties ontvangsten voorgaande jaren | 228 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Verkeershandhaving OM | 39.945 | 45.273 | 47.920 | 38.588 | 37.934 | 37.934 | 37.319 | |
Afpakken | 0 | 733 | 727 | 726 | 726 | 726 | 726 | |
Bewaring, verkoop en vernietiging ibg voorwerpen | 17.610 | 20.547 | 20.519 | 23.212 | 23.211 | 23.211 | 23.211 | |
Overige Opdrachten | 12.007 | 26.873 | 64.314 | 113.234 | 134.806 | 157.709 | 14.342 | |
Garanties | 2.187 | 2.350 | 2.350 | 2.350 | 2.350 | 2.350 | 2.350 | |
Faillissementscuratoren | 2.187 | 2.350 | 2.350 | 2.350 | 2.350 | 2.350 | 2.350 | |
33.4 | Vervolging en berechting MH17-verdachten | 1.938 | 2.626 | 1.547 | 670 | 0 | 0 | 0 |
Opdrachten | 1.938 | 2.626 | 1.547 | 670 | 0 | 0 | 0 | |
Vervolging en berechting MH17-verdachten | 1.938 | 2.626 | 1.547 | 670 | 0 | 0 | 0 | |
Ontvangsten | 1.058.513 | 1.389.579 | 1.479.631 | 1.504.124 | 1.545.475 | 1.580.681 | 1.616.378 |
Budgetflexibiliteit
2026 | |
---|---|
Juridisch verplicht | 65% |
bestuurlijk gebonden | 33% |
beleidsmatig gereserveerd | 2% |
nog niet ingevuld / vrij te besteden | 0% |
De juridisch verplichte bedragen betreffen de bijdragen aan het OM, de bijdragen genoemd onder (inter)nationale organisaties/medeoverheden, de bijdragen aan de agentschappen NFI, Justid en Justis, aan Domeinen Roerende Zaken, Centrale Opvang Slachtoffers van Mensenhandel en het CIOT en aan de ZBO’s College Gerechtelijk Deskundigen en Autoriteit terroristische content en kinderpornografische materiaal (ATKM). Daarnaast zijn de subsidiebedragen en de gerechtskosten juridisch verplicht. De niet juridische verplichte budgetten voor (opdrachten) schadeloosstellingen en onrechtmatige detentie worden op basis van rechtelijke uitspraken uitgeput en zijn derhalve niet vrij besteedbaar.
33.1 Apparaatsuitgaven Openbaar Ministerie
Openbaar Ministerie (OM)
Het OM is de enige instantie in Nederland die een verdachte voor de strafrechter kan brengen, afgezien van de bijzondere procedure die geldt voor ambtsdelicten van Kamerleden en bewindspersonen. Samen met de rechtspraak is het OM onderdeel van de rechterlijke macht. Het OM zorgt ervoor dat strafbare feiten worden opgespoord en vervolgd. Daarvoor wordt samengewerkt met politie en andere opsporingsdiensten. Het OM is een landelijke organisatie verdeeld over tien arrondissementen. Deze zijn gelijk aan de tien regionale eenheden van de politie. Daarnaast richt het Landelijk Parket zich op de bestrijding van (internationaal) georganiseerde misdaad, bestrijdt het Functioneel Parket criminaliteit op het gebied van milieu, economie en fraude en worden alle beroepen tegen verkeersboetes en eenvoudige misdrijfzaken door het Parket Centrale Verwerking OM (CVOM) behandeld. De zaken waarin hoger beroep wordt aangetekend komen bij een van de vier vestigingen van het Ressortsparket.
Dit budget is bestemd voor de financiering van de apparaatsuitgaven van het OM. Het verschil ten opzichte van 2025 wordt grotendeels verklaard door de loon- en prijsontwikkelingen en daarnaast door enkele aanvullende investeringen ten behoeve van volumeontwikkelingen, de bestrijding van ondermijnende criminaliteit en het nieuwe wetboek van strafvordering.
