Base description which applies to whole site

ARTIKEL 3: WETGEVING EN CONTROLE TWEEDE KAMER

1. Algemene doelstelling

Taak van de Tweede Kamer

Als volksvertegenwoordiging heeft de Tweede Kamer twee hoofdtaken: het controleren van de regering en (mede)wetgeving. Deze taken vloeien voort uit de grondwetsartikelen 50 (vertegenwoordiging van het gehele Nederlandse volk), 65 tot en met 72 (werkwijze), 81 tot en met 87 (wetgeving), 105 (begrotingen), 137 en 138 (Grondwetgeving) en enkele andere grondwets- en wetsartikelen.

De ambtelijke diensten

De ambtelijke organisatie van de Tweede Kamer heeft als missie het ondersteunen van het constitutioneel proces. De ambtelijke organisatie wil dit verder versterken door middel van het bieden van een politiek neutrale, adequate en innovatieve ondersteuning van de Kamerleden en de fractie organisatie in alle facetten van het werk als volksvertegenwoordiger. De politieke prioriteit, zoals door de Kamer bepaald, is daarbij leidend voor de ambtelijke organisatie.

Het constitutioneel proces in de Tweede Kamer kenmerkt zich door een van jaar tot jaar toenemende complexiteit. Het aantal te behandelen onderwerpen neemt toe, de diepgang en omvang van de te beoordelen informatie wordt groter en de belangstelling vanuit de media en van de kant van belanghebbenden zorgen voor een toegenomen tijdsklem. Daarmee stijgt eveneens de druk op de Kamerleden en de ondersteunende functies. Zowel het aantal plenaire vergaderingen als het aantal commissievergaderingen vertoont de laatste jaren een stijgende lijn. Het aantal Kamervragen is in de periode 1987 tot en met 2008 zelfs ruim verdrievoudigd, van 963 in 1987 tot 3136 in 2008. Het aantal moties is in dezelfde periode ruim verzesvoudigd. In 1987 werden er 387 moties ingediend en in 2008 2543 (zie het rapport Vertrouwen en Zelfvertrouwen).

2. Speerpunten

Op basis van de in de geleidende brief (Kamerstukken II, 32 370 nr. 1) genoemde doelen, de Raming 2009, de behandeling daarvan en recente ontwikkelingen zag het Presidium de volgende clusters van doelstellingen voor de Raming 2010:

  • De ambtelijke organisatie biedt (de leden van) de Tweede Kamer een adequate ondersteuning bij haar wetgevende en controlerende taken;

  • De ambtelijke organisatie biedt (de leden van) de Tweede Kamer politiek neutrale, adequate en innovatieve informatie(voorziening) én stelt de met het politieke proces verbonden informatie ook beschikbaar aan de Nederlandse samenleving;

  • De ambtelijke organisatie ondersteunt (de leden van) de Tweede Kamer met een coherente, duurzame, efficiënte en effectieve bedrijfsvoering.

Bovenstaande speerpunten worden in de paragraaf operationele doelstellingen nader toegelicht.

3. Budgettaire gevolgen van beleid
3.1 Wetgeving en controle Tweede Kamer

Overzicht budgettaire gevolgen van beleid (in € 1 000)

Realisatie 2006

Realisatie 2007

Realisatie 2008

Realisatie 2009

Realisatie 2010

Vastgestelde begroting 2010

Verschil

Verplichtingen

74 598

84 760

87 963

90 100

101 236

91 892

9 344

Uitgaven

76 031

85 523

87 058

91 237

99 306

91 892

7 414

1. apparaat

58 662

57 417

61 553

64 918

67 408

64 925

2 483

2. onderzoeksbudget

530

1 020

469

755

814

2 126

– 1 312

3. drukwerk

2 793

3 030

2 821

3 075

3 814

2 852

962

4. fractiekosten

18 933

23 057

21 747

22 186

27 040

21 559

5 481

5. uitzending leden

315

244

468

303

230

430

– 200

Ontvangsten

3 070

3 577

3 673

8 051

3 336

2 066

1 270

Financiële toelichting

Op het artikel wetgeving en controle Tweede Kamer is meer uitgegeven dan begroot. In 2010 zijn er Tweede Kamerverkiezingen gehouden. De verkiezingen hebben een grote invloed op de aard van de uitgaven van de Tweede Kamer. Doordat de verkiezingen in 2010 geheel onverwacht kwamen, kon de Kamer hierbij geen rekening houden bij het opstellen van de begroting voor het jaar 2010.

