Base description which applies to whole site

4.2 Artikel 12 Hoofdwegennet

Op dit artikel worden de producten op het gebied van het hoofdwegennet verantwoord. Dit betreft de onderdelen exploitatie, onderhoud en vernieuwing, ontwikkeling, geïntegreerde contractvormen/PPS, en netwerkgebonden kosten. Deze producten zijn gerelateerd aan de beleids­ doelen en instrumenten zoals beschreven in beleidsartikel 14 Wegen en Verkeersveiligheid op de beleidsbegroting Hoofdstuk XII.

Tabel 10 Budgettaire gevolgen van de uitvoering artikel 12 (bedragen x € 1.000)
     

Realisatie

Vastgestelde begroting

Verschil

Toelichting

 

2020

2021

2022

2023

2024

2024

2024

 

Verplichtingen

3.088.561

2.467.048

3.335.960

4.431.149

3.170.492

3.149.900

20.592

1

Uitgaven

2.791.219

2.952.254

3.176.794

3.210.933

3.718.174

3.706.162

12.012

 

Waarvan juridisch verplicht (percentage)

        

12.01 Exploitatie

4.109

4.589

9.298

5.763

8.474

4.401

4.073

 

- Waarvan bijdrage aan agentschap RWS

4.109

4.589

9.298

5.763

8.474

4.401

4.073

 

12.02 Onderhoud en vernieuwing

827.129

844.645

1.188.303

1.034.926

1.147.514

1.119.841

27.673

2

12.02.01 Onderhoud

700.022

693.767

1.021.510

774.855

929.291

810.696

118.595

 

- Waarvan bijdrage aan agentschap RWS

700.022

693.767

1.021.510

774.855

929.291

810.696

118.595

 

12.02.04 Vernieuwing

127.107

150.878

166.793

260.071

218.223

309.145

‒ 90.922

 

12.03 Ontwikkeling

649.940

634.468

594.319

581.266

648.265

767.944

‒ 119.679

3

12.03.01 Aanleg

499.097

517.371

414.178

445.216

460.860

425.481

35.379

 

- Waarvan bijdrage aan agentschap RWS

19.411

58.841

25.075

22.591

1.872

2.878

‒ 1.006

 

12.03.02 Planning en studies

150.843

117.097

180.141

128.602

158.071

210.343

‒ 52.272

 

- Waarvan bijdrage aan agentschap RWS

24.470

25.738

45.774

19.130

21.564

19.013

2.551

 

12.03.03 Optimalisering gebruik

0

0

0

7.448

29.334

132.120

‒ 102.786

 

12.04 Geïntegreerde contractvormen/PPS

618.182

733.664

540.204

778.672

1.141.593

1.086.142

55.451

4

12.06 Netwerkgebonden kosten HWN

691.859

734.888

844.670

810.306

772.328

727.834

44.494

5

12.06.01 Apparaatskosten RWS

525.087

560.583

584.178

631.499

660.438

619.325

41.113

 

- Waarvan bijdrage aan agentschap RWS

525.087

560.583

584.178

631.499

660.438

619.325

41.113

 

12.06.02 Overige netwerkgebonden kosten

166.772

174.305

260.492

178.807

111.890

108.509

3.381

 

- Waarvan bijdrage aan agentschap RWS

158.172

165.705

251.992

170.307

111.890

108.509

3.381

 

12.09 Ontvangsten

92.137

130.876

21.433

116.288

41.402

52.885

‒ 11.483

6

12.09.01 Ontvangsten

92.137

130.876

21.433

116.288

41.402

52.885

‒ 11.483

 

12.09.02 Tolopgave

0

0

0

0

0

0

0

 

Onderstaand wordt op het niveau van artikelonderdelen, de verplichtingen en ontvangsten een toelichting gegeven op de verschillen (de mutaties) tussen de begroting en de realisatie. Zie voor de gehanteerde norm de toelichting ‘normering jaarverslag’ zoals opgenomen in de leeswijzer.

  • 1. De hogere verplichtingenrealisatie van € 20,6 miljoen wordt voornamelijk veroorzaakt door het project A27 Houten-Hooipolder. Het contract tussen de opdrachtgever (RWS) en opdrachtnemer was eind 2024 al getekend, waardoor de opdracht en verplichting in 2024 is vastgelegd in plaats van 2025.

De hogere uitgaven van € 12,0 miljoen is het saldo van hogere en lagere uitgaven. De hogere uitgaven worden met name veroorzaakt door:

2. De hogere uitgaven op artikelonderdeel 12.02 Onderhoud en vernieuwing (€ 27,7 miljoen) worden met name veroorzaakt door:

  • Onderhoud (€ 118,6 miljoen) hogere uitgaven:

    • N35 Wijthmen-Nijverdal (€ 94 miljoen), bij de voorjaarsnota is er een amendement geweest waarbij begrotingsbudget van dit project is weggehaald door het her-prioriteren van het kabinet naar instandhouding.

    • Uitkering van de loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 27,3 miljoen).

    • Middelen voor de realisatie van een geleiderail bij het zonnepark langs de A37 (€ 5,4 miljoen).

    • Toevoeging van het meerjarig onderhoudsbudget aan de scope van het uitvoeringsproject Tunnel A10 (- € 8,0 mijoen).

  • Vernieuwing (- € 90,9 miljoen) lagere uitgaven:

    • Reserveringen GVO (- € 44,3 miljoen): opvragen van budget t.b.v. geluidschermen A10 Noord (- € 17,9 miljoen), renovatie eerste Heinenoordtunnel (- €15,8 miljoen), Kunstwerken A44 (- € 7,6 miljoen) en overige kleine overhevelingen.

    • Reservering brandwerendheid tunnels van DGMO (- € 18,1 miljoen): dit betreft een actualisatie van de programmering van het programma Brandveiligheid Tunnels. De gehele programmering schuift met 2 jaar naar achteren van 2024-2028 naar 2026-3030.

    • Toegekende loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 8,7 miljoen).

    • GVO Renovatie (- € 23,1 miljoen): er zijn vertragingen bij de Heinenoordtunnel (- € 20,5 miljoen) en Haringvlietbrug (- € 4,9 miljoen). Bij N99 Kooijbrug (- € 3,8 miljoen) duurde de herberekening en het controleren van de raming met de aannemer langer. Daar staat tegenover hogere uitgaven op de A73 realisatiefase Swalmen tunnel (€ 6,3 miljoen).

    • Ten behoeve van versterkt kasmanagement 2024 is een gedeeltelijk overschot bij GVO renovatie ingezet bij DBFM A24 Blankenburgverbinding (- € 6,3 miljoen) om de betaling aan Vlaardingen te voldoen.

    • Brandwerendheid tunnels (- € 5,9 miljoen): bij de uitvoering van het herstel van de brandwerendheid 2e Coentunnel blijken de vooraf ingeschatte risico's in 2024 nagenoeg niet op te treden, de kas wordt doorgeschoven naar 2027.

    • Programma Intelligente wegkantstations (iWKS) (- € 2,0 miljoen): vertragingen door veel onzekerheden bij de start van de eerste iWKS trajecten en een verstoorde samenwerking met de marktpartijen (- € 44 miljoen) en overige kleine verschillen (- € 1,3 miljoen). Daar tegenover staan hogere uitgaven door de aanpassing van het uit te rollen programma (€ 26,8 miljoen), het doorschuiven van werk uit vorig jaar bij de projecten Barneveld-Nijkerk; Waterberg-Apeldoorn, Muiderberg en Watergraafsmeer meer voorbereidingstijd nodig was (€ 10,5 miljoen) en het later factureren van verschillende debiteuren (€ 6 miljoen).

3. De lagere uitgaven op artikelonderdeel 12.03 Ontwikkeling (- € 119,7 miljoen) zijn met name veroorzaakt door:

  • Aanleg (€ 35,4 miljoen) hogere uitgaven:

    • Toegekende loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 15,5 miljoen).

    • Overprogrammering RWS (€ 144 miljoen): Rijkswaterstaat hanteert bij de aanleg realisatie programma’s een overplanning. Dit betekent dat in de ontwerpbegroting een hogere programmering van projecten wordt gehanteerd dan budget beschikbaar is. Aan het einde van het begrotingsuitvoeringsjaar zal de overplanning zijn ingelopen.

    • Geluidsaneringsprogramma-weg (- € 47,8 miljoen): hoofdzakelijk veroorzaakt doordat er in 2024 geen wegvakken zijn geprogrammeerd en temporisatie van werkzaamheden wegens de stikstofproblematiek (- € 22,1 miljoen). Bij de gevelisolatieprojecten zijn er minder objecten in uitvoering gekomen en de regio's kampen met vertragingen door onvoldoende capaciteit bij de aannemer (- €11,3 miljoen). Overige verschil komt met name doordat de realisatieplanning bronmaatregelen MJPG is herijkt op basis van de actuele Meerjarenplanning Verhardingen (MJPV) en het nieuwe variabele onderhoudscontract (- € 14,4 miljoen).

