Realisatie begrotingsutigaven Veiligheid en Justitie € 12.383 miljoen Art. 36 Contraterrorisme en Nationaal Veiligheidsbeleid 1,7%
Algemene doelstelling
Bijdragen aan een veilig en stabiel Nederland door dreigingen te onderkennen, de weerbaarheid van burgers, bedrijfsleven en overheidsorganen te verhogen en de bescherming van vitale belangen te versterken. Doel is het voorkomen en beperken van maatschappelijke ontwrichting.
Rol en verantwoordelijkheid
De Minister van Veiligheid en Justitie heeft een regisserende rol op het gebied van nationale veiligheid en crisisbeheersing, terrorismebestrijding en cybersecurity. De taken worden namens de Minister uitgevoerd door de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). De NCTV heeft de volgende hoofdopdrachten:
-
– identificeren en duiden van dreigingen en risico’s;
-
– bewaken en beveiligen van personen, objecten, diensten en evenementen;
-
– verhogen van cyber security;
-
– verhogen van de weerbaarheid van overheden (waaronder veiligheidsregio’s), burgers en bedrijfsleven;
-
– realiseren van optimale crisisbeheersing en crisiscommunicatie.
De verantwoordelijkheid van de Minister is gebaseerd op de Wet veiligheidsregio’s (verantwoordelijkheid voor het stelsel van brandweerzorg, geneeskundige hulpverlening in de regio (GHOR), rampenbestrijding en crisisbeheersing), de Politiewet 2012 (voor bewaken en beveiligen), de Luchtvaartwet (beveiliging burgerluchtvaart) en het Koninklijk Besluit van 14 december 2005 (terrorismebestrijding). Daarnaast is bij Koninklijk Besluit vastgelegd dat de Minister van Veiligheid en Justitie doorzettingsmacht heeft wanneer het gaat om het voorkomen van terroristische misdrijven.
Vanwege de regisserende rol van de Minister van Veiligheid en Justitie op de genoemde domeinen zijn er samenwerkingsverbanden en relaties met verschillende andere betrokken Ministeries, medeoverheden en organisaties.
Beleidsconclusies
Het op dit artikel uitgevoerde beleid en de bijbehorende resultaten waren het afgelopen jaar conform de verwachtingen zoals vermeld in de begroting. Er was geen noodzaak tot afwijkingen van het voorgenomen beleid. In het kader van terrorismebestrijding is in 2013 de aandacht verlegd naar het tegengaan van reisbewegingen naar jihadistische strijdgebieden en het indammen van de risico’s die mogelijk uitgaan van terugkeerders. Kernpunt vormde ook het versterken van de samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven om de weerbaarheid tegen ICT-verstoringen en cyberaanvallen te verhogen. In november werd in dit kader een nieuwe cybersecurity strategie gepubliceerd54.
Een onafhankelijke commissie heeft het functioneren van de Wet veiligheidsregio’s en het stelsel van rampenbestrijding en crisisbeheersing onderzocht en heeft aanbevelingen gedaan voor verbeteringen55. Naar aanleiding van deze evaluatie heeft het kabinet haar visie gegeven op de toekomst van de veiligheidsregio’s en het stelsel van rampenbestrijding en crisisbeheersing56.
