De Algemene Rekenkamer is belast met het onderzoek van de ontvangsten en uitgaven van het Rijk. Zij heeft als taak te toetsen of het Rijk en de daarmee verbonden organen rechtmatig, doelmatig, doeltreffend en integer functioneren. Ook helpt zij het functioneren van het Rijk te verbeteren. Daarbij toetst zij ook of Nederland zijn internationale verplichtingen nakomt. De wettelijke taak van de Algemene Rekenkamer als Hoog College van Staat is vastgelegd in artikel 76 en artikel 105.3 van de Grondwet en in de Comptabiliteitswet 2016 (CW 2016).
Hierin ligt de basis van de wettelijke opdracht om jaarlijks de rechtmatigheid te onderzoeken van het financieel beheer van het Rijk. Ook schrijven deze wetten voor dat de Algemene Rekenkamer een goedkeurende verklaring geeft bij de Rijksrekening. Daarnaast bevatten ze de opdracht om de doeltreffendheid en de doelmatigheid van het gevoerde beleid te onderzoeken. De taken van de Algemene Rekenkamer vereisen dat zij een grondwettelijk geborgde, onafhankelijke positie heeft ten opzichte van de regering en het parlement. Onafhankelijkheid vraagt ook om een bestendige financiële basis, die de ruimte om in onafhankelijkheid keuzes te kunnen maken ondersteunt.
De Algemene Rekenkamer dient geen ander belang dan het goed en integer functioneren en presteren van het openbaar bestuur. De Algemene Rekenkamer laat op onpartijdige wijze zien hoe de rijksoverheid, inclusief de daaraan verbonden organen, in de praktijk functioneert en presteert. Zij laat bovendien zien welke verbeteringen mogelijk zijn, ongeacht de samenstelling van het parlement en het kabinet. Daarmee wil zij ook een bijdrage leveren aan het vertrouwen van burgers dat de overheid zorgvuldig, zuinig en zinnig omgaat met publiek geld.
De Algemene Rekenkamer voorziet de Staten-Generaal, de regering en degenen die verantwoordelijk zijn voor de aan het Rijk verbonden organen van relevante informatie. Aan de hand daarvan kunnen deze bepalen of een minister het beleid rechtmatig, doelmatig en doeltreffend heeft uitgevoerd. De informatie bestaat uit onderzoeksbevindingen, oordelen en aanbevelingen over organisatie, beheer en beleid. Zij is in principe voor het publiek toegankelijk. De Algemene Rekenkamer bepaalt zelf welke rapporten zij publiceert. Op de website van de Algemene Rekenkamer staat de actuele onderzoeksagenda.
De Algemene Rekenkamer bevordert goed openbaar bestuur door kennisuitwisseling en samenwerking in binnen- en buitenland. Hoofdstuk 7 van de Comptabiliteitswet 2016 verschaft een wettelijke basis voor het uitvoeren van internationale werkzaamheden die aansluiten bij de wettelijke taken van de Algemene Rekenkamer.
De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) is op grond van artikel 4.4 van de Comptabiliteitswet 2016 verantwoordelijk voor het beheer van de begroting van de Overige Hoge Colleges van Staat, Kabinetten van de Gouverneurs en de Kiesraad als geheel. De Colleges zijn zelf belast met het begrotingsbeheer, het financieel beheer, de materiële bedrijfsvoering en de daartoe gevoerde administraties voor hun deel van de begroting. Over de inhoud van dat beheer bestaan afspraken met de minister, waarin recht wordt gedaan aan de staatsrechtelijke positie van de organisaties.
Publiek geld vraagt om publieke verantwoording. Tegen deze achtergrond heeft de Algemene Rekenkamer besloten haar strategische periode Vertrouwen in verantwoording te verlengen tot en met 2028. Hierin kiest de Rekenkamer er als onafhankelijk controleur nadrukkelijk voor om publiek geld scherp te blijven volgen. Nog meer dan voorheen zijn we scherp op de resultaten voor burgers en bedrijven. Daarbij ligt de focus op terreinen waar de functie van de Rekenkamer de meeste toegevoegde waarde heeft. De Algemene Rekenkamer geeft ook vaker een oordeel over de doelmatigheid en doeltreffendheid van beleid. Bovendien krijgen IT en databeheer een steeds prominentere plek in de onderzoeksprogrammering van de Rekenkamer. Daarbij maakt de Rekenkamer steeds meer gebruik van nieuwe methoden en technieken van onderzoek.