Het OM realiseert naar verwachting de hieronder genoemde productie.
Realisatie | Prognose | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 | |
WAHV beroep-, kanton- en appèlzaken | 653.191 | 566.833 | 701.304 | 597.101 | 603.193 | 605.339 | 605.339 |
Overtredingszaken | 189.603 | 159.124 | 193.775 | 166.728 | 168.182 | 168.676 | 168.676 |
Misdrijfzaken | 214.172 | 197.001 | 203.538 | 196.898 | 196.058 | 195.569 | 195.569 |
Eenvoudige misdrijfzaken | 66.650 | 35.857 | 44.364 | 37.772 | 38.157 | 38.293 | 38.293 |
Interventie/ZSM zaken | 113.825 | 125.085 | 122.786 | 122.550 | 121.256 | 120.600 | 120.600 |
Onderzoekszaken* | 23.938 | 25.409 | 25.675 | 25.986 | 26.119 | 26.202 | 26.202 |
Ondermijningszaken | 9.759 | 10.650 | 10.713 | 10.589 | 10.526 | 10.474 | 10.474 |
Appèlzaken | 20.463 | 23.870 | 24.659 | 24.958 | 25.260 | 25.380 | 25.380 |
Bron: OM fact factory
De in de tabel opgenomen aantallen zijn gebaseerd op de beschikbare capaciteit van het Openbaar Ministerie voor de behandeling van zaken en de in de begroting verwerkte budgettaire reeksen als gevolg van de PMJ-ramingen (gecorrigeerd met een ingroeipad en verwerkt tot en met 2026).
In 2026 beoordeelt het OM naar verwachting circa 701.000 zaken van burgers die beroep instellen tegen een verkeersboete (WAHV). Deze aantallen zaken zijn de afgelopen jaren sterk gestegen door de stijging van het aantal beroepszaken die worden aangespannen door professioneel gemachtigden. Door de aanpassing van de proceskostenvergoeding per 1 januari 2024 is de instroom niet verder gestegen. Een daling is echter nog niet zichtbaar in deze raming.
Verder neemt het OM in circa 194.000 overtredingszaken een strafrechtelijke beslissing. Het OM kan de zaak zelfstandig afdoen (bijvoorbeeld met een strafbeschikking of een sepot) of de zaak aan de kantonrechter voorleggen.
Het OM zet de meeste capaciteit in bij de behandeling van misdrijfzaken. De capaciteit van het OM is er op gericht om ruim 44.000 eenvoudige misdrijfzaken, meestal zogenaamde feitgecodeerde misdrijven te behandelen. Bij de circa 123.000 interventiezaken is het doel dat bij veel voorkomende (wijkgerelateerde) criminaliteit de burger als verdachte, slachtoffer of betrokkene een merkbare, zichtbare en betekenisvolle (strafrechtelijke) interventie ervaart die waar mogelijk snel (ZSM) wordt uitgevoerd.
De circa 26.000 onderzoekszaken en 10.700 ondermijningszaken omvatten de opsporing en vervolging van ernstige delicten. In ondermijningszaken ligt de focus op de aanpak van criminele activiteiten die niet primair ter kennis van de opsporingsinstanties komen via aangiften. De strafrechtelijke onderzoeken en de daaruit volgende strafzaken zijn vaak langdurig, complex en omvangrijk.
Tot slot kan een verdachte of de officier van justitie (of beiden) in appèl gaan tegen het vonnis van de strafrechter. In dat geval wordt de strafzaak door het Ressortsparket in behandeling genomen. Het gaat hier naar verwachting om circa 25.000 zaken. Het wegwerken van de ontstane voorraad bij rechtbanken zal met enige vertraging vermoedelijk leiden tot extra instroom van hoger beroepzaken bij het Ressortsparket.
33.2 Bestuur, Informatie en Technologie
Bijdragen aan medeoverheden
Dit betreffen onder meer bijdragen in het kader van de beleidsthema’s digitale meldplicht, bestuurlijke aanpak Cariben, sekswerkbeleid, BOA’s, criminaliteitspreventie, matchfixing, experiment gesloten coffeeshopketen en Bibob.
