Algemene doelstelling

De zeestrijdkrachten leveren operationeel gerede maritieme expeditionaire capaciteit, zowel vloot als mariniers, voor nationale en internationale missies en operaties.

Rol en verantwoordelijkheid

De Minister is verantwoordelijk voor de vaststelling van de omvang en samenstelling van de zeestrijdkrachten en van de mate van gereedheid van maritieme eenheden. Voor de maritieme capaciteit van de krijgsmacht is het CZSK verantwoordelijk voor het operationeel gereedstellen en in stand houden van de maritieme eenheden. De zeestrijdkrachten zijn inzetbaar voor zowel nationale als internationale taken.

Beleidsconclusies

In 2018 heeft het CZSK een bijdrage geleverd aan de hoofdtaken van de krijgsmacht en daarmee aan belangrijke onderdelen van het ambitieniveau van Defensie. Het CZSK heeft gedurende het jaar deelgenomen aan verschillende grote en kleine internationale operaties. Zo heeft CZSK met een Raiding Squadron en een Special Operations Maritime task Unit (Mariniers-eenheden) aan de NATO Response Force (NRF), met een Luchtverdedigings- en Commandofregat als commandoplatform aan de Standing NATO Maritime Group 2 (SNMG2) en met twee mijnenbestrijdingsvaartuigen en een torpedowerkschip als commandoplatform aan de Standing NATO Mine Counter Measures Group 1 (SNMCMG1) bijgedragen. Met deze NAVO-bijdragen wordt de internationale solidariteit en collectieve veiligheid in stand gehouden. Een Multi-Purpose (M)-fregat en drie patrouilleschepen hebben als stationsschip in het Caribische gebied geopereerd om daarmee de stabiliteit te blijven waarborgen. Daarnaast is er een onderzeeboot ingezet, hetgeen bijdraagt aan de informatiepositie van ons land. Tot slot hebben mijnenbestrijdings- en hydrografische vaartuigen een bijdrage geleverd aan nationale operaties waarmee de veiligheid op de Noordzee gegarandeerd blijft.

De gereedstelling was vooral gericht op het hogere deel van het geweldspectrum. Met name onderzeebootbestrijding, amfibische oorlogsvoering en bergtraining stonden centraal. Vloot- en marinierseenheden en force commander leverden een aanzienlijk aandeel in de NAVO oefening Trident Juncture, waarmee een duidelijk en afschrikkend signaal aan Rusland is afgegeven, passend in het huidige dreigingsbeeld. Het Nederlandse Joint Support Ship en het Duitse Seebattallion hebben gezamenlijk een evacuatieoefening uitgevoerd. Tegelijkertijd werd het herstel van de gereedheid gehinderd door materiële en personele beperkingen. Een deel van de patrouilleschepen was vanwege het herstel van hun watermistinstallatie niet beschikbaar. Vanwege capaciteitsgebrek en uitlopende instandhoudingsprogramma’s moesten reguliere onderhoudsactiviteiten worden verschoven. Het programma «verbeteren materiële gereedheid» heeft weliswaar geleid tot een betere beschikbaarheid van onderdelen, maar als gevolg van de verouderende vloot bleven onverwachte storingen veel instandhoudingscapaciteit vragen. Op het personele vlak werd CZSK geconfronteerd met stijgende uitstroom en tegenvallende instroom met een dalende bezettingsgraad als gevolg. Mitigerende maatregelen waren enerzijds gericht op het zoveel mogelijk beperken van de uitstroom, bijvoorbeeld door de opleidingsuitval verder te beperken, en anderzijds door de bedrijfsvoering aan te passen aan de tekorten. Tot slot ondervond de bedrijfsvoering hinder van infrastructurele gebreken zoals het achterstallig onderhoud aan de marinekazerne Erfprins.

Toelichting

Doelstellingenmatrix CZSK

De operationele doelstellingen waaraan het CZSK conform de begroting moet voldoen zijn gekwantificeerd en gekwalificeerd naar aantallen operationeel gerede (OG) eenheden.

Om de inzetbaarheidsdoelen te bereiken worden de volgende capaciteiten en inzetbare eenheden van het CZSK gereed gesteld.