| Realisatie 2013 | Begroting 2013 | Verschil | ||
|---|---|---|---|---|
| Verplichtingen | 284.113 | 205.242 | 78.871 | |
| Programma-uitgaven | 210.768 | 205.242 | 5.526 | |
| 36.2 Nationale Veiligheid en terrorismebestrijding | ||||
| Bijdrage ZBO/RWT's | ||||
| Instituut Fysieke Veiligheid (IFV) | 36.565 | 31.040 | 5.525 | |
| Bijdrage aan mede-overheden | ||||
| Brede Doeluitkering Rampenbestrijding (BDuR) | 128.462 | 128.397 | 65 | |
| Overig nationale veiligheid | 9.529 | 3.320 | 6.209 | |
| Subsidies | ||||
| Nederlands Rode Kruis | 1.827 | 1.850 | – 23 | |
| Nationaal Veiligheids Instituut | 934 | 1.040 | – 106 | |
| Onderwijs Veiligheidsregio's | 250 | 1.930 | – 1.680 | |
| Overig nationale veiligheid | 2.905 | 5.509 | – 2.604 | |
| Opdrachten | ||||
| Project NL-Alert | 3.254 | 2.900 | 354 | |
| Opdrachten NCSC | 4.489 | 4.164 | 325 | |
| Overig terrorismebestrijding | 2.556 | 3.453 | – 897 | |
| Overig nationale veiligheid | 8.774 | 10.524 | – 1.750 | |
| 36.3 Onderzoeksraad voor Veiligheid | ||||
| Bijdrage ZBO/RWT's | ||||
| Onderzoeksraad voor Veiligheid | 11.223 | 11.115 | 108 | |
| Ontvangsten | 212 | 0 | 212 | |
Verplichtingen
Toelichting op de instrumenten
Het verplichtingenkader is verhoogd omdat de verplichtingen voor de Brede Doeluitkering Rampenbestrijding (BDuR) 2014 en de bijdrage in 2014 aan Instituut Fysieke Veiligheid (IFV) zijn aangegaan in de verplichtingenadministratie 2013 conform de verplichtingenvoorschriften. De kasuitgave vindt plaats in 2014.
36.2 Contraterrorisme en Nationaal Veiligheidsbeleid
Bijdrage ZBO/RWT
Instituut Fysieke Veiligheid
De bijdrage ten behoeve van de brandweerzorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing aan het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV), is het afgelopen jaar verstrekt zoals vermeld in de begroting. In het kader van verantwoord begroten is voor een bedrag van € 1,9 mln. geraamd op de subsidie onderwijs Veiligheidsregio’s en voor een bedrag van € 1,5 mln. geraamd op opdrachten overig nationale veiligheid. De verantwoording van deze uitgaven hebben plaats gevonden op de bijdrage IFV. De hogere uitgaven ad. € 5,5 mln. worden hiermee voor € 3,4 mln. verklaard. De resterende feitelijke overschrijding van € 2,1 mln. is veroorzaakt door een nabetaling ten behoeve van de bijdrage 2012.
Bijdrage aan medeoverheden
Brede Doeluitkering Rampenbestrijding
Van het totaal aan uitgaven voor de brandweer, GHOR, rampenbestrijding en crisisbeheersing op lokaal en regionaal niveau wordt ongeveer 90% bekostigd door de gemeenten uit hun algemene uitkering van het gemeentefonds. Daarnaast ontvangen de veiligheidsregio’s van het Ministerie van VenJ, op grond van het Besluit veiligheidsregio's, een Brede Doeluitkering Rampenbestrijding (BDuR) in de vorm van een lumpsum als financiële tegemoetkoming voor alle taken die in de Wet veiligheidsregio’s zijn opgenomen. De bijdrage ten behoeve van de brandweerzorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing is het afgelopen jaar verstrekt zoals vermeld in de begroting.
Overig nationale veiligheid
In het kader van verantwoord begroten is voor een bedrag van € 1,4 mln. geraamd op opdrachten overige nationale veiligheid en voor een bedrag van € 1,7 mln. geraamd op opdrachten overig terrorismebestrijding. De verantwoording van deze uitgaven hebben plaats gevonden op de bijdrage overig nationale veiligheid. De hogere uitgaven ad. € 6,2 mln. worden hiermee voor € 3,1 mln. verklaard. De resterende feitelijke overschrijding van € 3 mln. is veroorzaakt door beveiligingsmaatregelen en een incidentele bijdrage aan het Veiligheidsberaad.