Regionale Informatie en Expertise Centra (RIEC's)
Het RIEC/LIEC-bestel bestaat uit 10 RIEC’s en het Landelijk Informatie en Expertisecentrum (LIEC). De RIEC’s zijn regionale samenwerkingsverbanden van bestuursorganen (o.a. gemeenten en provincies), politie, OM, Belastingdienst en andere partners en hebben tot doel om de georganiseerde ondermijnende criminaliteit integraal aan te pakken. Dit betekent dat strafrechtelijke, fiscale en bestuurlijke maatregelen in samenhang met elkaar worden ingezet. De RIEC-bureaus ondersteunen de samenwerkingspartners hierbij door te fungeren als knooppunt voor informatie, kennis en expertise. Alle RIEC’s hebben een beheergemeente. In 2026 ontvangen deze ten behoeve van de RIEC-samenwerkingsverbanden specifieke uitkeringen van in totaal ruim € 61 miljoen. Deze structurele algemene Rijksbijdrage voor de RIEC’s is bestemd voor het in lijn met de geldende RIEC-convenanten uitvoeren van de basiswerkzaamheden en integrale versterkingsprogramma's. Daarnaast kunnen de RIEC’s de structurele algemene Rijksbijdrage inzetten ten behoeve van regionale prioriteiten.
De basiswerkzaamheden betreffen:
1. het ontwikkelen, onderhouden en delen van kennis en expertise met samenwerkingspartners;
2. het bieden van juridische en bestuurlijke ondersteuning aan partners ten aanzien van de aanpak van ondermijning (inclusief advies over toepassing van de Wet Bibob);
3. het vergroten van de operationele slagkracht van samenwerkingspartners;
4. het vergroten van de bewustwording en bestuurlijke weerbaarheid bij samenwerkingspartners;
5. het ondersteunen en adviseren van samenwerkingspartners bij het opbouwen van een sterke en veilige informatiepositie in de regio;
6. het begeleiden van samenwerkingspartners bij het proces van signaal tot interventies;
7. het leveren van een bijdrage aan het positioneren en functioneren van het RIEC/LIEC-bestel als geheel en de landelijke samenwerking.
De versterkingsprogramma’s dienen de regionale aanpak van georganiseerde ondermijnende criminaliteit duurzaam te versterken en de gezamenlijke slagkracht van de samenwerkingspartners in de regio te vergroten. De regionale aanpak staat in het verlengde van de brede aanpak van georganiseerde, ondermijnende criminaliteit op basis van landelijke en internationale fenomenen. Om de benodigde focus te creëren is het centrale uitgangspunt de aanpak van de illegale drugsindustrie, de daarmee gepaard gaande ondermijnende effecten op de samenleving en het criminele verdienmodel.
Regionale prioriteiten zijn door de Regionale Stuurgroep RIEC bepaalde en in het meerjarenbeleidsplan uitgewerkte werkzaamheden, thema's, verschijningsvormen van georganiseerde ondermijnende criminaliteit en handhavingsknelpunten waarop het RIEC - in aanvulling op wat hier en in RIEC/LIEC-convenant is bepaald - inzet zal plegen.
Regio | structurele algemene rijksbijdrage 2026 |
---|---|
RIEC Noord Nederland t.n.v. gemeente Leeuwarden | 6.361 |
RIEC Oost Nederland t.n.v. gemeente Enschede | 6.806 |
RIEC Oost-Brabant t.n.v. gemeente Eindhoven | 6.361 |
RIEC Zeeland West-Brabant t.n.v. gemeente Tilburg | 6.361 |
RIEC Midden Nederland t.n.v. gemeente Utrecht | 6.361 |
RIEC Limburg t.n.v. gemeente Maastricht | 6.361 |
RIEC Noord Holland t.n.v. gemeente Haarlem | 6.361 |
RIEC Den Haag t.n.v. gemeente Den Haag | 6.361 |
RIEC Rotterdam t.n.v. gemeente Rotterdam | 6.361 |
RIEC Amsterdam Amstelland t.n.v. gemeente Amsterdam | 6.361 |
Totaal | 64.050 |
Overige bijdragen medeoverheden
Dit betreffen onder meer bijdragen in het kader van de beleidsthema’s digitale meldplicht, bestuurlijke aanpak Cariben, sekswerkbeleid, BOA’s, criminaliteitspreventie, matchfixing, experiment gesloten coffeeshopketen en Bibob.
