A Algemene doelstelling
Een (compacte) overheid met voldoende en goed gekwalificeerde, integere medewerkers en politieke ambtsdragers tegen verantwoorde kosten.
B Rol en verantwoordelijkheid
Onder meer op grond van de Ambtenarenwet en de Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers is de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties systeemverantwoordelijk voor de coördinatie van het arbeidsvoorwaardenbeleid in de publieke sector. Daaronder valt ook het creëren van voorwaarden om agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak tegen te gaan. Verder is de minister verantwoordelijk voor het bevorderen van de integriteit van ambtenaren en politieke ambtsdragers, voor het bevorderen van de professionaliteit van politieke ambtsdragers, voor het onderhouden en moderniseren van de rechtspositieregelingen voor politieke ambtsdragers (in het verlengde van de Dijkstal-voorstellen) en voor het bevorderen van mobiliteit binnen het openbaar bestuur door het wegnemen van bestaande belemmeringen. De minister creëert voorwaarden ter bescherming van klokkenluiders binnen de publieke sector en gaat excessieve beloningen in de publieke en semi-publieke sector tegen.
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is uitvoeringsverantwoordelijk voor de rechtspositionele regelingen van (voormalige) politieke ambtsdragers, de pensioenregelingen van Nederlandse ambtenaren uit de voormalige overzeese gebiedsdelen en hun nagelaten betrekkingen, de (her-)benoemingen en ontslagen van onder andere burgemeesters, commissarissen der Koningin en leden van de Raad van State en voor het decoratiestelsel en de toekenning van Koninklijke onderscheidingen.
C Beleidswijzigingen
In het kader van het Begrotingsakkoord zijn met de Tweede Kamer afspraken gemaakt over een 2-jarige nullijn voor ambtenaren (exclusief zorg), die daarmee ook geldt in 2013. Het inhouden van de loonbijstelling voor contractloonstijging levert in 2013 een besparing op de totale Rijksbegroting op. Een voorstel tot wijziging van de Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers (Appa) over de maximumduur van de wachtgeldregeling voor politici is medio 2012 door de regering voorgelegd aan de Eerste- en Tweede Kamer.
D1 Budgettaire gevolgen van beleid
| (x € 1 000) | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Verplichtingen | 47 897 | 43 177 | 40 610 | 35 506 | 37 680 | 37 662 | |
| Uitgaven: | 47 897 | 43 177 | 40 610 | 35 506 | 37 680 | 37 662 | |
| Waarvan juridisch verplicht | 93% | ||||||
| 7.1 | Overheid als werkgever | 16 633 | 16 198 | 13 791 | 11 050 | 10 258 | 10 240 |
| Subsidies | 10 029 | 10 012 | 8 866 | 6 834 | 6 834 | 6 834 | |
| Diverse subsidies | 3 823 | 3 857 | 3 841 | 3 825 | 3 825 | 3 825 | |
| Programma Veilige Publieke Taak | 3 100 | 3 100 | 2 000 | 0 | 0 | 0 | |
| Subsidies Overlegstelsel | 2 881 | 2 833 | 2 805 | 2 789 | 2 789 | 2 789 | |
| Subsidies internationaal | 225 | 222 | 220 | 220 | 220 | 220 | |
| Opdrachten | 6 604 | 6 186 | 4 925 | 4 216 | 3 424 | 3 406 | |
| Arbeidsmarktbeleid | 3 948 | 4 486 | 3 575 | 3 266 | 2 474 | 2 456 | |
| Programma Veilige Publieke Taak | 750 | 750 | 400 | 0 | 0 | 0 | |
| Zorg voor politieke ambtsdragers | 1 906 | 950 | 950 | 950 | 950 | 950 | |
| 7.2 | Pensioenen, uitkeringen en benoemingsregelingen | 31 264 | 26 979 | 26 819 | 24 456 | 27 422 | 27 422 |
| Inkomensoverdracht | 9 476 | 9 224 | 9 120 | 8 924 | 8 923 | 9 477 | |
| Pensioenen en uitkeringen Politieke ambtsdragers | 9 476 | 9 224 | 9 120 | 8 924 | 8 923 | 9 477 | |
| Bijdragen aan ZBO's / RWT's | 21 788 | 17 755 | 17 699 | 15 532 | 18 499 | 17 945 | |
| Regelingen voor Nederlandse ambtenaren uit de voormalige overzeese gebiedsdelen (SAIP) | 21 788 | 17 755 | 17 699 | 15 532 | 18 499 | 17 945 | |
| Ontvangsten | 820 | 820 | 820 | 820 | 820 | 820 | |
D2 Budgetflexibiliteit
De budgetflexibiliteit van de uitgaven is beperkt. De geraamde uitgaven voor pensioenen en uitkeringen zijn benodigd voor (toekomstige) aanspraken en de subsidies voor het overlegstelsel liggen vast in beschikkingen.
E Toelichting op de instrumenten
7.1 Overheid als werkgever en personele zorg politieke ambtsdragers
Subsidies
Diverse subsidies
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties werkt aan een betrouwbare overheid. In dat kader worden het Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector (BIOS), het Professionaliseringsfonds voor burgemeesters en de Commissie Advies- en Verwijspunt Klokkenluiden (CAVK) gesubsidieerd.
BIOS richt zich op het versterken van het integriteitsbesef en het bevorderen van een evenwichtig en samenhangend integriteitsbeleid bij publieke organisaties door nationale en internationale kennisdeling en -uitwisseling. Dit krijgt vorm door het organiseren van integriteitsbijeenkomsten, het geven van presentaties, het ontwikkelen van instrumenten en leidraden en het faciliteren van diverse opleidingen en workshops.