Toelichting op de financiële instrumenten

De posten met een verschil groter dan € 5,0 miljoen of noemenswaardige verschillen worden hieronder nader toegelicht.

Verplichtingen

Door CZSK zijn in 2018 voor een bedrag van € 128,7 miljoen meer aan verplichtingen aangegaan dan in de begroting 2018. Het grootste deel hiervan wordt verklaard met de hogere uitgaven van € 78,7 miljoen. Het resterende deel ad. € 50 miljoen wordt met name verklaard door € 25 miljoen verplichtingen voor de Kustwacht CARIB. Deze verplichtingen heeft Defensie overgenomen van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Daarnaast is een overeenkomst aangegaan voor de jaren 2018–2023 voor € 23 miljoen voor het onderhoud van de Dorniers van de Kustwacht Nederland.

Uitgaven

In 2018 is in totaal € 78,7 miljoen meer uitgegeven dan waarvoor per begin van het jaar budget was toegekend. Hiervan zat € 47,3 miljoen in de programma-uitgaven en € 31,5 miljoen in apparaatsuitgaven.

Instandhouding

Binnen de programma-uitgaven is bij de categorie instandhouding € 44,6 miljoen meer gerealiseerd dan oorspronkelijk budget is toegekend. Hier staat tegenover dat in 2018 € 48,3 miljoen extra is toegekend aan CZSK voor instandhouding. Het overgrote deel van de hogere realisatie wordt veroorzaakt door een aantal projecten die duurder uitvielen dan begroot, zoals het onderhoud van de Zr. Ms. Rotterdam en een hoog aantal onverwachte storingen als gevolg van de verouderende vloot.

De Groene Draeck is in 1957 door de Nederlandse bevolking aan toenmalig kroonprinses Beatrix geschonken. De Staat gaf bij deze gelegenheid mede het onderhoud van de Groene Draeck als geschenk. De kosten voor het onderhoud aan de Groene Draeck betreffen met name personele kosten en worden daarom onder dit instrument begroot. Naar aanleiding van het second opinion onderzoek (Kamerstukken II, 2015–2016, 34 300 X, nr. 110) en de motie Van der Burg (Kamerstukken II, 2015–2016, 34 300-I, nr. 6) heeft de Minister-President, mede namens de Minister van Defensie, in de brief van 2 juni 2016 gemeld dat het jaarlijks onderhoudsbudget naar 87.000 euro is bijgesteld. De uitvoering van het onderhoud blijft bij het Ministerie van Defensie zolang Prinses Beatrix gebruik maakt van de Groene Draeck. Daarbij is aangegeven dat de daadwerkelijke uitgaven ook bij Defensie over de jaren heen fluctueren. Gestuurd wordt op het niet overschrijden van het totaal beschikbare bedrag (435.000 euro over een periode van vijf jaar, gemiddeld 87.000 euro per jaar). In 2018 is het geplande winteronderhoud uitgevoerd. Er waren geen opdrachten tijdens het vaarseizoen. De kosten van het totale onderhoud in 2018 zijn uiteindelijk uitgekomen op € 25.600. Omdat in 2017 meer onderhoud is uitgevoerd en daardoor een overschrijding is opgetreden ten opzichte van het jaarlijks gemiddelde, is er in 2018 minder onderhoud uitgevoerd waardoor geborgd wordt dat het onderhoud van de Groene Draeck binnen het vijfjarige budget blijft.

Personele uitgaven

Binnen de apparaatsuitgaven is € 27 miljoen meer gerealiseerd dan oorspronkelijk begroot. Dit wordt voor € 15,9 miljoen bepaald door het arbeidsvoorwaardenakkoord in 2017 en voor € 7,8 miljoen door de eenmalige uitkering van 750 euro in december 2018. Het overige deel wordt veroorzaakt door toekenning van budget en realisatie hiervan voor behoud en werving van personeel. Dit betreft onder andere maatregelen om technisch personeel aan te trekken en te behouden. Verder is in 2018 budget toegekend en heeft realisatie plaatsgevonden voor het versterken van de veiligheidsketen.

Ontvangsten

Geen bijzonderheden.