Subsidies
Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV)
Het CCV ontvangt een subsidie om kennis en instrumenten te ontwikkelen op het terrein van criminaliteitspreventie en veiligheid, gericht op een integrale aanpak door samenwerking tussen zowel publieke als private organisaties. Via onder andere bijeenkomsten, publicaties, instrumenten en de website ondersteunt het CCV de professionals in de veiligheidsketen bij uitvoering van rijksbeleid op het gebied van criminaliteitspreventie en veiligheid. Dat de subsidie voor het CCV uit twee delen bestaat, komt voort uit de verschillende doelstellingen van het Ministerie van JenV. De eerste reeks op het artikelonderdeel 33.2 is gericht op veiligheid en lokaal bestuur en de tweede reeks op artikelonderdeel 33.3 is gericht op opsporings- en vervolgingsbeleid. Gezamenlijk vormen deze twee reeksen de (basis)subsidie van het CCV.
Het CCV draagt op deze manier bij aan de uitvoering van een groot aantal activiteiten ter ondersteuning en realisatie van beleidsdoelstellingen van het Ministerie van JenV. Onder andere op het gebied van ondermijnende criminaliteit, cybercriminaliteit, mensenhandel, buurtbemiddeling en de preventieve aanpak van jeugd in kwetsbare wijken. Het beleid dat het Ministerie van JenV uitvoert op het gebied van criminaliteitspreventie, wordt voor een belangrijk deel door het CCV vormgegeven. Het CCV zorgt ervoor dat beleid dat op het departement wordt ontwikkeld, ook daadwerkelijk wordt geïmplementeerd door gemeenten, bedrijven en burgers.
Platform Veilig Ondernemen
Het CCV zet de structurele bijdrage aan het Platform Veilig Ondernemen (PVO) uit. Het PVO-bestel bestaat uit 10 regionale PVO’s en een landelijk expertisecentrum (PVO-NL) dat de regionale platforms ondersteunt en de verbinding zoekt met publieke partners en landelijke branches. Via publiek-private samenwerking worden veiligheidsproblemen die ondernemers raken op regionaal niveau in kaart gebracht, bepaald welke inzet nodig is om ondernemers en het bedrijfsleven weerbaar te maken tegen criminaliteit en overlast, en worden vervolgens concrete acties ondernomen. Het nemen van preventieve maatregelen is daarbij het uitgangspunt.
Overige subsidies
Dit betreffen onder meer subsidies in het kader van de beleidsthema’s wapens en jongeren, voetbal, lokaal bestuur, criminaliteit tegen het bedrijfsleven (waaronder voor cybercriminaliteit), BOA’s, sekswerkbeleid en de (gemeentelijke) aanpak van mensenhandel.
Opdrachten
Overige opdrachten
Dit betreffen onder meer uitgaven voor Bibob, experiment gesloten coffeeshopketen, matchfixing, digitale meldplicht, de veiligheidsmonitor en de monitor online criminaliteit en criminaliteit tegen het bedrijfsleven, online openbare orde, de Wet regulering sekswerk (Wrs), evaluaties, gastvrij en veilig betaald voetbal, overlast, maatschappelijke onrust, lokaal bestuur en BOA’s.
33.3 Opsporing en vervolging
Bijdragen aan agentschappen
Nederlands Forensisch Instituut (NFI)
Het NFI is een intern verzelfstandigde organisatie die forensische diensten levert. De grondslag, doelstelling en kerntaken van het NFI zijn vastgelegd in de Regeling Taken NFI. Als primaire taak heeft zij het verlenen van forensische diensten en expertise aan de Nederlandse strafrechtketen. Een meer gedetailleerde toelichting vindt u in de agentschapsparagraaf van het NFI.