    • A7 Zuidelijke ringweg Groningen (- € 18 miljoen): de afronding van enkele betaalposten van het hoofdbouwcontract zijn doorgeschoven naar 2025.

    • A10 Knooppunt Nieuwe Meer en Amstel (€ 16,9 miljoen): hogere uitgaven door wijzigingen met betrekking tot de stalen vallen van de Schinkelbruggen en als gevolg van gebruik van het Integraal voorontwerp van Zuidplus. 

    • A1/A6/A9 Schiphol-Amsterdam-Almere (- € 16,3 miljoen): in 2023 was de vaststellingsovereenkomst hoger dan verwacht. Daardoor is het bedrag in 2023 betaald en is het budget van 2024 naar 2023 geschoven (- € 5,1 miljoen). De risicoreservering voor de vaststellingsovereenkomst extreme prijsstijgingen van het project A9 BAHO (- € 5,7 miljoen) wordt in 2026/2027 betaald en overige kleine afwijkingen.

    • A1 Apeldoorn-Azelo (- € 15 miljoen): versnelling van werkzaamheden waardoor betalingen al in 2023 zijn betaald. Daardoor is het budget van 2024 naar 2023 geschoven.

    • A4 Haaglanden-N14 (- € 14,3 miljoen) en A20 Nieuwkerk Gouw (- € 8,1 miljoen) hebben lagere uitgaven omdat deze zijn stil gelegd als gevolg van de stikstofproblematiek.

    • Rijnlandroute (- € 11 miljoen): hogere uitgaven (€ 53,7 miljoen) doordat tweetal subsidiemijlpalen zijn versneld betaald. De hogere uitgaven worden deels teniet gedaan doordat een geplande subsidiemijlpaal betaling eerder in 2023 is betaald (- € 31 miljoen) en de afdracht aan het BTW-compensatiefonds (- € 15,4 miljoen) inzake de subsidie-beschikking Rijnlandroute (t.g.v. Provincie Zuid-Holland).

    • Kleine projecten (- € 10,5 miljoen): doorschuiven van werkzaamheden van kleine infra projecten in Noord Nederland (- € 3,6 miljoen) en Living Lab Heavy Duty Laadpalen (- € 2,3 miljoen). Daarnaast is er wegens stikstof problematiek het project N50 Kampen – Kampen Zuid  getemporiseerd (- € 1,7 miljoen). Het restant betreft kleine afwijkingen.

    • A2 Vonderen-Kerenheide (€ 8,1 miljoen): met name veroorzaakt door een vaststellingsovereenkomst (€ 5,3 miljoen) voor het uitwerken van een drietal werkplannen ten aanzien van dassen, vleermuizen, kabels en leidingen. Het restant verschil bestaat uit kleinere contractwijzigingen en diverse kleine verschillen.

    • A12/A27 Ring Utrecht (- € 6,4 miljoen): lagere uitgaven doordat het project Ring Utrecht is gepauzeerd en in afwachting is van een uitspraak van de Raad van State.

    • A12-A15 Ressen - Oudenbroeken (ViA15) (- € 6,4 miljoen): doordat de uitspraak van de Raad van State nog niet bekend was ten tijde van de voorjaarsnota 2024 zijn de uitgaven rondom het opnieuw opstarten van de projectorganisatie i.v.m. onderhandelingen met de aannemer en de hiermee samenhangende organisatiekosten lager uitgevallen.

    • Het restant wordt verklaard door diverse kleine mutaties (€ 4,7 miljoen).

  • Planning en studies (- € 52,3 miljoen) lagere uitgaven:

    • Regeling Impuls SPV (- € 66,9 miljoen): De lagere realisatie ten opzichte van de begroting 2024 wordt veroorzaakt doordat in verband met de demissionaire status van het kabinet begin 2024 tranche 3 van de regeling niet meer gerealiseerd is en doorschuift naar 2025.

    • Vrachtwagenheffing (€ 12,7 miljoen): De hogere realisatie wordt onder andere verklaard door de ontvangsten van de eindafrekening van de RDW en het CJIB voor de programma. De niet-bestede middelen worden teruggeboekt naar het programmabudget op het Mobiliteitsfonds en zijn beschikbaar voor de programma’s.

    • Het restant wordt verklaard door diverse kleine mutaties (€ 1,9 miljoen).

  • Optimalisering gebruik (- € 29,3 miljoen) lagere uitgaven:

    • Mobiliteit Ringen Eindhoven (- € 48,5 miljoen): De lagere realisatie ten opzichte van de begroting 2024 wordt veroorzaakt door een actualisatie waarbij middelen van 2024 naar 2025-2028 zijn geschoven. Dit is conform BO MIRT afspraken.

    • Regeling. Slim Veilig Mobiliteit (€ 18,1 miljoen): De hogere realisatie ten opzichte van de begroting 2024 zijn veroorzaakt doordat er in de begroting 2024 geen budget beschikbaar was voor de regeling Slim Veilig Mobiliteit. In de loop van 2024 is budget overgeboekt om beschikkingen af te geven voor de regeling.

    • Het restant wordt verklaard door diverse kleine mutaties (€ 0,9 miljoen).

4. De hogere uitgaven op artikelonderdeel 12.04 Geïntegreerde contractvormen (€ 55,4 miljoen) zijn met name veroorzaakt door:

  • Toegekende loon-en prijsbijstelling 2024 (€ 24,3 miljoen).

  • SAA A9 Badhoevedorp-Holendrecht (€ 70,5 miljoen): aanpassing van DBFM reeks als gevolg aangepaste beschikbaarheidsdatum in de getekende vaststellingsovereenkomst (€ 61,7 miljoen). Daarnaast zijn er wijzigingen voor de poeren (€ 8,0 miljoen), de kolommen (€ 4,2 miljoen) omdat het areaal van de Schipholbrug een stuk slechter was dan van tevoren werd verwacht en zijn er overige wijzigingen bij gekomen (€ 0,7 miljoen). Daar tegenover staan lagere uitgaven bij het niet-DBFM deel (- € 4,1 miljoen): de vergoeding voor het herstel kolommen Schipholbrug is doorgeschoven naar 2025.

  • A27 Houten Hooipolder (€ 28,7 miljoen): hogere engineeringskosten opdrachtnemer (fase 1), apparaatskosten opdrachtgever en effect van de excessieve prijsstijgingen (€ 45,6 miljoen). Deels worden de hogere uitgaven teniet gedaan doordat voor 2024 geplande termijnstaten in 2023 zijn betaald als gevolg minder onzekerheden ontwerpvoortgang (- € 11,7 miljoen). Kasschuif naar achteren als gevolg van het later gunnen van de contracten noord en zuid (- € 9,2 miljoen).

  • A12-A15 Ressen - Oudenbroeken (ViA15) (€ 8,5 miljoen): hoodzakelijk aanvullend budget om bij een positief besluit van de Raad van State te kunnen onderhandelen over de definitieve contractsom (€ 8,1 miljoen).

  • A24 Blankenburg verbinding (- € 46,8 miljoen): kasschuif van de excessieve prijsstijging naar 2029 en verder als gevolg van de aanpassing van het betaalritme en de risicoreservering i.v.m. de grote onzekerheid omtrent het afzinken van het tweede tunnelelement (- € 36,6 miljoen) Daarnaast vallen enkele contractuele indexeringen lager uit dan de toegekende IBOI 2024 (- € 29,4 miljoen). Daar tegenover staan hogere uitgaven van werkzaamheden m.b.t. het afzinken van het laatste tunnel deel (€ 8,6 miljoen), betaling aan Vlaardingen (€ 6,3 miljoen) en een doorgeschoven termijnstaat uit 2023 (€ 3,5 miljoen).

  • A16 Rotterdam (- € 11,3 miljoen): hoofdzakelijk veroorzaakt door een versnelling (- € 29,3 miljoen) waarbij met de opdrachtnemer overeenstemming is bereikt over een drietal wijzigingen m.b.t. de opgelopen vertraging als gevolg van de corona maatregelen en om de daarmee samenhangende excessieve prijsstijgingen op te vangen. Daarnaast is er een kasschuif naar achteren als gevolg van het later starten van deexploitatiefase (- € 11,6 miljoen). De lagere uitgaven worden deels teniet gedaan door de grote scopewijziging vervanging van Kunstwerk 58 (€ 18,4 miljoen) en het effect van excessieve prijsstijgingen (€ 11,2 miljoen).

