Het bevorderen van een sterke, pluriforme, toegankelijke en kwalitatief hoogwaardige cultuursector en het zorgen voor het erfgoed.

De Minister van OCW is verantwoordelijk voor de Wet op het specifiek cultuurbeleid, de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen, de Erfgoedwet en de Archiefwet. Volgens de Wet op het specifiek cultuurbeleid is de Minister van OCW belast met het scheppen van voorwaarden voor het in stand houden, ontwikkelen en sociaal en geografisch spreiden van cultuuruitingen. Overwegingen van kwaliteit en verscheidenheid zijn daarbij leidend. Dit is aanvullend op het cultuuraanbod dat zonder betrokkenheid van de overheid tot stand komt.

Financieren

De Minister van OCW heeft een financierende rol door het bekostigen van de culturele basisinfrastructuur en subsidiëring van een aantal specifieke (wettelijke) programma's en regelingen, onder meer op het gebied van erfgoed, kunsten en bibliotheken.

Stimuleren

De Minister van OCW heeft een stimulerende rol bij het versterken van de cultuursector door een aantal programma’s, als cultuureducatie, leesbevordering, cultuurparticipatie, arbeidsmarkt, ondernemerschap en internationaal cultuurbeleid.

Regisseren

De Minister van OCW heeft een regisserende rol bij de uitvoering van en toezicht op het behoud en beheer van het erfgoed en (digitale) archieven. Het gaat dan onder meer over de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen, de Erfgoedwet en de Archiefwet. Toezicht op naleving van de laatste twee wetten ligt bij de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed. De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) en de rijksgesubsidieerde musea zijn onder andere belast met de uitvoering van de Erfgoedwet. Het Nationaal Archief geeft uitvoering aan de Archiefwet.

Kengetallen

De kwantitatieve onderbouwing van de doelstellingen op basis van kwantitatieve en kwalitatieve informatie, (beleids)evaluaties en onderzoek worden zo compleet mogelijk op OCW in Cijfers gepubliceerd. Daarnaast brengt de Boekmanstichting met de Cultuurmonitor, in opdracht van het Ministerie van OCW, trends en ontwikkelingen in het culturele leven in Nederland in beeld. De Erfgoedmonitor bevat feiten en cijfers over erfgoedthema’s en geeft inzicht in de ontwikkeling en staat van het erfgoed in Nederland.

In 2024 is de culturele basisinfrastructuur na advisering door de Raad voor Cultuur voor de jaren 2025 tot en met 2028 vastgesteld. Via de basisinfrastructuur en de rijkscultuurfondsen worden 423 aanvragen voor meerjarige ondersteuning gehonoreerd. Een uitgebreide toelichting op de behaalde resultaten wordt gegeven in dit beleidsartikel en het onderdeel beleidsprioriteiten.

Verplichtingen

De realisatie van de verplichtingen in 2024 is per saldo € 677,9 miljoen hoger dan was geraamd bij de vastgestelde begroting. Dit bedrag is samengesteld uit een negatief saldo van verleende en vervallen garanties (€ 36,1 miljoen) en hogere gerealiseerde dan geraamde overige verplichtingen (€ 714,0 miljoen). Het verschil tussen de hogere overige verplichtingen ten opzichte van de hogere uitgaven (€ 84,5 miljoen) bedraagt € 629,4 miljoen. De belangrijkste oorzaken hiervan zijn bijstellingen op de verplichtingen die in 2024 zijn aangegaan voor de culturele basisinfrastructuur 2025-2028 en indexaties van alle (deels meerjarig) in 2024 aangegane verplichtingen naar het loon- en prijsniveau van 2024.

Bekostiging

De grootste verschillen ten opzichte van de vastgestelde begroting zijn toegelicht bij de Eerste Suppletoire Begroting. Hierna wordt ingegaan op de belangrijkste wijzigingen na de Eerste Suppletoire Begroting.

Het budget voor de museale instellingen met een wettelijke taak is als volgt aangepast. De middelen voor een tegemoetkoming van € 5,0 miljoen vanwege de noodgedwongen verhuizing van het Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis (zie Eerste Suppletoire Begroting) zijn doorgeschoven naar 2025 en 2026, omdat het door vertraging in de aankoop van een pand niet mogelijk was hiervoor in 2024 nog op rechtmatige wijze middelen te verstrekken.

Het Ministerie van BZK heeft via de Suppletoire Begroting September € 2,5 miljoen beschikbaar gesteld aan het Ministerie van OCW voor het verstrekken van een projectsubsidie aan Huis Doorn. Het Rijksvastgoedbedrijf zou een verbouwing voor Huis Doorn bekostigen en uitvoeren, maar dat bleek niet meer mogelijk waarna ervoor is gekozen de middelen via het Ministerie van OCW aan Huis Doorn te verstrekken. Ook deze middelen zijn door vertraging doorgeschoven naar 2025.

Daarnaast is het budget verlaagd door diverse meevallers en interne overboekingen op verschillende deelbudgetten.

Subsidies

De grootste verschillen ten opzichte van de vastgestelde begroting zijn toegelicht bij de Eerste Suppletoire Begroting.

Bijdrage aan medeoverheden

De grootste verschillen ten opzichte van de vastgestelde begroting zijn toegelicht bij de Eerste Suppletoire Begroting.

Ontvangsten

De grootste verschillen ten opzichte van de vastgestelde begroting zijn toegelicht bij de Eerste Suppletoire Begroting.