Justitiele informatiedienst (Justid)
De Justitiële Informatiedienst (Justid) is opgericht om cruciale justitiële informatie eenvoudig en snel te delen binnen overheidsinstanties. Ze werkt daarbij intensief samen met diverse partners binnen de strafrecht-, migratie- en jeugdketen zowel in Nederland als op Europees niveau .Een uitgebreidere toelichting is te vinden in de agentschapsparagraaf van Justid.
Dienst Justis
Screeningsautoriteit Justis screent om inzicht te krijgen in de betrouwbaarheid van personen en organisaties. Justis doet dit in het belang van het functioneren van de rechtsstaat en de veiligheid in en van de samenleving.De uitvoeringskosten en de ontvangen leges van de producten van Justis worden op het begrotingsartikel van de betreffende opdrachtgever verantwoord. Voor de uitvoeringskosten ontvangt Justis een kostendekkende bijdrage van de opdrachtgever. Een uitgebreidere toelichting is te vinden in de agentschapsparagraaf van Justis.
Bijdragen aan ZBO’s en RWT’s
Autoriteit terroristische content en kinderpornografisch materiaal (ATKM)
De ATKM geeft uitvoering aan EU-verordening 2021/784 inzake het tegengaan van de verspreiding van terroristische online-inhoud, de uitvoeringswet verordening terroristische online-inhoud en de Wet bestuursrechtelijke aanpak online kinderpornografisch materiaal.
Bijdragen aan medeoverheden
Financial Intelligence Unit Nederland (FIU-Nederland)
De FIU-Nederland is in de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) aangewezen als de enige autoriteit waar ongebruikelijke transacties dienen te worden gemeld door meldingsplichtige instellingen, zoals banken, geldtransactiekantoren, beroeps- en bedrijfsmatige handelaren en notarissen. De belangrijkste taak van de FIU-Nederland is het analyseren van deze meldingen en het in kaart brengen van transacties en geldstromen die in verband kunnen worden gebracht met witwassen en onderliggende delicten alsmede financieren van terrorisme. Ongebruikelijke transacties die verdacht zijn verklaard, worden ter beschikking gesteld aan de diverse (bijzondere) opsporingsdiensten en inlichtingen- en veiligheidsdiensten voor verder onderzoek en mogelijke vervolging.
Daarnaast verstrekt FIU-Nederland op basis van de gedane meldingen informatie omtrent het meldgedrag aan de Wwft-toezichthouders, om hen te ondersteunen in het houden van risico gebaseerd toezicht op onder meer de naleving van de meldingsplicht. Verder ontvangt FIU-Nederland informatieverzoeken van opsporingsdiensten. Deze FIU-verzoeken (voorheen LOvJ-verzoek) kunnen worden ingediend ten behoeve van opsporingsonderzoeken en zijn getoetst door de informatieofficier bij het Functioneel Parket met het taakaccent FIU (voorheen de Landelijke OvJ witwassen). Tot slot ontvangt en verzendt de FIU-Nederland verzoeken van respectievelijk naar buitenlandse FIU’s.
De FIU-Nederland maakt onderdeel uit van de rechtspersoon de Staat der Nederlanden en is beheersmatig ondergebracht bij de Nationale Politie als een zelfstandige en operationeel onafhankelijke opererende entiteit. Beleidsmatig valt de FIU-Nederland onder het ministerie van Justitie en Veiligheid.
2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Aantal FIU-verzoeken | 773 | 824 | 860 | 1.200 | 1.200 | 1.200 |
Aantal Eigen onderzoeksdossiers | 2.693 | 2.877 | 2.994 | 1.500 | 1.500 | 1.500 |
Ondermijning
De aanpak van de georganiseerde drugscriminaliteit is in de afgelopen jaren verbreed naar een gezamenlijke samenhangende aanpak. We zetten in op het versterken van de samenhang, door uiteenlopende partners bij elkaar te brengen en de verbinding te leggen, zowel in eigen land als over de grenzen heen. We werken goed samen, van de politie tot en met banken, van Marokko tot en met Colombia.