  • A15 Maasvlakte-Vaanplein (- € 6,3 miljoen): lagere uitgaven als gevolg van kasschuiven hoofdzakelijk door een versnelling van werkzaamheden aan de calamiteitenstrook maar ook door een geschil met de aannemerscombinatie A-lanes over stiller asfalt wat heeft geresulteerd in het stil komen te liggen van een aantal dossiers (- € 3 miljoen). Tot slot, is ten behoeve van versterkt kasmanagement 2024 is een gedeeltelijk overschot ingezet bij A16 Rotterdam t.b.v. kunstwerk 58 voor een extra termijnbetaling (- € 3,3 miljoen).

  • Aflossing tunnels (- € 4,3 miljoen): lagere onderhoudsvergoeding dan verwacht welke wordt bepaald door het aantal voertuigen dat door de tunnel gaat.

  • Het restant wordt verklaard door diverse kleine mutaties (- € 7,9 miljoen).

5. De hogere uitgaven op artikelonderdeel 12.06 Netwerkgebonden kosten (€ 44,5 miljoen) zijn met name veroorzaakt door:

  • Toegekende loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 33,1 miljoen).

  • Verdeling van de middelen naar RWS voor de banenafspraak (€ 5,1 miljoen).

  • Toekenning van middelen op basis van het rapport: kwantificering ‘Werk aan Uitvoering’ (WaU) (€2,4 miljoen). In het Coalitieakkoord zijn middelen gereserveerd om de dienstverlening aan burgers en bedrijven te verbeteren en te versterken.

  • Het restant wordt verklaard door diverse kleine mutaties (€ 3,9 miljoen).

6. De ontvangsten zijn € 11,5 miljoen lager dan begroot. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door

  • Ontvangsten Blankenburgverbinding (€ 4,6 miljoen): de ontvangst i.v.m. werkzaamheden aan het persriool Vlaardingen is in verband met een BTW discussie met de Gemeente doorgeschoven naar 2024.

  • A27 Houten-Hooiplder (€ 1,6 miljoen): dit betreft een ruilovereenkomsten met ontvangsten RWS vanuit vastgoed.

  • A1 Apeldoorn-Azelo (€ 1,7 miljoen): de ontvangsten inzake Poort van Twello, Groote Wetering en Cleantech onderdoorgang Grote Wetering zijn doorgeschoven naar jaar 2024.

  • N18 Varsseveld (- € 2,5 miljoen): de inkomsten uit grondverkoop zijn moeilijk te voorspellen. Het betreft langdurige processen met een ongewisse uitkomst. De verwachting is dat de ontvangsten pas vanaf 2029 beschikbaar zullen zijn.

  • Ontvangsten SPV (€ 10,9 miljoen): De hogere ontvangsten zijn de terugvorderingen vanuit de vaststelling specifieke uitkering SPV. Dit wordt bescikbaar gesteld in de volgende tranche zodat gemeentes en provincies alsnog hier een aanspraak op kunnen doen.

  • Tijdelijke Tol (€ 5,2 miljoen): De hogere ontvangsten komt door de eindafrekening van de RDW en het CJIB voor het programma tijdelijke tol. De niet-bestede middelen worden teruggeboekt naar het programmabudget op het Mobiliteitsfonds en zijn beschikbaar voor het programma.

  • Vrachtwagenheffing (€ 8,2 miljoen): De hogere ontvangsten komt door de eindafrekening van de RDW en het CJIB voor het programma vrachtwagenheffing. De niet-bestede middelen worden teruggeboekt naar het programmabudget op het Mobiliteitsfonds en zijn beschikbaar voor het programma.

  • Tol ontvangsten (- € 41,5 miljoen): De lagere ontvangsten zijn een gevolg van de actualisatie van de prognose Tol A24 Blankenburgverbinding (opening december 2024).

  • Het restant wordt verklaard door diverse kleine mutaties (€ 0,3 miljoen).

12.01 Exploitatie

Motivering

Met exploitatie streeft IenW naar een veilig en optimaal gebruik van de beschikbare weginfrastructuur en het bereiken van een voorspelbare en betrouwbare reistijd van deur tot deur op de meest duurzame manier en met oog voor de leefomgeving. Daarmee worden de verkeersveiligheid, bereikbaarheid en leefbaarheid in Nederland bevorderd.

Producten

De uitgaven voor de exploitatie hebben betrekking op het verzamelen en verspreiden van verkeersdata en op besturingssoftware voor informatiepa­nelen en andere apparatuur. Samen met de weginspecteurs van RWS resulteert dit in:

  • Verkeersbegeleiding bij grote drukte, inclusief grootschalige evenementen en crisissituaties zoals bij een weeralarm;

  • Hulpverlening, bevorderen doorstroming en informatievoorziening bij pech en ongevallen (incidentmanagement);

  • Maatregelen ter bevordering van gedisciplineerd en sociaal weggedrag, bijvoorbeeld ter voorkoming van het negeren van rode kruizen en vlucht-strookparkeren;

  • Voorlichting over rijkswegen, zoals voorlichting over de gevolgen van wegwerkzaamheden.

De meeste van deze maatregelen worden ingezet vanuit vijf regionale verkeerscentrales en een landelijke verkeerscentrale. Hierbij wordt het rijkswegennet in samenhang met het regionale wegennet beschouwd door toepassing van gebiedsgericht verkeersmanagement waarbij wordt ingezet op regionale samenwerking.

De activiteiten die door RWS centraal worden uitgevoerd, worden bekostigd uit het budget voor netwerkgebonden kosten. De verdeling naar onder meer exploitatie, onderhoud en vernieuwing is extracomptabel inzichtelijk gemaakt in de bijlage «Instandhouding».

Meetbare gegevens

Tabel 11 Specificatie bedieningsareaal m.b.t verkeersmanagement

Areaalomschrijving

Eenheid

Realisatie 2020

Realisatie 2021

Realisatie 2022

Realisatie 2023

Realisatie 2024

Begroting 2024

Toelichting

Verkeerssignalering

km op rijbaan

2.890

2.914

2.931

2.964

3.003

2.943

1

Verkeerscentrales

aantal

6

6

6

6

6

6

 

Spitsstroken

km

310

308

308

293

281

286

2

Bron: Rijkswaterstaat, 2025

Toelichting

  • 1. In 2024 is er verkeerssignalering (de matrixborden boven de weg) bijgekomen op de A24 Blankenburgverbinding, de A7 Zuidelijke Ringweg Groningen en op de A44 bij Leiden-West op de toeleidende trajecten naar de nieuwe provinciale weg N434 met de Corbulotunnel.

  • 2. De lengte spitsstroken is in 2024 afgenomen doordat in het project A24 Blankenburgverbinding de spitsstroken op de A15 tussen Welplaatweg en Rozenburg centrum weer ingericht als de oorspronkelijke vluchtstroken. Eén van de spitsstroken op de A10 Zuid is in het project Zuidasdok, eerder dan voorzien bij de Begroting, omgezet naar versmalde reguliere rijstroken. Daarom is de afname groter dan oorspronkelijk begroot.

Tabel 12 Indicator verkeersmanagement
 

Realisatie 2020

Realisatie 2021

Realisatie 2022

Realisatie 2023

Realisatie 2024

Streefwaarde 2024

Toelichting

Levering verkeersgegevens: op alle bemeten wegvakken wordt betrouw­bare reis en routeinformatie ingewonnen en tijdig geleverd aan de serviceproviders

       

1. beschikbaarheid data voor derden: % van de RWS-meet­locaties dat goed functioneert

93%

94%

93%

91%

91%

90%

1

2. actualiteit data voor derden: % van de gege­vens van een meet­­minuut, dat binnen 75 sec. daarna door RWS wordt geleverd aan NDW

100%

96%

100%

99%

99%

95%

2

Bron: Rijkswaterstaat, 2025

Toelichting

  • 1. In 2024 functioneerde 91% van alle meetlocaties goed. Deze score was boven de streefwaarde van 90%.

  • 2. In 2024 was 99% van alle gegevens tijdig geleverd. Deze score was boven de streefwaarde van 95%.

12.02 Onderhoud en vernieuwing

Motivering

Door middel van onderhoud en vernieuwing worden het hoofdwegennet en de direct omgeving op orde gehouden, zodat het vervullen van de primaire functie gewaarborgd is: het faciliteren van veilig, vlot en comfortabel vervoer van personen en goederen met aandacht voor de kwaliteit van het milieu. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen regulier onderhoud enerzijds en vernieuwingen anderzijds.

Producten

Het regulier onderhoud van hoofdwegen omvat maatregelen aan verhardingen, kunstwerken (zoals bruggen, tunnels en viaducten), verkeersvoor­zieningen, landschap en milieu en voorzieningen voor verkeersmanagement (zoals signalering en verkeerscentrales). In de bijlage «Instandhouding» wordt uitgebreid ingegaan op de werking van de instandhouding van de netwerken die onder verantwoordelijkheid van IenW vallen.