Subsidies
Nederlands Rode Kruis
De bijdrage ten behoeve van de rampenbestrijding aan het Nederlands Rode Kruis, is het afgelopen jaar verstrekt zoals vermeld in de begroting.
Nationaal Veiligheidsinstituut
In 2013 heeft VenJ de jaarlijkse subsidie verstrekt voor de exploitatie van het Nationaal Veiligheidsinstituut.
Onderwijs veiligheidsregio’s
In het kader van verantwoord begroten is voor een bedrag van € 1,9 mln. geraamd op de subsidie onderwijs Veiligheidsregio’s. De verantwoording van deze uitgave heeft plaats gevonden op de bijdrage IFV.
Overige nationale veiligheid
Het subsidiebudget is bij de Voorjaarsnota 2013 gekort met € 5,0 mln. Dit bedrag kon vanwege lopende verplichtingen niet direct worden gerealiseerd, bij afbouw van de subsidies is temporisering over de jaren noodzakelijk. De uiteindelijk gerealiseerde uitgaven aan de subsidies bedroeg in 2013 € 2,6 mln.
Opdrachten
Project NL-Alert
NL-Alert is het systeem voor rampen- en crisisinformatie per mobiele telefoon dat eind 2012 is uitgerold. Met de bijdrage van het Ministerie van VenJ zijn de beheer- en exploitatiekosten van onder andere de telecomproviders gefinancierd. In 2013 zijn twee landelijk NL-Alert controleberichten uitgezonden, waaruit bleek dat NL-Alertberichten kunnen worden ontvangen door € 3,9 miljoen mensen.
Opdrachten Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC)
In 2013 heeft het NCSC 779 incidenten afgehandeld en 1.885 adviezen over beveiliging verstrekt. Naast diverse factsheets is onder andere is een leidraad voor de totstandkoming tot een praktijk van responsible disclosure gepubliceerd.
Vanaf maart 2013 was het NCSC volop betrokken bij de afhandeling van diverse Denial of Service (DoS) aanvallen, vooral bij Nederlandse banken en een aantal overheidsinstellingen.
In oktober heeft de jaarlijkse awarenesscampagne Alert Online plaatsgevonden.
Overige terrorismebestrijding
Naast de genoemde activiteiten omtrent het indammen van de risico’s die mogelijk uitgaan van terugkeerders uit jihadistische strijdgebieden, is in 2013 onder meer, evenals in andere jaren, viermaal het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN) uitgebracht. Het DTN fungeert als inhoudelijke basis voor het contraterrorismebeleid en stelt de NCTV en zijn samenwerkingspartners in staat beleidsmatig en operationeel snel in te spelen op nieuwe ontwikkelingen.
Overig nationale veiligheid
Vanuit het programma «Veilig door innovatie» zijn 19 nieuwe projectaanvragen gefinancierd. Het betreffen projecten die het presterend vermogen van veiligheidspartners kan verhogen door slimmer, sneller en/of efficiënter te gaan werken. Tevens zijn opdrachten verstrekt ten behoeve van het functioneren van het Nationaal Crisiscentrum (NCC) en Nationale Academie voor Crisisbeheersing (NAC), die beide werken voor de gehele rijksoverheid. In 2013 is de Crisisuitwijk gerealiseerd.
36.3 Onderzoeksraad voor Veiligheid
Bijdragen ZBO’s en RWT’s
Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV)
De OvV fungeert als onafhankelijk onderzoeksorgaan, dat op eigen gezag kan besluiten tot het doen van onderzoek naar de oorzaak van (ernstige) ongevallen en rampen of een dreiging daartoe.
De werkzaamheden van de raad zijn gekoppeld aan het zich voordoen van een voorval of een reeks van voorvallen. De onderzoeken die zijn gedaan in 2013 zijn te vinden op www.onderzoeksraad.nl .
De bijdrage aan de OvV is besteed zoals begroot.