De verhouding tussen begroting en uitgaven is hierdoor ingrijpend gewijzigd. Politieke activiteiten zijn afgenomen (uitzending leden, parlementaire onderzoeken), politieke kosten zijn toegenomen (fractiekosten, pensioenen en wachtgelden oud-leden) evenals de apparaatkosten. Per saldo is de begroting hierdoor overschreden.

De belangrijkste oorzaak van de overschrijding betreft de tegemoetkoming in de kosten van de fracties. Fracties die groter worden krijgen per direct de hogere fractiebijdrage. Fracties die kleiner worden ontvangen nog een jaar lang een tegemoetkoming in de kosten gebaseerd op de oude omvang.

Een andere toename van de uitgaven heeft plaatsgevonden op de apparaatskosten. Na verkiezingen vinden veel interne verhuizingen plaats waarbij naast verhuiskosten (inhuur en uitbesteding) ook kosten worden gemaakt voor verbouwingen en ICT aanpassingen (onder andere verplaatsing werkplekken en aanleggen bekabeling). Daarnaast zijn er uitgaven geweest in verband met extra beveiligingsmaatregelen bij één van de fracties.

De meerontvangsten in 2010 worden voor een deel veroorzaakt door een hogere omzet van het Restaurantbedrijf en personele ontvangsten (doorberekeningen van detacheringen, inhouding op salaris e.d.). In het verleden werden deze ontvangsten «in mindering van bezwaar» geboekt. De bestaande meerjarencijfers voor de ontvangsten zijn niet aangepast aan de gewijzigde boekingsmethodiek.

4. Operationaliseerde doelstellingen

1. Taakstelling en uitbestedingen

Na een Kamerbreed onderzoek in 2008 naar de doelmatigheid van de werkorganisatie is duidelijk geworden dat de Tweede Kamer een efficiënte organisatie is. Desondanks zijn gerichte acties in gang gezet om doelmatige en efficiënte inzet van medewerkers te bevorderen met een daarop afgestemd beloningsbeleid, zonder de aandacht voor de motivatie, het werkplezier en het welzijn van de medewerkers te veronachtzamen. De ambtelijke organisatie werkt aan de realisatie van een personele taakstelling en is in 2010 geheel gerealiseerd. De vastgestelde formatie is verlaagd van 590 (1-1-2010) naar 549 (1-1-2011).

Tegelijkertijd is duidelijk dat de overheid financieel zware tijden in het vooruitzicht heeft. De Tweede Kamer heeft hier een voorschot op genomen langs twee lijnen. Ten eerste heeft de Tweede Kamer in 2010 geen additionele financiële claims voorgesteld (met uitzondering van de gevolgen van de onverwachte Tweede Kamerverkiezingen). Ten tweede wordt bij iedere vacature getoetst of en onder welke voorwaarden deze vervuld wordt. In een aantal gevallen zijn uitgaven aan niet-formatief personeel omgezet in een (goedkoper) contract of vast dienstverband.

2. Parlementaire Zelfreflectie

Onder de vlag van de Parlementaire Zelfreflectie is er structureel geld beschikbaar voor de versterking van de ondersteuning van de fracties, met name gericht op de afhandeling van e-mails. De tegemoetkoming in de kosten per fractie is per zetel verhoogd met € 22 000. Daarnaast is er aandacht voor het versterken van de onderzoeks- en controlefunctie van de Tweede Kamer. De Kamer heeft hierdoor de beschikking gekregen over een verruimd onderzoeksbudget waardoor het mogelijk is geworden om zeer specialistische kennis die niet direct in de Kamer voorhanden is, eveneens voor dit doel in te zetten, De uitvoering van de toekomst- en onderzoeksagenda, is voorbereid in 2010 en zal worden uitgevoerd in 2011. De Raming voor het jaar 2012 zal worden voorzien van een nieuwe bijlage, namelijk «de staat van het Parlement».