12.02.01 Onderhoud

IenW zet in op een optimale veiligheid, beschikbaarheid en betrouwbaarheid van het hoofdwegennet over de hele levenscyclus van de infrstructuur. Die omhels wegen, bruggen, viaducten, tunnels, aquaducten, matrix­ borden, verkeerscentrales en verkeersvoorzieningen. Daarbij gelden de eisen ten aanzien van het landschap en het milieu rond de rijkswegen als randvoorwaarden. Onderhoud betreft zowel het preventief als het correctief onderhoud.

De uitgaven voor het onderhoud bestaan hoofdzakelijk uit:

  • Uitgaven voor onderhoud van verhardingen waaronderhet herstel van vorstschade en het zoveel mogelijk voorkomen daarvan;

  • Uitgaven voor onderhoud van kunstwerken;

  • Uitgaven voor onderhoud aan (Dynamisch Verkeersmanagement) DVM-systemen zoals matrixborden, informatiepanelen en verkeerscentrales;

  • Klein variabel en vast onderhoud aan verkeersvoorzieningen, zoals onderhoud aan bermen, geleiderail, bewegwijzering, geluidsschermen en verlichting;

  • Uitgaven voor geluidmaatregelen (landschap en milieu) als gevolg van naleving van geluidproductieplafonds voor zover geen onderdeel van een aanlegproject.

Uitgesteld en achterstallig onderhoud

Conform toezegging aan de Tweede Kamer wordt in het jaarverslag aangeven wat de omvang van het uitgesteld en (eventueel) achterstallig onderhoud aan het einde van het jaar was.

Voor een overzicht van het uitgesteld en achterstallig onderhoud op alle RWS-netwerken, wordt u verwezen naar bijlage 2 bij dit jaarverslag.

Tabel 13 Uitgesteld Onderhoud Hoofdwegen
 

2020

2021

2022

2023

2024

Volume uitgesteld onderhoud

Waarvan achterstallig

Volume uitgesteld onderhoud

Waarvan achterstallig

Volume uitgesteld onderhoud

Waarvan achterstallig

Volume uitgesteld onderhoud

Waarvan achterstallig

Volume uitgesteld onderhoud

Waarvan achterstallig

Hoofdwegennet

544

12

649

19

905

14

893

15

1.019

20

Bron: Rijkswaterstaat, 2025

Toelichting

Voor het Hoofdwegennet beliep het uitgesteld onderhoud per 31 december 2024 € 1 miljard, waarvan € 20 miljoen achterstallig. Ten opzichte van 2023 is het uitgestelde onderhoud met € 126 miljoen toegenomen en het achterstallig onderhoud met € 5 miljoen toegenomen.

Meetbare gegevens

Tabel 14 Areaal Rijkswegen
  

Eenheid

Realisatie 2020

Realisatie 2021

Realisatie 2022

Realisatie 2023

Realisatie 2024

Begroting 2024

Toelichting

Rijbaanlengte

Hoofdrijbaan

km

5.842

5.842

5.846

5.858

5.862

5.849

1

Rijbaanlengte

Verbindingswegen en op- en afritten

km

1.766

1.794

1.612

1.612

1.623

1.619

2

Areaal asfalt

Hoofdrijbaan

km2

77

77,2

77,3

77,3

77,9

77,4

3

Areaal asfalt

Verbindingswegen en op- en afritten

km2

15

15,3

14,4

14,4

14,6

14,4

2

Groen areaal

 

km2

183

184

184

188

188

184

4

Bron: Rijkswaterstaat, 2025

Toelichting

  • 1. In 2024 is de rijbaanlengte hoofdrijbaan met name toegenomen als gevolg van de openstelling van de A24 Blankenburgverbinding. De voorziene afname van de rijbaanlengte door de overdracht van het laatste deel van de N18 Varsseveld - Enschede is in 2024 niet gerealiseerd.

  • 2. Er is in 2024 een toename rijbaanlengte en oppervlak verbindingswegen gerealiseerd als gevolg van de A24 Blankenburgverbinding (nieuwe knooppunten Vlaardingen en Rozenburg). Doordat de A7 Zuidelijke Ringweg Groningen (fase 2) eerder is opgeleverd dan bij de begroting van 2024 was voorzien, is de toename in 2024 groter dan oorspronkelijk begroot (reconstructie knooppunt Julianaplein).

  • 3. In 2024 is het oppervlak hoofdrijbaan met name toegenomen als gevolg van de openstelling van de A24 Blankenburgverbinding. Doordat de A7 Zuidelijke Ringweg Groningen (fase 2) eerder is opgeleverd dan voorzien bij de begroting van 2024, is de toename 2024 groter dan oorspronkelijk begroot.

  • 4. In 2024 is het oppervlak Groen areaal gelijk gebleven. Daarnaast valt de realisatie hoger uit dan de begroting van 2024, omdat er in 2023 ook al een grote toename was. Dit is al toegelicht in het jaarverslag 2023.

Tabel 15 Indicator omvang areaal

Areaal

Eenheid

Realisatie 2022

Realisatie 2023

Realisatie 2024

Begroting 2024

Realisatiex € 1.0002024

Begrotingx € 1.0002024

Oppervlakte wegdek (Exclusief verzorgingsbanen)

km2

91,6

91,7

92,5

91,8

929.291

904.696

Bron: Rijkswaterstaat, 2025

Toelichting

In 2024 is het oppervlak hoofdrijbaan is vooral toegenomen door de openstelling van de A24 Blankenburgverbinding. De toename in 2024 is groter dan oorspronkelijk begroot, omdat zowel de A7 Zuidelijke Ringweg Groningen (fase 2) als het laatste stuk van de A1 Apeldoorn - Azelo eerder zijn opgeleverd dan voorzien bij de begroting van 2024.                                                              

Tabel 16 Indicatoren Beheer en Onderhoud
 

Realisatie 2020

Realisatie 2021

Realisatie 2022

Realisatie 2023

Realisatie 2024

Streefwaarde 2024

Toelichting

Files door Werk in Uitvoering, als gevolg van aanleg en gepland onderhoud (in voertuigverliesuren)

6%

7%

3%

4%

7%

10%

1

Technische Beschikbaarheid (2):deel van lengte en tijd (%) dat de weg veilig beschikbaar is, zonder dat rij- of vluchtstroken zijn afgesloten als gevolg van aanleg of geplande onderhoudswerkzaamheden

99%

99%

98%

99%

99%

90%

2

Veiligheid (3):

       

a.    voldoen aan norm voor verhardingen (stroefheid en spoorvorming)

99,7%

99,8%

99,7%

99,6%

99,4%

99,7%

3a

b.    voldoen aan norm gladheidbestrijding (binnen 2 uur preventief strooien).

Voldoende

0,99

99%

99%

95%

95%

3b

Bron: Rijkswaterstaat, 2025

Toelichting

  • 1. Bij de indicator ‘Files door Werk in Uitvoering’ worden alleen de files meegeteld die een snelheid hebben lager dan 50 km/uur en een lengte van minstens 2 km. In 2024 was 7% van alle files het gevolg van aanleg en geplande onderhoudswerkzaamheden (werk in uitvoering). Deze score is onder de streefwaarde van 10%. De score is gestegen ten opzichte van 2023 doordat in 2024 meer productie is gedraaid. Het totale reistijdverlies is gestegen van 56 miljoen voertuigverliesuren in 2023 naar 62 miljoen voertuigverliesuren in 2024 en het aandeel files door werk in uitvoering van 2,5 miljoen voertuigverliesuren naar 4,5 miljoen voertuigverliesuren.

  • 2. In heel 2024 was 99% van alle wegen veilig beschikbaar. Deze score is boven de streefwaarde van 90%. 

  • 3. Omtrent het voorkomen van verkeersonveilige situaties bestaan indicatoren die aangeven in hoeverre aan veiligheidsnormen wordt voldaan. Deze indicatoren betreffen a) de wegverharding en b) in hoeverre er tijdig wordt gestrooid om wintergladheid te voorkomen.

    • 3a: Het voldoen aan de veiligheidsnormen voor verhardingen wordt gemonitord aan de hand van de schadekenmerken stroefheid en spoorvorming. In 2024 voldeed 99,4% van de wegverhardingen aan deze normen. Daarmee werd aan de streefwaarde van 99,7% niet voldaan. Hier zijn twee redenen voor:

      • Uit onderzoek is gebleken dat bij het instellen van de nieuwe meetmethode in 2017, de norm die hierin gesteld is voor dichte deklagen te streng is. In de metingen van 2025 zal de interne norm voor alleen dichte deklagen versoepeld worden.