Het Nederlands Genootschap van Burgemeesters ontvangt jaarlijks een bijdrage voor diverse activiteiten ten behoeve van de verdere professionalisering van de uitoefening van de burgemeestersfunctie (een deel van de bijdrage is afkomstig uit de arbeidsvoorwaardenruimte voor burgemeesters).
De CAVK is in 2012 operationeel geworden. Het betreft vooralsnog een tijdelijke voorziening tot 1 juli 2015. Na 2 jaar zal de Commissie geëvalueerd worden. De uitkomsten daarvan worden meegenomen in een op te stellen instellingswet, die voor of per 1 juli 2015 in werking kan treden. Naast het ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties draagt ook het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bij, omdat het verwijspunt zowel de overheidssector als de marktsector bestrijkt.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties werkt aan het realiseren van een modern en goed werkgeverschap binnen de publieke sector. Door het verlenen van financiële bijdragen stimuleert het kabinet initiatieven, die bijdragen aan meer flexibiliteit, mobiliteit en een verdere modernisering van het werkgeverschap in het openbaar bestuur.
Veilige Publieke Taak
Een veilige taakuitoefening door personeel met een publieke taak en politieke ambtsdragers is van groot belang voor het openbaar bestuur. Met het expertisecentrum Veilige Publieke Taak richt de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zich op het stimuleren en ondersteunen van de overheidswerkgevers bij het nemen van hun verantwoordelijkheid hiervoor. Het gaat daarbij met name om het stimuleren van en ondersteunen bij het daadwerkelijk verhalen van schade en het uitwisselen van kennis en ervaringen. De VPT-award en de VPT-beurs worden in 2013 voor de 5e keer respectievelijk uitgereikt en georganiseerd.
Overlegstelsel
Door het subsidiëren van de Stichting Verdeling Overheidsbijdragen (SVO), het Verbond Sector-werkgevers Overheid (VSO) en de Stichting Centrum voor Arbeidsverhoudingen Overheidspersoneel wordt bijgedragen aan het in stand houden van een adequaat overlegstelsel. Ook het European Institute for Public Administration ontvangt jaarlijks een bijdrage.
Subsidies Internationaal
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties verstrekt onder andere een subsidie aan het European Institute of Public Administration, die wordt aangewend ter bevordering van de vaardigheden van overheidsfunctionarissen bij het afhandelen van zaken van de Europese Unie.
Opdrachten
Arbeidsmarktbeleid
In 2013 zal worden voortgegaan met de eerder in gang gezette en door de Tweede Kamer geaccordeerde ontwikkelingen rond het initiatiefwetsvoorstel op het gebied van de ambtelijke rechtspositie en de Wet Normering publiek gefinancierde topinkomens.
| Waarde 2008 | Waarde 2009 | Waarde 2010 | Waarde 2011 | |
|---|---|---|---|---|
| 1. Aantal onvervulde vacatures in de sectoren Rijk, Provincies, Gemeenten, Rechterlijke Macht, Waterschappen, Onderwijs, Politie en Defensie.1 | 20 300 | 20 700 | 10 500 | 7 700 |
| 2. Bevorderen van aantrekkelijk werkgeverschap: Aandeel werknemers, dat tevreden is met de primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden2 | – | 59% | – | PM3 |
| 3. Driejarig gemiddelde afwijking in loonontwikkeling overheid t.o.v. de markt4 | 0,9% | 0,3% | 0,4% | –/– 0,4% |
Programma Veilige Publieke Taak
Met het Programma Veilige Publieke Taak richt de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zich op het voorkomen, beperken en afhandelen van agressie en geweld vanuit de keten van werknemers, werkgevers, politie en openbaar ministerie op lokaal niveau. De nadruk ligt op een dadergerichte aanpak. Het gaat daarbij om het stellen van een duidelijke norm, het vergroten van de pakkans en het altijd geven van een reactie naar de dader. Daartoe wordt gewerkt aan het verhogen van de meldings- en aangiftebereidheid en worden werkgevers gestimuleerd en gesteund bij het daadwerkelijk verhalen van de schade. Het programma richt zich verder op het monitoren van de gemaakte afspraken in het kader van de opsporing en vervolging, zoals de hogere strafeisen, en het verbeteren van de veiligheid in het Openbaar Vervoer. Op 8 juli 2011 zond de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) – samen met de Minister van Veiligheid en Justitie (V&J) – een brief aan de Tweede Kamer, waarin wordt aangegeven hoe de aanpak van agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak door dit kabinet wordt voortgezet en geïntensiveerd in de periode 2011 tot 2015 (Kamerstukken II, 2010–2011, 28 684, nr. 325).
Het ministerie van VWS heeft voor de periode 2012 tot en met 2015 een bedrag van € 6,4 mln. ter beschikking gesteld aan sociale partners in de zorg om maatregelen in het kader van het actieplan Veilig werken in de zorg te realiseren.
Zorg voor politieke ambtsdragers
De kwaliteit van het openbaar bestuur is onlosmakelijk verbonden met de kwaliteit van de functievervulling door politieke ambtsdragers. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties faciliteert de hiervoor benodigde activiteiten onder andere op het gebied van de professionalisering.
7.2 Pensioenen, uitkeringen en benoemingsregelingen
Inkomensoverdracht
Pensioenen en uitkeringen politieke ambtsdragers
Uit deze middelen worden de rechtspositionele regelingen van (voormalige) politieke ambtsdragers gefinancierd.
Bijdragen aan ZBO’s / RWT’s
Regelingen voor Nederlandse ambtenaren uit de voormalige overzeese gebiedsdelen
Dit betreft de pensioenregelingen van (voormalige) Nederlandse ambtenaren uit de voormalige overzeese gebiedsdelen en hun nagelaten betrekkingen.