3. Samenhangende informatievoorziening

De Kamer wil digitaal inzicht geven in het parlementaire proces vanuit haar rol als controleur en medewetgever, zowel voor Kamerleden als burgers. De informatie uit en over het proces moet objectief, betrouwbaar, volledig, actueel en toegankelijk zijn. Met de ingebruikname van Parlis (zie kopje «ICT basis infrastructuur») is hiermede een goede start gemaakt.

4. Het Huis voor Democratie en Rechtsstaat

De Tweede Kamer participeert in de oprichting van het Huis, waarbij de Kamer zowel inhoudelijk als met concrete producten betrokken is. Bij de Raming 2009 heeft de Kamer besloten tot een structurele bijdrage van de kant van de Tweede Kamer. De opening van de nieuwe locatie van het Huis is voorzien voor 2015.

In 2010 is een aanvang gemaakt met de bouwkundige aanpassingen. Het project «Vierstromenbeleid» gericht op het fysieke toegangsbeleid van de Tweede Kamer (scheiden van bezoekersstromen en Kamerleden, -medewerkers, -ambtenaren en bezoekers voor Kamerbewoners)

is een voorbereidende voorwaarde voor het Huis voor de Democratie en Rechtsstaat. Het «Vierstromenbeleid» is in 2010 afgerond. Hiertoe zijn de diverse ingangen van de Tweede Kamer aangepast aan de nieuwe functie en is er een nieuwe scanstraat geplaatst.

5. Energiebesparing

De Tweede Kamer heeft zich verbonden aan de rijksbrede doelstelling om in 2010 duurzaam in te kopen. Het Restaurantbedrijf biedt de bewoners en gasten van de Tweede Kamer de gelegenheid om iedere dag zo verantwoord mogelijk te eten. Hiertoe wordt zoveel als mogelijk duurzame producten ingekocht. Op het gebied van energiebesparing worden nieuwe energiezuinige technieken toegepast (onder andere gebruik maken van bewegingssensoren in werkkamers). In 2011 wordt deze lijn gecontinueerd. Duurzaamheid blijft een belangrijk thema.

6. ICT basis infrastructuur

In 2010 is verder gebouwd aan de ICT basis infrastructuur, met name aan de twee grote projecten Parlis en Vlos. Parlis is in productie genomen en heeft in korte tijd zijn toegevoegde waarde meer dan aangetoond. In de tweede helft van 2010 hebben de gebruikerservaringen geleid tot het uitbrengen van een verbeterde versie. De in productiename van VLOS wordt in verband met enkele technische onvolkomenheden uitgesteld tot 2011. In 2010 is geconstateerd dat de beheerslasten van ICT projecten uit eerdere jaren een steeds grotere belasting worden op de begroting van de Tweede Kamer. In 2011 zal onderzoek worden gedaan naar het reduceren van de deze beheerslasten.

7. Audiovisuele voorzieningen en Videoconferentie (VC)

De audiovisuele voorzieningen in de Tweede Kamer dateren uit de tijd van de oplevering van de nieuwbouw in 1992. Indien de Tweede Kamer in de toekomst het instrument «beeld en geluid» volledig wil blijven benutten, is een inhaalslag noodzakelijk, zo is gebleken uit een technische scan van de huidige audiovisuele infrastructuur en faciliteiten. De audiovisuele faciliteiten moeten bijdragen aan het toegankelijk maken van het parlement voor burgers en andere geïnteresseerde gebruikers en moeten de faciliteiten die ten dienste staan aan leden en fracties versterken. Het Presidium is voornemens in 2011 te investeren in het ontsluiten van alle openbare vergaderzalen en daarbij uitzending via internet voor al deze zalen mogelijk maken. In 2010 is de uitvoering van de integrale notitie Audiovisuele faciliteiten ter hand genomen. Begin 2011 en 2012 zal het project in de uitvoeringsfase komen. Eveneens zal worden geïnvesteerd in het installeren van videoconferencing. In 2010 is de voorbereiding afgerond en zal het project in 2011 worden opgestart.