      • Er is sprake van uitgesteld onderhoud. Ten gevolge hiervan zijn er normoverschrijdingen voor een steeds groter deel van het wegdek.

    • 3b: Het tijdig bestrijden van wintergladheid wordt gemonitord aan de hand van de situaties waarin tijdig preventief dient te worden gestrooid. Er is in 2024 99% gescoord, waarmee aan de streefwaarde van 95% voldaan is.

12.02.04 Vernieuwing

Op dit artikel staan de beschikbare budgetten voor vervanging en renovatie van het hoofdwegennet. Sinds medio vorige eeuw is in hoog tempo een groot deel van de infrastructuur aangelegd. Het is van belang dat de veiligheid en de beschikbaarheid van het hoofdwegennet in stand worden gehouden tegen de achtergrond van een beperkte technische levensduur van kunstwerken. Het einde van de levensduur kan ontstaan door de ouderdom van het kunstwerk of door intensiever gebruik dan bij het ontwerp is voorzien. Op basis van onderzoek wordt jaarlijks een analyse gemaakt voor welke kunstwerken vervanging of renovatie aan de orde is. RWS bekijkt via inspecties waar maatregelen nodig zijn. Voor een zichtperiode van ongeveer 7 jaar is dit vooruit te plannen in concrete projecten. Voor de periode daarna zijn budgetten beschikbaar, maar wordt de invulling van het programma op een later moment concreet. De werkwijze staat verder toegelicht in de bijlage «Instandhouding». In het MIRT-projectenoverzicht zijn onderliggende projecten inzichtelijk gemaakt.

12.03 Ontwikkeling

Motivering

Om een betrouwbaar netwerk te realiseren en de verwachte verkeersgroei te faciliteren, worden infrastructuurprojecten voorbereid en uitgevoerd. Zo wordt bereikt dat de noodzakelijke wegcapaciteit beschikbaar is en komt. Daarbij wordt rekening gehouden met de kaders van veiligheid en leefbaarheid.

12.03.01 Aanleg

In 2024 heeft IenW de volgende mijlpalen gerealiseerd die betrekking hebben op de aanlegprojecten:

Tabel 17 Mijlpalen Aanlegprojecten

Aanleg Mijlpalen Hoofdwegennet

  

Mijlpaal

 

Project

Openstellingen

Zuidelijke Ringweg Groningen (A7/N7)

 

Blankenburgverbinding (A24)

 

Gehele verbreding A1 Apeldoorn en Azelo

Start realisatie

Zuidasdok:

  

- OV-terminal en Knooppunt Nieuwe Meer in uitvoering

  

- Project Tunnel gegund

  

- Start aanbesteding van Knooppunt Amstel

 

A2 Het Vonderen – Kerensheide

Onherroepelijk Tracébesluit

A12-A15 Ressen - Oudenbroeken (ViA15)

Bron: Rijkswaterstaat, 2025

Toelichting

  • 1 september 2024 is de Zuidelijke Ringweg Groningen (A7/N7) door de minister geopend.

  • Op 7 december 2024 is de Blankenburgverbinding (A24) geopend. Na 6 jaar werk is de nieuwe noord-zuid verbinding ten westen van Rotterdam gereed en kan verkeer de weg gaan gebruiken.

  • Eind 2024 is de verbreding van de A1 tussen Apeldoorn-zuid en Twello vervroegd afgerond en opengesteld, waarmee de gehele verbreding van de A1 tussen Apeldoorn en Azelo is afgerond.

  • Van het programma Zuidasdok was in 2024 de OV-terminal en Knooppunt Nieuwe Meer in uitvoering, het project Tunnel gegund en de start aanbesteding van Knooppunt Amstel.

  • De realisatiefase van de A2 Het Vonderen – Kerensheide is medio 2024 gestart.

  • In oktober 2024 is het Tracébesluit van de A12-A15 Ressen - Oudenbroeken (ViA15) door de Raad van State onherroepelijk verklaard.

12.03.01 Aanleg

Tabel 18 Projectoverzicht behorende bij 12.03.01: Aanleg Hoofdwegennet (bedragen x € 1 miljoen)
 

Kasbudget 2024

Projectbudget 2024

Openstelling

Toelichting

 

begroting

realisatie

begroting

huidig

verschil

begroting

huidig

 

Projectomschrijving

2024

2024

2024

  

2024

  

Projecten nationaal

        

Nationaal

        

Kleine projecten / Afronding projecten

20

8

6.084

6.079

‒ 4

   

Programma 130 km

1

0

55

56

0

   

Programma aansluitingen

5

1

132

133

1

   

Quick Wins Wegen

0

0

12

12

0

   

Geluidsaneringprogramma - weg

66

20

478

488

10

  

1

Vrachtwagenheffing

0

2

4

14

10

  

2

ZSM 1+2 (spoedwet wegverbreding)

1

0

1.478

1.478

0

2016

2016

 

Noordwest-Nederland

    

0

   

A10 Amsterdam praktijk-proef FES

0

0

41

41

0

2018

2018

 

A10 Knooppunten De Nieuwe Meer en Amstel (Zuidas)

34

52

730

833

103

2032-2036

2032-2036

3

A1/A6/A9 Schiphol-Amsterdam-Almere

36

20

1.211

1.218

7

2027

2027

4

A1 Bunschoten-Knooppunt Hoevelaken

0

0

19

19

0

2015

2015

 

A2 Holendrecht-Oudenrijn

0

0

1.210

1.210

0

2012

2012

 

A9 Badhoevedorp

0

0

307

292

‒ 15

2017

2017

5

A1/A28 Knooppunt Hoevelaken

6

6

365

371

6

  

6

A27/A12 Ring Utrecht

24

19

307

312

5

  

7

N50 Ens-Emmeloord

0

0

19

19

0

2016

2016

 

Zuidwest-Nederland

        

A15 Papendrecht-Sliedrecht

3

1

22

22

0

2021

2021

 

A4 Burgerveen - Leiden

0

0

541

541

0

2015

2015

 

A4 Delft - Schiedam

0

0

642

642

0

2015

2015

 

A4 Vlietland / N14

0

0

16

16

0

2020

2020

 

N57/59 EuroRAP (verkeersveiligheid)

0

1

21

22

0

2024

2024

 

N61 Hoek-Schoondijke

0

0

111

111

0

2015

2015

 

A20 Nieuwerkerk a/d Ijssel - Gouda

12

4

23

24

1

   

A4 Haaglanden - N14

16

2

61

62

1

   

A4/A44 Rijnlandroute

92

105

559

542

‒ 17

Regio

Regio

8

Zuid-Nederland

        

A27 Houten-Hooipolder

0

0

110

110

0

2029-2031

2029-2031

 

A2 Passage Maastricht

0

0

686

686

0

2016

2016

 

A2 't Vonderen-Kerensheide

20

29

348

417

69

2025-2027

2025-2027

9

A4 Dinteloord-Bergen op Zoom

0

0

260

260

0

2014

2014

 

A76 Aansluiting Nuth

2

0

61

59

‒ 2

Regio

Regio

 

A67/A73 Knooppunt Zaarderheiken

1

0

1

1

0

   

A2 Maasbracht-Geleen 1e fase

0

0

154

154

0

   

A67 Aanpak toerit Someren

0

0

5

5

0

   

Programma Smartwayz.NL: InnovA58

8

1

55

56

1

   

Oost-Nederland

        

A12-A15 Ressen - Oudenbroeken (ViA15)

10

4

679

686

7

n.t.b.

n.t.b.

10

A1 Apeldoorn-Azelo: fase 1 en 2a en 2b

112

99

489

493

4

2023-2025

2023-2025

 

A1 Apeldoorn Zuid-Beekbergen

0

0

29

29

0

2017

2017

 

A50 Ewijk - Valburg

0

0

269

269

0

2017

2017

 

N35 Combiplan Nijverdal

1

0

319

319

0

2015

2015

 

N35 Wijthmen - Nijverdal

4

0

24

24

1

2018

2018

 

N35 Zwolle - Wijthmen

0

0

50

50

0

2018

2018

 

Noord-Nederland

        

A7 Zuidelijke Ringweg Groningen fase 2

99

83

899

927

29

2025

2025

11

N33 Zuidbroek-Appingedam

0

1

2

4

2

2014

2014

 

N31 Leeuwarden (De Haak)

0

0

222

222

0

   

Overig

        

Fileaanpak

1

0

61

61

    

Meer kwaliteit Leefomgeving

2

1

152

152

    

Meer veilig

0

1

117

117

    

Afrondingen

        

Totaal aanlegprogramma

576

459

19.439

19.658

218

   

Budget realisatie (MF 12.03.01)

        

Overprogrammering (-)

‒ 144

0

      

Toelichting

  • 1. Aanvullend budget naar aanleiding van het uitvoeringsbesluit voor de A27 Houten Hooipolder, waarbij een wegverbreding plaatsvindt van de A27 tussen de aansluiting Houten en het Knooppunt Hooipolder (€ 10 miljoen).