2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Art. | Verplichtingen | 46.484 | 50.541 | 49.547 | 58.123 | 48.291 | 46.530 | 46.530 |
Uitgaven | 47.053 | 50.541 | 49.547 | 58.123 | 48.291 | 46.530 | 46.530 | |
2.0 | Algemene Rekenkamer | 47.053 | 50.541 | 49.547 | 58.123 | 48.291 | 46.530 | 46.530 |
Institutionele inrichting | 47.053 | 50.541 | 49.547 | 58.123 | 48.291 | 46.530 | 46.530 | |
Recht- en doelmatigheidsbevordering | 47.053 | 50.541 | 49.547 | 58.123 | 48.291 | 46.530 | 46.530 | |
Ontvangsten | 1.679 | 1.017 | 1.017 | 1.017 | 1.017 | 1.017 | 1.017 | |
Uitgaven
Institutionele inrichting
Recht- en doelmatigheidsbevordering
De Algemene Rekenkamer heeft als ambitie om midden in de samenleving te staan. Zij wil ook in 2026 met haar onafhankelijke controle van inkomsten en uitgaven substantieel bijdragen aan een beter presterende en lerende overheid. Door haar onafhankelijkheid en externe controle op de publieke euro kan zij vertrouwen bieden in het staatsbestel. Daarmee is ze een van de pijlers van de democratische rechtsorde. Deze ambitie wordt in 2026 als volgt geoperationaliseerd:
– meer inzicht in publiek geld door versterking van de financial audit. We doen dit door onder andere te werken aan een beter controlebestel. Dit is in lijn met de brief van de Eerste en Tweede Kamer aan de minister van Financiën van 30 mei 2022 en de nog te maken afspraken in het vervolgtraject, gerelateerd aan de brief van de minister van Financiën d.d. 4 april 2025. In deze brief van de minister wordt verwezen naar de uitbreiding van capaciteit van de Algemene Rekenkamer met 28 fte (ca. € 4,5 mln.). De Rekenkamer bepleit zelf de samenvoeging van de certificerende taken van de AR en ADR. Mede omdat dit zorgt voor een macrobesparing van 56 fte (ca. € 8,5 mln.) doordat dubbele controles verdwijnen;
– meer zicht op resultaten van publiek geld voor burgers en bedrijven door uitbreiding van audits naar doeltreffendheid en doelmatigheid en door brede welvaart in audits te integreren. Zoals in de strategie is vastgelegd, wordt het doelmatigheids- en doeltreffendheidsonderzoek, als bedoeld in artikel 7.16 van de CW 2016, geïntensiveerd;
– grotere bijdrage aan een lerende overheid die beter functioneert en presteert. Dit doen we door maatschappelijk relevante onderzoeksprogrammering en door te focussen op impact en doorwerking van onze onderzoeken. We dragen samen met de Tweede Kamer en de minister van Financiën bij aan het versterken van de Strategische Evaluatie Agenda;
– meer wendbaarheid om flexibeler in te spelen op de opgaven en transities waar ons land voor staat. Hiertoe versterken wij de personele organisatie. Op basis van het strategische personeelsbeleid wordt de onderzoekcapaciteit en de organisatie verder kwalitatief versterkt, onder meer met personele expertise op de diverse terreinen (bijvoorbeeld data). Daarnaast investeren we in een nieuw auditmanagementsysteem. Dat moet het primaire proces beter ondersteunen en professionaliseren. Dat betekent onder meer dat het nieuwe automatiserings- en technologische mogelijkheden moet kunnen ontsluiten.
Daarnaast leggen we in 2026 extra nadruk op de verdere verbetering van de interne bedrijfsvoering, waaronder de ICT-voorziening en informatiebeveiliging.
Ontvangsten
De ontvangsten van de Algemene Rekenkamer bestaan voornamelijk uit vergoedingen voor de ondersteuning van nationale rekenkamers in het buitenland in het kader van institutionele versterkingsprojecten en uit vergoedingen voor detacheringen.