Samen met partners zorgen we ervoor dat de aanpak inspeelt op veranderende omstandigheden en nieuwe vormen van ondermijnende criminaliteit. De brede aanpak tegen de georganiseerde, ondermijnende criminaliteit wordt in 2026 langs vier lijnen voortgezet en vormgegeven: voorkomen, doorbreken, bestraffen en beschermen.
In de afgelopen jaren zijn reeds structurele middelen ter beschikking gesteld aan partners voor de uitvoering van bovenstaande aanpak. Deze middelen worden opgenomen in de begroting van de partnerorganisaties en zijn dus geen onderdeel van deze begroting.
De onderstaande opgaven zijn onderdeel van de begroting Ondermijning zoals deze in tabel Budgettaire gevolgen van beleid bij artikel 33 is weergegeven.
Preventie met gezag
De preventieve aanpak van georganiseerde en ondermijnende criminaliteit en de preventieve aanpak van jeugdcriminaliteit vormen samen de JenV brede preventieaanpak met als doel het wegnemen van de voedingsbodem voor (georganiseerde en ondermijnende) criminaliteit en ervoor te zorgen dat jongeren weerbaar worden gemaakt tegen criminaliteit of daarin niet verder afglijden. In 2026 wordt de domeinoverstijgende preventieve en wijkgerichte aanpak voortgezet; hiervoor is vanuit het programma Ondermijning € 98 mln. beschikbaar.
Terugdringen vraag en aanbod drugs
In 2026 vindt de verdere implementatie plaats van de wetswijziging Opiumwet met als doel het tegengaan van de productie van en de handel in nieuwe psychoactieve stoffen (NPS). De middelen zijn tot en met 2026 verstrekt aan de uitvoeringsorganisaties en staan vanaf 2027 nog gereserveerd op artikel 33. Op basis van ingediende bestedingsplannen in combinatie met de inzichten uit de invoeringstoets en de draagkracht van de hele keten, vindt in 2026 de nadere verdeling over de uitvoeringsorganisaties plaats.
Aanpak logistieke knooppunten
In 2026 is € 42,7 mln. beschikbaar voor de uitvoering van de mainportsplannen met het doel de drugssmokkel via grote logistieke knooppunten significant terug te brengen. Naast overkoepelende maatregelen om de aanpak in de breedte te versterken, vindt ondersteuning plaats van de aanpak op vijf grote knooppunten, waarvoor een maximaal bedrag beschikbaar is per mainport per jaar. Zie Tabel 26 voor de bijdragen aan de mainports vanuit de SPUK 2024 ‒ 2026. In 2026 worden de voorbereidingen getroffen voor de nieuwe SPUK mainports die vanaf 2027 loopt.
Mainport | Gemeente | 2025 | 2026 |
---|---|---|---|
Haven Rotterdam | Rotterdam | 18.154 | 18.154 |
Havens Zeeland - West-Brabant | Borsele | 3.857 | 3.857 |
Havens Noordzeekanaalgebeid | Amsterdam / Velsen / Zaanstad | 1.648 | 1.648 |
Luchthaven Schiphol | Haarlemmermeer | 3.890 | 3.890 |
Bloemenveilingen (weerbare sierteelt) | Westland | 1.115 | 1.115 |
Totaal | 28.664 | 28.664 |
Aanpak criminele geldstromen en verdienmodellen
Binnen de aanpak criminele geldstromen is onder andere € 13 mln. gereserveerd voor de implementatie van het Euopese anti-witwaspakket en de EU Confiscatierichtlijn in beleid en wetgeving.
Strategisch Kennis Centrum (SKC)
Het SKC levert strategische dreigingsbeelden waarmee binnen de ondermijningsaanpak een strategische prioritering kan worden gemaakt, en lokale en landelijke partners beter in staat worden gesteld om effectieve interventies te ontwikkelen. Het budget voor het SKC is structureel € 5,5 mln. en is opgenomen op het niet beleidsartikel 91.