  • 2. RWS heeft opdracht gekregen (€ 9,7 miljoen) voor het uitvoeren van werkzaamheden in 2024 op basis van afspraken die zijn vastgelegd in de uitvoeringsovereenkomst realisatie vrachtwagenheffing IenW-RWS. Met de introductie van de vrachtwagenheffing gaan vrachtwagens betalen voor het gebruik van de weg en komen middelen beschikbaar voor het verduurzamen en innoveren van de vervoerssector (de 'terugsluis').

  • 3. Aanvullend budget i.v.m. toevoegen vervanging Rozenoordbrug aan de scope van ZAD (€ 64,8 miljoen). Voor de wijzigingen met betrekking tot de stalen vallen van de Schinkelbruggen en de extra wijzigingen als gevolg van gebruik van het Integraal Voorontwerp is er ook extra budget gekregen (€ 16,9 miljoen). Daarnaast is er aanvullend budget voor het aanleg deel van project Zuidas voor vervanging oplegging Overschiekanaal (€ 3,5 miljoen) en vast onderhoud van knooppunt Amstel (€ 9,6 miljoen). Tot slot, is er een loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 21,5 miljoen) en bijdrage van Amsterdam t.b.v. realisatie geluidschermen Schinkelkwartier (€ 2,6 miljoen) ontvangen.

  • 4. Dit betreft de loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 6,9 miljoen).

  • 5. Harde meevaller (- € 15,1 miljoen), project is inmiddels afgerond.

  • 6. Dit betreft de loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 6 miljoen).

  • 7. Dit betreft de loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 5 miljoen).

  • 8. Projectbudget is verlaagd en wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de overheveling van de afdracht aan het BTW-compensatiefonds (€ 15,4 miljoen) inzake de subsidie-beschikking Rijnlandroute (t.g.v. Provincie Zuid-Holland).

  • 9. Dit betreft de toevoeging van de getroffen risicoreservering A2 Vonderen-Kerensheide om teneinde het uitvoeringsbesluit te kunnen nemen en betreft aanvullingen voor het aanlegbudget (€ 35,2 miljoen). Daarnaast is het project aangevuld met extra budget t.b.v. de effect van excessieve prijsstijgingen (€ 34 miljoen).

  • 10. Aanvullend budget gekregen om bij een positief besluit van de Raad van State te kunnen onderhandelen over definitieve contractsom (€ 8,0 miljoen).

  • 11. Aanvullend budget (€ 7,2 miljoen) i.v.m. het voldoen aan de nieuwe eisen van brandwerend beton. De dekking komt  vanuit de reservering brandwerendheid. Daarnaast extra budget als gevolg van de effect van excessieve prijsstijgingen (€ 15,5 miljoen) en de loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 5,1 miljoen).

12.03.02 Planning en studies

Tabel 19 Projectoverzicht behorende bij 12.03.02: Planning en studies Hoofdwegennet (bedragen x € 1 miljoen)
 

Projectbudget 2024

Planning TB

 

Oplevering/openstelling

Toelichting

 

begroting

huidig

Verschil

begroting

huidig

 

begroting

huidig

 

Projectomschrijving

2024

  

2024

  

2024

  

Aanleg uitgaven op MF 12.03.01 mbt Planning en studies -projecten

‒ 1219

‒ 1.445

 

nvt

nvt

 

nvt

nvt

 

Projecten Nationaal

         

Beter Benutten

96

97

1

nvt

nvt

 

nvt

nvt

 

Geluidsaneringprogramma – weg

550

562

12

nvt

nvt

 

nvt

nvt

 

Kosten voorbereiding tol

114

110

‒ 4

nvt

nvt

 

nvt

nvt

 

Exploitatie tol

471

503

32

nvt

nvt

 

nvt

nvt

1

Lucht - weg (NSL hoofdwegennet)

2

0

‒ 2

nvt

nvt

 

nvt

nvt

2

Reservering voor LCC

425

484

59

nvt

nvt

 

nvt

nvt

3

Snelfietsroutes

2

46

44

nvt

nvt

 

nvt

nvt

4

Voorbereiding vrachtwagenheffing

355

357

2

nvt

nvt

 

nvt

nvt

 

Exploitatie vrachtwagenheffing

300

474

174

nvt

nvt

 

nvt

nvt

5

Impuls Strategisch Plan Verkeersveiligheid

349

436

87

nvt

nvt

 

nvt

nvt

6

Verkeersveiligheid Rijks-N-wegen

194

198

4

nvt

nvt

 

nvt

nvt

7

Bijdrage aan agentschap t.b.v. externe kosten planuitwerkingen

177

170

‒ 7

nvt

nvt

 

nvt

nvt

 

Projecten Noordwest-Nederland

         

A1/A28 Knooppunt Hoevelaken

473

480

7

nvt

nvt

 

nvt

nvt

8

A12/A27 Ring Utrecht

1725

1773

48

*

n.t.b.

 

*

n.t.b.

9

A7/A8 Corridor Amsterdam-Hoorn

531

574

43

2030- 2032

2030-2032

 

2030- 2032

2030-2032

 

A6 Almere Oostvaarders-Lelystad

144

149

5

*

n.t.b.

 

*

n.t.b.

 

Rijksbijdrage aan de Noordelijke Randweg Utrecht

27

28

1

Regio

Regio

 

Regio

Regio

 

Stedelijke Bereikbaarheid Almere

31

27

‒ 4

Regio

Regio

 

Regio

Regio

10

Projecten Zuidwest-Nederland

         

A20 Nieuwerkerk a/d IJssel – Gouda

153

216

63

2028-2029

2028- 2029

 

2028-2029

2028- 2029

11

A4 Burgerveen – N14

347

358

11

2029-2031

2029- 2031

 

2029-2031

2029- 2031

12

A4 Haaglanden – N14

153

157

4

2026-2028

2026- 2028

 

2026-2028

2026- 2028

 

Westerscheldetunnel

0

151

151

     

13

Projecten Zuid-Nederland

         

A67/A73 Knooppunt Zaarderheiken

5

5

0

2025-2027

2025- 2027

 

2025-2027

2025- 2027

 

N65 Vught – Haaren

89

89

0

Regio

Regio

 

Regio

Regio

 

Toegangsweg Maastricht-Aachen Airport

0

4

4

     

14

Programma SmartwayZ.NL: A67 Leenderheide-Geldrop

77

79

2

2030-2032

n.t.b.

 

2030-2032

n.t.b.

 

Programma SmartwayZ.NL: InnovA58

572

588

16

2027- 2030

n.t.b.

 

2027- 2030

n.t.b.

 

Programma SmartWayZ.nl: ASML De Run

1

0

‒ 1

nvt

nvt

 

nvt

nvt

15

Programma SmartwayZ.NL: ITS en Smart Mobility

10

9

‒ 1

nvt

nvt

 

nvt

nvt

 

SmartWayZ.NL programmaorganisatie

1

1

0

nvt

nvt

 

nvt

nvt

 

Projecten Oost-Nederland

         

A1/A30 Barneveld

23

23

0

*

n.t.b.

 

*

n.t.b.

 

N35 Nijverdal – Wierden

125

129

4

Regio

Regio

 

Regio

Regio

 

N35 Knooppunt Raalte

15

26

11

2023-2025

n.t.b.

 

2023-2025

n.t.b.

16

N50 Kampen – Kampen Zuid

17

17

0

*

n.t.b.

 

*

n.t.b.

 

A28 Amersfoort-Hoogeveen

33

34

1

nvt

nvt

 

nvt

nvt

 

A1/A35 Azelo-Buuren

1

1

0

nvt

nvt

 

nvt

nvt

 

Projecten Noord-Nederland

         

Toegangsweg Groningen Airport Eelde

0

7

7

     

17

N33 Midden (Zuidbroek-Appingedam)

0

4

4

     

18

N33 Noord (Appingedam - Eemshaven)

115

200

85

*

n.t.b.

 

*

n.t.b.

19

Overige projecten en reserveringen

134

157

       

Projecten in voorbereiding

         

Projecten Nationaal

         

Studiebudget Verkenningen / MIRT onderzoeken

         

Programma DUMO

         

Programma Fiets

         

Strategisch plan Verkeersveiligheid

         

Afrondingen

         

Totaal programma planning en studies

6.618

7.278

863

      

Begroting (MF 12.03.02)

6.618

7.278

863

      

Toelichting

  • 1. Dit betreft een aanvulling door loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 32 miljoen).