Kengetallen

Tabel 3.2 Uitgavenoverzicht (bedragen in € 1 000)

Wetgeving en controle Tweede Kamer

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

Apparaatskosten

49 294

53 972

53 606

58 662

61 554

64 918

67 408

Onderzoeksbudget

843

222

384

529

470

755

709

Drukwerk

3 517

2 847

2 793

3 030

2 821

3 075

3 814

fractiekosten

18 521

17 347

18 933

23 057

21 746

22 186

27 040

uitzending leden

170

140

315

244

468

303

230

enquêtes

       

totaal artikel 3

72 345

74 528

76 031

85 522

87 059

91 237

99 201

gemiddeld per zetel

482

497

507

570

580

608

661

Tabel 3.3 Specificatie inzake de werkzaamheden van de Kamer (in aantallen)

 

2005

2006

2007

2008

2009

2010

Vergaderingen

 

Plenaire vergaderingen

106

100

106

111

109

98

Commissievergaderingen

 

– openbaar

873

714

829

1310

1341

955

– besloten

711

609

592

431

379

225

Spoeddebatten

38

29

43

65

62

46

Overige vergaderingen

6678

5321

7569

8568

8668

9990

       

Werkbezoeken commissies

Binnenland

66

32

45

36

54

29

Buitenland

23

23

15

35

17

9

       

Wetsvoorstellen, moties en vragen

Ingediende wetsvoorstellen

291

269

214

285

184

256

– initiatief wetsvoorstellen

9

23

9

14

6

8

– rijksbegrotingen

18

18

20

20

20

20

– fondsen

7

8

7

8

8

8

– suppletoire begrotingen

54

45

46

76

52

80

In stemming gebrachte wetsvoorstellen

183

290

262

236

204

257

Ingediende moties

1434

1170

1968

2543

2616

1734

– aangenomen

513

488

601

686

889

620

– verworpen

513

432

993

1 334

1 213

735

– ingetrokken

85

84

89

105

91

66

– aangehouden

85

38

137

104

92

104

– gewijzigd

109

74

111

212

212

157

– in behandeling

8

3

0

0

2

– vervallen

121

54

34

102

119

50

Schriftelijke vragen

2045

1772

2671

3002

3029

2552

– beantwoord

2225

2014

2677

2972

2952

2546

Mondelinge vragen

96

92

113

134

135

101

Interpellaties

5

5

4

8

12

0

Tabel 3.4 Amendementen per fractie

fractie

Aangenomen

amendementen

Verworpen

amendementen

Ingetrokken

amendementen

Overgenomen

amendementen

VVD

17

9

7

0

PvdA

15

19

9

0

PVV

0

10

5

0

CDA

28

7

6

0

SP

12

40

9

0

D66

4

21

2

0

GroenLinks

4

13

2

0

ChristenUnie

15

22

6

0

SGP

2

6

2

0

PvdD

2

7

1

0

Verdonk

0

0

0

0

Bijzondere gedelegeerde

2

7

0

0

totaal

101

161

49

0

Tabel 3.5

Ingediende moties per fractie

Aantal

Schriftelijke vragen per fractie

Aantal

SP

341

SP

624

PvdA

273

PvdA

357

PVV

178

CDA

308

GroenLinks

171

PVV

282

ChristenUnie

159

VVD

235

CDA

156

D66

225

D66

149

GroenLinks

183

VVD

133

PvdD

153

PvdD

105

ChristenUnie

111

SGP

57

SGP

52

Verdonk

7

Verdonk

22

Licence