Overige opsporing en vervolging
Dit betreffen onder meer bijdragen voor de Categorale Opvang Slachtoffers Mensenhandel (COSM) en overige aanpak van mensenhandel, het Europees Strafregister Informatiesysteem (ECRIS), vergoeding voor de verstrekking van persoonsgegevens van Telecomproviders aan het CIOT (Centraal Informatiepunt Onderzoek Telecommunicatie), de adviescommissie herziening Wet Wapens en Munitie, Platform Interceptie Decryptie & Signaalanalyse (PIDS), Internationale- en Europese arrestatiebevelen, de bestrijding van mensenhandel in Caribische delen van het Koninkrijk, het passagiersnamen register systeem (TRIP), wetsvoorstel rijden onder invloed en de Veiligheidsmonitor.
Subsidies
Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV)
Het CCV ontvangt een subsidie om kennis en instrumenten te ontwikkelen op het terrein van criminaliteitspreventie en veiligheid, gericht op integrale aanpak door samenwerking tussen zowel publieke als private organisaties. Via onder andere bijeenkomsten, publicaties, instrumenten en de website ondersteunt het CCV professionals op het gebied van nalevingsexpertise.
Dat de subsidie voor het CCV uit twee delen bestaat, komt voort uit de verschillende doelstellingen van het Ministerie van JenV. De eerste reeks op het artikelonderdeel 33.2 is gericht op veiligheid en lokaal bestuur en de tweede reeks op artikelonderdeel 33.3 is gericht op opsporings- en vervolgingsbeleid. Gezamenlijk vormen deze twee reeksen de (basis)subsidie van het CCV.
Overige subsidiesDit betreffen ondermeer subsidies voor het Coördinatiecentrum Mensenhandel (CoMensha), de Fraudehelpdesk, het Meldpunt Online Discriminatie (MOD) en Offlimits (voorheen EOKM).
Opdrachten
Schadeloosstellingen
Dit betreft de budgetten voor schadeloosstellingen buiten de strafrechtelijke keten, zoals vergoedingen vanwege onrechtmatige vreemdelingenbewaring en in het geval van bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (BOPZ). Daarnaast kunnen ook vergoedingen worden verstrekt voor bijvoorbeeld juridische bijstand.
Onrechtmatige Detentie
Ten laste van dit budget worden de vergoedingen verantwoord aan ex-justitiabelen waarvan is vastgesteld dat recht is ontstaan op een vergoeding. Over het algemeen worden deze vergoedingen vastgesteld door de rechter.
Gerechtskosten
Ten laste van dit budget worden de uitgaven gebracht die betrekking hebben op deskundigen en tolken en vertalers, die een bijdrage leveren aan het strafproces en worden bekostigd in overeenstemming met het Besluit tarieven in strafzaken.
Verkeershandhaving OM
Het OM voert het programma verkeershandhaving uit. Uit dit budget worden de uitgaven voor dit programma gedaan, niet zijnde bijdragen aan ZBO of agentschap, bijvoorbeeld trajectcontrolesystemen en andere vormen van geautomatiseerde handhaving zoal bijvoorbeeld flexflisters. Het grillige karakter van de budgettaire reeks in de begroting voor de verkeershandhaving hangt samen met het kasstelsel dat door het OM wordt gevoerd. Hierdoor leiden (vervangings-)investeringen zoals vervanging van digitale flitspalen of trajectcontrolesystemen in sommige jaren tot hogere uitgaven dan in andere jaren. Daarnaast is er sprake van een intensivering van de geautomatiseerde verkeershandhaving.
Afpakken
Misdaad mag niet lonen. Het doorbreken van criminele netwerken en handels- en geldstromen, onder meer door de anti-witwasaanpak te intensiveren en de mogelijkheden voor het afpakken van crimineel vermogen te verruimen, is een van de prioriteiten van het kabinet. De middelen zijn voor een belangrijk deel opgenomen onder de aanpak ondermijning.