  • 2. Dit betreft een overheveling naar het juiste artikelonderdeel op HXII (- € 2 miljoen).

  • 3. Dit betreft een aanvulling door loon- en prijsbijstelling 2024 en toevoeging extrapolatiejaar 2038 (€ 59 miljoen).

  • 4. Dit betreft een aanvulling van vergroenen reisgedrag t.b.v. fietspaden (€ 44 miljoen).

  • 5. Dit betreft een aanvulling  vanuit de minregel voor de Exploitatie van Vrachtwagenheffing om in 2024 de gunning voor de periode van 10 jaar te kunnen doen in plaats van 7 jaar (€ 174 miljoen).

  • 6. Dit betreft een aanvulling  vanuit de reservering voor het uitbreiden van de financiële ruimte binnen de nieuwe tranche van de investeringsimpuls (€ 87 miljoen).

  • 7. Dit betreft een overheveling voor studies op het gebied van ontwikkelingen op het Hoofdwegennet (- € 7 miljoen).

  • 8. Dit betreft een aanvulling door prijsindexatie (€ 48 miljoen).

  • 9. Dit betreft een overheveling vanuit de middelen Woningbouw en Mobiliteit conform de gemaakte BO MIRT afspraken (najaar 2022) (€ 43 miljoen).

  • 10. Dit betreft een uitgave van BTW-afdracht aan het BTW-Compensatiefonds van de Regeling (- € 4 miljoen).

  • 11. Dit betreft een aanvulling  als gevolg van scope-uitbreidingen (€ 63 miljoen).

  • 12. Dit betreft een aanvulling vanuit de middelen Woningbouw en Mobiliteit conform de gemaakte BO MIRT afspraken (najaar 2022) (€ 11 miljoen).

  • 13. Dit betreft een aanvulling vanuit de gereserveerde middelen naar het beleidsartikel voor de gederfde tolinkomsten als gevolg van het vervroegd tolvrij maken van de Westerscheldetunnel (€ 151 miljoen).

  • 14. Dit betreft een aanvulling voor Amendement 36200-A-54 om budget beschikbaar te stellen (€ 4 miljoen).

  • 15. Dit betreft een uitgave voor de SPUK voor ASML Run (SmartwayZ) in het kader van beterebereikbaarheid bedrijventerrein ASML (- € 1 miljoen).

  • 16. Dit betreft een aanvulling vanuit de modaliteit specifieke reservering overgeboekt naar het project om het tekort te kunnen  dekken (€ 11 miljoen).

  • 17. Dit betreft een aanvulling voor Amendement 36200-A-54 om budget beschikbaar te stellen (€ 7 miljoen).

  • 18. Dit betreft een aanzvulling vanuit de reservering N33 Noord (Appingedam Eemshaven) (€ 4 miljoen).

  • 19. Dit betreft een aanvulling vanuit de reservering N33 Noord (Zuidbroek-Appingedam) (€ 85 miljoen).

12.03.03 Optimalisering gebruik

Motivering

Op dit artikelonderdeel worden uitgaven gedaan die de optimalisering van het gebruik van infrastructuur op de weg bevorderen. Voorbeelden zijn intelligent verkeersmanagement, informatie over werk in uitvoering en beperkte infrastructurele aanpassing van weginfrastructuur.

Producten

Tabel 20 Projectoverzicht behorende bij 12.03.03: Optimalisering Gebruik (bedragen x € 1 miljoen)
 

Projectbudget 2024

 

Toelichting

 

Projectomschrijving

begroting 2024

huidig

verschil

  

Digitale Infrastructuur voor Toekomstbestendige Mobiliteit

31

32

1

  

Schoon Emissieloos Bouwen

180

203

23

1

Dit betreft de uitgaven ten behoeve van stikstof.

Slim, Veilig, Doelmatig en Duurzaam Gebruik van Mobiliteitsinfrastructuur

0

124

124

2

Dit betreft de uitgaven vanuit de reserveringen conform BO MIRT afspraak.

Noordwest-Nederland

     

Ringen draaiende houden WoMo

212

218

6

  

Zuidwest-Nederland

     

Ringen draaiende houden WoMo

53

55

2

  

Zuid-Nederland

     

Reservering VDL

5

5

0

  

Ringen draaiende houden WoMo

53

55

2

  

Quickwins A2 Deil-Vught

14

14

0

  

Totaal Optimalisering gebruik

548

706

158

  

Begroting (MF 12.03.03)

548

706

158

  

Toelichting

  • 1. Dit betreft de uitgaven ten behoeve van stikstof (€ 23 miljoen).

  • 2. Dit betreft de uitgaven vanuit de reserveringen conform BO MIRT afspraak (€ 124 miljoen).

12.04 Geïntegreerde contractvormen/PPS

Motivering

Bij infrastructuurprojecten boven het drempelbedrag van € 60 miljoen wordt middels een Publiek Private Comparator (PPC) getoetst of een DBFM-contract meerwaarde op kan leveren. Infrastructuurprojecten die via een DBFM (Design, Build, Finance en Maintain) contract worden aanbesteed, hebben als kenmerk dat sprake is van de overdracht van de integrale onderdelen van een bouwproject (ontwerp, bouw, onderhoud en financiering) aan een private opdrachtnemer. In plaats van een product wordt een dienst uitgevraagd, te weten de beschikbaarheid van de infrastructuur. De betaling voor deze dienst vindt plaats aan de hand van de overeengekomen prestatie die wordt afgezet tegen de daadwerkelijk geleverde prestatie, de beschikbaarheid. De beschikbaarheidsvergoeding wordt pas uitgekeerd na openstelling van het project; tijdens de bouw dient de DBFM-opdrachtnemer daarom zelf de financiering te regelen. Omdat het project gefinancierd is door banken en/of institutionele beleggers, is sprake van een sterke druk vanuit de financierders op de opdrachtnemer om de afgesproken prestatie ook te leveren: op tijd en binnen de geraamde kosten. Een lager prestatieniveau leidt tot lagere betalingen, die op hun beurt de terugbetaling van de financiering moeten zeker stellen. In de bouwfase is doorgaans wel sprake van een gedeeltelijke betaling (de partiële beschikbaarheidsvergoeding) als sprake is van de uitbreiding van een bestaande weg die ook tijdens de verbouwing beschikbaar moet blijven voor het wegverkeer. Bij openstelling van de weg wordt overgegaan naar een volledige beschikbaarheidsvergoeding. Het afronden van een aanbesteding resulteert in een meerjarige verplichting, van zowel aanleg als ook beheer en onderhoud op het desbtreffende project. Op dit begrotingsartikel bestaat daarmee geen enkele budgetflexibiliteit. Slechts bij onderpresteren van de opdrachtnemer kunnen boetes en kortingen worden opgelegd.

De verplichting aan de DBFM-opdrachtnemer vervalt aan het einde van de looptijd van het contract waarna het beheer en onderhoud van deze wegvakken terugkomen bij RWS en de bijbehorende budgetten geraamd worden op het reguliere onderhoudsartikel (artikelonderdeel 12.02 Onderhoud en Vernieuwing).

Producten

Bij de projecten N18 Varsseveld-Enschede, N33 Assen-Zuidbroek, 2e Coentunnel, A12 Lunetten-Veenendaal, A12 Veenendaal-Ede-Grijsoord, A15 Maasvlakte-Vaanplein, A1/A6 Diemen- Almere-Havendreef, A27/A1 Utrecht Noord-Eemnes-Bunschoten, A6 Almere en A9 Holendrecht-Diemen (Gaasperdammerweg) hier wordt conform de contract afspraken, onder voorbehoud van volledige beschikbaarheid de volledige beschikbaarheidvergoeding betaald. De looptijd van deze contracten varieert; in onderstaand projectenoverzicht is zichtbaar wanneer de contracten eindigen.

De projecten A16 Rotterdam, A24 Blankenburgverbinding, A9 Badhoevedorp-Holendrecht en A27 Houten-Hooipolder een combatie van DC-project/DBM-project) verkeren in de bouwfase en kennen een partiële beschikbaarheidsvergoeding. De volledige beschikbaarheidsvergoeding wordt na openstelling betaald. Voor de A24 Blankenburgverbinding is in 2024 gestart met de volledige beschikbaarheidsvergoeding, conform de contract afspraken, onder voorbehoud van volledige beschikbaarheid.

De Raad van State heeft in oktober het Tracébesluit 2024 onherroepelijk verklaard. Met deze uitspraak van de rechter is er, na een beroepsprocedure van zeven jaar, een einduitspraak over het project ViA15. In de laatste maanden van het jaar is RWS gestart met het opbouwen van de projectorganisatie, het actualiseren van het contract en het maken van nieuwe (financiële) afspraken met de opdrachtnemer. Ook moet nog bekeken worden of het project maakbaar en financieel inpasbaar is.