Bewaring, verkoop en vernietiging inbeslaggenomen voorwerpen
De Minister van Financiën is volgens de Comptabiliteitswet verantwoordelijk voor het beheer van het overtollige materieel bij het Rijk. Domeinen Roerende Zaken is belast met de bewaring, verkoop en vernietiging van strafrechtelijk inbeslaggenomen voorwerpen en bekommert zich daarnaast over overtollige rijksgoederen.
Overige opdrachten
De implementatie van het nieuwe Wetboek van Strafvordering vergt grote inspanning van de strafrechtketen. Het betreft onder andere het aanpassen van digitale systemen, het opnieuw inrichten van werkprocessen en het opleiden van professionals in de keten.
Garanties
Faillissementscuratoren
De garantstellingsregeling faillissementscuratoren (GSR) voorziet er in dat curatoren in faillissementen bij ontoereikendheid van de boedel de Minister een garantiestelling kunnen vragen ter dekking van de kosten om een rechtsvordering in te kunnen stellen tegen bestuurders van de rechtspersoon in geval van vermoedelijk «kennelijk onbehoorlijk bestuur». Dit stelt curatoren in faillissementen in staat om een procedure te beginnen en vermogen (activa) terug te halen voor boedel om benadeling van de crediteuren zoveel mogelijk te beperken.
33.4 Vervolging en berechting van MH17-verdachten
In deze zaak is de kans gering dat de schadevergoedingsmaatregel (volledig) door de veroordeelde(n) zal worden betaald. Uitgaande van de onherroepelijke datum van het vonnis, hebben de nabestaanden van de MH17-slachtoffers recht op een voorschot. Er is sprake van een geweldsmisdrijf, waardoor een ongemaximeerd voorschot aan de nabestaanden zal worden uitbetaald.
Ontvangsten
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Art. | Ontvangsten | 1.058.513 | 1.389.579 | 1.479.631 | 1.504.124 | 1.545.475 | 1.580.681 | 1.616.378 |
Openbaar Ministerie | 10.261 | 10.000 | 10.000 | 10.000 | 10.000 | 10.000 | 10.000 | |
Afpakken | 111.914 | 384.360 | 384.360 | 384.360 | 384.360 | 384.360 | 384.360 | |
Boeten en Transacties | 929.866 | 983.735 | 1.075.277 | 1.099.770 | 1.141.121 | 1.176.327 | 1.212.024 | |
Overige ontvangsten | 6.472 | 11.484 | 9.994 | 9.994 | 9.994 | 9.994 | 9.994 |
Openbaar Ministerie
De ontvangsten die geraamd zijn voor het Openbaar Ministerie betreffen ontvangsten die voortvloeien uit de bedrijfsvoering, waar tegenover ook uitgaven geraamd zijn.
Afpakken
De ontvangsten voor het strafrechtelijk afpakken betreffen een raming en kennen een generale behandeling. De raming bestaat uit twee delen: een raming voor afpakopbrengsten uit het criminele circuit die naar de schatkist vloeien en een raming in geval van grote schikkingen.
Boetes en Transacties (BenT)
Naast de ontvangsten uit gerechtelijke boetes en transacties van het Openbaar Ministerie bestaat het dossier met name uit inkomsten uit de Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (WAHV), die de administratieve afhandeling van verkeersovertredingen regelt. Hierbij kan gedacht worden aan onder andere rijden onder invloed, rijden door rood licht en het niet dragen van een autogordel. Voor verkeersboetes kunnen vervolgens geldsomtransacties worden opgelegd. De oploop van de ontvangsten hangt samen met de intensivering van de geautomatiseerde verkeershandhaving. De ontvangsten uit BenT worden aangemerkt als een generaal dossier, hetgeen inhoudt dat de BenT-ontvangsten op de begroting van JenV staan, maar afwijkingen in de geraamde ontvangsten geen last (of voordeel) vormen voor de begroting van JenV.