Tabel 21 Projectoverzicht behorende bij 12.04: Geïntegreerde contractvormen/PPS Hoofdwegennet (bedragen x € 1 miljoen)
 

Kasbudget 2024

Projectbudget 2024

  

Openstelling

Toelichting

 
 

Begroting

Realisatie

Begroting

huidig

verschil

 

begroting

huidig

  

Projectomschrijving

2024

 

2024

   

2024

   

Noordwest-Nederland

          

A1/A6/A9 Schiphol-Amsterdam-Almere (deeltraject A1/A6)

63

63

1.912

1.932

20

 

2019

2019

1

 

A1/A6/A9 Schiphol-Amsterdam-Almere (deeltraject A6 Almere)

17

17

400

405

5

 

2019

2019

  

A1/A6/A9 Schiphol-Amsterdam-Almere (deeltraject A9 Gaasperdammerweg)

51

49

1.205

1.218

13

 

2020

2020

2

 

A1/A6/A9 SA Badhoevedorp-Holendrecht

28

101

1.350

1.473

123

 

2027

2027

3

 

A10 Tweede Coentunnel

58

58

2.249

2.265

17

 

2013

2013

4

 

A12 Lunetten-Veenendaal

27

27

724

729

5

 

2012

2012

  

A27/A1 Utrecht-Eemnes-Bunschoten

15

15

373

378

5

 

2019

2019

  

Aflossing tunnels

31

28

976

965

‒ 11

   

5

 

Zuidwest-Nederland

          

A15 Maasvlakte-Vaanplein

77

72

2.370

2.385

15

 

2015

2015

6

 

A16 Rotterdam

268

262

1.937

1.979

41

 

2025

2025

7

 

A24 Blankenburgtunnelverbinding

291

249

2.081

2.120

39

 

2024

2024

8

 

N11 Alphen aan de Rijn

0

0

77

77

0

     

Zuid-Nederland

          

A27 Houten - Hooipolder

124

155

2.382

2.516

134

 

2029-2031

2029-2031

9

 

A59 Rosmalen-Geffen

0

0

272

271

‒ 1

 

2005

2005

  

Oost-Nederland

    

0

     

A12 Ede-Grijsoord

10

9

170

172

2

 

2018

2018

  

N18 Varsseveld-Enschede

12

11

329

332

3

 

2018

2018

  

A12-A15 Ressen - Oudenbroeken (ViA15)

0

9

212

220

8

 

n.t.b.

n.t.b.

10

 

Noord-Nederland

          

N31 Leeuwarden-Drachten

0

0

170

170

      

N33 Assen-Zuidbroek

15

15

364

368

3

     

Tolgefinancierd

          

Tolgefinancierde uitgaven A12/A15 Ressen-Oudbroeken (ViA15)

0

0

557

557

      

Tolgefinancierde uitgaven A24 Blankenburgtunnel

0

0

0

0

      

Afrondingen

          

Totaal uitvoeringsprogramma

1.086

1.142

20.110

20.531

421

     

Begroting (MF 12.04)

1.086

1.142

20.110

20.531

421

     

Toelichting

  • 1. Dit betreft een aanvulling door loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 20 miljoen).

  • 2. Dit betreft een aanvulling door loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 12,6 miljoen).

    Hogere uitgaven als gevolg van de loon- en prijsbijstelling van 2024 (€ 16,8 miljoen).

  • 3. Aanvullend budget toegevoegd vanwege het effect van de excessieve prijsstijgingen (€ 100 miljoen). En hogere uitgaven als gevolg van de loon- en prijsbijstelling van 2024 (€ 22,3 miljoen).

  • 4. Dit betreft een aanvulling door loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 16,8 miljoen).

  • 5. Meevaller veroorzaakt door het vrijvallen van restbudget omdat het project aflossing tunnel Noord is afgerond (- € 14,8 miljoen). Deels wordt deze verlaging teniet gedaan door het aanvullend budget als gevolg van de loon- en prijsbijstelling van 2024 (€ 3,7 miljoen).

  • 6. Dit betreft een aanvulling door loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 14,9 miljoen).

  • 7. Aanvullend budget toegevoegd vanwege het effect van de excessieve prijsstijgingen (€ 13 miljoen). Ook betreft het aanvulling door loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 28,3 miljoen).

  • 8. Aanvullend budget toegevoegd vanwege het effect van de excessieve prijsstijgingen (€ 8 miljoen). Ook betreft het aanvulling door loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 31,3 miljoen).

  • 9. Aanvullend budget toegevoegd vanwege het effect van de excessieve prijsstijgingen (€ 64,7 miljoen). Ook betreft het aanvulling door loon- en prijsbijstelling 2024 (€ 69 miljoen).

  • 10. Aanvullend budget om bij een positief besluit van de Raad van State te kunnen onderhandelen over de definitieve contractsom (€ 8 miljoen).

12.06 Netwerkgebonden kosten Hoofdwegennet

Motivering

Op dit artikelonderdeel worden de aan het netwerk te relateren apparaats­kosten (inclusief afschrijving en rente) van RWS en de overige netwerkge­bonden kosten geraamd. De overige netwerkgebonden kosten komen ten goede aan exploitatie, onderhoud, vernieuwing, aanleg en DBFM, en betreffen taken die gecentraliseerd binnen RWS worden opgepakt. Het gaat bij deze zogeheten landelijke taken onder meer om het verzamelen van basisinformatie, onderhouden van ICT-systemen, het inspecteren van het areaal en de ontwikkeling van kennis en innovatie. Er is gekozen voor centrale uitvoering met het oog op enerzijds uniformiteit in werkwijze en anderzijds kostenbesparing.

Voor een uitgebreide toelichting op de ontvangsten zie de Financiële toelichting onder tabel 10.

12.09 Ontvangsten

Motivering

Op dit artikelonderdeel worden de bijdragen van derden aan de producten op het gebied van Rijkswegen, die rechtstreeks aan IenW worden betaald, verantwoord.

Producten

Tabel 22 Ontvangsten artikel 12 Hoofdwegennet (bedragen x € 1 miljoen)

Ontvangsten artikel 12 Hoofdwegennet (bedragen x € 1 miljoen)

Begroting 2024

Realisatie 2024

Verschil

Toelichting

Bijdragen van derden

11

41

30

1

Geraamde inkomsten tol

42

 

‒ 42

2

Totaal Ontvangsten (MF 12.09)

53

41

‒ 12

 

Toelichting

    • Ontvangsten Blankenburgverbinding (€ 4,6 miljoen): de ontvangst i.v.m. werkzaamheden aan het persriool Vlaardingen is in verband met een BTW discussie met de Gemeente doorgeschoven naar 2024.

    • A27 Houten-Hooiplder (€ 1,6 miljoen): dit betreft een ruilovereenkomsten met ontvangsten RWS vanuit vastgoed.

    • A1 Apeldoorn-Azelo (€ 1,7 miljoen): de ontvangsten inzake Poort van Twello, Groote Wetering en Cleantech onderdoorgang Grote Wetering zijn doorgeschoven naar jaar 2024.

    • N18 Varsseveld (- € 2,5 miljoen): de inkomsten uit grondverkoop zijn moeilijk te voorspellen. Het betreft langdurige processen met een ongewisse uitkomst. De verwachting is dat de ontvangsten pas vanaf 2029 beschikbaar zullen zijn.

    • SPV (€ 10,9 miljoen): De hogere ontvangsten zijn de terugvorderingen vanuit de vaststelling specifieke uitkering SPV. Dit wordt bescikbaar gesteld in de volgende tranche zodat gemeentes en provincies alsnog hier een aanspraak op kunnen doen.

    • Programma Tijdelijke Tol (€ 5,2 miljoen): De hogere ontvangsten komt door de eindafrekening van de RDW en het CJIB voor het programma tijdelijke tol. De niet-bestede middelen worden teruggeboekt naar het programmabudget op het Mobiliteitsfonds en zijn beschikbaar voor het programma.

    • Programma Vrachtwagenheffing (€ 8,2 miljoen): De hogere ontvangsten komt door de eindafrekening van de RDW en het CJIB voor het programma vrachtwagenheffing. De niet-bestede middelen worden teruggeboekt naar het programma.

  • 9. Ontvangsten tol (- € 42 miljoen): dit betreft de geraamde tolontvangsten die niet volledig in 2024 zijn ontvangen. Dit is het gevolg van de actualisatie van de prognose opening A24 Blankenburgverbinding. De opening was in december 2024.

Licence